🔹شب گذشته #شورای_علمای_شیعه_افغانستان با صدور بیانیه‌ای نسبت به اعلام کابینه رسمی دولت #طالبان موضع‌گیری کرد.

🔹در بخشی از این بیانیه که با یادآوری آیه مبارکه (و اوفوا بالعهد ان العهد کان مسئولا) [اسرا، ۳۴] آغاز می‌شود، آمده: «شورای علمای شیعه افغانستان کابینه غیرفراگیر اعلام شده از سوی تحریک اسلامی طالبان را به صلاح و منفعت کشور ندانسته، غیرعادلانه تلقی می‌نماید که موجب بروز مشکلاتی برای جامعه و کشور خواهد شد».

🔹گفتنی است در روز سه‌شنبه و درست پیش از اعلام کابینه، شورای علمای شیعه #افغانستان سومین نشست مشورتی خود را پس از تحولات اخیر برگزار و در قطعنامه‌ای خواستار تسریع تشکیل حکومتی همه‌شمول و درج #مذهب_جعفری و قانون احوال شخصیه اهل تشیع در قانون اساسی شده بود.

🔹در همان روز طالبان درحالی‌که پیش از این تشکیل دولتی فراگیر و همه‌شمول را وعده داده بود، اسامی وزیران کابینه دولت جدید را که همگی از جریان طالبان و اکثریت از قوم پشتون هستند را اعلام کرد.

@dolatedin

🔹مساجد آمریکایی در حال آمریکایی شدن هستند؛ این نتیجه‌گیری نویسندگان گزارش مفصلی است که برای «موسسه سیاست اجتماعی و تفاهم» انجام شده است. این گزارش که هر 10 سال یکبار برای بررسی #مساجد #آمریکا صورت می‌گیرد، نشان می‌دهد که مساجد #اهل_سنت آمریکا به طور فزاینده‌ای مخلوط‌کننده سنت‌ها هستند و مذاهب مختلف فقه اسلامی را در هم آمیخته‌اند. از بسیاری جهات این رویکرد کثرت‌گرا نشان از بازگشت به سنت #بدون_مذاهبی اسلام در دوران نخستین دارد.

🔹حتی برای مثال در مورد نقش مردان و زنان، یافته‌های گزارش حاکی از آن است که مساجد آمریکایی در حال احیای جایگاه رهبری خاصی برای زنان در مسجد هستند. به گفته این گزارش: «#رهبران مساجد آمریکایی به درکی از اسلام متکی هستند که از متن منابع بنیادین اسلام (قرآن و سنت) ریشه می‌گیرد و برای تفاسیری که به اهداف و روح قوانین اسلامی و شرایط مدرن توجه دارند، گشایش نشان می‌دهند».

🔹در بسیاری از کشورهای جهان اسلام، یک #مذهب مسلط است و در حالی که #مهاجران آمریکایی از آن کشورها این شیوه‌ها را حفظ می‌کنند، مساجد آنها اغلب سنت‌ها را با هم ترکیب می‌کنند تا بتوانند طیف وسیعی از جماعت مسلمان را جذب کنند.

🔹اصول خاص یک مذهب می‌تواند متفاوت باشد، از جزئیات مراسم نماز گرفته تا احکام مربوط به مالکیت حیوانات خانگی. پایبندی قوی به اصول یک مذهب خاص، به ویژه در جوامع مهاجر مختلط، ممکن است بخشی از جماعت دین‌داران حاضر در مسجد را خاموش کند، در حالی که یک رویکرد ترکیبی به مذاهب اجازه می‌دهد تا روندهای مختلف در زندگی روزمره مسجد با هم ترکیب شوند.

🔹احسان بگبی، مدیر تیم پژوهشی این مطالعه، می‌گوید: «به طور مشخص، من کسی را می‌شناسم که در هیئت مدیره مسجدی در آتلانتا است و احساس می‌کند باید به همه یادآوری کند که این مسجد حنفی نیست».

🔹بر اساس این مطالعه مساجد #حنفی و #شافعی بیشترین مساجد در آمریکا هستند. با این حال، مساجد #مالکی در حال افزایش هستند، به دلیل مهاجرت‌های اخیر از آفریقا و به دلیل جذب بسیاری از نوکیشان آمریکایی به تفسیر انعطاف‌پذیرتر از برخی اعمال اسلامی.

🔹در شیوه‌های سنتی اسلامی، افراد ممکن است سنت‌ها را تا حدی ترکیب کنند، اما در چند نسل گذشته، با تبدیل مساجد به نهادهای دولتی در بسیاری از کشورهای مسلمان، پایبندی به یک مذهب خاص سختگیرانه‌تر شده است.

🔹در آمریکا، عوامل متعددی احتمالاً بر رویه‌های مسجد تأثیر گذاشته است. گزارش جدید به طور خاص به مشارکت در سیاست و همچنین افزایش استفاده از زبان انگلیسی در زندگی روزمره و شیوه‌های جامعه اشاره می‌کند. در نظرسنجی موسسه در سال 2000، 53 درصد از مساجد آمریکایی از زبان انگلیسی برای خطبه جمعه استفاده می‌کردند، اما امروز این رقم 72 درصد است. در این گزارش همچنین آمده است که 51 درصد از مساجد مورد بررسی، میزبان سیاستمداری برای دیدار یا گفتگو بودند. به گفته بگبی، این سطح بالاتری از مشارکت سیاسی نسبت به کلیساهای مسیحی است.

🔹بگبی می‌گوید: «تعداد زیادی از مساجد از تلاش‌هایی مانند این نه لزوماً به دلایل سیاسی، بلکه بیشتر به این دلیل که معتقدند روابط بین مسلمانان و غیر مسلمانان را پیش می‌برند، حمایت می‌کنند. این درصد نسبتاً بالایی است و نشان‌دهنده تغییرات گفته‌شده است».

🔹این مطالعه نشان داد که تعداد زیادی از مساجد در تلاش‌های بین‌ادیانی که برای ایجاد ارتباط بین جامعه مسلمانان و اعضای دیگر گروه‌های اعتقادی طراحی شده است مشارکت دارند. در این گزارش همچنین اشاره شده است که 67 درصد از مساجد در ایالات متحده دارای زنانی هستند که در هیئت مدیره خود خدمت می‌کنند. این افزایش قابل توجهی را نسبت به نسخه‌های قبلی این گزارش نشان می‌دهد که تنها 50 درصد از مساجد در سال 2000 و 59 درصد در سال 2010 در هیئت مدیره خود زن داشتند.

🔹بگبی می‌گوید: «مساجد آمریکایی از نظر جنسیتی نسبت به مساجد جاهای دیگر یکپارچه‌تر است، مانند عدم تقسیم جداگانه بین مکان‌هایی که مردان و زنان در آن نماز می‌خوانند و (سایر اعمال)، اما این مساجد استدلال می‌کنند که این شیوه‌ها نوآوری نیست بلکه بازگشت به شیوه‌هایی است که ریشه در سنت‌های نخستین مسلمانان دارد».

✍️ ملاحظه: #دیگ_ذوب (Melting pot) اصطلاحی فرهنگی در مورد جامعه‌ای ناهمگون از لحاظ فرهنگی است که به مرور همگون می‌گردد. عناصر متفاوت فرهنگی با یک فرهنگ قالب عمومی ترکیب شده و همگی در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. این اصطلاح به‌طور خاص در مورد همگن‌ شدن فرهنگی مهاجران به ایالات متحده استفاده شده‌ است.

🔹گزارش بسیار مفصل احسان بگبی در دو بخش در ژوئن و جولای گذشته منتشر شد. متن این دو بخش را می‌توانید در اینجا و اینجا ببینید.

@dolatedin

💢عربستان سعودی... تقاضای ازدواج زنان بدون نیاز به اذن سرپرست

🔹اسپوتنیک عربی: با وجود واکنش‌های متفاوت اقشار مختلف جامعه و علی‌رغم اقدامات قبلی اعلام شده توسط دادگستری #عربستان، بار دیگر درخواست‌هایی مبنی بر اجازه #ازدواج زنان در موارد سرسختی و مخالفت والدین مطرح شده است!

🔹در این باره کمپینی در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ «#تزویج_المراة_نفسها» از سوی کاربران شبکه‌های اجتماعی و علی‌رغم اقدامات انجام شده توسط وزارت دادگستری عربستان، راه‌اندازی شده است!

🔹این وزارت در دسامبر 2019 قوانینی در حمایت از #حقوق_زنان و اینکه زنانی که مورد آزار و اذیت هستند، می‌توانند به‌تنهایی و بدون رضایت سرپرست خود، اقدام به ازدواج کنند، را تصویب کرده است!

🔹مخالفین این کمپین، معتقدند که این موضوع #خلاف_شرع است و ممکن است راه را برای #فساد باز کند، درحالی‌که موافقان می‌گویند اجبار دختران بر اساس آداب‌ورسوم، نقض صریح اساسی‌ترین حقوق زنان است.

🔹بسیاری از کشورهای عربی و اسلامی قوانین خود در مسئله ازدواج زنان را مطابق با #مذهب_حنفی وضع کرده‌اند. بدین صورت که مذهب حنفی به یک زن بالغ عاقل، اعم از باکره و غیر باکره اجازه می‌دهد که عقد ازدواج خود را به‌تنهایی و مستقل از سرپرست خود و با اجازه تعیین شخصی غیر از سرپرست خود در ازدواج، انجام دهد.

🔹مطالعات خلیج فارس
@PGulfStudies

✍️ زاویه نشینان میدان جنگ؛ مناسبات و پویایی‌های سیاسی اجتماعی متصوفه یمن

👤 ایمان محمدی

🔹تصوف در یمن با توجه به پراکندگی، سابقه تاریخی و کنش‎گری اجتماعی قوی، دارای نقش تاثیرگذاری در جامعه این کشور و به عنوان یک فرصت مطرح است. همین امر باعث شده، بازیگران سیاسی سعی ‎کنند این جریان مذهبی را در راستای اهداف خود به کارگیری کنند. ضدیت اجتماعی سلفیه از جهت اعتقادی و فعالیت‌های نظامی تکفیری‎ها بر علیه صوفیان، سبب شده این گرایش مذهبی از دولت هادی و عربستان به عنوان حامی اصلی تفکر سلفیه در یمن فاصله بگیرد؛ اما أبوظبی و دولت نجات ملی در صنعا به خوبی توانسته‎اند از این گرایش مذهبی در راستای منافع خود استفاده کنند.

🔹 تحرکات سلفیه و حزب اصلاح و القاعده برعلیه صوفیان در یمن و صبغه تاریخی این تفکر بر علیه صوفیان سبب شده این گرایش مذهبی از پیروان تفکر سلفی فاصله بگیرد. اقداماتی همچون قتل و ترور شیوخ ، تخریب زاویه و رباط‎ها و همچنین قبور بزگان، منع برگزاری جلسات و مناسک مربوط به اهل تصوف و تلاش عربستان برای تاسیس مدارس سلفیت برای تغییر ترکیب مذهبی در مناطق حضور تاریخی این مذهب باعث فاصله گرفتن صوفیان از دولت هادی و عربستان به عنوان حامیان اصلی حزب اصلاح و سلفیه شده است.

#یمن #صوفیه #مذهب #زیدیه #امارات

🔗 متن کامل این یاداشت را اینجا بخوانید.


©️ @mersadcss 🔷🔷🔷

🔹تی آر تی عربی: #عبدالرزاق_قسوم رئیس #جمعیة_العلماء_المسلمین الجزایر در واکنش به اظهارات #ماکرون در توجیه استعمار #فرانسه، با انتشار مقاله‌ای در روزنامه البصائر متعلق به انجمن علمای مسلمان الجزایر (بزرگ‌ترین نهاد علمای مسلمان در کشور الجزایر)، این کشور را عامل مصیبت‌های #الجزایر توصیف کرد.

🔹قسوم در این مقاله تأکید می‌کند که عثمانی‌هایی که به الجزایر آمدند، نه به عنوان اشغالگران استعمارگر، بلکه به دعوت الجزایری‌ها برای مقابله با تجاوز صلیبیان #اسپانیا به الجزایر آمدند.

🔹وی افزوده است که عثمانی‌ها مردم این کشور را قتل عام نکردند و آن را ویران نساختند و ثروت‌های آن را غارت نکردند، بلکه منشأ خیر فراوان برای الجزایر نیز بودند.

🔹علاوه بر این تصریح کرده است که عثمانی‌ها زبان خود را به ما تحمیل نکردند و امروز در ما کسی نیست که به زبان آن‌ها سخن بگوید و با #دین و #مذهب ما نیز دشمنی نداشتند، پیش از ورود آن‌ها به الجزایر مردم ما بر #مذهب_مالکی بودند و بعد از آن نیز بر همان مذهب باقی ماندند.

🔹وی از سویی دیگر #استعمار فرانسه را منشأ فاجعه و ریشه مصیبت و مشکلات الجزایر توصیف کرد و خواهان لغو توافقنامه‌های اقتصادی و تجاری با شرکت‌های فرانسوی شد.

✍🏼ملاحظه:

🔹مقاله قسوم در واقع پاسخی به اظهارات چندی پیش #امانوئل_ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه است که روزنامه لوموند فرانسه آن را منتشر کرد. در این اظهارات مکرون ادعا می‌کرد الجزایر پیش از استعمار فرانسه نیز مستعمره بوده است و به حضور خلافت #عثمانی در این کشور اشاره داشت. ماکرون، مقامات الجزایر را به کینه نسبت به فرانسه متهم و وجود ملت الجزایر را پیش از استعمار فرانسه (۱۸۳۰-۱۹۶۲) انکار کرد.

🔹ریاست جمهوری الجزایر در ۲ اکتبر با اعلام احضار سفیر الجزایر در پاریس، به این اظهارات که به گفته او «توهین‌آمیز» و «توهینی غیرقابل قبول» بود، واکنش نشان داد و بازگشت سفیر به پاریس را منوط به احترام کامل به الجزایر، نهادها و تاریخ این کشور دانست.

🔹الجزایر همچنین حریم هوایی خود را به روی هواپیماهای نظامی فرانسه که در چارچوب عملیات #بارخان در منطقه ساحل #آفریقا فعالیت می‌کردند، بست.

🔹انجمن پیمانکاران الجزائری (سازمان خصوصی ویژه کارفرمایان) با محکوم کردن اظهارات ماکرون، در بیانیه‌ای خواستار بازنگری در روابط اقتصادی با دولت فرانسه شده و اعلام کرد که شرکت‌های داخلی واردات از ۵۰۰ شرکت فرانسوی را به دلیل اهانت «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه به تاریخ الجزائر، تحریم کردند.

🔹واکنش به اظهارات رئیس جمهور فرانسه، محدود به کشور الجزایر نشده و در این میان، #چاوش‌_اوغلو وزیر امور خارجه #ترکیه، اظهارات «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه درباره نقش حکومت عثمانی در تاریخ الجزایر را محکوم و گفت: «بسیار اشتباه است که ترکیه را که لکه ننگی مانند استعمار را در تاریخ خود ندارد، وارد چنین بحث‌هایی کرد».

🔹الجزایر به مدت ۱۳۲ سال تحت استعمار فرانسه بود. این کشور بار‌ها از پاریس خواهان عذرخواهی در قبال جنایت‌های ضد بشری در دوران استعمار شده است؛ خواسته‌ای که هرگز محقق نشد.

🔹ماکرون با وجود آنکه پیش‌تر به ایجاد نظام #شکنجه در دوران استعمار در الجزائر اعتراف داشته، تصریح کرده که هرگونه عذرخواهی از جنایات این کشور در الجزائر در دوره اشغال را منتفی می‌داند و هرگز از اشغال الجزائر به دست ارتش فرانسه در قرن بیستم عذرخواهی نخواهد کرد.

@dolatedin

💢 جماعت «محمود افندی» ... چگونه در جامعه ترکیه گسترش یافت؟

📌 بخش اول

🔹الجزیرة: علیرغم شهرت #ترکیه در جهان عرب و اسلام به عنوان یک کشور #سکولار بر اساس آنچه قانون اساسی آن تصریح می‌کند و آنچه در خیابان‌ها و رسانه‌های آن شاهد غرب‌زدگی و گرایش به رویکرد اروپایی در زندگی روزمره شهروندان شاهد هستیم، اما این کشور چهره دیگری نیز دارد که با کلیشه‌ای که در ذهن همه ما ظاهر می‌شود کاملاً متفاوت است؛ این تصویر توسط جماعت‌های #صوفی که به طور گسترده در جامعه ترکیه پخش شده‌اند، نشان داده می‌شود و اکثر ما چیز زیادی در مورد آنها نمی‌دانیم.

🔹این جماعت‌های صوفی که در ترسیم نقشه سیاسی کشور تأثیر زیادی دارند، تعداد اعضای خود را میلیون‌ها نفر تخمین زده و به حزبی رای می‌دهند که رهبران این جماعت‌ها آنها را واجد شرایط رهبری کشور، مردم و قادر به حفظ هویت اسلامی و میراث اجتماعی و فرهنگی مرتبط با آن هویت بشمارند.

🔸 محمود افندی کیست؟

🔹مهم‌ترین این جماعت‌ها که شایسته توجه است، جماعت شیخ #محمود_افندی است که از نظر تعداد گروه‌های صوفی ترک بیشترین تعداد و تأثیرگذارترین گروه‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را دارد. این جماعت توسط شیخ محمود أسطی عثمان اوغلو، معروف به شیخ محمود افندی تأسیس شده است.

🔹تربیت مذهبی محافظه‌کارانه شیخ محمود تأثیر بسزایی در رویکرد زندگی او داشت، زیرا او در سن شش سالگی قرآن را حفظ کرد و زبان عربی و فنون آن در صرف و نحو و فصاحت و همچنین زبان فارسی را آموخت و سپس به فراگیری قرائت، علوم قرآن و حدیث پرداخت.

🔹وی در شانزده سالگی پس از تکمیل دروس علوم عقلی و علوم شرعی همچون کلام، تفسیر، فقه و اصول فقه، در سال 1954 به عنوان امام جماعت مسجد اسماعیل آقا در استانبول منصوب شد و چهل و دو سال متوالی در آنجا کار کرد تا اینکه در سال 1996 بازنشسته شد.

🔹در طی آن دوران، پیروان و شاگردان بسیاری را جذب کرد و نفوذ او به تمام استان‌های ترکیه گسترش یافت. وی سه هفته در سال را به سفر در شهرهای ترکیه برای آموزش مردم و دعوت از آنها برای بازگشت به هویت اسلامی خود، گوش دادن به مشکلات آنان و کمک به حل آنها، اختصاص داده بود.

🔹پس از آن سفرهای محلی او به سفرهای جهانی تبدیل و به بسیاری از کشورها مانند ایالات متحده #آمریکا، #آلمان و #آسیای_مرکزی سفر و هزاران دوستدار و طرفدار در آن کشورها به دست آورد.

🔹شیخ محمود افندی صوفی، نقشبندی و پیرو #مذهب_حنفی، علم خود را از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین شیوخ #نقشبندیه گرفته است.

🔹رویکرد او مبتنی بر دعوت به بازگشت به سوی خدا و دوری از همه اشکال و مظاهر بیگانگی موجود در جامعه ترکیه است. وی با استفاده از روشی نرم که برای همه اقشار جامعه اعم از سیاستمداران و مقامات کشوری قابل درک است، به دنبال آموزش تشخیص حق از باطل و عمل به دستور قرآنی «امر به معروف و نهی از منکر» است.

🔸 دسیسه‌ها و توطئه‌های کمالیست‌ها علیه شیخ و جماعتش

🔹افزایش محبوبیت وی در میان شهروندان باعث شد که مورد آزار و تهمت‌های فراوان کمالیست‌هایی قرار گیرد که منابع کشور را به ویژه پس از کودتای 1960در دست داشتند. در پی کودتای نظامی، او به شهر اسکی در مرکز آناتولی تبعید شد، اما مفتی وقت استانبول #صلاح_الدین_کایا که در کنار او ایستاده بود و از او حمایت می‌کرد تأثیر زیادی در لغو این تصمیم داشت.

🔹پس از کودتای 1980 او متهم به دست داشتن در ترور مفتی منطقه اوسکودار در سال 1982 شد، اما دادگاه پس از دو سال و نیم او را از این اتهام تبرئه کرد.

🔹مقامات کودتا از تلاش خود برای توطئه علیه شیخ که دامنه نفوذ وی در حال گسترش بود و محبوبیت وی با متهم کردن و طراحی توطئه علیه وی افزایش یافت، دست برنداشتند. در سال 1985 به اتهام زیر پا گذاشتن قانون اساسی و تهدید رویکرد #سکولاریسم در سخنرانی‌ها و درس‌های خود به دادگاه امنیت کشور معرفی شد، اما دادگاه حکم به تبرئه وی داد.

🔹دسیسه‌ها و توطئه‌ها علیه شیخ و شاگردانش ادامه یافت، به طوری که شیخ خدرعلی مراد اوغلو، شاگرد و داماد وی، در سال 1998 در داخل مسجد اسماعیل آقا ترور شد، حادثه‌ای که آثار خود را برای مدت طولانی بر شیخ گذاشت.

🔹سپس و در سال 2006 شیخ بایرام علی اوزترک، شاگرد، داماد و معاون آموزشی وی، که در مسجد اسماعیل آقا تدریس می‌کرد، ترور شد و ضربه بزرگ دیگری بر وی وارد شد.

🔹 خود محمود افندی نیز در سال 2007 با تیراندازی به خودروی وی مورد سوءقصد قرار گرفت و هنگامی که این تلاش با شکست مواجه شد، توطئه‌گران شیخ را در داخل بیمارستانی که وی در آن بستری است تعقیب کرده و مجدداً در آنجا اقدام به تیراندازی کردند، اما وی آسیبی ندید.

👇 ادامه دارد...

@dolatedin

🔸 نخستین جمعه ماه رجب برای مردم یمن روز مقدسی است و هر ساله این روز را جشن می گیرند.

🔹 بر اساس تاریخ یمن حضرت علی بن ابی طالب علیه السلام و معاذ بن جبل در نخستین جمعه ماه رجب سال ششم هجری نامه پیامبر اسلام که در آن مردم یمن را به اسلام دعوت کرده بودند برای مردم منطقه جُند ( ارتفاعات استان تعز فعلی ) قرائت کرده و مردم نیز این دعوت را پذیرفته اند.

🔸 مردم یمن از دیرباز این روز را به عنوان شکرگزاری نعمت اسلام جشن میگیرند و با برگزاری مراسماتی آن را گرامی می دارند.

#جامعه
#فرهنگ
#مذهب

🔸 کانال مطالعات یمن

@yemenstudies_ir