پدر معنوی صوفیۀ #مصر در مصاحبه‌ای به ریشه‌یابی علت عدم کامیابی #صوفیه در پر کردن خلاء سیاسی ایجاد شده پس از سقوط اخوان المسلمین پرداخت.
علاء #ابوالعزائم با انکار اینکه اختلافات میان ائمۀ طرق علت اصیل ضعف صوفیه در نقش آفرینی سیاسی پس از کودتای 30 ژوئن شده است گفت: «اختلافات به عدم کفایت منابع مالی برای حمایت طرق صوفیه برمی‌گردد. به خلاف گذشته که قانون 1976 را داشتیم که #اوقاف را مکلف به تحویل 10 درصد از درامدهایش به طرق می کرد. یا صندوق احمد البدوی که صددرصد صوفی است درامدهایش را اوقاف بر میدارد.»
ابوالعزائم در ادامه با ذکر مصداقی، به عدم توانایی مالی صوفیه در چهار سال گذشته برای خرید دو ساعت از آنتن شبکه های ماهواره ای اشاره کرد. جالب تر آنکه گفته شده که آنها از برای خروج از این وضعیت دست به دامان نجیب ساویرس شده اند تا 4 ساعت در هفته را به آنها اختصاص دهد اما وی با وجود وعدۀ اولیه به این درخواست ترتیب اثر نداده است.
معنای این استمداد از ساویرس را تنها کسانی که با فعالیت های این میلیاردر #قبطی آشنا باشند می فهمند. باید دید آیا حمایت جانانۀ صوفیه از سیسی بالاخره منجر به جلب حمایت های دولتی به شیوخ طرق خواهد شد یا این گروه مجبور خواهند شد به دنبال حامیانی عجیبتر از ساویرس بروند!
https://goo.gl/3GfA18
____________
@dolatedin

با پدیدار شدن نشانه های پیروزی بر #داعش در #عراق به نظر می رسد اختلافات سابق مالکی و #مرجعیت عراق درحال احیاء است. نوری المالکی اخیرا در مصاحبه‌ای اظهار داشته که «ما پیش از فتوای مرجع سیستانی به تشکیل حشد الشعبی اقدام کردیم.» مطلبی که هادی العامری نیز پیشترها به آن اشاره کرده بود و از همان زمان بحث مصادرۀ حشد در میان افکار عمومی شیعیان مطرح شده شده است.
____________
@dolatedin

طی دو ماه اخیر، #احرار الشام مهم ترین «پوست اندازی سیاسی» را تجربه می کند؛ به طوری که قاطعانه می توان ادعا کرد تطورات سیاسی این دوره احرار الشام آن را در درجه اول به گروهی سیاسی و در درجه بعد به گروهی نظامی تبدیل کرده است!

در این گزارش کوتاه، مهم ترین اقدامات سیاسی یک ماهه اخیر را برمی شماریم. اقداماتی که یک سال قبل، حتی تصور ان هم محال می نمود!

1⃣ ظهور رهبری تشکیلات (علی العمر ابوعمار) در برابر دوربین در حالی که پرچم سوریه معارضه (سه ستاره سرخ) را در کنار پرچم احرار الشام قرار داده بود.

2⃣ احمد محمد النجیب، قاضی القضات محاکم وابسته به احرار الشام، به صورت رسمی اعلام کرد از لیالی قدر، تنها قانون مدون و معیار برای دادگاه ها و محاکم زیر نظر احرار الشام – که بخش اعظم محاکم وابسته به جیش الفتح را در ساختار حکومتی استان ادلب در بر می گرفت - قانون موسوم به «القانون العربی الموحد» خواهد بود.
این قانون در سال 1996 توسط مجلس مشترک وزرای دادگستری اتحادیه عرب به تصویب رسیده و ادعا می کند میان قوانین جزای بین المللی، بحث حقوق بشر و قوانین #شریعت حتی الامکان جمع کرده؛ هرچند اولویت را به شریعت مقدس اسلام داده است.

3⃣ حالا با برافراشتن پرچم های بسیار بزرگ سوریه معارضه (سه ستاره سرخ) بر معابر مرزی، احرار الشام سومین حرکت سمبلیک بزرگ و اثرگذار خود را طی یک ماه اخیر نشان داد.

گفتنی است هر سه حرکت – بلا استثناء – با مخالفت شدید طیف های غالب و برجسته #سلفی_جهادی و گروه های تروریستی وابسته به القاعده و هیئت تحریر الشام مواجه شده است!
به عنوان نمونه «طارق عبد الحلیم» #مفتی سرشناس جریان غالب سلفی جهادی با سرزنش شدید مشایخ احرار الشام و نام بردن از چهره هایی مانند هاروش، #طرطوسی، نجیب، دغیم و... هشدار داد این افراد به علت وابستگی به ترکیه و نفوذ عمق سکولاریسم در اندیشه آنان، دیگر مصداق #علماء نیستند و «جایی بین (وسط) اسلام و کفر قرار دارند!»
ابو محمد #المقدسی در موضعی رادیکال تر، اعتقاد ، تجویز و تنفیذ به این قانون را مصداق «کفر صریح» دانست و در مورد احرار الشام – بدون نام بردن از فرد یا تشکیلات – گفت: «این افراد نه دغدغه توحید دارند نه دغدغه شریعت! این قانون (قانون عربی موحد) را برای کنار زدن شریعت متعالی اسلام به اجرا می گذارند و تنها دغدغه و هدفشان، جلب رضایت کشور پشتیبان (ترکیه) و نظام بین الملل است.»

از داخل #سوریه نیز سعید القحطانی، تندروترین مفتی سابق احرار الشام – که به «موتور #تکفیر » در این تشکیلات معروف بود – و سال گذشته در جریان انشعابات، از احرار الشام جدا و به هیئت تحریر الشام پیوست؛ رسما پیام تسلیت برای اهالی شام فرستاد! او در این پیام خودش نوشت: «به اهالی شام بابت وفات و مرگ یک جنبش که زمانی جهادی بود تسلیت می گوییم. زمانی جنبش حرکة احرار الشام الإسلامیة، منشأ امید و پناه مظلومین و مستضعفین مسلمان بود؛ اما رهبری جدید با استحاله تشکیلات و حالا با پرچم کفر و قانون مخالف شریعت، عملا آخرین میخ ها را بر تابوت تشکیلات اسلامی زدند و از امروز با یک تشکیلات منافق اسلام نما اما در واقع پنتاگونی مواجه هستیم!» او البته بعد در توئیتی ادعا کرد منظور وی از منافق و خروج از اسلام، اصل تشکیلات و رهبران آن بوده و سربازان و بدنه آن را شرعا نمی توان تکفیر، بلکه باید «ارشاد» کرد!

علیرغم تمام این حملات و تخریب ها، احرار الشام در مدار «پوست اندازی» با سرعت قابل توجهی پیش می رود.
منبع: @ME_Magnifier
____________
@dolatedin

آیا فتوا در سرزمین "میلیون مفتی" متولی واحد خواهد یافت؟

ماجرای منصب فتوا در #الجزائر به پیچیدگی مصر نیست. #بوتفلیقه هرچند چون سیسی باید نگران نفوذ اسلامگرایان در نهادهای رسمی دینی باشد اما اقلا پدیده غیرقابل کنترلی چون الازهر در مقابل خود ندارد. برهمین اساس اختلافات در این مورد فعلا در لایۀ درون حزبی و میان دو چهره منتسب به حزب حاکم یعنی بوعبدالله غلام‌الله رئیس المجلس الاسلامی الاعلى و محمد عیسی وزیر #اوقاف ظاهر شده است (https://goo.gl/pj84LD). محمد عیسی که یکی دو سالی است سخت به دنبال ایجاد منصب «#مفتی جمهوری» است هفته پیش اعلام کرد تا پایان سال مجمع فقه اسلامی را به عنوان مرجع رسمی #فتوا در الجزائر تاسیس خواهد کرد. عیسی هرچند وفاداری خود را به حزب حاکم و سرسختی‌اش را در برابر #اسلام‌گرایان ثابت کرده است اما عملکرد پرحاشیه او در تعامل با شیوخ پرطرفدار #سنتی همچون آیت عجلت (https://goo.gl/Tgwpks) و علی عیة (https://goo.gl/TkN3Sn) ریسک سپردن این پروژه دشوار را به او بالابرده است. خاصه اینکه مدیریت ضعیف این پروسه ظرفیت آن را دارد که مانند آنچه در ماجرای دعوت شیخ حسون به الجزائر رخ داد (https://goo.gl/9w5W3V)، جریان سنتی و اسلامگرا را در مقابل دولت متحد نماید. از طرف دیگر احتمال قدرت گرفتن آجل اسلامگرایان درون ساختار دولت و به خصوص وزارت اوقاف، بوتفلیقه را نسبت به دادن زمام افتا به این وزارت بی‌رغبت می کند. رئیس جمهور الجزائر طبیعتا ترجیح خواهد داد برای بحران‌های احتمالی پیش رو قدرت مجلس اسلامی اعلای منتسب به خود را در مقابل مجلس علمی وابسته به اوقاف حفظ کند.
______________
@dolatedin

شيخ ابو یقظان المصری در نوار صوتی افشا شده ای پرده از عمق اختلافات #احرار الشام و #النصره برداشته است. شرعی بخش نظامی هیئت تحریر الشام (النصره سابق) در این فایل فتوا به قتل نیروهای احرار الشام حتی در صورت همراهی با غیر نظامیان را می‌دهد. وی در این جلسه با بیان اینکه احرار الشام به دو قسمت تقسیم شده، گروهی از اعضای آن را وابستگان مستقیم به ترکیه و دول خارجی و گروه دیگر را عبید قطر و سازمان ملل می داند.
لازم به ذکر است اين دو گروه اصلی مسلط بر استان ادلب #سوريه در چند روز اخیر درگیری گسترده‌ای با یکدیگر داشته اند که به عقب نشینی گروه احرار از تعدادی از مناطق مهم از جمله گذرگاه مرزی با ترکیه منتهی شده است.
https://twitter.com/GIIMedia/status/888581011902255104/video/1
______________
@dolatedin

«ورود مرجعیت شیعی به داستانی مصری-مصری»

نامه آیت الله #مکارم به شیخ احمد #الطیب (https://goo.gl/RAS7KT) سومین موردی است که این مرجع بزرگ #شیعه در آن شخص ریاست #الازهر را مورد خطاب قرار می‌دهد. البته به نظر می رسد برخی پیچیدگی‌ها و همچنین هجم واکنش‌ها به فقرۀ اخیر اهمیت ویژه‌ای بدان داده است. در این زمینه نکاتی چند قابل طرح است:

1- تفاوت اصلی این سه رویداد مهم #دیپلماسی_مذهبی میان #قم و قاهره در سلبی‌تر شدن مواضع در رویداد اخیر است. در نامه اول #آیت‌الله مکارم در کنار استقبال از پیشنهاد طیب برای گفتگو در مورد مسائل اختلافی، گذرا و سربسته بخشی از سخنان طیب را قابل خدشه دانسته بود(goo.gl/36cqr7). نامۀ دوم نیز که در واکنش به برگزاری مسابقۀ علمی برای نقد شیعه در الازهر تحریر شده بود اخطاری بود بسیار نرم تا «الازهر در دام وهابیت سقوط نکند» (goo.gl/G4Xtyv)؛ اخطاری که از طرف طیب بی‌پاسخ ماند. لکن نامه اخیر به کلی با ادبیات انتقادی و از سر «تعجب و تاسف» از سخنان «تحریک‌کننده و تندروانه» شیخ الازهر نگاشته شده است. با توجه به این تغییر ادبیات باید دید آیا شیخ الازهر خود را ملتزم به پاسخ نامه ارسالی خواهد دانست یا خیر.

2- مورد سابق عملا تعارفی میان رجال دو مذهب تلقی شد و چندان مورد توجه رسانه های عربی قرار نگرفت. بعلاوه منجر نشدن پیشنهادات طرفین به اقدامی عملی با گذشت قریب به دو سال، آن نامه‌نگاری رمضانی را به تاریخ پیوند داد. نامۀ دوم نیز از نگاه طرف مقابل چندان مورد اهتمام قرار نگرفت. اما در مورد اخیر رسانه‌های مصری به شکلی وسیع به این رویداد پرداخته و آن را نزاعی آتشین میان الازهر و شیعه خواندند (https://goo.gl/C8bry6). افزون بر این شخص عباس شومان نیز به عنوان نفر دوم الازهر «گستاخی‌کنندگان» به الطیب را به التزام به ادب دعوت نمود(goo.gl/xtAM3t).

3- نامه آیت‌الله مکارم هرچند این تصور را ایجاد کرد که شیخ الازهر در اصل با دغدغه تخطئۀ شیعه به موضوع پرالتهاب #متعه پرداخته اما انگیزۀ طیب را باید در جایی دیگر جست. ظاهر سخنان تلویزیونی شیخ و اشارت‌های مکرر وی به «فتاوای شاذ» و «دعات ماهواره‌ای» نشان از بیان این گفتار در کانتکستی #مصر ی دارد. درواقع آنچه باعث ورود پرحرارت طیب به ماجرای متعه شده است نزدیک شدن بخشی از اهل سنت به یکی از هویتی‌ترین فتاوای شیعه است. امری که سبب شده شیخ شهیرترین موسسه اسلامی حتی به قیمت حمله صریح به دیدگاه شیعه در این مورد، از موضع سنتی اهل سنت دفاع نماید. جالب اینکه اصرار الطیب برای کشیدن خط قرمز حول متعه به حدی بوده که وی حتی به تفکیک روشن آن از زنا نیز رضایت نداده و با «قرین بغاء» دانستن متعه برای مفتیان شاذ خط و نشان کشیده است. این درحالیست که برخی علمای وجیه سنی همچون کبیسی و حاتم العونی به صراحت یکی دانستن زنا و متعه را رد کرده اند.
سوالی که مطرح می شود اینکه مفتیان شاذ مد نظر طیب کیستند؟ حتی میان چهره‌های متهم به تشیع همچون عدنان ابراهیم نیز این تنها «طارق یوسف» است که جرئت داشته است فتوای شیعه را در این مورد تایید کند. با این حساب باید تنها چهرۀ شناخته شده و رده اولی را که می‌تواند #مفتی شاذ مورد نظر الطیب باشد «سعد الدین الهلالی» دانست. وی که زمانی رئیس بخش فقه مقارن دانشگاه الازهر بود لیست بلندبالایی از فتاوای شاذ دارد که سخت دانشگاه متبوعش را برآشفته (goo.gl/N1rQ9g). هلالی که تا همین اواخر به دلیل این دست #فتاوا و همچنین حمایت سرسختانه‌اش از سیسی قهرمان دائمی تلویزیون‌ها و جرائد حکومتی و لیبرال بود تنها پس از ماجرای فتوایش در مورد جواز مشروط ازدواج با دخترِ زوجه بود که با حمله توامان سلفیون، الازهر و رسانه‌های حکومتی مواجه شد. برخی تحلیلگران این چرخش رفتار دولت را به مصالحۀ میان الازهر و سیسی پس از قائلۀ قانون ابوحامد ارتباط می دهند (goo.gl/4NCtKs). داستان هرچه باشد خبر از وجود نزاعی مصری-مصری بر سر تسلط بر مرجعیت دینی می دهد. موضوعی که باعث شده دو هفته پس از هیاهوی ناشی از فتوای جدید هلالی، شیخ الازهر به بهانه متعه چنین به او و اتباعش بتازد.
حال با ورود آیت‌الله مکارم به میانۀ این نزاع قهرا «راسم النفیس» شیعه و #الهلالی سنی هم‌جبهه تلقی خواهند شد. به نظر نمی آید هلالی بدون حمایت دولتی سابق بتواند تهمت هم‌صف شدن با شیعه را نیز به دوش بکشد. با این حساب به نظر می آید شیخ الازهر با موفقیت توانسته مفتی ساختارشکن مورد نظرش را نقره داغ کند. این اولین پیروزی شیخ سیاس الازهر بر رقبایش نیست.

4- نکتۀ آخر اینکه اصرار آیت‌الله العظمی مکارم در نامۀ مزبور بر فتوای اختصاصی خود در محدود ساختن متعه به وضعیت ضرورت، اشاره به چالشی دیگر بر روابط شیعی-سنی دارد. تمرکز ایشان بر تخاطب با الازهر به منظور تنظیم روابط شیعه و سنی امری نیست که تمامیت حوزۀ شیعه را با خود همراه کرده باشد. به واقع مدرسۀ سنتی حوزه به رهبری آیت‌الله العظمی #وحید خراسانی بدگمانی خود را نسبت به تبعات به رسمیت شناختن مرجعیت الازهر و تنازل از مشهورات شیعه مخفی نکرده‌اند. با این وصف توانایی جناح میانه برای ایجاد نقطۀ جمعی جهت اتفاق سه جریان متمایز حوزۀ شیعه در قبال اهل سنت محل تردید جدی است؛ سه جریانی که در شخصیت آیات #تسخیری، مکارم و وحید متمثل است.
______________
@dolatedin

💠نگاهی به گزارش «اسلام رسمی» از مرکز کارنگی💠

👤ناتان براون از محققانی است که مدت مدیدی پیگیر موضوع موسسات رسمی دینی در جهان عرب بوده است و بارها مقالات مفیدی به خصوص در مورد تحولات #الازهر نوشته است.

1⃣در فصل اول این گزارش براون به بررسی نقش روند تاریخی برآمدن دولت های مدرن در مناسبات دولت و سازمان دین پرداخته است. در این خصوص وی به تبیین آثار دورۀ استعمار و سیاستهای کشور استعمارگر در نحوۀ تعامل دولتهای پسااستعماری کشورهایی چون #الجزایر و #مصر و #عراق و #عربستان و #یمن پرداخته است.

2⃣در بخش بعدی اصلیترین حوزه های دخالت نهادهای رسمی دین مرور شده و چهره ای کلی از چالش های این نهادها درون هر یک از این حوزه ها ارائه می شود. اوقاف و خیرات، فتوا، آموزش، اداره مساجد و قوانین شاخص‌ترین حوزه‌هایی است که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته است. رویکردهای متمایز و مشترک دولتهای عربی و همچنین نقش #اسلام_غیررسمی در هر یک از این حوزه ها نقاط مورد توجه این اثر است.

3⃣از نکات جالب گزارش تلاش آن برای مستندسازی دعاوی خود بر اساس مشاهدات میدانی و مصادیق منطقه ای مختلف است. به طور مثال ذیل سرفصل تفکیک «#اسلام_رسمی» از «اسلام رژیم» نویسنده به پیوست گزارش کاملی از تلاشهای پادشاه #مراکش برای تسلط خود بر موسسات دینی و تضعیف بخش های مستقل سنتی آن همچون دانشگاه قرویین با تابلو اصلاحات و نوسازی ارائه داده است. یا در ذیل همین سرفصل آنجا که از ابزارهای نظارتی دولت های عربی برای کنترل جایگاه های دینی محلی سخن به میان می‌آید نویسنده مصادیق جالبی از مشاهدات مستقیم خود در مورد نحوۀ تعامل دولتهای #فلسطین و دولت مصر با امامان مساجد محلی عرضه می نماید. در بخشی از همین سرفصل نگارنده به بررسی دو نمونه از تلاش‌های دول عربی برای گسترش قرائت اسلامی مطلوب خود توسط اسلام رسمی، یعنی «رسالۀ امان» و «اعلامیۀ مراکش» پرداخته و از اثرات این نوع اقدامات در محیط داخلی جهان عرب دفاع نموده است.

4⃣در گزارش یک فصل کامل به بررسی سیر «نزاع بر سر #مرجعیت_دینی در مصر پساکودتا» اختصاص داده شده است. شاید جالبترین نقطه این فصل رقابت الازهر با #وزارت_اوقاف به بهانۀ غائلۀ «خطبه‌های مکتوب» است. غائله ای که مانند بسیاری موارد دیگر با بازی سیاسی شیخ الازهر به نفع وی به پایان رسید. نویسنده این قضیه و موارد دیگری را به عنوان شواهدی بر یک مدعای اساسی ذکر می کند و آن اینکه موسسات دینی رسمی اهداف و تمایلات همسو با دولت اما متمایز از آن دارند. نگارنده نتیجه‌گیری کرده است که: «موسسات اسلام رسمی و سازمانهای اسلامگرا هرچند ممکن است معارض سیاسی یکدیگر باشند، اما به عموما به لحاظ ایدئولوژیک خویشاوند همند.» «تشکیلات دولتی با ایجاد موسسات پرنفوذ و دادن مقادیری آزادی عمل و تخصص‌گرایی به آنها نشان می دهد که پیکره‌ای یکدست نیست.»

5⃣فصل بعدی گزارش تلاش کرده است تصویری از انتخاب سخت دولت‌های عربی میان پذیرش ریسک به رسمیت شناختن استقلال موسسات رسمی یا تن دادن به بی‌اعتباری اجتماعی این موسسات ارائه دهد. موسسات مستقل رسمی به راحتی می توانند تبدیل به مأمنی برای مخالفان اسلامگرا شوند. در کویت وزارت اوقاف به‌طور سنتی رابطه‌ای نزدیک با اخوان المسلمین داشته است. در عربستان بسیاری از چهره‌های دردسرساز درون دانشگاه‌ها و تشکیلات مذهبی رسمی فعالند و از طریق مسئولان وفادار این موسسات تحت نظر قرار می گیرند. میزان نفوذ اسلامگرایان در الازهر مصر به حدی است که تا مدتها پس از کودتا در سطوح مختلف الازهر مواضعی دوگانه در قبال کودتا وجود داشت.
______________
@dolatedin©

6⃣در فصل آخر نویسنده مسئلۀ ظهور داعش را به عنوان برگی جدید در تعاملات اسلام رسمی و دولتهای عربی مطرح می کند. پدیده‌ای که با درک ریشه های ایدئولوژیک آن که غیرقابل حذف فیزیکی و نظامی است، احساس نیاز شدیدی میان دولت‌ها به ساختارهای دینی وفادارشان ایجاد کرده است. این موضوع به حدی است که حتی توجه قدرتهای غربی را نیز نسبت به اهمیت این موسسات جلب نموده است. برای نمونه به سخنرانی جان کری در قاهره اشاره شده است که در آن به روشنی به نقش کسانی چون مفتی عربستان یا الازهر در مبارزۀ ایدئولوژیک با #داعش اذعان می کند. مشکل اساسی این رویکرد جدید ناآشنایی ساختارهای سکولار دول غرب با پدیده اسلام رسمی در جهان عرب است. نگارنده با ذکر نمونه‌هایی تلاش کرده است پیچیدگی های مقابل سران غرب برای تمایز دادن میان جریان های مختلف اسلامی را به نمایش بگذارد. پیچیدگی های برجسته شده نشان می دهد که اساسا اهداف دولت‌های عربی از حمایت اسلام رسمی تفاوتهای مهمی با اهداف غرب دارد. دولت‌های عربی از طریق اسلام رسمی به دنبال تضعیف تمام گفتمان‌های معارض دینی، فارغ از اینکه رادیکال باشند یا نه، هستند. با این وضعیت نگارنده تبعات بلند مدت وارد شدن غرب به حمایت از موسسات رسمی اسلام را منفی ارزیابی می کند.
🔗https://goo.gl/DbcW6S
______________
@dolatedin©

سونر یالچین پژوهشگر و نویسنده مشهور لاییک در یادداشت خود در شماره امروز روزنامه سوزجو مدعی شد که گرایشات تقریبی محمد گورمز و سفرهای او به ایران و شرکت در کنفرانس وحدت اسلامی و مشارکت در نماز جماعت علمای شیعه در تهران و دیدار با مقام معظم رهبری علت اصلی فشارهای پشت پرده به او و کنار گذاشته شدن او بوده است.
وی با بیان این که سفر گورمز در سال 94 به 29-مین کنفرانس وحدت اسلامی و سخنرانی او در این کنفرانس که از لزوم هویت اسلامی فرامذهبی برای مسلمانان سخن گفته بود و برخی مسایل حاشیه ای این کنفرانس باعث شد تا "علمای سنتی" موجود در سازمان دیانت و خارج از آن از او دلگیر شده و رفتار او را اهانت به تسنن قلمداد کنند. اصلی ترین اتهام او در این میان "تجددگرایی" بوده است. اصلی ترین نتیجه این فشارها در 30-مین کنفرانس وحدت اسلامی زمانی که هیچ کس جز صلاح الدین اوزگوندوز – روحانی شناخته شده شیعه- از ترکیه در آن کنفرانس حاضر نشد بروز پیدا کرد.
یالچین مدعی است که این فشارها از طریق نعمان کورتولموش، معاون وقت نخست وزیر که مسئولیت نظارت بر سازمان دیانت را نیز برعهده داشته به گورمز وارد میشده است که در نتیجه افزایش فشارها گورمز خواستار انفکاک سازمان دیانت از نخست وزیری و قرار گرفتن این سازمان تحت نظارت ریاست جمهوری میشود.

منبع: @serhed_sadr
__________
@dolatedin©

«داعش، و زایمان فرزندی افراطی‌تر»

ابوبکر القحطانی نیز کشته شد! (goo.gl/Z32DZx) #فقیه شمارۀ یک #داعش، شیخی #سعودی الاصل که پس از کشته شدن ترکی #البنعلی، پرنفوذترین #شرعی این گروه به شمار می آمد. اگر بخواهیم همچون ماجرای بنعلی، مرگ او را حاصل ساده‌ترین سناریو یعنی کشته شدن توسط موشک‌های امریکایی بدانیم از داستان مهمی که این روزها در پشت صحنۀ دولت رو به زوال رقه در جریان است غافل خواهیم ماند.

بسیاری شاید نتوانند تصور کنند که تندروتر از داعش اساسا چطور ممکن است! اما بله! داعش باز در حال دگردیسی به نوعی افراطی‌تر است؛ گونه‌ای که این روزها با نام حازمیه شناخته می‌شود. طنز ماجرا اینجاست که همزمان با شکار تئوریسین‌های جناح معتدل توسط امریکا، تئوریسین جناح تندرو یعنی احمد الحازمی اکنون راست راست در عربستان می چرخد و بی‌مزاحمت تدریس دانشگاهی دارد!

نخستین بار اختلاف فرقه حازمیه با جناح بنعلیه با ردیه‌ای که بنعلی در ماه مه 2016 منتشر نمود به طور گسترده علنی شد. در آن ردیه وی با ادله‌ای فقهی به رد نظریۀ #تکفیر_عاذر پرداخته بود. مفاد نظریه حازمی که مورد نقد بنعلی قرارگرفت این است که نه تنها خود جاهل، که حتی کسی که جاهل را معذور می‌داند و #تکفیر نمی‌کند نیز کافر است و به همین ترتیب #تسلسل_تکفیر اتفاق خواهد افتاد. به زبان ساده #القاعده چون عوام #شیعه را تکفیر نمی‌کرد توسط داعشیان سنتی منحرف دانسته می شد. اما نو داعشی‌ها می‌گویند هم القاعده به دلیل عدم تکفیر عوام شیعه کافر است، و هم داعش سنتی که القاعده را به خاطر این عقیده تکفیر نکرده و به تضلیل آن اکتفا می‌کند دچار کفر شده است.

در میان حلقه‌های داخلی داعش، مدتها پیش از نوشته بنعلی، موضوع از مناظرات و ردیه‌نویسی‌ها عبور کرده بود و بدل به یک نزاع سیاسی در داخل ساختار قدرت شده بود. درواقع مهمترین رهبران شرعی حازمی‌ها در خاک داعش یکسال پیشتر اعدام شده بودند و برخوردهای امنیتی با حلقه‌های متمرد این جریان از همان زمان شدت می‌یافت (goo.gl/nEKkzr). حازمی‌ها نیز در مقابل تعارف را کنار گذاشتند و خود بغدادی را نیز به جرم عدم التزام به تکفیر عاذر کافر اعلام نمودند (goo.gl/WSuZ8v). البته این صراحت لهجه عمدتا از بخشی از این گروه که در تبعید خودخواسته در تونس به سر می بردند سرمی‌زد. حازمی‌های مقیم تونس (که خواستگاه این جریان نیز محسوب می شود) در تبعیدگاه خود انشقاق از داعش و راه اندازی گروهی با نام موحدون را اعلام نمودند (goo.gl/DsJgSV).

با وجود تمام تضییقات، شاخۀ داخلی، به خلاف تبعیدیان تونسی، تلاش کرده است بدون تقابل مستقیم و خشن، راه نفوذ تدریجی در درون داعش را پیش برد. به همین دلیل نیز بسیاری از همدلان این جریان هنوز جایگاه مستحکم خود در ساختار داعش را حفظ کرده‌اند. شاهد آنکه از مکتوبات بنعلی بر می آید، حتی ابو زید العراقی، نائب خلیفه نیز گرایشات حازمی دارد (goo.gl/aSRxC4).

به نکته اول برگردیم. آیا می‌توان حذف وجوه جریان معتدل همچون بنعلی و قحطانی را در ماه‌های اخیر توطئه‌ای از جانب جناح حازمی دانست؟ این نظریه ایست که وجود دارد و سران این جریان را متهم به دادن پالس‌های لازم به امریکا جهت هدف قرار دادن شیوخ معتدل‌تر می‌داند. در این صورت تعجب نباید کرد اگر در ایام آتی با تسلط نسخه‌ای تندروتر بر داعش مواجه شویم. اگر مرگ بغدادی واقعیت داشته باشد هم‌اکنون نیز نزاع قدرتی سخت در میان این دو جریان برای قبضۀ رهبری داعش در جریان است.
______________
@dolatedin©

«دیوان افتاء تونس؛ از تحریم تساوی ارث تا تایید آن»

هنوز سخنرانی جنجالی «الباجی قائد #السبسی» به مناسبت عید #زن پایان نیافته بود که دیوان #افتاء بیانیه‌ای در حمایت از طرح رئیس جمهور #تونس برای برقراری تساوی میان #ارث زن و مرد صادر کرد.

در بیانیه پس از مبلغی مجیزگویی از هوشمندی سبسی در اداره امور بلاد، پیشنهادات سبسی را همسو با تصریح دین حنیف بر برچیدن تبعیض در حقوق دو جنس دانسته و در این مورد به آیه شریفۀ «ولهنّ مثل الذی علیهنّ بالمعروف" استناد شده است.

لازم به اشاره است سبسی در سخنرانی خود که یکشنبه شب به مناسبت عید ملی زن در قصر قرطاج ایراد کرده بود از احتمال بازنگری گام‌به‌گام در بخش ارث از قانون #احوال_شخصیه تا زمان رسیدن به هدف برابری کامل میان زن و مرد پرده برداشت. وی همچنین خواستار لغو ابلاغیه 73 شد که متضمن منع زنان از #ازدواج با مردان غیرمسلمان است.

رئیس جمهور تونس نخستین کسی نیست که مسئله مساوات در ارث را پیش می کشد. سال گذشته نیز وزیر زنان و خانواده خواستار باز شدن زمینۀ گفتگوهای اجتماعی در این زمینه و نقد آن از جهت دینی و اجتماعی و اقتصادی شده بود. تعجب برانگیز آنکه سخنان وزیر زنان در آن مقطع با واکنش منفی مفتی تونس «عثمان بطیخ» مواجه شد. وی با رد ورود در این مسئله، در نطق خود برابر نمایندگان مجلس اعلام نمود که اجتهاد در نظام تقسیمات ارث مجاز نیست چرا که این موضوع با نص صریح قرآنی که می‌فرماید «يوصيكم الله في أولادكم للذّكر مثل حظّ الأنثيين» غیرقابل مناقشه شده است. مفتی همچنین گفته بود که ورود در این موضوع تبعاتی منفی خواهد داشت و «مورد بهره‌برداری از طرف افراط‍‌گرایان قرار گرفته و بالتبع کشور را وارد حالتی بحرانی خواهد نمود».

به هر حال اکنون اعتراضات به اقدام سبسی و همراهی نهاد رسمی افتا بالا گرفته است. مفتی سابق «حمدة سعید» خواسته سبسی را خلاف شرع و نص قرآنی را در این مورد غیرقابل #تأویل دانسته و در کنار آن الغاء ابلاغیه 73 را نیز نامشروع خوانده است.

تندترین انتقادات از بیانیۀ دیوان افتاء از جانب شیخ مسجد #الزیتونه صادر شد. حسین العبیدي شیخ پرنفوذ پایتخت با سیاسی خواندن بیانیه، نویسنده آن را یک حقوق‌بگیر دولتی ناآشنا با امور دینی دانست. وی همچنین با تقبیح بی تفاوتی مفتی تونس نسبت به اقدام سبسی کارکرد وی را تنها در حد اعلام هلال ماه دانست و نه بیان شریعت! رئیس دانشگاه پرآوازۀ زیتونه «هشام قريسة» نیز در همراهی با موج اعتراضات این حرکت را به منظور بهره برداری سیاسی دانست.

در این میان حرکت #النهضه نیز سکوتی رسمی را پیش گرفته و تنها یکی از رهبران بارز این جریان «محمد سالم» با بیان اینکه رئیس جمهور فاقد حق افتاست، دعوت به حل مسئله از طریق رفراندم نموده است. این سکوت رسمی در حالیست که با بالاگرفتن غائله حتی #الازهر نیز در موضوع ورود کرده و بیانیۀ دیوان افتاء را مخالف شرع خواند.
https://goo.gl/MXRHHV
__________
@dolatedin©

در ذم شریعت‌بازی!

بحثی در این نیست که فتوای خلاف شهرت مرحوم منتظری در جواز اعدام توزیع‌کنندگان مواد مخدر مسیری اشتباه بود. این را اگر امروز مجلس شورای اسلامی و ما درک کرده‌ایم ناشی از چند دهه تجربۀ تخریب چهرۀ بین‌المللی ایران بدون تغییر بنیادین وضعیت توزیع مواد مخدر است.
اما اشتباه‌تر از آن دخالت بازی‌های سیاسی و ذی‌نفعان آن در سازوکار تفسیر شریعت است. مواردی همچون توئیت زیر، که اگر فارغ از دسته‌بندی‌های سیاسی در مقابل آن نایستیم، شریعت یا متروک خواهد شد یا مهلک. این همان آینده‌ایست که بیرون از مرزهای ایران به پدیداری روزمره بدل شده است. پس از ما نیز دور نیست!

https://twitter.com/yaminpour/status/897011670140297216

پ.ن: در مورد داستان فتوای آیت‌الله منتظری و احتیاط امام خمینی در این فتوا بنگرید به https://goo.gl/jRJYBb
__________
@dolatedin©

در ادامه انتقادات علیه السبسی مراجع دینی اخوان نیز وارد معرکه شده اند. جنجالیترین موضع را در این میان وجدی #غنیم داشت که صریحا سبسی و پارلمان تونس را کافر خوانده و سران النهضه به خصوص #غنوشی و مورو را شدیدا مورد حمله و تخطئه قرار داد.
(youtu.be/punipGkmL9k)
از سوی دیگر اتحاد عالمی علماء مسلمین نیز با صدور بیانیه ای که امضای #قرضاوی و #قره‌داغی پای آن است سخنان سبسی و تایید دیوان افتاء را رد کرده و آن را در مقابل نص قرآن عنوان کرد.
(goo.gl/RZKuXs)
______
@dolatedin©

همه فهمیده‌اند که #وهابیت دیگر آن پشتوانه حاکمیتی سابق را در #عربستان ندارد. همین نیز بهانه‌ای شده تا یک گروه از حجاج صوفی، عربستان سلمانی را با رقص آئینی خود در کنار خیابان تست بزنند. هرچند وهابی‌های ناظر نتوانستند در برابر این صحنه بی‌سابقه زیاد طاقت بیاورند اما به نظر می‌آید عملیات روانی مجموعا به نفع صوفیان تمام شده و در آینده می‌توانیم منتظر اقدامات جسورانه‌تری باشیم.

https://twitter.com/S35hm/status/901249917229969408
_________
@dolatedin©

⚠️این کانال و دیگر متعلقات موسسۀ القیام مدتیست به اندیشکده مرصاد واگذار شده است. مطالب حوزۀ «نهاد دین در جهان اسلام» را زین پس می توانید در سایت و کانال اندیشکده مرصاد پیگیری بفرمایید.

📣آدرس کانال:
https://t.iss.one/mersadcss

https://sapp.ir/mersadcss
🌐آدرس سایت:
https://mersadcss.com

‌ ‌ 🔹با نام و یاد الهی🔹

🔵 پس از وقفه‌ای طولانی، آغاز دوباره فعالیت کانال «دولتِ دین» را با مدیریت میز «نهادها»ی اندیشکده مرصاد، اعلام می‌نماییم.

🔵 این کانال تلاش خواهد کرد شکاف عمیق میان فضای رسانه‌ای فارسی با حوزه «نهاد دین در جهان اسلام» را اندکی پر کرده و با بازتاب اخبار و تحلیل‌های روزآمد از منابع دست اول عربی و انگلیسی، دغدغه‌مندان این عرصه را از پویایی‌های نهادهای گوناگون دینی در جهان اسلام، آگاه سازد.

🔵 امید که ما را با بیان دیدگاه‌های سازنده خود، در پیشبرد و پیشرفت این مهم، یاری رسانید. 🙏

‌@dolatedin

🔻برگزاری همایش مراجع عراقی در مکه؛ محمد العیسی علمای شیعه و سنی عراق را گرد خود می‌آورد!

🔹واس: در 14 مرداد ماه، اتحادیه جهان اسلام (رابطة العالم السلامی) اقدام به برگزاری همایشی در مکه مکرمه و با حضور جمعی نزدیک به ۸۰ نفر از روحانیان شیعه و سنی عراقی تحت عنوان همایش مرجعیات دینی عراقی (ملتقی المرجعیات العراقیه) کرد. در این همایش از جانب مشارکت‌کنندگان از تلاش‌های ملک سلمان و محمد بن سلمان در راستای مبارزه با جریان‌های افراطی و ترویج همزینستی مسالمت‌آمیز تقدیر شد.

🔹از جمله مشارکت‌کنندگان شیعی این همایش می‌توان به سید محمد علی بحرالعلوم، زید بحر العلوم، حیدر الشمری رئیس دیوان وقف شیعی و همچنین فؤاد المقدادی - از روحانیون نزدیک به ایران - اشاره کرد.

✍️ تحلیل: این اقدام عربستان سعودی را می‌توان در ادامه تطهیر وجهه منطقه‌ای و اعلام بیزاری از سلوک تکفیری خود در منطقه دانست. این کشور از زمان روی کار آمدن محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد، شاهد برخورد‌های بی‌سابقه‌ای با جریان‌های وهابی و سلفی و پشتیبان‌های سیاسی آنها بوده است. لذا حکومت عربستان سعی دارد با برگزاری چنین همایش‌هایی در قالب دیپلماسی عمومی، بیش از اینکه به دنبال ساختن مراجع شیعی از بین مشارکت‌کنندگان در این همایش باشد، تغییر دیدگاه رایج در بین شیعیان عراق و همچنین در بدنه روحانیون نجف به طور خاص را دنبال می‌کند.

🔹برگزاری این نشست را از یک سو می‌توان شروعی برای نفوذ عربستان با رویکردی جدید به بدنه شیعی و خصوصا نهاد دین در نجف اشرف دانست و از طرف دیگری اولین قدم از جانب شخصیت‌های حوزه علمیه نجف در راستای برقراری رابطة با صبغه دینی با کشوری است که دهه‌های متمادی منشا گسترش جریان‌های تکفیری در جهان اسلام و قتل ده‌ها هزار نفر در عراق بوده است.

#عراق #عربستان #بن_سلمان #محمد_العیسی #رابطة_العالم #مرجعیت
‌@dolatedin

🔻آزادی شیخ زکزاکی پس از نزدیک به 4 سال / سکوت حوزه شیعی!