АҚИҚА ҲАҚИДА
#ақиқа
❓311-CАВОЛ: Ақиқа маросимини дастурхон ёзиб, одамларни чақириб ўткизиш керакми ёки сўйилган қўйни камбағал, етим, кам таъминланган оилалар, масжид ва ўз оиласига тенг тақсимлаб, тарқатган яхшими? Шариат бўйича қайси мақбул иш бўлади?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Янги дунёга келган болага шукрона сифатида ақиқа қилиш ҳанафий мазҳабига кўра мустаҳаб амаллардан бири ("Раддул муҳтор" китоби). Бунга қуйидаги ҳадиси шариф ҳам далолат қилади:
سَلْمَانُ بْنُ عَامِرٍ الضَّبِّىُّ رَضِي اللهُ عَنْهُ ، قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، يَقُولُ: «مَعَ الْغُلاَمِ عَقِيقَةٌ، فَأَهْرِيقُوا عَنْهُ دَمًا، وَأَمِيطُوا عَنْهُ الأَذَى»
Салмон ибн Омир Зоббий разияллоҳу анҳу айтади: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламнинг: “Янги туғилган болага ақиқа қилиш бордир. Унинг учун қон чиқаринг ва ундан нопокликни кетказинг”, — деб айтаётганларини эшитганман. (Имом Бухорий ривоятлари).
عن أم كرز رَضِي اللهُ عَنْها أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال عن الغلام شاتان وعن الجارية شاة لا يضركم ذكرانا كن أم إناثا
Умму Курз разияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ўғил бола номидан икки қўй ва қиз бола номидан бир қўй (сўйинглар. Сўйиладиган қўйнинг) эркак ёки урғочилиги сизларга зарар қилмайди, дедилар”. (Насоий ривоятлари).
عَنْ عَمْرِو بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ الْعَقِيقَةِ فَقَالَ لَا يُحِبُّ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ الْعُقُوقَ وَكَأَنَّهُ كَرِهَ الِاسْمَ قَالَ لِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِنَّمَا نَسْأَلُكَ أَحَدُنَا يُولَدُ لَهُ قَالَ مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَنْسُكَ عَنْ وَلَدِهِ فَلْيَنْسُكْ عَنْهُ عَنْ الْغُلَامِ شَاتَانِ مُكَافَأَتَانِ وَعَنْ الْجَارِيَةِ شَاةٌ
Амр ибн Шуъайб отасидан, у бобосидан ривоят қилади: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламдан ақиқа тўғрисида сўралди. Шунда у зот худди (ақиқа) исмини ёқтирмагандек: “Аллоҳ таоло оқ бўлишни хуш кўрмайди”, дедилар. Улар: “Эй Аллоҳнинг Расули, биз сиздан биримизнинг фарзанд кўриши тўғрисида сўраяпмиз”, — дейишди. У зот: “Сизлардан ким боласи учун жонлиқ сўйишни хоҳласа, ўғил болага иккита баробар қўй, қиз болага битта қўй сўйсин”, — дедилар”.
عَنْ سَمُرَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ، عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: كُلُّ غُلاَمٍ رَهِينَةٌ بِعَقِيقَتِهِ، تُذْبَحُ عَنْهُ يَوْمَ السَّابِعِ، وَيُحْلَقُ رَأْسُهُ، وَيُسَمَّى
Самура разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: "Ҳар бир янги туғилган гўдак ақиқаси эвазига гаровдадир. Унинг учун еттинчи куни сўйилади, сочи олинади ва исм қўйилади", — дедилар”. (Имом Термизий ривоятлари).
Ушбу ҳадислар Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг қавлий, яъни сўзлари билан бўлган кўрсатмаларидир. Қуйида эса У зотнинг феълий, яъни ўзлари қилиб кўрсатишлари билан собит бўлган кўрсатмалари зикр қилинади.
عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِي اللهُ عَنْهُما قَالَ :عَقَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا بِكَبْشَيْنِ كَبْشَيْنِ
Абдуллоҳ Ибн Аббос разияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам (ўз набиралари) Ҳасан ва Ҳусайн разияллоҳу анҳумоларга иккита иккитадан қўчқор сўйиб ақиқа қилдилар”. (Имом Насоий ривоятлари).
عن علي بن أبي طالب قال : عق رسول الله صلى الله عليه و سلم عن الحسن بشاة وقال يا فاطمة أحلقي رأسه وتصدقي بزنة شعره فضة قال فوزنته فكان وزنه درهما أو بعض درهم
Али Ибн Абу Толиб разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам (набиралари) Ҳасанга бир қўй сўйдилар ва “Эй, Фотима! Уни сочини олгин ва сочини оғирлигича кумуш садақа қилгин”, — дедилар. Кейин мен уни ўлчовдим бир ёки ярим дирҳам (оғирлигича) чиқди” (Имом Термизий ривоятлари).
Шариатимизга кўра ақиқани кўриниши шуки, бола туғилганидан кейин еттинчи куни унинг сочи олинади ва ўша сочни оғирлигича тилла ёки кумуш садақа қилинади. Кейин хоҳловчилар болани бошига заъфарон суртишлари мумкин. Сочи олингандан кейин унинг номидан жонлиқ сўйилади.
#ақиқа
❓311-CАВОЛ: Ақиқа маросимини дастурхон ёзиб, одамларни чақириб ўткизиш керакми ёки сўйилган қўйни камбағал, етим, кам таъминланган оилалар, масжид ва ўз оиласига тенг тақсимлаб, тарқатган яхшими? Шариат бўйича қайси мақбул иш бўлади?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Янги дунёга келган болага шукрона сифатида ақиқа қилиш ҳанафий мазҳабига кўра мустаҳаб амаллардан бири ("Раддул муҳтор" китоби). Бунга қуйидаги ҳадиси шариф ҳам далолат қилади:
سَلْمَانُ بْنُ عَامِرٍ الضَّبِّىُّ رَضِي اللهُ عَنْهُ ، قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، يَقُولُ: «مَعَ الْغُلاَمِ عَقِيقَةٌ، فَأَهْرِيقُوا عَنْهُ دَمًا، وَأَمِيطُوا عَنْهُ الأَذَى»
Салмон ибн Омир Зоббий разияллоҳу анҳу айтади: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламнинг: “Янги туғилган болага ақиқа қилиш бордир. Унинг учун қон чиқаринг ва ундан нопокликни кетказинг”, — деб айтаётганларини эшитганман. (Имом Бухорий ривоятлари).
عن أم كرز رَضِي اللهُ عَنْها أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال عن الغلام شاتان وعن الجارية شاة لا يضركم ذكرانا كن أم إناثا
Умму Курз разияллоҳу анҳодан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ўғил бола номидан икки қўй ва қиз бола номидан бир қўй (сўйинглар. Сўйиладиган қўйнинг) эркак ёки урғочилиги сизларга зарар қилмайди, дедилар”. (Насоий ривоятлари).
عَنْ عَمْرِو بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ قَالَ سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ الْعَقِيقَةِ فَقَالَ لَا يُحِبُّ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ الْعُقُوقَ وَكَأَنَّهُ كَرِهَ الِاسْمَ قَالَ لِرَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ إِنَّمَا نَسْأَلُكَ أَحَدُنَا يُولَدُ لَهُ قَالَ مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَنْسُكَ عَنْ وَلَدِهِ فَلْيَنْسُكْ عَنْهُ عَنْ الْغُلَامِ شَاتَانِ مُكَافَأَتَانِ وَعَنْ الْجَارِيَةِ شَاةٌ
Амр ибн Шуъайб отасидан, у бобосидан ривоят қилади: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламдан ақиқа тўғрисида сўралди. Шунда у зот худди (ақиқа) исмини ёқтирмагандек: “Аллоҳ таоло оқ бўлишни хуш кўрмайди”, дедилар. Улар: “Эй Аллоҳнинг Расули, биз сиздан биримизнинг фарзанд кўриши тўғрисида сўраяпмиз”, — дейишди. У зот: “Сизлардан ким боласи учун жонлиқ сўйишни хоҳласа, ўғил болага иккита баробар қўй, қиз болага битта қўй сўйсин”, — дедилар”.
عَنْ سَمُرَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ، عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: كُلُّ غُلاَمٍ رَهِينَةٌ بِعَقِيقَتِهِ، تُذْبَحُ عَنْهُ يَوْمَ السَّابِعِ، وَيُحْلَقُ رَأْسُهُ، وَيُسَمَّى
Самура разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: "Ҳар бир янги туғилган гўдак ақиқаси эвазига гаровдадир. Унинг учун еттинчи куни сўйилади, сочи олинади ва исм қўйилади", — дедилар”. (Имом Термизий ривоятлари).
Ушбу ҳадислар Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг қавлий, яъни сўзлари билан бўлган кўрсатмаларидир. Қуйида эса У зотнинг феълий, яъни ўзлари қилиб кўрсатишлари билан собит бўлган кўрсатмалари зикр қилинади.
عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ رَضِي اللهُ عَنْهُما قَالَ :عَقَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ الْحَسَنِ وَالْحُسَيْنِ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمَا بِكَبْشَيْنِ كَبْشَيْنِ
Абдуллоҳ Ибн Аббос разияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам (ўз набиралари) Ҳасан ва Ҳусайн разияллоҳу анҳумоларга иккита иккитадан қўчқор сўйиб ақиқа қилдилар”. (Имом Насоий ривоятлари).
عن علي بن أبي طالب قال : عق رسول الله صلى الله عليه و سلم عن الحسن بشاة وقال يا فاطمة أحلقي رأسه وتصدقي بزنة شعره فضة قال فوزنته فكان وزنه درهما أو بعض درهم
Али Ибн Абу Толиб разияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам (набиралари) Ҳасанга бир қўй сўйдилар ва “Эй, Фотима! Уни сочини олгин ва сочини оғирлигича кумуш садақа қилгин”, — дедилар. Кейин мен уни ўлчовдим бир ёки ярим дирҳам (оғирлигича) чиқди” (Имом Термизий ривоятлари).
Шариатимизга кўра ақиқани кўриниши шуки, бола туғилганидан кейин еттинчи куни унинг сочи олинади ва ўша сочни оғирлигича тилла ёки кумуш садақа қилинади. Кейин хоҳловчилар болани бошига заъфарон суртишлари мумкин. Сочи олингандан кейин унинг номидан жонлиқ сўйилади.
#қисқа_савол_жавоблар
❓CАВОЛ: Етти ойлик қизим бор. Унга ҳали ақиқа қилмадик. Қайси пайтда ақиқа қилиш керак? Умуман ақиқа хақида тўлиқ маълумот берсангиз.
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Ақиқа қилиш суннат амаллардан ҳисобланади. Ақиқа фарзанд туғилган кунининг 7, 14, 21 кунлари қилиш мустаҳаб. Агар ушбу кунларда имкон топа олмаса, имкон топган кунда ақиқа қилиш мумкин. Ақиқа ҳақида аввал батафсил маълумот берилган. Валлоҳу аълам.
❓CАВОЛ: Етти ойлик қизим бор. Унга ҳали ақиқа қилмадик. Қайси пайтда ақиқа қилиш керак? Умуман ақиқа хақида тўлиқ маълумот берсангиз.
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Ақиқа қилиш суннат амаллардан ҳисобланади. Ақиқа фарзанд туғилган кунининг 7, 14, 21 кунлари қилиш мустаҳаб. Агар ушбу кунларда имкон топа олмаса, имкон топган кунда ақиқа қилиш мумкин. Ақиқа ҳақида аввал батафсил маълумот берилган. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.
🔗 Улашинг: @diniysavollarTelegram
FATVO.UZ | Расмий канал
АҚИҚА ҲАҚИДА
#ақиқа
❓311-CАВОЛ: Ақиқа маросимини дастурхон ёзиб, одамларни чақириб ўткизиш керакми ёки сўйилган қўйни камбағал, етим, кам таъминланган оилалар, масжид ва ўз оиласига тенг тақсимлаб, тарқатган яхшими? Шариат бўйича қайси мақбул иш бўлади?…
#ақиқа
❓311-CАВОЛ: Ақиқа маросимини дастурхон ёзиб, одамларни чақириб ўткизиш керакми ёки сўйилган қўйни камбағал, етим, кам таъминланган оилалар, масжид ва ўз оиласига тенг тақсимлаб, тарқатган яхшими? Шариат бўйича қайси мақбул иш бўлади?…
ЧАҚАЛОҚ ТУҒИЛГАНДА ҚУЛОҒИГА АЗОН ВА ИҚОМАТ АЙТИШ СУННАТМИ?
#ақиқа
❓428-CАВОЛ: Чақалоқ туғилганда ўнг қулоғига азон, чап қулоғига такбир айтилади. Бу амал суннатми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Чақалоққа азон ва иқомат айтиш мустаҳабдир. Албатта азон фарз намозлари ва жума намози учун суннати муаккада ҳисобланади. Ундан ташқари бир неча ҳолатларда ҳам азоннинг суннат ёки мустаҳаб экани айтилган. Ибн Аббос разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда у зот айтадилар:
أن النبي صلى الله عليه وسلم "أذَّن في أُذُن الحسن بن علي يوم ولد فأذَّن في أذنه اليمنى وأقام في أذنه اليسرى" (رواه البيهقي عن ابن عباس في شعب الإيمان).
яъни: “Албатта, Пайғамбар алайҳиссалом Ҳасан ибн Алига туғилган кунида азон айтдилар. Яъни, ўнг қулоғига азон айтдилар ва чап қулоғига иқомат айтдилар” (Имом Байҳақий ривоятлари.)
Аллома Ибн Обидин раҳимаҳуллоҳ қуйидагиларни келтиради:
(ﻗﻮﻟﻪ: ﻻ ﻳﺴﻦ ﻟﻐﻴﺮﻫﺎ) ﺃﻱ ﻣﻦ اﻟﺼﻠﻮاﺕ ﻭﺇﻻ ﻓﻳﻨﺪﺏ ﻟﻠﻤﻮﻟﻮﺩ. ﻭﻓﻲ ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺒﺤﺮ للخير اﻟﺮﻣﻠﻲ: ﺭﺃﻳﺖ ﻓﻲ ﻛﺘﺐ اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ ﺃﻧﻪ ﻗﺪ ﻳﺴﻦ اﻷﺫاﻥ ﻟﻐﻴﺮ اﻟﺼﻼﺓ، ﻛﻤﺎ ﻓﻲ ﺃﺫاﻥ اﻟﻤﻮﻟﻮﺩ، ﻭاﻟﻤﻬﻤﻮﻡ، ﻭاﻟﻤﺼﺮﻭﻉ، ﻭاﻟﻐﻀﺒﺎﻥ، ﻭﻣﻦ ﺳﺎء ﺧﻠﻘﻪ ﻣﻦ ﺇﻧﺴﺎﻥ ﺃﻭ ﺑﻬﻴﻤﺔ، ﻭﻋﻨﺪ ﻣﺰﺩﺣﻢ اﻟﺠﻴﺶ، ﻭﻋﻨﺪ اﻟﺤﺮﻳﻖ، ﻗﻴﻞ ﻭﻋﻨﺪ ﺇﻧﺰاﻝ اﻟﻤﻴﺖ اﻟﻘﺒﺮ ﻗﻴﺎﺳﺎ ﻋﻠﻰ ﺃﻭﻝ ﺧﺮﻭﺟﻪ ﻟﻠﺪﻧﻴﺎ، ﻟﻜﻦ ﺭﺩﻩ اﺑﻦ ﺣﺠﺮ ﻓﻲ ﺷﺮﺡ اﻟﻌﺒﺎﺏ، ﻭﻋﻨﺪ ﺗﻐﻮﻝ اﻟﻐﻴﻼﻥ: ﺃﻱ ﻋﻨﺪ ﺗﻤﺮﺩ اﻟﺠﻦ ﻟﺨﺒﺮ ﺻﺤﻴﺢ ﻓﻲﻫ
яъни: “Намоздан ташқари азон мустаҳаб бўлган ўринлар: Чақалоққа азон айтиш мустаҳаб ҳисобланади. Хайруддин Ар-Рамлийнинг “Баҳрур-роиқ”га ёзган ҳошиясида шундай дейилган: шофеъийларнинг китобларида кўрдим; намоздан бошқа ҳолатларда ҳам азон суннат ҳисобланади. Туғилган болага, ғам-ғуссага ботган одамга, жин теккан кишига, ғазабнок одамга, хулқи ёмонлашган одам ёки ҳайвонга, уруш авж олганда, ёнғин содир бўлганда, маййит қабрга қўйилганда ва жин қайсарлик қилган пайтларда азон айтишлар шунга мисолдир” (“Раддул муҳтор” китоби). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar
▫️ Каналга уланиш▫️
#ақиқа
❓428-CАВОЛ: Чақалоқ туғилганда ўнг қулоғига азон, чап қулоғига такбир айтилади. Бу амал суннатми?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Чақалоққа азон ва иқомат айтиш мустаҳабдир. Албатта азон фарз намозлари ва жума намози учун суннати муаккада ҳисобланади. Ундан ташқари бир неча ҳолатларда ҳам азоннинг суннат ёки мустаҳаб экани айтилган. Ибн Аббос разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда у зот айтадилар:
أن النبي صلى الله عليه وسلم "أذَّن في أُذُن الحسن بن علي يوم ولد فأذَّن في أذنه اليمنى وأقام في أذنه اليسرى" (رواه البيهقي عن ابن عباس في شعب الإيمان).
яъни: “Албатта, Пайғамбар алайҳиссалом Ҳасан ибн Алига туғилган кунида азон айтдилар. Яъни, ўнг қулоғига азон айтдилар ва чап қулоғига иқомат айтдилар” (Имом Байҳақий ривоятлари.)
Аллома Ибн Обидин раҳимаҳуллоҳ қуйидагиларни келтиради:
(ﻗﻮﻟﻪ: ﻻ ﻳﺴﻦ ﻟﻐﻴﺮﻫﺎ) ﺃﻱ ﻣﻦ اﻟﺼﻠﻮاﺕ ﻭﺇﻻ ﻓﻳﻨﺪﺏ ﻟﻠﻤﻮﻟﻮﺩ. ﻭﻓﻲ ﺣﺎﺷﻴﺔ اﻟﺒﺤﺮ للخير اﻟﺮﻣﻠﻲ: ﺭﺃﻳﺖ ﻓﻲ ﻛﺘﺐ اﻟﺸﺎﻓﻌﻴﺔ ﺃﻧﻪ ﻗﺪ ﻳﺴﻦ اﻷﺫاﻥ ﻟﻐﻴﺮ اﻟﺼﻼﺓ، ﻛﻤﺎ ﻓﻲ ﺃﺫاﻥ اﻟﻤﻮﻟﻮﺩ، ﻭاﻟﻤﻬﻤﻮﻡ، ﻭاﻟﻤﺼﺮﻭﻉ، ﻭاﻟﻐﻀﺒﺎﻥ، ﻭﻣﻦ ﺳﺎء ﺧﻠﻘﻪ ﻣﻦ ﺇﻧﺴﺎﻥ ﺃﻭ ﺑﻬﻴﻤﺔ، ﻭﻋﻨﺪ ﻣﺰﺩﺣﻢ اﻟﺠﻴﺶ، ﻭﻋﻨﺪ اﻟﺤﺮﻳﻖ، ﻗﻴﻞ ﻭﻋﻨﺪ ﺇﻧﺰاﻝ اﻟﻤﻴﺖ اﻟﻘﺒﺮ ﻗﻴﺎﺳﺎ ﻋﻠﻰ ﺃﻭﻝ ﺧﺮﻭﺟﻪ ﻟﻠﺪﻧﻴﺎ، ﻟﻜﻦ ﺭﺩﻩ اﺑﻦ ﺣﺠﺮ ﻓﻲ ﺷﺮﺡ اﻟﻌﺒﺎﺏ، ﻭﻋﻨﺪ ﺗﻐﻮﻝ اﻟﻐﻴﻼﻥ: ﺃﻱ ﻋﻨﺪ ﺗﻤﺮﺩ اﻟﺠﻦ ﻟﺨﺒﺮ ﺻﺤﻴﺢ ﻓﻲﻫ
яъни: “Намоздан ташқари азон мустаҳаб бўлган ўринлар: Чақалоққа азон айтиш мустаҳаб ҳисобланади. Хайруддин Ар-Рамлийнинг “Баҳрур-роиқ”га ёзган ҳошиясида шундай дейилган: шофеъийларнинг китобларида кўрдим; намоздан бошқа ҳолатларда ҳам азон суннат ҳисобланади. Туғилган болага, ғам-ғуссага ботган одамга, жин теккан кишига, ғазабнок одамга, хулқи ёмонлашган одам ёки ҳайвонга, уруш авж олганда, ёнғин содир бўлганда, маййит қабрга қўйилганда ва жин қайсарлик қилган пайтларда азон айтишлар шунга мисолдир” (“Раддул муҳтор” китоби). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar
Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot▫️ Каналга уланиш▫️
ВАФОТ ЭТГАН БОЛАНИНГ АҚИҚАСИ
#ақиқа
❓463-CАВОЛ: Мен бир ҳафталик фарзандимдан айрилдим, лекин ақиқа қилолмадим. Қиз фарзандга битта қўй сўйилади, дейилган. Ният қилганман. Шуни қилсам, яъни ақиқа қилиб қўй сўйилса, жоизми ёки шу қўйнинг пулини хайр қилсам тўғрими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Аллоҳ таоло фарзандингиз ўрнини солиҳ зурриёдлар билан тўлдирсин. Сизларга гўзал сабр берсин. Ақиқа қилиш мустаҳаб амал саналади, вожиб эмас. Агар ақиқа қилишни ният қилган бўлсангиз, ниятни ўзи билан зиммангизга ақиқа қилиш лозим бўлиб қолмайди. Сиз ақиқа учун йиққан пулни ўз эҳтиёжингиз учун сарфлашингиз ёки эҳсон қилишингиз мумкин. Хусусан яқинлашиб келаётган Қурбон ҳайити куни қурбонлик қилсангиз янада савоби улуғроқ бўлади.
Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қилганлар:
مَا عَمِلَ ابْنُ آدَمَ يَوْمَ النَّحْرِ، عَمَلًا أَحَبَّ إلَى اللَّهِ، مِنْ هِرَاقَةِ دَمٍ، وَإِنَّهُ لَتَأْتِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ، بِقُرُونِهَا وَأَظْلَافِهَا وَأَشْعَارِهَا، وَأَنَّ الدَّمَ لَيَقَعُ مِنْ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ، بِمَكَانٍ قَبْلَ أَنْ يَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ، فَطِيبُوا بِهَا نَفْسًا (رواه الإمام الترمذي والإمام ابن ماجة عن عائشة رضي الله عنها)
яъни: “Қурбонлик куни Одам боласи қон чиқаришидан кўра Аллоҳ таолога маҳбуброқ амал қила олмайди. Қурбонликка сўйилган жонивор Қиёмат куни ўз шохи, туёғи ва юнглари билан келади. Қурбонлик қони ерга тушишидан аввал Аллоҳ таолонинг ҳузурида хос мақомга эга бўлади. Шунинг учун мамнуният ила қурбонлик қилинглар” (Имом Термизий, Имом Ибн Можа ривоят қилишган). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar
▫️ Каналга уланиш▫️
#ақиқа
❓463-CАВОЛ: Мен бир ҳафталик фарзандимдан айрилдим, лекин ақиқа қилолмадим. Қиз фарзандга битта қўй сўйилади, дейилган. Ният қилганман. Шуни қилсам, яъни ақиқа қилиб қўй сўйилса, жоизми ёки шу қўйнинг пулини хайр қилсам тўғрими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Аллоҳ таоло фарзандингиз ўрнини солиҳ зурриёдлар билан тўлдирсин. Сизларга гўзал сабр берсин. Ақиқа қилиш мустаҳаб амал саналади, вожиб эмас. Агар ақиқа қилишни ният қилган бўлсангиз, ниятни ўзи билан зиммангизга ақиқа қилиш лозим бўлиб қолмайди. Сиз ақиқа учун йиққан пулни ўз эҳтиёжингиз учун сарфлашингиз ёки эҳсон қилишингиз мумкин. Хусусан яқинлашиб келаётган Қурбон ҳайити куни қурбонлик қилсангиз янада савоби улуғроқ бўлади.
Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз саллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қилганлар:
مَا عَمِلَ ابْنُ آدَمَ يَوْمَ النَّحْرِ، عَمَلًا أَحَبَّ إلَى اللَّهِ، مِنْ هِرَاقَةِ دَمٍ، وَإِنَّهُ لَتَأْتِي يَوْمَ الْقِيَامَةِ، بِقُرُونِهَا وَأَظْلَافِهَا وَأَشْعَارِهَا، وَأَنَّ الدَّمَ لَيَقَعُ مِنْ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ، بِمَكَانٍ قَبْلَ أَنْ يَقَعَ عَلَى الْأَرْضِ، فَطِيبُوا بِهَا نَفْسًا (رواه الإمام الترمذي والإمام ابن ماجة عن عائشة رضي الله عنها)
яъни: “Қурбонлик куни Одам боласи қон чиқаришидан кўра Аллоҳ таолога маҳбуброқ амал қила олмайди. Қурбонликка сўйилган жонивор Қиёмат куни ўз шохи, туёғи ва юнглари билан келади. Қурбонлик қони ерга тушишидан аввал Аллоҳ таолонинг ҳузурида хос мақомга эга бўлади. Шунинг учун мамнуният ила қурбонлик қилинглар” (Имом Термизий, Имом Ибн Можа ривоят қилишган). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar
Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot▫️ Каналга уланиш▫️
ЧАҚАЛОҚЛАРНИ БИР ЁШГА ТЎЛГУНЧА СОЧИНИ ОЛДИРМАСЛИК
#ақиқа
❓520-CАВОЛ: Бизда бир одат бор, чақалоқнинг ёши бир ёшга тўлмагунча сочини олдиришмайди. Бир ёшдан кейин сочи олинади. Бу одатга динимиз нима дейди?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Туғилган бола ўғил ёки қиз эканидан қатъий назар етти кунлик бўлганда сочини олдириш ва сочининг вазни миқдорида кумуш (ёки унинг қийматини) садақа қилиш Пайғамбаримиз алайҳиссалом ўргатган суннатлардан ва ислом шиорларидан ҳисобланади.
Абу Амр ибн Абдулбарр раҳимаҳуллоҳ: “Ақиқа вақтида боланинг сочини олишни уламолар мустаҳаб санаганлар,” деб айтган.
Самура разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз алайҳиссалом айтадилар: “Ҳар бир бола ақиқаси билан гаровлангандир. Еттинчи кунида унинг номидан жонлиқ сўйилади. Ўша кунда исм қўйилади ва сочи олинади” (Имом Аҳмад, Термизий, Насоий ва Абу Довудлар ривояти).
Шунга кўра бир йилгача чақалоқнинг сочини олмаслик Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг суннатларига мувофиқ эмас. Шаръий қоидага кўра, агар урф-одатлар шариат кўрсатмаларига хилоф бўлса, уни тарк қилинади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar
▫️ Каналга уланиш▫️
#ақиқа
❓520-CАВОЛ: Бизда бир одат бор, чақалоқнинг ёши бир ёшга тўлмагунча сочини олдиришмайди. Бир ёшдан кейин сочи олинади. Бу одатга динимиз нима дейди?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Туғилган бола ўғил ёки қиз эканидан қатъий назар етти кунлик бўлганда сочини олдириш ва сочининг вазни миқдорида кумуш (ёки унинг қийматини) садақа қилиш Пайғамбаримиз алайҳиссалом ўргатган суннатлардан ва ислом шиорларидан ҳисобланади.
Абу Амр ибн Абдулбарр раҳимаҳуллоҳ: “Ақиқа вақтида боланинг сочини олишни уламолар мустаҳаб санаганлар,” деб айтган.
Самура разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Пайғамбаримиз алайҳиссалом айтадилар: “Ҳар бир бола ақиқаси билан гаровлангандир. Еттинчи кунида унинг номидан жонлиқ сўйилади. Ўша кунда исм қўйилади ва сочи олинади” (Имом Аҳмад, Термизий, Насоий ва Абу Довудлар ривояти).
Шунга кўра бир йилгача чақалоқнинг сочини олмаслик Пайғамбаримиз алайҳиссаломнинг суннатларига мувофиқ эмас. Шаръий қоидага кўра, агар урф-одатлар шариат кўрсатмаларига хилоф бўлса, уни тарк қилинади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar
Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot▫️ Каналга уланиш▫️
АҚИҚА ҚЎЙИНИ ГЎШТИНИ ТАРОЗУГА ТОРТИБ ОЛСА БЎЛАДИМИ?
#ақиқа
❓573-CАВОЛ: Ақиқа қилмоқчи бўлиб қассобхонага борсам, қўйни сўйиб, гўштини тортиб берамиз деяпти, шу жоизми? Тирик оламан десам ҳам тириклайин тарозуга тортиб кўришар экан, буни зарари йўқми?
ЖАВОБ: Бисмиллаҳир роҳманир роҳим. Ақиқа ёки қурбонлик қилмоқчи бўлган киши қўйни тирик сотиб олиб, кейин қон чиқариши шартдир. Гўшт сотиб олиб ақиқа ҳам, қурбонлик ҳам қилиб бўлмайди.Чунки ақиқа ва қурбонликда ибодат қон чиқаришга боғлаб қўйилган. Гўшти тортиб берилаётган қўй сўйилаётган пайти ҳали қассобнинг мулкида бўлгани учун уни сотиб олмоқчи бўлган одамнинг номидан ақиқа ёки қурбонликка ўтмайди. Тириклайин сотиб олмоқчи бўлганда қассоблар чамалаш учун тирик қўйни тарозуда тортиб кўришларининг зарари йўқ. Чунки кейин харидор қўйни тирик ҳолда сотиб олади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar
▫️ Каналга уланиш▫️
#ақиқа
❓573-CАВОЛ: Ақиқа қилмоқчи бўлиб қассобхонага борсам, қўйни сўйиб, гўштини тортиб берамиз деяпти, шу жоизми? Тирик оламан десам ҳам тириклайин тарозуга тортиб кўришар экан, буни зарари йўқми?
ЖАВОБ: Бисмиллаҳир роҳманир роҳим. Ақиқа ёки қурбонлик қилмоқчи бўлган киши қўйни тирик сотиб олиб, кейин қон чиқариши шартдир. Гўшт сотиб олиб ақиқа ҳам, қурбонлик ҳам қилиб бўлмайди.Чунки ақиқа ва қурбонликда ибодат қон чиқаришга боғлаб қўйилган. Гўшти тортиб берилаётган қўй сўйилаётган пайти ҳали қассобнинг мулкида бўлгани учун уни сотиб олмоқчи бўлган одамнинг номидан ақиқа ёки қурбонликка ўтмайди. Тириклайин сотиб олмоқчи бўлганда қассоблар чамалаш учун тирик қўйни тарозуда тортиб кўришларининг зарари йўқ. Чунки кейин харидор қўйни тирик ҳолда сотиб олади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar
Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot▫️ Каналга уланиш▫️
ИККИТА ФАРЗАНДГА БИТТА АҚИҚА ҚИЛСА БЎЛАДИМИ?
#ақиқа
❓578-CАВОЛ: Катта қизим икки ёшга кирди. Шароит бўлмасдан ақиқа қила олмаганман. Иккинчи қизим ҳам туғилди. Энди икки қизимга битта ақиқа қиламанми ёки ҳар бирига алоҳида қилайми?
ЖАВОБ: Бисмиллаҳир роҳманир роҳим. Ҳанафий мазҳабимизда ақиқа қилиш мустаҳаб амал. Яъни, қилинса савоб қилинмаса гуноҳ бўлмайди. Шунинг учун имкони йўқ кишиларни ақиқа қилишга мажбурланмайди, қилолмаса маломат қилинмайди. Кейинчалик имкон туғилганда ақиқа қилса ҳам жоиз. Иккита фарзандга битта қўй сўйилмайди, бу худди икки киши қўшилиб битта қўйни қурбонлик қила олмаслигига ўхшайди. Балки имкон топилганда бир кундами ёки бошқа бошқа кунлардами ҳар бирига биттадан қўй сўйилади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar
▫️ Каналга уланиш▫️
#ақиқа
❓578-CАВОЛ: Катта қизим икки ёшга кирди. Шароит бўлмасдан ақиқа қила олмаганман. Иккинчи қизим ҳам туғилди. Энди икки қизимга битта ақиқа қиламанми ёки ҳар бирига алоҳида қилайми?
ЖАВОБ: Бисмиллаҳир роҳманир роҳим. Ҳанафий мазҳабимизда ақиқа қилиш мустаҳаб амал. Яъни, қилинса савоб қилинмаса гуноҳ бўлмайди. Шунинг учун имкони йўқ кишиларни ақиқа қилишга мажбурланмайди, қилолмаса маломат қилинмайди. Кейинчалик имкон туғилганда ақиқа қилса ҳам жоиз. Иккита фарзандга битта қўй сўйилмайди, бу худди икки киши қўшилиб битта қўйни қурбонлик қила олмаслигига ўхшайди. Балки имкон топилганда бир кундами ёки бошқа бошқа кунлардами ҳар бирига биттадан қўй сўйилади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar
Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBot▫️ Каналга уланиш▫️
АҚИҚА ВА ҲАЙИТНИНГ ҚУРБОНЛИГИНИ БИТТА ҚИЛСА БЎЛАДИМИ?
#ақиқа #қурбонлик
❓609-CАВОЛ: Фарзандимнинг ақиқа куни Қурбон ҳайитидан 2 кун олдинга тўғри келди. Ақиқа ва ҳайитнинг қурбонлигини битта қилиб қурбонлик қилсам бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Битта қўйни ҳам қурбонликдан, ҳам ақиқадан сўйиб бўлмайди. Чунки қўйнинг ўзи фақат бир ҳиссадир. Бундай ҳолатда албатта, қурбонликни ният қилиб сўйилади.Ақиқа қилиш вожиб амаллардан эмас, балки мустаҳабдир. Ақиқа қилмаган киши гуноҳкор бўлмайди. Аммо, қурбонлик вожиб бўлса, уни албатта бажариш лозимдир.
Шуни ҳам айтиб ўтиш керакки қурбонликда туя ва қора молда етти кишигача шерик бўлиб сўйиш мумкин. Шу эътибордан қора мол ва туяга ўхшаш ҳайвонларда бир ҳиссаси қурбонлик икки ҳиссаси (қиз бола бўлса бир ҳиссаси) ақиқадан деб сўйиш ҳам мумкин. “Бадоиъус саноиъ” китобида шундай дейилади:
"وَكَذَلِكَ إنْ أَرَادَ بَعْضُهُمْ الْعَقِيقَةَ عَنْ وَلَدٍ وُلِدَ لَهُ مِنْ قَبْلُ" (بدائع الصنائع)
“Шунингдек, туя ва молда етти киши шерик бўлиб, улардан бири туғилган фарзандига ақиқа қилишни ирода қилиши ҳам жоиз”.
Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.
Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
#ақиқа #қурбонлик
❓609-CАВОЛ: Фарзандимнинг ақиқа куни Қурбон ҳайитидан 2 кун олдинга тўғри келди. Ақиқа ва ҳайитнинг қурбонлигини битта қилиб қурбонлик қилсам бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Битта қўйни ҳам қурбонликдан, ҳам ақиқадан сўйиб бўлмайди. Чунки қўйнинг ўзи фақат бир ҳиссадир. Бундай ҳолатда албатта, қурбонликни ният қилиб сўйилади.Ақиқа қилиш вожиб амаллардан эмас, балки мустаҳабдир. Ақиқа қилмаган киши гуноҳкор бўлмайди. Аммо, қурбонлик вожиб бўлса, уни албатта бажариш лозимдир.
Шуни ҳам айтиб ўтиш керакки қурбонликда туя ва қора молда етти кишигача шерик бўлиб сўйиш мумкин. Шу эътибордан қора мол ва туяга ўхшаш ҳайвонларда бир ҳиссаси қурбонлик икки ҳиссаси (қиз бола бўлса бир ҳиссаси) ақиқадан деб сўйиш ҳам мумкин. “Бадоиъус саноиъ” китобида шундай дейилади:
"وَكَذَلِكَ إنْ أَرَادَ بَعْضُهُمْ الْعَقِيقَةَ عَنْ وَلَدٍ وُلِدَ لَهُ مِنْ قَبْلُ" (بدائع الصنائع)
“Шунингдек, туя ва молда етти киши шерик бўлиб, улардан бири туғилган фарзандига ақиқа қилишни ирода қилиши ҳам жоиз”.
Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.
Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
ФАРЗАНД ТУҒИЛГАНДА ЖОНЛИҚ СЎЙИШ ШАРТМИ?
#ақиқа
❓626-САВОЛ: Қизим яқинда 3-фарзандини дунёга келтирди. Ҳалигача боши касалдан чиқмай жуда кўп бора шифохонага тушиб қолади. Бунга сабаб жонлиқ сўймаганимиз бўлиши ҳам мумкинми? Умуман олганда фарзанд туғилганда жонлиқ сўйиш динимизда шарт амал ҳисобланадими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Янги дунёга келган болага шукрона сифатида ақиқа қилиш, яъни бирор жонлиқ сўйиш ҳанафий мазҳабига кўра мустаҳаб амаллардан саналади. Бу дегани жонлиқ сўйилса, савоб бўлади, агар бирор сабаб билан ақиқа қилиш имкони бўлмаса гуноҳ бўлмайди.
Баъзи ҳадиси шарифларда чақалоқ учун сўйилган жонлиқ эваз, гаров бўлиши, у сабабли Аллоҳ таоло болага етадиган бало, тузалмас касалликлардан сақлаши таъкидланган. Жумладан Самура разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: "Ҳар бир янги туғилган гўдак ақиқаси эвазига гаровдадир. Унинг учун еттинчи куни сўйилади, сочи олинади ва исм қўйилади", — дедилар”. (Имом Термизий ривоятлари).
Ушбу ривоятга биноан ақиқа бола туғилганининг еттинчи кунида амалга оширилса, яхшироқ бўлади. Агар еттинчи куни имкон бўлмаса ўн тўртинчи куни, агар ўн тўртинчи куни ҳам бўлмаса йигирма биринчи куни бўлиши тавсия этилган. Баъзи уламоларимиз бола туғилганидан кейин қачон бўлса ҳам унинг номидан ақиқа сифатида жонлиқ сўйилса жоиз бўлиши айтилган. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar
Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
#ақиқа
❓626-САВОЛ: Қизим яқинда 3-фарзандини дунёга келтирди. Ҳалигача боши касалдан чиқмай жуда кўп бора шифохонага тушиб қолади. Бунга сабаб жонлиқ сўймаганимиз бўлиши ҳам мумкинми? Умуман олганда фарзанд туғилганда жонлиқ сўйиш динимизда шарт амал ҳисобланадими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Янги дунёга келган болага шукрона сифатида ақиқа қилиш, яъни бирор жонлиқ сўйиш ҳанафий мазҳабига кўра мустаҳаб амаллардан саналади. Бу дегани жонлиқ сўйилса, савоб бўлади, агар бирор сабаб билан ақиқа қилиш имкони бўлмаса гуноҳ бўлмайди.
Баъзи ҳадиси шарифларда чақалоқ учун сўйилган жонлиқ эваз, гаров бўлиши, у сабабли Аллоҳ таоло болага етадиган бало, тузалмас касалликлардан сақлаши таъкидланган. Жумладан Самура разияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда: “Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васаллам: "Ҳар бир янги туғилган гўдак ақиқаси эвазига гаровдадир. Унинг учун еттинчи куни сўйилади, сочи олинади ва исм қўйилади", — дедилар”. (Имом Термизий ривоятлари).
Ушбу ривоятга биноан ақиқа бола туғилганининг еттинчи кунида амалга оширилса, яхшироқ бўлади. Агар еттинчи куни имкон бўлмаса ўн тўртинчи куни, агар ўн тўртинчи куни ҳам бўлмаса йигирма биринчи куни бўлиши тавсия этилган. Баъзи уламоларимиз бола туғилганидан кейин қачон бўлса ҳам унинг номидан ақиқа сифатида жонлиқ сўйилса жоиз бўлиши айтилган. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати. @diniysavollar
Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBotTelegram | Instagram | Facebook | Tiktok
ҚОРАМОЛНИ ЕТТИТА БОЛА НОМИДАН СЎЙСА БЎЛАДИМИ?
#ақиқа
❓806-САВОЛ: Ақиқа қилганда битта қорамол сўйсанг еттита болага ўтади дебди шу тўғрими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Ҳа, тўғри. Қурбонликда битта молни етти кишигача сўйиш жоиз бўлгани каби ақиқада ҳам жоиздир. ("Кифоятул муфтий" китоби).
"Эълоъус сунан" китобида бу ҳақда шундай дейилган:
ولو ذبح بدنة أو بقرة عن سبعة أولاد أو اشترك فيها جماعة جاز، سواء أراد كلهم العقيقة أو بعضهم العقيقة
Бир туя ёки қорамолни еттита бола номидан сўйса ёки бир неча одам шерик бўлса, жоиздир. Уларнинг барчаси ақиқани ният қиладими ёки баъзилари ният қиладими, фарқи йўқ. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar
Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
#ақиқа
❓806-САВОЛ: Ақиқа қилганда битта қорамол сўйсанг еттита болага ўтади дебди шу тўғрими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Ҳа, тўғри. Қурбонликда битта молни етти кишигача сўйиш жоиз бўлгани каби ақиқада ҳам жоиздир. ("Кифоятул муфтий" китоби).
"Эълоъус сунан" китобида бу ҳақда шундай дейилган:
ولو ذبح بدنة أو بقرة عن سبعة أولاد أو اشترك فيها جماعة جاز، سواء أراد كلهم العقيقة أو بعضهم العقيقة
Бир туя ёки қорамолни еттита бола номидан сўйса ёки бир неча одам шерик бўлса, жоиздир. Уларнинг барчаси ақиқани ният қиладими ёки баъзилари ният қиладими, фарқи йўқ. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
фатво ҳайъати. @diniysavollar
Савол йўллаш
📲 @SavollarMuslimUzBotTelegram | Instagram | Facebook | Tiktok
ЎН ТЎРТИНЧИ КУН КЕЛМАСДАН АВВАЛ АҚИҚА ҚИЛСАК БЎЛАДИМИ?
#ақиқа
❓982-CАВОЛ: Неварамга ақиқа қилмоқчи эдик. Етти кундан ўтиб кетди. Ўн тўртинчи куни қилиш керак экан. Аммо айрим сабабга кўра ўша куни қила олмас эканмиз. Ўн тўртинчи кун келмасдан аввал ақиқа қилсак бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Ақиқани бола туғилган кунининг еттинчи, ўн тўртинчи ёки йигирма биринчи куни қилиш афзал саналади. Бироқ сиз айтгандек бу кунларда сўйиш имкони бўлмаса, бошқа кунда ҳам қилсангиз бўлади.
تنقيح الفتاوى الحامدية (6 / 367):
"وَلَوْ قَدَّمَ يَوْمَ الذَّبْحِ قَبْلَ يَوْمِ السَّابِعِ أَوْ أَخَّرَهُ عَنْهُ جَازَ إلَّا أَنَّ يَوْمَ السَّابِعِ أَفْضَلُ"
"Еттинчи кун бўлишидан аввал ёки кейин ҳам ақиқа учун жонлиқ сўйса жоиз бўлади. Бироқ еттинчи куни сўйиш афзалдир" (Танқиҳул фатово ҳомидия). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
#ақиқа
❓982-CАВОЛ: Неварамга ақиқа қилмоқчи эдик. Етти кундан ўтиб кетди. Ўн тўртинчи куни қилиш керак экан. Аммо айрим сабабга кўра ўша куни қила олмас эканмиз. Ўн тўртинчи кун келмасдан аввал ақиқа қилсак бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Ақиқани бола туғилган кунининг еттинчи, ўн тўртинчи ёки йигирма биринчи куни қилиш афзал саналади. Бироқ сиз айтгандек бу кунларда сўйиш имкони бўлмаса, бошқа кунда ҳам қилсангиз бўлади.
تنقيح الفتاوى الحامدية (6 / 367):
"وَلَوْ قَدَّمَ يَوْمَ الذَّبْحِ قَبْلَ يَوْمِ السَّابِعِ أَوْ أَخَّرَهُ عَنْهُ جَازَ إلَّا أَنَّ يَوْمَ السَّابِعِ أَفْضَلُ"
"Еттинчи кун бўлишидан аввал ёки кейин ҳам ақиқа учун жонлиқ сўйса жоиз бўлади. Бироқ еттинчи куни сўйиш афзалдир" (Танқиҳул фатово ҳомидия). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
Forwarded from FATVO.UZ | Расмий канал
АҚИҚА ВА ҲАЙИТНИНГ ҚУРБОНЛИГИНИ БИТТА ҚИЛСА БЎЛАДИМИ?
#ақиқа #қурбонлик
❓609-CАВОЛ: Фарзандимнинг ақиқа куни Қурбон ҳайитидан 2 кун олдинга тўғри келди. Ақиқа ва ҳайитнинг қурбонлигини битта қилиб қурбонлик қилсам бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Ақиқа қилиш вожиб амаллардан эмас, балки мустаҳабдир. Ақиқа қилмаган киши гуноҳкор бўлмайди. Аммо, қурбонлик вожиб бўлса, уни албатта бажариш лозимдир.
Шуни ҳам айтиб ўтиш керакки қурбонликда туя ва қора молда етти кишигача шерик бўлиб сўйиш мумкин. Шу эътибордан қора мол ва туяга ўхшаш ҳайвонларда бир ҳиссаси қурбонлик икки ҳиссаси (қиз бола бўлса бир ҳиссаси) ақиқадан деб сўйиш ҳам мумкин. “Бадоеъ” китобида шундай дейилади:
"وَكَذَلِكَ إنْ أَرَادَ بَعْضُهُمْ الْعَقِيقَةَ عَنْ وَلَدٍ وُلِدَ لَهُ مِنْ قَبْلُ" (بدائع الصنائع)
“Шунингдек, туя ва молда етти киши шерик бўлиб, улардан бири туғилган фарзандига ақиқа қилишни ирода қилиши ҳам жоиз”.
Лекин қўйни ҳам қурбонликдан, ҳам ақиқадан сўйиб бўлмайди. Чунки қўйнинг ўзи фақат бир ҳиссадир. Бундай ҳолатда албатта, қурбонликни ният қилиб сўйиш лозим бўлади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.
Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
#ақиқа #қурбонлик
❓609-CАВОЛ: Фарзандимнинг ақиқа куни Қурбон ҳайитидан 2 кун олдинга тўғри келди. Ақиқа ва ҳайитнинг қурбонлигини битта қилиб қурбонлик қилсам бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
Ақиқа қилиш вожиб амаллардан эмас, балки мустаҳабдир. Ақиқа қилмаган киши гуноҳкор бўлмайди. Аммо, қурбонлик вожиб бўлса, уни албатта бажариш лозимдир.
Шуни ҳам айтиб ўтиш керакки қурбонликда туя ва қора молда етти кишигача шерик бўлиб сўйиш мумкин. Шу эътибордан қора мол ва туяга ўхшаш ҳайвонларда бир ҳиссаси қурбонлик икки ҳиссаси (қиз бола бўлса бир ҳиссаси) ақиқадан деб сўйиш ҳам мумкин. “Бадоеъ” китобида шундай дейилади:
"وَكَذَلِكَ إنْ أَرَادَ بَعْضُهُمْ الْعَقِيقَةَ عَنْ وَلَدٍ وُلِدَ لَهُ مِنْ قَبْلُ" (بدائع الصنائع)
“Шунингдек, туя ва молда етти киши шерик бўлиб, улардан бири туғилган фарзандига ақиқа қилишни ирода қилиши ҳам жоиз”.
Лекин қўйни ҳам қурбонликдан, ҳам ақиқадан сўйиб бўлмайди. Чунки қўйнинг ўзи фақат бир ҳиссадир. Бундай ҳолатда албатта, қурбонликни ният қилиб сўйиш лозим бўлади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво ҳайъати.
Telegram | Instagram | Facebook | Tiktok
АҚИҚАДА ҲАЙВОН СУЯГИНИ СИНДИРИШ
#ақиқа #қурбонлик
❓1270-CАВОЛ: Ақиқа учун сўйилган ҳайвоннинг суягини синдириш мумкинми? Баъзилар мумкин деса, бошқалар мумкин эмас, дейишяпти. Шу ҳақида маълумот берсангиз.
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Имом Ҳоким раҳимаҳуллоҳ Оиша розияллоҳу анҳонинг шундай деганлари ривоят қилган:
تقطع جدولا و لا يكسر لها عظم“ رواه الحاكم
“(Ақиқанинг гўшти) бўлаклаб (яъни бўғимларидан) кесилади, суяги синдирилмайди”, деганлар. Ҳадиснинг мазмуни “Ақиқага сўйилган жонлиқнинг гўшти аъзоларига қараб суякларни синдирмасдан бўлакланади”, деган маънода бўлади. Мана шундай қилиш мустаҳаб саналади.
Баъзилар ақиқага сўйилган жонлиқнинг суякларини синдириш гуноҳ бўлади, деб тушунадилар. Гўштини аъзоларига қараб суякларни синдирмасдан бўлаклаш юқорида айтилгандек мустаҳаб ҳисобланади. Имкон қила олса, шундай қилгани афзал. Лекин уни шарт деб тушуниб олмаслик керак. Агар синдириш зарурати туғилса, синдириш жоиз.
" وَلَا يُكْسَرُ عَظْمُهَا، وَإِنْ كُسِرَ لَمْ يُكْرَهْ". (كتاب الذبائح)
“Ақиқага сўйилган ҳайвоннинг суяги синдирмаслик афзалдир. Мободо синдирилса ҳам кароҳияти йўқ” (“Ал-Уқудуд дуррия фи танқиҳил фатово ҳомидия” китоби). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife
🔗 Улашинг: @diniysavollar
#ақиқа #қурбонлик
❓1270-CАВОЛ: Ақиқа учун сўйилган ҳайвоннинг суягини синдириш мумкинми? Баъзилар мумкин деса, бошқалар мумкин эмас, дейишяпти. Шу ҳақида маълумот берсангиз.
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Имом Ҳоким раҳимаҳуллоҳ Оиша розияллоҳу анҳонинг шундай деганлари ривоят қилган:
تقطع جدولا و لا يكسر لها عظم“ رواه الحاكم
“(Ақиқанинг гўшти) бўлаклаб (яъни бўғимларидан) кесилади, суяги синдирилмайди”, деганлар. Ҳадиснинг мазмуни “Ақиқага сўйилган жонлиқнинг гўшти аъзоларига қараб суякларни синдирмасдан бўлакланади”, деган маънода бўлади. Мана шундай қилиш мустаҳаб саналади.
Баъзилар ақиқага сўйилган жонлиқнинг суякларини синдириш гуноҳ бўлади, деб тушунадилар. Гўштини аъзоларига қараб суякларни синдирмасдан бўлаклаш юқорида айтилгандек мустаҳаб ҳисобланади. Имкон қила олса, шундай қилгани афзал. Лекин уни шарт деб тушуниб олмаслик керак. Агар синдириш зарурати туғилса, синдириш жоиз.
" وَلَا يُكْسَرُ عَظْمُهَا، وَإِنْ كُسِرَ لَمْ يُكْرَهْ". (كتاب الذبائح)
“Ақиқага сўйилган ҳайвоннинг суяги синдирмаслик афзалдир. Мободо синдирилса ҳам кароҳияти йўқ” (“Ал-Уқудуд дуррия фи танқиҳил фатово ҳомидия” китоби). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife
🔗 Улашинг: @diniysavollar
ҚЎЙ СЎЙИШДАН ОЛДИН ҚАЙСИ СУРА ЎҚИЛАДИ?
#қурбонлик #ақиқа
❓1366-CАВОЛ: Қўй сўйишни бошлаганда "Бисмиллоҳи Аллоҳу акбар" деб сўйишдан олдин қайси сура ўқилади?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Жонлиқ сўйишда муҳими — пичоқ тортиш асносида "Бисмиллаҳи Аллоҳу акбар", дейишдир. Ундан олдин бирор сура ўқиш талаб қилинмаган.
Лекин ҳадиси шарифда келтирилишича қурбонлик сўйиш пайтида қуйидаги дуо ўқиш тавсия қилинган (Имом Ҳоким ривояти):
إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهُ رَبِّ الْعَالَمِينَ لَا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا مِنَ الْمُسْلِمِينَ
Ўқилиши: "Инна солаатий ва нусукий ва маҳйаая ва мамаатий лиллааҳи роббил ааламийн, лаа шарийка лаҳ. Ва бизаалика умирту ва ана минал муслимийн".
Маъноси: "Албатта, намозим, ибодатим, ҳаётим ва мамотим оламлар Парвардигори Аллоҳ учундир. Унинг шериги йўқ. Мен ана шунга буюрилганман. Мен мусулмонларданман".
Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife
🔗 Улашинг: @diniysavollar
#қурбонлик #ақиқа
❓1366-CАВОЛ: Қўй сўйишни бошлаганда "Бисмиллоҳи Аллоҳу акбар" деб сўйишдан олдин қайси сура ўқилади?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Жонлиқ сўйишда муҳими — пичоқ тортиш асносида "Бисмиллаҳи Аллоҳу акбар", дейишдир. Ундан олдин бирор сура ўқиш талаб қилинмаган.
Лекин ҳадиси шарифда келтирилишича қурбонлик сўйиш пайтида қуйидаги дуо ўқиш тавсия қилинган (Имом Ҳоким ривояти):
إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهُ رَبِّ الْعَالَمِينَ لَا شَرِيكَ لَهُ وَبِذَلِكَ أُمِرْتُ وَأَنَا مِنَ الْمُسْلِمِينَ
Ўқилиши: "Инна солаатий ва нусукий ва маҳйаая ва мамаатий лиллааҳи роббил ааламийн, лаа шарийка лаҳ. Ва бизаалика умирту ва ана минал муслимийн".
Маъноси: "Албатта, намозим, ибодатим, ҳаётим ва мамотим оламлар Парвардигори Аллоҳ учундир. Унинг шериги йўқ. Мен ана шунга буюрилганман. Мен мусулмонларданман".
Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife
🔗 Улашинг: @diniysavollar
АҚИҚА ГЎШТИНИ СОТИШ
#ақиқа
❓1453-CАВОЛ: Ақиқага сўйилган жонлиқнинг гўштини сотиб, пулини эҳсон қилса бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Йўқ, бундай қилиб бўлмайди. Чунки ақиқа учун сўйилган жонлиқ қурбат, яъни Аллоҳга маънан яқин бўлиш мақсадида сўйилган бўлиб, бундай жонлиқларнинг гўшти, териси ёки бошқа аъзоларини сотиб бўлмайди. Бу ҳақида аллома ибн Обидийн роҳимаҳуллоҳ шундай нақл қилганлар:
فَفِي الْخُلَاصَةِ وَغَيْرِهَا : لَوْ أَرَادَ بَيْعَ اللَّحْمِ لِيَتَصَدَّقَ بِثَمَنِهِ لَيْسَ لَهُ ذَلِكَ ، وَلَيْسَ لَهُ فِيهِ إلَّا أَنْ يُطْعِمَ أَوْ يَأْكُلَ
“"Хулосатул фатово" ва бошқа китобларда келтирилишича: “Агар пулини садақа қилиш мақсадида Аллоҳ йўлида сўйилган жонлиқнинг гўштини сотмоқчи бўлса, жоиз бўлмайди. Чунки Аллоҳ учун жонлиқ сўйган одам уни ё едириб юборади, ёки ўзи ейди” (“Раддул-муҳтор” китоби). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife
🔗 Улашинг: @diniysavollar
#ақиқа
❓1453-CАВОЛ: Ақиқага сўйилган жонлиқнинг гўштини сотиб, пулини эҳсон қилса бўладими?
💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Йўқ, бундай қилиб бўлмайди. Чунки ақиқа учун сўйилган жонлиқ қурбат, яъни Аллоҳга маънан яқин бўлиш мақсадида сўйилган бўлиб, бундай жонлиқларнинг гўшти, териси ёки бошқа аъзоларини сотиб бўлмайди. Бу ҳақида аллома ибн Обидийн роҳимаҳуллоҳ шундай нақл қилганлар:
فَفِي الْخُلَاصَةِ وَغَيْرِهَا : لَوْ أَرَادَ بَيْعَ اللَّحْمِ لِيَتَصَدَّقَ بِثَمَنِهِ لَيْسَ لَهُ ذَلِكَ ، وَلَيْسَ لَهُ فِيهِ إلَّا أَنْ يُطْعِمَ أَوْ يَأْكُلَ
“"Хулосатул фатово" ва бошқа китобларда келтирилишича: “Агар пулини садақа қилиш мақсадида Аллоҳ йўлида сўйилган жонлиқнинг гўштини сотмоқчи бўлса, жоиз бўлмайди. Чунки Аллоҳ учун жонлиқ сўйган одам уни ё едириб юборади, ёки ўзи ейди” (“Раддул-муҳтор” китоби). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.
YouTube | Instagram | Facebook |Ummalife
🔗 Улашинг: @diniysavollar
