ЗАВÉСА (zaviesa)
(назоўнік, жаночы род)

1. Адна зь дзьвюх мэталічных пласьцін, створкавых ці суцэльных, якімі прымацоўваюць да вушака дзьверы, аконныя рамы і пад., даючы ім магчымасьць адчыняцца і зачыняцца.

🔸Перакручаныя дзьверы віселі ўпоперак на адной завесе. (Пальчэўскі)
🔸У адным канцы гаўкнуў Патапчыкаў сабака, і нібы ў адказ яму ў другім канцы загаласілі дзікім голасам вароты на іржавых завесах у гумне Мікалая Леўчыка. (Чарнышэвіч)

2. Тое, што засьцілае, закрывае сабой што-н.

🔸Уставала сонейка з-за лесу,
Скрозь тонкіх хмарачак завесу
Усюды косы раскідала. (Колас)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

ГРУВÁСТКІ (hruvastki)
(прыметнік, мужчынскі род)

Вельмі вялікі, грузны, масіўны.

🔸Першыя радыёпрыёмнікі былі з ладны чамадан, вялікія і грувасткія. (Шыловіч)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

На дабранач 🧡

ГНУТКІ (hnutki)
(прыметнік, мужчынскі род)

1. Здольны лёгка гнуцца; гібкі.

🔸Пад хатаю тонкая рабіна
Да клёна хіліць гнуткі стан. (Ляпёшкін).
🔸Гусі шчыпалі мураву жоўтымі дзюбамі. Часта схілялі нізка, над самаю муравою, свае доўгія белыя гнуткія шыі і, выцягваючы іх на ўсю даўжыню, сіпелі ў бок на дзяцей. (Галавач).

2. Пераноснае значэньне: багаты адценьнямі, зьменлівы ў сваім руху (пра голас, мову і пад.).

🔸Гнуткі голас артыста лёгка зьліўся з цудоўным вакальным малюнкам вобраза. («Беларусь»).
🔸Антон Корж — чалавек гнуткага розуму і дыялектычнага мысьленьня. (Лойка).

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

КРАСАВІ́К (krasavik)
(назоўнік, мужчынскі род)

Чацьвёрты месяц каляндарнага года.

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

Ці ведалі вы такое слова? ☺️

БЯРЭМЯ / БЯРЭМА (biaremia / biarema)
(назоўнік, ніякі род)

Такая колькасьць чагосьці (дроваў, саломы, бульбоўніку і інш.), што можна абхапіць абедзьвюма рукамі і панесьці.

🔸У хаце было цёпла: спалохаўшыся марозу, бабуля спаліла ў грубцы вялізнае бярэма бярозавых дроў. (Брыль)
🔸Забразгала клямка ў сенцах, і цётка ўвайшла ў хату, несучы перад сабою бярэмя дроў. (Арабей)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

Чароўная нашая беларуская мова нават такія слоўцы мае 🌿 Якраз для гэтага сонечнага і цёплага красавіцкага надвор’я ☺️

УМÁІЦЬ (umaić)
(дзеяслоў, закончанае трываньне)

Аздобіць першаю вясноваю зелянінаю.

🔸І хаты майскім дзераўцом не ўмаіў селянін, як прадзеды умайвалі, як вучыць абычай... (Купала)

🔸І вясна хоча плошчы ўмаіць у зелень каштанаў. (Танк)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

КРÁТАЦЦА (kratacca)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

1. Рухацца, варушыцца.

🔸Ледзь-ледзь краталася толькі бляшанае лісьце асін. (Броўка)
🔸На левай вудзе кратаўся паплавок. (Ваданосаў)

2. Пераноснае значэньне: абуджацца, узьнікаць (пра пачуцьці, думкі і пад.).

🔸Стараста быў узбуджаны і ўсхваляваны, але гэта ўсё не дасягала глыбіні душы, і недзе ў схаваным кутку краталася радасьць. (Самуйлёнак)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

20+ сынонімаў да слова "гарэза". І гэта толькі невялікая частка з улікам усіх дыялектаў! 🫣

❓А якія яшчэ сынонімы ведаеце вы?

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

А яшчэ:

🔸Завярні-галава
🔸Зламі-галава
🔸З касьцёла галку здыме
🔸Вірýтнік
🔸Вíсус

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

А вам які варыянт больш даспадобы? 😸

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

УСУТЫЧ (usutyč)
(прыслоўе)

Вельмі блізка, ушчыльную.

🔸Пачатак наступленьня быў ўдалы: за першыя суткі прарвалі адну моцную лінію абароны і падышлі ўсутыч да другой. (Мележ)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

​🇧🇾🇧🇾 Члены семьи :: Словарь белорусского 🇧🇾🇧🇾

Мать - Маці
Отец - Бацька
Брат - Брат
Сестра - Сястра

Сын - Сын
Дочь - Дачка
Родители - Бацькі
Дети - Дзеці
Ребёнок - Дзіця

Мачеха - Мачыха
Отчим - Айчым
Сводная сестра - Зводная сястра
Сводный брат - Зводны брат

Зять - Зяць
Невестка - Нявестка
Жена - Жонка
Муж - Муж

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

Ці ведалі вы, што гэта дзьве розныя расьліны? Іх часта блытаюць з-за падобнага выгляду і водару кветак. Але ж па-беларуску не пераблытаеце ніколі, бо ў нашай мове гэта ўсё – язьмін!

А вось некаторыя адрозьненьні:

📖Прыналежнасьць:

1️⃣Язьмін (Jasminum, рас. «жасмин»): зь сям'і масьлінавых (Oleaceae).
2️⃣Язьмін (Philadelphus, рас. «чубушник»): зь сямʼі гартэнзіевых (Hydrangeaceae).

🌸Кветкі:

1️⃣Язьмін (Jasminum, рас. «жасмин»): кветкі звычайна дробныя, белыя ці жоўтыя, з моцным водарам.
2️⃣Язьмін (Philadelphus, рас. «чубушник»): кветкі буйнейшыя, белыя, часта з чатырма пялёсткамі, таксама духмяныя, але пах можа быць розным.

☘️Лісьце:

1️⃣Язьмін (Jasminum, рас. «жасмин»): лісьце складанае, перкаватае.
Язьмін (Philadelphus, рас. «чубушник»): лісьце простае, суцэльнае, яйкаватае.

🌿Сьцёблы:

1️⃣Язьмін (Jasminum, рас. «жасмин»): найчасьцей ліяны ці хмызьнякі з тонкімі, гнуткімі сьцёбламі.
2️⃣Язьмін (Philadelphus, рас. «чубушник»): хмызьняк з прастастойнымі, цьвярдзейшымі сьцёбламі.

🌍Паходжаньне:

1️⃣Язьмін (Jasminum, рас. «жасмин»): пашыраны ў трапічных і субтрапічных рэгіёнах.
2️⃣Язьмін (Philadelphus, рас. «чубушник»): пашыраны ва ўмераных зонах, часта сустракаецца ў Эўропе і Паўночнай Амэрыцы.

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

ГАФТАВÁЦЬ (haftavać)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

Рабіць узор на чым-н. спэцыяльным відам ажурнае вышыўкі.

🔸Да глыбокае старасьці сама яна працавала фізычна — шыла, гафтавала, цыравала. І ўсё гэта зь вялікай любоўю і густам. (Жарнасек)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

🤰 Як сказаць па-беларуску "в положении"?

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск