ЗВАЖÁЦЬ (zvažać)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

Зьвяртаць увагу на каго-, што-н., надаваць значэньне каму-, чаму-н.

🔸Даходзілі да Кастуся чуткі пра тое, што вучыцца там [у сэмінарыі] нялёгка, выкладчыкі муштруюць вучняў, але ён на гэта зважаў мала. (С. Александровіч)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

ЗАВÉСА (zaviesa)
(назоўнік, жаночы род)

1. Адна зь дзьвюх мэталічных пласьцін, створкавых ці суцэльных, якімі прымацоўваюць да вушака дзьверы, аконныя рамы і пад., даючы ім магчымасьць адчыняцца і зачыняцца.

🔸Перакручаныя дзьверы віселі ўпоперак на адной завесе. (Пальчэўскі)
🔸У адным канцы гаўкнуў Патапчыкаў сабака, і нібы ў адказ яму ў другім канцы загаласілі дзікім голасам вароты на іржавых завесах у гумне Мікалая Леўчыка. (Чарнышэвіч)

2. Тое, што засьцілае, закрывае сабой што-н.

🔸Уставала сонейка з-за лесу,
Скрозь тонкіх хмарачак завесу
Усюды косы раскідала. (Колас)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

ГРУВÁСТКІ (hruvastki)
(прыметнік, мужчынскі род)

Вельмі вялікі, грузны, масіўны.

🔸Першыя радыёпрыёмнікі былі з ладны чамадан, вялікія і грувасткія. (Шыловіч)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

На дабранач 🧡

ГНУТКІ (hnutki)
(прыметнік, мужчынскі род)

1. Здольны лёгка гнуцца; гібкі.

🔸Пад хатаю тонкая рабіна
Да клёна хіліць гнуткі стан. (Ляпёшкін).
🔸Гусі шчыпалі мураву жоўтымі дзюбамі. Часта схілялі нізка, над самаю муравою, свае доўгія белыя гнуткія шыі і, выцягваючы іх на ўсю даўжыню, сіпелі ў бок на дзяцей. (Галавач).

2. Пераноснае значэньне: багаты адценьнямі, зьменлівы ў сваім руху (пра голас, мову і пад.).

🔸Гнуткі голас артыста лёгка зьліўся з цудоўным вакальным малюнкам вобраза. («Беларусь»).
🔸Антон Корж — чалавек гнуткага розуму і дыялектычнага мысьленьня. (Лойка).

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

КРАСАВІ́К (krasavik)
(назоўнік, мужчынскі род)

Чацьвёрты месяц каляндарнага года.

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

Ці ведалі вы такое слова? ☺️

БЯРЭМЯ / БЯРЭМА (biaremia / biarema)
(назоўнік, ніякі род)

Такая колькасьць чагосьці (дроваў, саломы, бульбоўніку і інш.), што можна абхапіць абедзьвюма рукамі і панесьці.

🔸У хаце было цёпла: спалохаўшыся марозу, бабуля спаліла ў грубцы вялізнае бярэма бярозавых дроў. (Брыль)
🔸Забразгала клямка ў сенцах, і цётка ўвайшла ў хату, несучы перад сабою бярэмя дроў. (Арабей)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

Чароўная нашая беларуская мова нават такія слоўцы мае 🌿 Якраз для гэтага сонечнага і цёплага красавіцкага надвор’я ☺️

УМÁІЦЬ (umaić)
(дзеяслоў, закончанае трываньне)

Аздобіць першаю вясноваю зелянінаю.

🔸І хаты майскім дзераўцом не ўмаіў селянін, як прадзеды умайвалі, як вучыць абычай... (Купала)

🔸І вясна хоча плошчы ўмаіць у зелень каштанаў. (Танк)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

КРÁТАЦЦА (kratacca)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

1. Рухацца, варушыцца.

🔸Ледзь-ледзь краталася толькі бляшанае лісьце асін. (Броўка)
🔸На левай вудзе кратаўся паплавок. (Ваданосаў)

2. Пераноснае значэньне: абуджацца, узьнікаць (пра пачуцьці, думкі і пад.).

🔸Стараста быў узбуджаны і ўсхваляваны, але гэта ўсё не дасягала глыбіні душы, і недзе ў схаваным кутку краталася радасьць. (Самуйлёнак)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

20+ сынонімаў да слова "гарэза". І гэта толькі невялікая частка з улікам усіх дыялектаў! 🫣

❓А якія яшчэ сынонімы ведаеце вы?

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

А яшчэ:

🔸Завярні-галава
🔸Зламі-галава
🔸З касьцёла галку здыме
🔸Вірýтнік
🔸Вíсус

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

А вам які варыянт больш даспадобы? 😸

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск

УСУТЫЧ (usutyč)
(прыслоўе)

Вельмі блізка, ушчыльную.

🔸Пачатак наступленьня быў ўдалы: за першыя суткі прарвалі адну моцную лінію абароны і падышлі ўсутыч да другой. (Мележ)

#беларусь #беларуский #belarus #беларускийязык #минск