🎯چگونه #اخبار_جعلی در اینترنت را تشخیص دهیم؟
در نوامبر ۲۰۱۶ پژوهشگران دانشگاه استنفورد هشدار دادند که : بسیاری از دانشجویان آمریکا توانایی تشخیص "گزارشخبری"، "مقاله فنی" و "آگهی خبری" را از هم ندارند. این کمبود سواد رسانهای میتواند پیامدهای ناگواری داشته باشد.
◀️ اگر میخواهید توانایی خود را در تشخیص خبر درست از شایعه و خبرهای ساختگی تقویت کنید باید این ۵ پرسش را در هنگام خواندن خبر از خود بپرسید.
1️⃣ خبر را #چه_کسی نوشته است؟
👈 در خبر درست همیشه نامی واقعی از یک خبرنگار یا روزنامهنگار واقعی، که قابل پیگیری باشد به عنوان مرجع و منبع خبر گفته میشود ولی در خبرهای ساختگی، شایعه یا تبلیغاتی، چنین چیزی وجود ندارد. وقتی نام نویسنده یا گوینده را در خبر میبینید حتما بیوگرافی او را نیز دنبال کنید.
🔸 اینگونه درمییابید که آیا این "گزارش خبری" است و یک خبرنگار به قصد اطلاع رسانی آن را نوشته است یا یک "مقالهی فنی" است که یک کارشناس مطلع از موضوع خبر، آنرا نوشته است یا اینکه چیز دیگری از قبیل تبلیغات، شایعه یا خبر ساختگی است!
2️⃣ خبر #چه_چیزی میخواهد بگوید؟
👈خبر واقعی وقتی درباره موضوعی جنجالی باشد معمولا آنرا به نقل از منابع واقعیِ معتبر که قابل پیگیری باشند، میگوید. درحالیکه خبر ساختگی منبع دروغین، آدرس اینترنتی ساختگی، عنوان کلی غیرقابل پیگیری، یا با استناد به مطالب مشابه غلط انداز دیگر میگوید که با اندکی کندوکاو و ژرفنگری، نادرستی آن قابل تشخیص است.
3️⃣ خبر چه #زمانی منتشر شده است؟
👈حتما به تاریخ انتشار خبر دقت کنید اگر به کلمههای "خبر فوری" در خبر بر میخورید بیشتر دقت کنید زیرا احتمال ساختگی بودن یا تبلیغاتی بودن آن بیشتر است.
4️⃣ خبر در #کجا منتشر شده؟
👈 خبر درست و مهم، حتما در خبرگزاریها و سایتهای مشهورِ دارای اعتبار نیز منتشر میشود. اگر خبر را برای نخستین باردر شبکههای اجتماعی میبینید باید پیش از بازنشر و فرستادن آن برای دیگران، تلاش کنید تا درستی آن را بیازمایید.
5️⃣ از خواندن خبر چه #احساسی به شما دست میدهد؟
👈 خبر ساختگی مثل همهی تبلیغات دیگر برای برانگیختن احساس شما طراحی شده است. پس اگر با خواندن خبری بسیار ناراحت شدید، دِرَنگ کنید و نفس عمیقی بکشید.
💠ادعایی که در خبر وجوددارد را دست کم در سه خبرگزاری یا رسانهی معتبر تحقیق کنید و سپس تصمیم بگیرید که خبر را ساختگی یا واقعی به حساب آورید.
💠نباید همهچیزرا زود باور کرد. هیچ چیزی بهتراز تفکرانتقادی در روبرو شدن با خبر نیست.
💠 اگر ۵ پرسش بالا را در خواندن خبرها رعایت کنید به تدریج سواد رسانهای خود را افزایش میدهید.
▪️فراسوی سیاست
▪️اخبار جعلی
▪️سواد رسانهای
@asrehooshmandi
در نوامبر ۲۰۱۶ پژوهشگران دانشگاه استنفورد هشدار دادند که : بسیاری از دانشجویان آمریکا توانایی تشخیص "گزارشخبری"، "مقاله فنی" و "آگهی خبری" را از هم ندارند. این کمبود سواد رسانهای میتواند پیامدهای ناگواری داشته باشد.
◀️ اگر میخواهید توانایی خود را در تشخیص خبر درست از شایعه و خبرهای ساختگی تقویت کنید باید این ۵ پرسش را در هنگام خواندن خبر از خود بپرسید.
1️⃣ خبر را #چه_کسی نوشته است؟
👈 در خبر درست همیشه نامی واقعی از یک خبرنگار یا روزنامهنگار واقعی، که قابل پیگیری باشد به عنوان مرجع و منبع خبر گفته میشود ولی در خبرهای ساختگی، شایعه یا تبلیغاتی، چنین چیزی وجود ندارد. وقتی نام نویسنده یا گوینده را در خبر میبینید حتما بیوگرافی او را نیز دنبال کنید.
🔸 اینگونه درمییابید که آیا این "گزارش خبری" است و یک خبرنگار به قصد اطلاع رسانی آن را نوشته است یا یک "مقالهی فنی" است که یک کارشناس مطلع از موضوع خبر، آنرا نوشته است یا اینکه چیز دیگری از قبیل تبلیغات، شایعه یا خبر ساختگی است!
2️⃣ خبر #چه_چیزی میخواهد بگوید؟
👈خبر واقعی وقتی درباره موضوعی جنجالی باشد معمولا آنرا به نقل از منابع واقعیِ معتبر که قابل پیگیری باشند، میگوید. درحالیکه خبر ساختگی منبع دروغین، آدرس اینترنتی ساختگی، عنوان کلی غیرقابل پیگیری، یا با استناد به مطالب مشابه غلط انداز دیگر میگوید که با اندکی کندوکاو و ژرفنگری، نادرستی آن قابل تشخیص است.
3️⃣ خبر چه #زمانی منتشر شده است؟
👈حتما به تاریخ انتشار خبر دقت کنید اگر به کلمههای "خبر فوری" در خبر بر میخورید بیشتر دقت کنید زیرا احتمال ساختگی بودن یا تبلیغاتی بودن آن بیشتر است.
4️⃣ خبر در #کجا منتشر شده؟
👈 خبر درست و مهم، حتما در خبرگزاریها و سایتهای مشهورِ دارای اعتبار نیز منتشر میشود. اگر خبر را برای نخستین باردر شبکههای اجتماعی میبینید باید پیش از بازنشر و فرستادن آن برای دیگران، تلاش کنید تا درستی آن را بیازمایید.
5️⃣ از خواندن خبر چه #احساسی به شما دست میدهد؟
👈 خبر ساختگی مثل همهی تبلیغات دیگر برای برانگیختن احساس شما طراحی شده است. پس اگر با خواندن خبری بسیار ناراحت شدید، دِرَنگ کنید و نفس عمیقی بکشید.
💠ادعایی که در خبر وجوددارد را دست کم در سه خبرگزاری یا رسانهی معتبر تحقیق کنید و سپس تصمیم بگیرید که خبر را ساختگی یا واقعی به حساب آورید.
💠نباید همهچیزرا زود باور کرد. هیچ چیزی بهتراز تفکرانتقادی در روبرو شدن با خبر نیست.
💠 اگر ۵ پرسش بالا را در خواندن خبرها رعایت کنید به تدریج سواد رسانهای خود را افزایش میدهید.
▪️فراسوی سیاست
▪️اخبار جعلی
▪️سواد رسانهای
@asrehooshmandi
🗳نگاهی به کنش رسانهای این روزهای رقبای انتخاباتی ۱۴۰۰
✍️معصومه نصیری ـ کارشناس رسانه
🔻«کارزار» شاید بهترین صفت برای انتخابات باشد؛ کارزاری که محل سنجش برنامه، خرد، عقلانیت، عملکرد و رفتار است و بر این اساس با نگاهی به برخی رفتارهای جریانی، جناحی و فردی، در فرایندی که این روزها شاهد خوردن استارت آن هستیم، چند روش جهت جلب نظر افکار عمومی، انحراف، دوقطبی سازی با استفاده از انواع رسانهها را شاهد هستیم.
1️⃣«بزن زیر میز به هر قیمتی»: این استراتژی اکثرا توسط افرادی که خودشان در حاکمیت مسوولیت داشته و دیکته نوشتهشدهای دارند، مورد استفاده قرار میگیرد. آنها برای #پرت_سازی_حواس افکار عمومی از کارنامه خود، به قانون، سیاستها، ساختارها و .. حمله میکنند و سعی در ایجاد انحراف اساسی در برداشتهای مردم دارند. اینها میگویند برای موفقیت در این رقابت باید هزینهتراشی کرد و بهترین راه زدن بر زیر میز و قهرمان سازی از خود و گرفتن ژستهای مردمی است.
2️⃣«فقط ما خوبیم»: این گروه خود را وامدار و مالک کشور میدانند و هر کسی غیر خودشان را #نفی میکنند. این گروه درباره حمایتهای قبلی خود از کاندیداها و خروجیهایی که داشته است، هیچ توضیحی نمیدهند و تنها بر طبل اینکه اگر ما نباشیم همهچیز از دست خواهد رفت میکوبند.
3️⃣«رقیب هراسها»: این گروه بیشتر از برچسبزنی و پیشبینیهای هراسانگیز و زیر سوال بردن افراد و نه تفکرات و استدلالها بهره میبرند. این گروه بهخوبی میدانند برانگیختن احساسات مردم، یک موفقیت محسوب میشود مخصوصا اگر این حس #ترس و دلهره باشد. پس درباره رقیب اهریمن سازی میکنند.
4️⃣«ما و مردم؛ آنها و نظام»: این دسته دوقطبی سازان قهاری هستند که در گام نخست با عنوان سازی و برچسبزنی، فرد، گروه یا جریانی را ذیل یک کلمه یا گزاره قرار میدهند و از این طریق به هدف خود که قرار دادن مردم در برابر هم، مردم در برای حاکمیت و معنادار کردن انتخابات هست، حرکت میکنند. این گروه بهظاهر با شعارهای فریبنده خود را مردمی معرفی میکنند و هر کسی مقابل آنها بود را محصول یک مافیا و زد و بند سیاسی. این دسته از تکنیک سیاه و سفیدنمایی استفاده میکنند.
5️⃣«میتوانستیم؛ اما نگذاشتند»: گروهی از جریانات که قصد کنشگری انتخاباتی دارند همواره سعی در ارائه تصویر از نهادهای پنهان و پشت پرده که مانع شدهاند آنها کار کرده یا شعارهایشان را عملی کنند، بهره میبرند. #سایه_نمایی و نداشتن اختیارات قانونی و ... شاهبیت سخنان این دسته است.
6️⃣«تکرارکنندگان بیاثری»: این گروه با استفاده از تکنیک تکرار سعی میکنند القا کنند که رای شما اثر ندارد، نتیجه رای هم اثری ندارد و اوضاع بهبود نخواهد یافت و همهچیز نمایشی و فرمایشی است. این گزارهها با تکرار افکار عمومی را تحت تاثیر قرار میدهند.
7️⃣مبهم گویان: این گروه جز ترسیم دره عمیق کمکاری قبلیها، همواره درباره خود، جریان و برنامههایشان مبهم و کلی سخن میگویند و مخاطب متوجه راهکار یا برنامه آنها برای حل مشکلات نمیشوند چراکه اساسا برنامهای ندارند. اینها ضعفها را بهقدری بلند فریاد میزنند که دست خالی بودن خودشان ذیل این صدای بلند گم میشود.
💠قطعا گروههای دیگری نیز هستند که به مرور و انتخاباتی شدن بیشتر فضا، درباره آنها خواهیم گفت اما مخاطب باید بداند اساسا در #پروپاگاندا یا #تبلیغات_سیاسی اغلب اوقات، واقعیتها بهطور #گزینشی بیان و بازنمایی میشوند تا از سوی مخاطب، واکنش و رفتاری #احساسی و نه آگاهانه و خردمندانه سربزند.
◀️این سلسله یادداشتها ادامه خواهد داشت.
@asrehooshmandi
✍️معصومه نصیری ـ کارشناس رسانه
🔻«کارزار» شاید بهترین صفت برای انتخابات باشد؛ کارزاری که محل سنجش برنامه، خرد، عقلانیت، عملکرد و رفتار است و بر این اساس با نگاهی به برخی رفتارهای جریانی، جناحی و فردی، در فرایندی که این روزها شاهد خوردن استارت آن هستیم، چند روش جهت جلب نظر افکار عمومی، انحراف، دوقطبی سازی با استفاده از انواع رسانهها را شاهد هستیم.
1️⃣«بزن زیر میز به هر قیمتی»: این استراتژی اکثرا توسط افرادی که خودشان در حاکمیت مسوولیت داشته و دیکته نوشتهشدهای دارند، مورد استفاده قرار میگیرد. آنها برای #پرت_سازی_حواس افکار عمومی از کارنامه خود، به قانون، سیاستها، ساختارها و .. حمله میکنند و سعی در ایجاد انحراف اساسی در برداشتهای مردم دارند. اینها میگویند برای موفقیت در این رقابت باید هزینهتراشی کرد و بهترین راه زدن بر زیر میز و قهرمان سازی از خود و گرفتن ژستهای مردمی است.
2️⃣«فقط ما خوبیم»: این گروه خود را وامدار و مالک کشور میدانند و هر کسی غیر خودشان را #نفی میکنند. این گروه درباره حمایتهای قبلی خود از کاندیداها و خروجیهایی که داشته است، هیچ توضیحی نمیدهند و تنها بر طبل اینکه اگر ما نباشیم همهچیز از دست خواهد رفت میکوبند.
3️⃣«رقیب هراسها»: این گروه بیشتر از برچسبزنی و پیشبینیهای هراسانگیز و زیر سوال بردن افراد و نه تفکرات و استدلالها بهره میبرند. این گروه بهخوبی میدانند برانگیختن احساسات مردم، یک موفقیت محسوب میشود مخصوصا اگر این حس #ترس و دلهره باشد. پس درباره رقیب اهریمن سازی میکنند.
4️⃣«ما و مردم؛ آنها و نظام»: این دسته دوقطبی سازان قهاری هستند که در گام نخست با عنوان سازی و برچسبزنی، فرد، گروه یا جریانی را ذیل یک کلمه یا گزاره قرار میدهند و از این طریق به هدف خود که قرار دادن مردم در برابر هم، مردم در برای حاکمیت و معنادار کردن انتخابات هست، حرکت میکنند. این گروه بهظاهر با شعارهای فریبنده خود را مردمی معرفی میکنند و هر کسی مقابل آنها بود را محصول یک مافیا و زد و بند سیاسی. این دسته از تکنیک سیاه و سفیدنمایی استفاده میکنند.
5️⃣«میتوانستیم؛ اما نگذاشتند»: گروهی از جریانات که قصد کنشگری انتخاباتی دارند همواره سعی در ارائه تصویر از نهادهای پنهان و پشت پرده که مانع شدهاند آنها کار کرده یا شعارهایشان را عملی کنند، بهره میبرند. #سایه_نمایی و نداشتن اختیارات قانونی و ... شاهبیت سخنان این دسته است.
6️⃣«تکرارکنندگان بیاثری»: این گروه با استفاده از تکنیک تکرار سعی میکنند القا کنند که رای شما اثر ندارد، نتیجه رای هم اثری ندارد و اوضاع بهبود نخواهد یافت و همهچیز نمایشی و فرمایشی است. این گزارهها با تکرار افکار عمومی را تحت تاثیر قرار میدهند.
7️⃣مبهم گویان: این گروه جز ترسیم دره عمیق کمکاری قبلیها، همواره درباره خود، جریان و برنامههایشان مبهم و کلی سخن میگویند و مخاطب متوجه راهکار یا برنامه آنها برای حل مشکلات نمیشوند چراکه اساسا برنامهای ندارند. اینها ضعفها را بهقدری بلند فریاد میزنند که دست خالی بودن خودشان ذیل این صدای بلند گم میشود.
💠قطعا گروههای دیگری نیز هستند که به مرور و انتخاباتی شدن بیشتر فضا، درباره آنها خواهیم گفت اما مخاطب باید بداند اساسا در #پروپاگاندا یا #تبلیغات_سیاسی اغلب اوقات، واقعیتها بهطور #گزینشی بیان و بازنمایی میشوند تا از سوی مخاطب، واکنش و رفتاری #احساسی و نه آگاهانه و خردمندانه سربزند.
◀️این سلسله یادداشتها ادامه خواهد داشت.
@asrehooshmandi