Qonuniy korrupsiya (legalized corruption) — bu jamiyatda ma’lum iqtisodiy yoki siyosiy guruhlar o‘z manfaatlarini himoya qilish va mustahkamlash uchun qonuniy vositalardan foydalanadigan holatdir. Bu atama odatda an’anaviy korrupsiyadan farqli bo‘lib, qonuniy asosga ega bo‘lgan lekin adolat tamoyillariga zid bo‘lgan amaliyotlarni tasvirlash uchun ishlatiladi. Odatda qonuniy bo‘lgani uchun ham bu tur korrupsiyaga e’tiroz bildirish qiyin bo‘ladi.

Masalan:

1. Lobbizmning suiiste’mol qilinishi – siyosatchilar yoki qonun chiqaruvchilarga yirik kompaniyalar tomonidan moliyaviy yoki boshqa qo‘llab-quvvatlash shaklida bosim o‘tkaziladi va natijada shaxslar yoki guruhlar manfaatlariga xizmat qiladigan qonunlarning qabul qilinadi.

2. Siyosiy kompaniyalarning moliyalashtirilishi – boy donorlar yoki korporatsiyalar siyosatchilarni qo‘llab-quvvatlab, ulardan keyinchalik maxsus imtiyozlar olishadi.

3. Qonuniy soliq imtiyozlari – yirik korporatsiyalar uchun maxsus soliq imtiyozlari yoki “bo‘shliq”lar yaratilishi, bu esa ularga adolatsiz raqobat afzalliklarini beradi.

Qonuniy korrupsiya qonunlarga asoslangan bo‘lsada, u adolat mezonlarini buzishi, alohida shaxs yoki guruhlar manfaatiga xizmat qilishi bilan farq qiladi.

#korrupsiya
@allaevuzb