#so‘ragan_edingiz

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1993-yil 9-iyuldagi 343-son qaroriga ko‘ra:

A) Adliya organlari va muassasalarining malaka darajalari va martaba darajalariga ega bo‘lgan xodimlariga uzoq muddat xizmat qilganligi uchun beriladigan har oylik ustama haq miqdorlari quyidagicha:
➖2 yildan 5 yilgacha bo‘lganda ➖5 %
➖5 yildan 10 yilgacha bo‘lganda ➖ 10 %
➖10 yildan 15 yilgacha bo‘lganda➖ 15 %
➖15 yildan 20 yilgacha bo‘lganda ➖ 20 %
➖20 yildan 25 yilgacha bo‘lganda ➖25 %
➖25 yildan 30 yilgacha bo‘lganda ➖ 30 %
➖30 yildan ortiq bo‘lganda➖40 %

B) Adliya organlari va muassasalari xodimlarining lavozim maoshlariga martaba darajalari uchun qo‘shiladigan qo‘shimcha:
➖3-darajali yurist ➖20 %
➖2-darajali yurist➖ 24 %
➖1-darajali yurist ➖28 %
➖3-darajali adliya maslahatchisi➖32 %
➖2-darajali adliya maslahatchisi ➖36 %
➖1-darajali adliya maslahatchisi ➖40 %
➖3-darajali davlat adliya maslahatchisi ➖44 %
➖2-darajali davlat adliya maslahatchisi➖ 47 %
➖1-darajali davlat adliya maslahatchisi va haqiqiy davlat adliya maslahatchisi➖50 %

https://t.iss.one/adliyahr

#so'ragan_edingiz

❓Ассалому алайкум! Бизнинг ташкилотимизда юристимиз Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгаши ҳузуридаги Судьялар олий мактабида бир йиллик магистратурада ўқиди, ушбу даврда меҳнат шартномаси бекор бўлган лекин, лавозими сақланган, битириб келиб, энди меҳнат таътили олмоқчи шу мумкинми?

⚖️Жавоб. Ва алайкум ассалом! Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 6 январдаги ПҚ-4096-сон “Судьялик лавозимларига номзодларни тайёрлаш, судьялар ва судлар аппарати ходимларини қайта тайёрлаш, уларнинг малакасини ошириш тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарорининг 3-банди учинчи хатбошисида “судьялик лавозимларига номзодларни тайёрлаш курсларига қабул қилинган шахслар асосий иш жойи бўйича лавозимидан озод қилинади, бироқ уларнинг эгаллаган лавозими бутун ўқиш даври мобайнида сақланади” деб белгиланган.

👉Ҳудди шундек, юқоридаги қарорнинг иловаси билан тасдиқланган Ўзбекистон Республикаси Судьялар олий кенгаши ҳузуридаги Судьялар олий мактабинин уставининг 26-банди 2-қисмига кўра, “Олий мактаб магистратурасига қабул қилинган шахслар асосий иш жойи бўйича лавозимидан озод этилади, бироқ уларнинг эгаллаган лавозими бутун ўқиш даври мобайнида сақланади” дейилган.

⚠️Энди эътибор беринг! Меҳнат кодексининг 226-моддасига “Ҳар йилги меҳнат таътилини олиш ҳуқуқини берадиган иш стажини ҳисоблаб чиқариш” деб номланиб, ушбу модданинг учинчи хатбошисида “Ходим ҳақиқатда ишламаган, лекин меҳнат тўғрисидаги қонунчиликка ва меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларга, меҳнат шартномасига мувофиқ унинг иш ўрни (лавозими) сақланган вақт, шу жумладан ҳар йилги меҳнат таътили вақти, дам олиш кунлари, ишланмайдиган байрам кунлари ҳамда қонунчиликда белгиланган бошқа даврлари ҳар йилги асосий меҳнат таътилини ва битта ташкилотда ёки тармоқда кўп йиллик иш стажи учун қўшимча таътил олиш ҳуқуқини берувчи иш стажи жумласига киритилган.”

‼️Бу ўринда эътибор беринг! Президент қарорида ходимнинг иш жойи бўйича лавозими сақлансада эгаллаб турган лавозимидан озод қилиниши (меҳнат шартномаси бекор қилиниши эмас) белгиланган. Лекин бу ерда МКнинг 102-моддасида белгилангани каби, иш берувчи ходимни алоҳида асослар бўйича меҳнат шартномасини бекор қилишни англатмайди. Яъни, ходимни меҳнат шартномасини бекор қилмасдан туриб, лавозимдан озод қилиш назарда тутилган.

✅МКнинг 226-моддасида меҳнат шартномаси бекор бўлмай туриб, унинг ўз лавозими бўйича иши давом этиб турган вақтда ва ўртача иш ҳақи сақланган ҳолда ишдан озод этилиб, масалан Банк молия академиясига ёки вақтинча малака оширишга, қайта тайёрлашга юборилгани кабиларни тушинишимиз керак бўлади.

👉Сизнинг ҳолатингизда меҳнат шартномаси бекор қилинган бўлса, демак, МКнинг 155-моддаси 1-қисми бўйича меҳнат шартномасини бекор қилиш деганда МКда назарда тутилган асослар бўйича ходим ва иш берувчи ўртасидаги якка тартибдаги меҳнатга оид муносабатларни тугатиш тушунилади.

⚠️Демак, бу ерда энди магистратурани тамомлагандан сўнг ходим ишга ҳеч қандай танловларсиз, кафолатли тарзда ишга қайта қабул қилиниши мумкин, холос, лекин бу ходимга меҳнат таътилини олиш ҳуқуқини бермайди🚫. Ходимга МКнинг 227-моддаси тартиби қўлланилади ва умумий тартибда янги ишга қабул қилинган вақтдан бошлаб, олти ойдан сўнг меҳнат таътили олиши мумкин ёки меҳнат шартномаси тарафларининг келишувига кўра ходимга ишлаган олти ой ўтгунига қадар ҳам меҳнат таътили берилиши мумкин.

✅Агар буйруқ меҳнат шартномасини бекор қилиш ҳақида эмас, балки фақат магистратурада ўқиш даврида лавозимдан озод қилиш ҳақида чиққан бўлганда эди, гарчи иш ҳақи тўланмасада меҳнат муносабатлари давом этаёган бўлар эди ва ходимга МКнинг 226-моддасига асосан меҳнат таътили олиш ҳуқуқи сақланиши мумкин бўларди.

🔰Энди тавсия: ходим таътилга чиқишни хоҳласа иш берувчи билан келишган ҳолда МКнинг 241-моддасига риоя этган ҳолда иш ҳақи сақланмаган ҳолда таътил олиши мумкин.

https://t.iss.one/adliyahr

#so'ragan_edingiz

❓Bolnichniydagi xodim bilan mehnat shartnomasini bekor qilish mumkinmi?

Ассалом устоз, битта саволим бор эди, А ходим декретдан ишга кайтяпди, Б ходим (вактинча олинган) касаллик варакасида, Б ходимни 158-модда билан бушатаверсак буладими?

❌ Amaliyotda bolnichniydagi xodim bilan bilan mehnat shartnomasini bekor qilish mumkin emas degan noto’g’ri tasavvur shakllanib qolgan.

⚠️ Aslida, MK 163-moddasiga ko’ra, bolnichniy payti ya’ni xodimning vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik davrida mehnat shartnomasini ish beruvchining tashabbusiga ko‘ra bekor qilish taqiqlanadi (tashkilot (uning alohida bo‘linmasi) o‘z muassislarining (ishtirokchilarining) yoki ta’sis hujjatlari bilan bunga vakolat berilgan yuridik shaxs organining qaroriga binoan tugatilishi munosabati bilan mehnat shartnomasi bekor qilinishi yoxud yakka tartibdagi tadbirkor tomonidan faoliyat tugatilishi bundan mustasno).

Demak, xodim bolnichniy payti ish beruvchi tashabbusi ya’ni MK 161-moddasiga ko’ra mehnat shartnomasini bekor qilish mumkin emas ekan.

✅ Boshqa asoslar bilan, masalan, MK 157, 158, 160-moddalari bilan va boshqa asoslar bilan xodim bolnichniy paytida ham shartnomani bekor qilish mumkin.

Savoldagi holatda, A.xodim dekretdan ishga qaytyapti, B. xodim esa kasal. MK 158-moddasi 3-qismiga ko’ra, ish joyi (lavozimi) saqlanayotgan xodimning yo‘q bo‘lgan vaqtiga tuzilgan mehnat shartnomasi ushbu xodim ishga qaytgan kundan e’tiboran bekor qilinadi. Demak, A. xodim qaytsa, B. xodim bilan u garchi bolnichniyda bo’lsada, mehnat shartnomasi MK 158-moddasiga ko’ra ya’ni muddatli mehnat shartnomasini uning muddati tugashi munosabati bilan bekor qilinadi. B.xodimni kamida 3 kun oldin yozma ogohlantirish shart emas, chunki ish joyi (lavozimi) saqlanayotgan xodim yo‘q bo‘lgan davrga tuzilgan muddatli mehnat shartnomasining amal qilish muddati tugaydigan hollarda kamida uch kalendar kun oldin yozma shaklda ogohlantirishi shart emas.

⚠️Diqqat! Agar xodim bolnichniydan qaytsa, keyin shartnomani bekor qilsamchi deydigan kadroviklar diqqatiga, MK 158-moddasi 2-qismiga ko’ra, agar mehnat shartnomasining muddati tugaganidan keyin yakka tartibdagi mehnatga oid munosabatlar davom etsa va taraflardan birortasi ham ushbu moddaning birinchi qismida nazarda tutilgan tartibda bir hafta davomida ularning tugatilishini talab qilmagan bo‘lsa, shartnoma nomuayyan muddatga tuzilgan deb hisoblanadi.

⚠️Diqqat! “Davlat ijtimoiy sug‘urtasi bo‘yicha nafaqalar tayinlash va to‘lash tartibi to‘g‘risida”gi nizom (Adliya vazirligi tomonidan 2002-yil 8-mayda 1136 -son bilan davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan) 11-bandiga ko’ra, vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik bo‘yicha nafaqa mehnat qobiliyati yo‘qolgan birinchi kundan to u tiklangunga qadar yoki tibbiy-ijtimoiy ekspert komissiyasi (TIEK) tomonidan nogironlik belgilangunga qadar, hatto bu davrda xodim bilan mehnat shartnomasi bekor qilingan hollarda ham beriladi https://lex.uz/docs/-357102

⚠️Diqqat! Agar A.xodim dekretdan qaytsayu, B. xodim homilador bo’lsachi? U holda MK 408-moddasidagi talablarga rioya qilinadi. Batafsil: https://t.iss.one/mehnathuquqi/7000, https://t.iss.one/mehnathuquqi/6679

manba

https://t.iss.one/adliyahr

#so'ragan_edingiz

📝Тавсиянома намунаси

https://t.iss.one/adliyahr

#so'ragan_edingiz

📝Тавсифнома намунаси

https://t.iss.one/adliyahr

#munozara_mulohaza
#so'ragan_edingiz

👉Меҳнат кодексининг 121-моддасида қариндошларнинг давлат ташкилотида бирга хизмат қилишини чеклаш назарда тутилган.

Мазкур масала меҳнат ҳуқуқи бўйича бир қатор мутахассислар, жумладан Шерзод ака Толибов, Муҳаммадамин Каримжонов билан фикр алмашнувлар натижасида қуйидаги фикр ва хулосага келинди.

👉Унга кўра, ўзаро яқин қариндош ёки қуда томондан қариндош бўлган шахсларнинг (ота-она, ака-укалар, опа-сингиллар, ўғиллар, қизлар, эр-хотин, шунингдек эр-хотиннинг ота-онаси, ака-укалари, опа-сингиллари ва фарзандлари) айнан битта давлат ташкилотида бирга хизмат қилиши, агар уларнинг бирга хизмат қилиши улардан бирининг иккинчисига бевосита бўйсунишига ёки унинг назорати остида бўлишига боғлиқ бўлса тақиқланади.

👉Масалан: бир ЭРКАК киши давлат ташкилотида раҳбар бўлса:

🙎🏻‍♂️ унинг – ўз ота-онаси, ака-укалари, опа-сингиллари, ўғиллари, қизлари (яъни ўзининг фарзандалари), хотини;

🙎🏻‍♀️унинг хотини томонидан – ота-онаси (қайнота-қайнона), ака-укалари (қайноға-қайнука), опа-сингил (қайнопа-қайнсингил)лари ва фарзандлари (бу ерда хотиннинг аввалги турмушидан фарзанди ёки фарзандликка олган шахслар бўлиши мумкин). Яъни, субъект раҳбар ходимнинг хотини (эри) ҳисобланиб, унга тегишли қариндошлар назарда тутилмоқда.

🛠Ушбу моддани рус тилидаги матнида бу аниқроқ ифодаланган - Запрещается совместная служба в одной и той же государственной организации лиц, состоящих между собой в близком родстве или свойстве (родители, братья, сестры, сыновья, дочери, супруги, а также родители, братья, сестры и дети супругов), если их совместная служба связана с непосредственной подчиненностью или подконтрольностью одного из них другому.

‼️Эътибор беринг! Дети супругов, яъни бу эр-хотининг умумий фарзандлари ёки кўрсатилган қариндошларнинг ҳам фарзандлари эмас, балки эр ёки хотиннинг алоҳида (бошқа турмушдан ёки фарзандликка олинган) фарзанди назарда тутилмоқда. Яъни, ўзининг ёки эр ёки хотин томонидан қариндошларининг фарзандлари, жиянлари назарда тутилмаяпти. Амалиётда бу масала кўплаб масалаларга ойдинлик киритади деб ўйлаймиз.

©️Юридик фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) Шавкатжон Хамрақулов

https://t.iss.one/adliyahr

#namuna
#so'ragan_edingiz

✍️Mehnat kodeksining 228-moddasi talabi bo‘yicha xodim xabardor qilish nazarda tutilgan, lekin yozma bo‘lishi majburiy emas.

Ish beruvchi ushbu majburiyatni qanday yo‘l bilan amalga oshirishi o‘ziga bog‘liq:
👉1-namuna. Xodimga ta’til berish bilan birgalikda Mehnat kodeksining 229-moddasiga ko‘ra huquq va majburiyatlarni ham tushuntiradi;
👉2-namuna. Ta’tillar jadvaliga imzo qo‘yish orqali xabardor qilishga tegishli;
👉3-namuna. Xabarnomaning qisqa formasi.

Xabarnomani yuborining yo‘llari:
🌐 - rasmiy korporativ pochtasiga xabarnoma yuborish;
📩 - elektron platforma bo‘lsa undan xabarnomani yuborish;
📝 - eng oddiy yo‘li yozma xabarnoma berish.

💻Ortiqcha qog‘oz sarfini oldini olish uchun elektron pochta yoki elektron platforma orqali xabardor qilish tavsiya etiladi.

https://t.iss.one/adliyahr

#so'raganedingiz
#savolimbor

❓Ассалому алайкум утоз. бизда бир нечта ходим таътилга чиқмоқчи эмас, бошлиқ ҳам рози. Шу таътилларини касаба уюшмаси билан келишиб пулли компенсацияга алиштирсак бўладими?

©️Саволга берилган жавоблар Шавкатжон ХАМРАҚУЛОВ ҳамда Шерзодбек ТОЛИБОВ ҳамкорлигида тайёрланди.

🚫Йўқ мумкин эмас, аввалги йиллар учун таътилларнинг барча кунларини компенсация қилиб бўлмайди. Қолаверса таътилларни компенсацияга алмаштириш масаласини кўриб чиқиш (жумладан келишиш) касаба уюшмасларининг вазифаси эмас. Компенсацияга алмаштириш иш берувчи ва ходим ўртасида ҳал этилади.

⚠️Ҳар йилги меҳнат таътилларини бериш иш берувчининг мажбурияти, ходимнинг ҳуқуқи, лекин бу ҳуқуқ хоҳлаган субъектив истак билан таътилга чиқмаслик ҳуқуқини бермайди.

⚖️Ходим ҳар бир йилда камида меҳнат таътилининг энг оз 21 календар кунидан иборат муддатидан (МК 217-м.) ёки 1-2-ругуҳ ногирони бўлса ёхуд 18 ёшга тўлмаган шахс бўлса асосий узайтирилган 30 календар кунидан иборат муддатида (МК 218-м.) асл ҳолида фойдаланиши шарт.

✅Жорий йилда таътилни тўлиқ бериш имкони бўлмаган ҳолларда, ходимнинг розилиги билан таътилнинг 14 календар кунидан ортиқ бўлган қисми кейинги иш йилига кўчирилиб, шу йили ундан албатта фойдаланилиши лозим (МК 230-м. 2-қ.). Булар императив нормалар, яъни қатъий белгиланган талаблар бўлиб бунга албатта риоя қилиш мажбурийдир.

⚠️Шунинг учун буни ходим ва иш берувчининг келишуви, касаба уюшмаси розилиги билан ҳам ўзгартириш мумкин эмас. Ходим ҳам иш берувчи ҳам бу талабларга зид талабларни қўйиши ғайриқонуний ҳисобланади.

☂️Ўтган йиллар таътилларининг фақат энг оз муддатидан (21 календар кунидан) ортиқча қисми учунгина пуллик компенсация тўланиши мумкин (МК 234-м. 2-қ.).

👉Сиз назарда тутаётган вариантни амалга оширишнинг ягона йўли – бу ходим билан меҳнат шартномаси бекор қилинганда унга фойдаланилмаган аввалги йиллик асосий ва қўшимча таътиллар учун пуллик компенсацияларни тўлиқ тўлаб бериш (МК 234-м. 1-к.).

https://t.iss.one/hradliya

#so‘ragan_edingiz

🚫MASTLIK SABAB KASAL BO‘LGAN XODIMGA “BOLNICHNIY” TO‘LANMAYDI!

SAVOL.
Bir xodimimiz o‘z mashinasida mastlik natijasida avtoavariya sodir qilgan va jarohatlanib, 20 kun ishga kelolmadi. O‘tgan xaftada kasallik varaqasi olib kelib bizga topshirdi. Hozir unga kasallik nafaqasini to‘lab berishimiz kerak ekan, shunda qancha miqdorda to‘lanishi haqida ma’lumot bersangiz oldindan rahmat.

JAVOB.
❗️Amaldagi qonun hujjatlari talablari ayni bu masalada xodim tomoniga yon bosmaydi.

⚖️Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 31-maydagi 314-son qarori bilan tasdiqlangan Vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik, homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha nafaqalarni hamda yangi tug‘ilgan bolani farzandlikka olgan yoki unga vasiy qilib belgilangan xodimga nafaqani tayinlash hamda to‘lash tartibi to‘g‘risida Nizomning 20-bandiga asosan, vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik nafaqasi quyidagi hollarda berilmaydi:

➖ishdan yoki boshqa vazifalardan bo‘yin tovlash maqsadida o‘z salomatligiga ataylab ziyon yetkazgan yoxud o‘zini kasallikka solganda;
➖giyohvandlik yoki mastlik bilan bog‘liq harakatlar oqibatida, shuningdek, spirtli va giyohvandlik moddalarini iste’mol qilish natijasida kasallikka chalinganda (jarohatlanganda);
➖jinoyat sodir qilish vaqtida jarohatlanganda;
➖sud qarori asosida majburiy davolanishga yuborilganda (ruhiy kasallardan tashqari);
➖hibsda bo‘lgan davrda;
➖sud-tibbiyot ekspertizasidan o‘tish davrida.

⚠️Demak, ushbu qoidadan ko‘rib turibmizki, xodimga o‘zi mast holatda bo‘lganligi sababli jarohat olib kasal bo‘lgan davri uchun vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik nafaqasi to‘lanmaydi.

https://t.iss.one/adliyahr

#savolimbor
#so'ragan_edingiz

❓Ассалому алайкум! Ташкилотимизда олий таълимга ўқишга кирганлар сони кўп, уларга бериладиган ўқув таътилларини Жамоа шартномасида 21 кундан ошмайдиган қилиб МКнинг 217-моддасига мосламоқчимиз, чунки бир пайтда кўп ходим ўқув таътилига кетиб қоляпти (Эски шаҳар, Дилдора Осмонова)?

✅Жавоб. Шундай қилсак бўлидими демоқчи бўлдингиз шекилли а?
‼️Йўқ, бўлмайди.

👇Меҳнат кодексининг 383-моддаси бўйича иш берувчи меҳнат шартномаси бўйича ишдан ажралмаган ҳолда таълим ташкилотларида ўқитилаётган ходимларга иш ва ўқишни бирга олиб бориш учун зарур шарт-шароитларни яратиши шарт.
©️ Изоҳ: эътибор беринг фуқаролик ҳуқуқий шартномада ишловчи ходимга тегишли эмас бу!

👉МКнинг 385-моддасида кечки ёки сиртқи таълим шакли бўйича таълим олаётган ходимлар учун кафолатлар ва компенсациялар белгиланган унга кўра ўқув таътиллари:
➖ олий таълим ташкилотларида кечкида ўқиётган 1-2-курс талабаларига — камида 20 к/кун, сиртқида ўқиётганларга – камида 30 кун;
➖олий таълим ташкилотларида кечкида ўқиётган 3 ва ундан юқори курс талабаларига — камида 30 к/кун, сиртқида ўқиётганларга – камида 40 к/кун муддатга ўртача иш ҳақи сақланган ҳолда ҳар йили берилади.

⚠️Меҳнат тўғрисидаги қонунчилик ёки меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда ушбу модданинг биринчи қисмида назарда тутилганига нисбатан давомийлиги кўпроқ бўлган ўқув таътиллари назарда тутилиши мумкин.
©️ Изоҳ: меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларни билиш учун МКнинг 12-моддасига қаранг!

❗️Ўқув таътилини йиллик меҳнат таътили билан ҳам аралаштирманг❗️
МКнинг 217-моддасида йиллик меҳнат таътилининг минимал муддати 21 к/кун этиб белгиланган, бу ўқув таътилига татбиқ этилмайди. Қолаверса, ходимга меҳнат таътиллари алоҳида, ўқув таътиллари алоҳида берилади, бир пайтга тўғри келиб қолганда йиллик таътил бошқа муддатга кўчирилади (Қаранг! МК 229-м. 1-қ., 385-м. 3-қ.).

‼️ МК 386-моддасида ходимларга кафолатлар ва компенсациялар биринчи марта тегишли даражадаги таълим олаётганда берилади.

⚠️Масофадан ўқиётган ходимларга алоҳида тартиб бор. Вазирлар Маҳкамасининг 03.10.2022 йилдаги 559-сон қарори билан тасдиқланган Олий таълим ташкилотларида масофавий таълимни ташкил этиш тартиби тўғрисида низомнинг 22-бандига кўра:

Иш фаолиятини масофавий таълим билан қўшиб олиб бораётган талабаларга семестр охирида якуний баҳолашдан ўтиш, битирувчиларга эса якуний давлат аттестациясини топшириш, битирув малакавий ва магистрлик ишини ҳимоя қилиш учун камида 15 календарь кун муддатга иш ҳақи сақланган ҳолда таътил берилади.

МКнинг:
➖8-моддасига кўра ҳеч бир ички ҳужжат (М: Ички меҳнат тартиби қоидалари ва ҳ.к.), иш берувчининг якка тартибдаги ҳуқуқий ҳужжати (М: буйруғи, йўриқнома ва ҳ.к.) ходимнинг ҳуқуқий ҳолатини норматив-ҳуқуқий ҳужжатларга нисбатан ёмонлаштириши мумкин эмас;

➖298-моддасига кўра, ходимнинг ҳолатини меҳнат тўғрисидаги қонунчилик, жамоа келишувлари ёки жамоа шартномасига нисбатан ёмонлаштирувчи меҳнат тартибини тартибга солувчи ички ҳужжатлар қоидалари ҳақиқий эмасдир.

⚠️Хулоса! Жамоа шартномаси, Ички тартиб қоидаларида МКга нисбатан 385-моддага нисбатан кўпроқ таътил кунларини белгилаш мумкин, лекин кам эмас. Ходимни ахволини оғирлаштирадиган қоидалар, масалан ўқув таътилини 21 кун қилиб белгиланиши МКга зид бўлади ва бу ўз ўзидан ҳақиқий эмас.

https://t.iss.one/adliyahr

#so'ragan_edingiz

Хабарингиз бор Меҳнат кодексининг 233-моддади қуйидагича иккинчи қисм билан тўлдирилди:

Ҳар йилги меҳнат таътили вақти учун ҳақ тўлашда якшанба куни инобатга олинмайди.

Энди айрим ташкилотлардан саволлар бўлмоқда. Яъни, бундан буён таътилларни ҳисоблашда якшанба ҳисобга олинмайдими дейишмоқда.

Йўқ ундай эмас, якшанба ҳисобга олинади. Киритилган ўзгартириш фақат таътил пулларини хисоб-китобига тегишли бўлиб, якшанба инобатга олинмаслиги бахслар бўлганлиги сабабли аниқлик киритилди, холос.

Меҳнат кодексининг 221-моддасида ҳар йилги меҳнат таътилларининг давомийлигини ҳисоблаб чиқариш бўйича норма аниқ ёзилган.

Ходимларнинг ҳар йилги асосий ва қўшимча меҳнат таътилларининг давомийлиги календарь кунларда ҳисоблаб чиқарилади.

Ҳар йилги меҳнат таътили даврига тўғри келадиган ишланмайдиган байрам кунлари меҳнат таътилларининг давомийлигини белгилашда ҳисобга олинмайди.

Қонунчиликда назарда тутилган ҳолларда айрим тоифадаги ходимларга бериладиган ҳар йилги асосий ва қўшимча меҳнат таътилларининг давомийлиги олти кунлик иш ҳафтаси ҳисобидан календарь бўйича иш кунларида ҳисоблаб чиқарилади.

Хулоса! Демак, айрим қонунчиликда назарда тутилган соҳаларни истисно қилган ҳолда таътиллар иш кунларида ҳисобланса, бошқа барча ҳолатларда таътил кунларини календарь кунда ҳисобланади ва уни ҳисоблашда якшанба инобатга олинади, буни таътил пулларини ҳисоблашга алоқаси йўқ, фарқи шунда.

https://t.iss.one/adliyahr

#tanlov_savollari
#so'ragan_edingiz

Adliya organlari va muassasalaridagi bo‘sh (vakant) lavozimlar uchun o‘tkaziladigan (ichki va tashqi) tanlovning suhbat bosqichi uchun tahminiy savollar ro'yxati.

👇Izoh:
1. Umumiy qonunchilikka oid savollar;

2. Mutaxassislikka oid savollar topshirilgan lavozimdan kelib chiqib tanlanadi, bunda:
➖ayrim lavozimlar barcha adliya organlari va muassasalarida mavjudligidan kelib chiqladi
masalan: Inson resurslari, buxgalteriya, moliya-iqtisod, psixologlar kabilar;

➖ayrim bo‘linmalar uchun bir turdagi savollar qo‘llaniladi
masalan: Vazirligi markaziy apparatidagi ayrim bo‘linmalar savollari hududiy adliya organlaridagi tegishli bo‘linmalar uchun ham qo‘llaniladi;

Xullas nomzod o'zi topshirgan vakant lavozim bo'yicha vazirlikning veb-sayti orqali yoki ushbu kanal orqali savollar bilan tanishib tayyorlanishi mumkin.

⚠️Suhbat savollari va amaliyotda keng uchraydigan muammoli vaziyat (kazus)lar suhbat jarayonida nomzod tomonidan Tizim orqali tasodifiy, ya’ni avtomatik generatsiya yo‘li bilan tanlanadi.

https://t.iss.one/adliyahr

#so‘ragan_edingiz

МЕҲНАТ КОДЕКСИНИНГ 410-МОДДАСИ ТАЛҚИНИ

❓📩

Ассалому алайкум ҳурматли админ!
❓Савол. Менда ишхонада меҳнат таътили асосий таътил 21 кун, 4 кун қўшимча таътил, стажим учун 4 кун берилмоқда. Лекин, 12 ёшга тўлмаган 2 нафар фарзандим учун берилмаяпти. Кадрлар бўлими эримнинг иш жойидан маълумотнома талаб қилмоқда, эрим давлат ишида ишламайди, хусусий тадбиркор.
Маълумотномани қаерда олсам бўлади?

Ва алайкум ассалом!
🟢Жавоб. Бу хато амалиёт.

⚠️Намуна ҳужжатлар

Меҳнат кодексининг 410-моддаси “Оилавий вазифаларни бажариш билан машғул шахслардан бирига кафолатлар бериш шарти” деб номланиб, унга кўра:

🔴1-қисми. 🗣Ушбу Кодексда боланинг отасига ёки оилавий вазифаларни бажариш билан машғул бошқа шахсларга (онадан ташқари) меҳнат соҳасида қўшимча кафолатлар назарда тутилган ҳолларда, улар боланинг онаси ёки оилавий вазифаларни бажариш билан машғул бошқа шахс бу кафолатлардан фойдаланмаётганлигини тасдиқловчи ҳужжатни (иш жойидан маълумотномани, ўлим тўғрисидаги гувоҳномани, она ва оилавий вазифаларни бажариш билан машғул бошқа шахс муомалага лаёқатсиз деб топилганлиги тўғрисидаги қонуний кучга кирган ёки ота-оналик ҳуқуқидан маҳрум қилиш ҳақидаги қонуний кучга кирган суд қарорини ва ҳоказоларни) иш берувчига иш жойи бўйича тақдим этиши керак.

🚫2-қисми. Агар боланинг онаси ишламаса ҳамда боланинг парвариши ва тарбияси билан машғул бўлса ёхуд ишласа ҳамда ушбу параграфда назарда тутилган кафолатлардан фойдаланса, отага ёки оилавий вазифаларни бажариш билан машғул бошқа шахсларга мазкур кафолатлар берилмайди.🗣

⚠️Демак, модданинг 1-қисмига эътибор беринг! кафолатлардан ОНАДАН ТАШҚАРИ болани отаси ёки ота-онани ўрнини босувчи шахслар фойдаланганда боланинг ОНАСИ ёки ота-онани ўрнини босувчи шахслар бу кафолатлардан фойдаланмаётганлигини тасдиқловчи ҳужжат тақдим этиш керак экан.
‼️Масалан, боланинг ОТАСИ ушбу кафолатдан фойдаланмоқчи бўлса боланинг ОНАси иш жойидан ушбу кафолатдан фойдаланмаётганлиги ҳақида маълумотнома олади ва отанинг иш жойига тақдим этади. Агар боланинг ОНАСИ фойдаланганда муқаррар устунлик билан ва ҳеч қандай ортиқча қоғозбозликсиз унга бу кафолат тақдим этилади. Яъни, отасининг (буви ёки бобосининг) иш жойидан бу кафолат берилдими ёки йўқми деган ортиқча ҳужжат талаб этилмайди❌.

🚫401-модданинг 2-қисмини қисқа қилиб айтганда, агар ОНА кафолатлардан фойдаланса тамом бошқалар қуриқ қолади дегани.

📌Агар иш берувчи сизга таътил бериб бўлган ва бу кафолатни қўлламаган бўлса, иш берувчида иккита вариант бор:
1️⃣ Чиқарилган таътил буйруғига ўзгартириш ва қўшимча киритиб, сизга ушбу кафолатни қўллаши;

2️⃣Шу иш йилингиз давомида бошқа муддатда меҳнат таътилидан алоҳида ҳолда буйруқ билан бериши мумкин.

⚠️ЭСДАН ЧИҚМАСИН! МК 239-моддаси бўйича 🗣...ходим томонидан белгиланган муддатларда фойдаланилмаган ижтимоий таътил бошқа муддатга ўтказилиши мумкин эмас. Ижтимоий таътилларни жамлаб ҳисоблашга ва пулли компенсация билан алмаштиришга йўл қўйилмайди.🗣

https://t.iss.one/adliyahr

#so'ragan_edingiz

Маълумки, Меҳнат кодексининг 160-моддасининг 4-қисмига мувофиқ:

Ходим ва иш берувчи ўртасидаги келишувга кўра меҳнат шартномаси огоҳлантириш муддати тугашига қадар бекор қилиниши мумкин.

Амалиётда ходим меҳнат шартномасини бекор қилиш санасини аниқ кўрсатиб, масалан “Мен билан тузилган меҳнат шартномасини 2025-йил 26-май кунидан ўз хоҳишимга кўра бекор қилишингизни сўрайман” деб ёзадиган бўлса бунга иш берувчи ўз резолюцияси билан “14 кунлик огоҳлантириш муддатини инобатга олган ҳолда” ёки “розиман буйруқ тайёрланг” деб ижрочига муносабат билдиришга ҳақли, бироқ бу ҳам ўртадаги 14 кунлик огоҳлантириш муддатини қисқартиришга келишилди дейишга етали эмасдек.

Бундай ҳолатда албатта МКнинг 160-моддаси 8-бандидаги ҳолатлар (ходимнинг ушбу ташкилотда ўз ишини давом эттиришининг имкони йўқлиги билан боғлиқ ҳолатлар) инобатга олинади.

Ёки бошқа ҳолатда ходим “Мен билан тузилган меҳнат шартномасини ўз хоҳишимга кўра бекор қилишингизни сўрайман” деб санани кўрсатмайдиган бўлса ва бунга иш берувчи “розиман буйруқ тайёрланг” деб ижрочига юборса бу ҳам муаммоли вазиятларни келтириб чиқариши мумкин. Чунки ходим санани кўрсатмаётган бўлса келишув хисобланмайди ва ходим 14 кунлик муддат ичида аризасини чақириб олиши мумкин.

Шунинг учун ходим ўзининг аризасида иш берувчидан огоҳлантириш муддатини қисқартиришни сўраган ҳолда иш берувчига мурожаат этишни ТАВСИЯ этамиз. Бунга иш берувчи резолюцияси билан “розиман, буйруқ тайёрланг” деб муносабат билдирса кифоя.

© ю.ф.ф.д. (PhD) Ш.ХАМРАҚУЛОВ

https://t.iss.one/adliyahr

#tanlov_savollari
#so'ragan_edingiz

Adliya organlari va muassasalaridagi bo‘sh (vakant) lavozimlar uchun o‘tkaziladigan (ichki va tashqi) tanlovning suhbat bosqichi uchun tahminiy savollar ro'yxati.

👇Izoh:
1. Umumiy qonunchilikka oid savollar;

2. Mutaxassislikka oid savollar topshirilgan lavozimdan kelib chiqib tanlanadi, bunda:
➖ayrim lavozimlar barcha adliya organlari va muassasalarida mavjudligidan kelib chiqladi
masalan: Inson resurslari, buxgalteriya, moliya-iqtisod, psixologlar kabilar;

➖ayrim bo‘linmalar uchun bir turdagi savollar qo‘llaniladi
masalan: Vazirligi markaziy apparatidagi ayrim bo‘linmalar savollari hududiy adliya organlaridagi tegishli bo‘linmalar uchun ham qo‘llaniladi;

Xullas nomzod o'zi topshirgan vakant lavozim bo'yicha vazirlikning veb-sayti orqali yoki ushbu kanal orqali savollar bilan tanishib tayyorlanishi mumkin.

⚠️Suhbat savollari va amaliyotda keng uchraydigan muammoli vaziyat (kazus)lar suhbat jarayonida nomzod tomonidan Tizim orqali tasodifiy, ya’ni avtomatik generatsiya yo‘li bilan tanlanadi.

https://t.iss.one/adliyahr

#so'ragan_edingiz

Ишлаётган оталар қайси ҳолатларда “она имтиёзлари”дан фойдаланиши мумкин?

Биласиз, ёш боласи бор ёки боласини парваришлаётган аёл ходимларга Меҳнат кодексида қўшимча равишда алоҳида имтиёз ва кафолатлар берилиши кўрсатилган. Янги Меҳнат кодексининг “ота-онадан бири” деган жумлалар акс этган моддаларида бундай имтиёзлардан оталар ҳам фойдаланиши мумкинлиги назарда тутилган.

☝️Эътибор беринг, янги МК бўйича оталар ҳам фойдаланиши мумкин бўлган қўшимча имтиёзларга асосан қуйидагилар киради:

➖2 ёшга тўлмаган болани парваришлаётган ота-онадан бирини тиббий хулосага кўра вақтинча енгилроқ ёки ноқулай енгилроқ ёки ноқулай ишлаб чиқариш омилларидан ҳоли жойга ўтказиш (МК 149-модда);

➖14 ёшга тўлмаган боланинг (16 ёшга тўлмаган ногиронлиги бўлган боланинг) ота-онасидан бирини фақат ўз ёзма розилиги билан тунги ишларга, иш вақтидан ташқари ишларга, дам олиш кунларидаги ва ишланмайдиган байрам кунларидаги ишларга жалб қилиниши, шунингдек хизмат сафарига юборилиши (МК 396-модда);

➖бюджет ташкилотларда ишлайдиган 3 ёшга тўлмаган боланинг ота-онасидан бирига ҳафтасига 35 соатдан ошмайдиган қисқартирилган иш вақти белгиланиши (МК 397-модда);

➖16 ёшга тўлмаган ногиронлиги бор болани тарбиялаётган ота-онадан бирига ойига қўшимча 1 дам олиш куни берилиб, шу вақт учун 1 кунлик иш ҳақи миқдорида нафақа тўлаш (МК 399-модда);

➖12 ёшга тўлмаган 2 ва ундан ортиқ боланинг ёки 16 ёшга тўлмаган ногиронлиги бор боланинг ота-онасидан бирига ҳар йили камида 4 календарь кунлик қўшимча таътил ва 14 кунлик иш ҳақи сақланмаган таътил берилиши (МК 401 ва 402-моддалари);

➖бола 2 ёшга тўлгунига қадар нафақа тўланадиган ва бола 3 ёшга тўлгунига қадар иш ҳақи сақланмайдиган бола парваришлаш таътиллардан ота ҳам фойдаланиши мумкинлиги (МК 405-модда);

➖2 ёшга тўлмаган боланинг ота-онасидан бирига дам олиш ва овқатланиш учун танаффусдан ташқари болани овқатлантириш учун қўшимча танаффуслар берилиши. Бунда танаффуслар камида ҳар 3 соатда, ҳар бири 30 минутдан кам бўлмаган давомийликда берилади (МК 407-модда);

➖3 ёшгача боласи бор аёл ёхуд 3 ёшгача бўлган болани ёлғиз тарбиялаётган ота билан меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилишга чеклов қўйилган (МК 408-модда).

❗️Бироқ, асосий савол бор: ишлаётган оталар юқоридаги имтиёзлардан қайси ҳолатларда фойдалана оладилар?

Меҳнат кодексининг 410-моддасига асосан ота юқоридаги имтиёзлардан фойдаланиши учун боланинг онаси бу кафолатлардан фойдаланмаётганлигини тасдиқловчи ҳужжатни ўз иш берувчисига тақдим этиши керак.

Масалан, бундай тасдиқловчи ҳужжатларга онанинг юқоридаги тегишли имтиёздан фойдаланмаётгани ҳақидаги иш жойидан маълумотнома, ҳудо кўрсатмасин, онанинг вафот этганлиги ҳақидаги ўлим гувоҳномаси, онанинг муомалага лаёқатсиз деб топилганлиги тўғрисидаги ёки оналик ҳуқуқидан маҳрум қилиш ҳақидаги қонуний кучга кирган суд қарори ва ҳоказолар кириши мумкин.

Кейин, агарда она ишламасдан бола тарбияси билан машғул бўлса, ёки у ишлаб туриб юқоридаги кафолатлардан ўзи фойдаланаётган бўлса, отага бу имтиёзлар берилмайди. МК 410-моддасининг талаби шундай.

https://t.iss.one/adliyahr

#tanlov_savollari
#so'ragan_edingiz

Adliya organlari va muassasalaridagi bo‘sh (vakant) lavozimlar uchun o‘tkaziladigan (ichki va tashqi) tanlovning suhbat bosqichi uchun tahminiy savollar ro'yxati.

👇Izoh:
1. Umumiy qonunchilikka oid savollar;

2. Mutaxassislikka oid savollar topshirilgan lavozimdan kelib chiqib tanlanadi, bunda:
➖ayrim lavozimlar barcha adliya organlari va muassasalarida mavjudligidan kelib chiqladi
masalan: Inson resurslari, buxgalteriya, moliya-iqtisod, psixologlar kabilar;

➖ayrim bo‘linmalar uchun bir turdagi savollar qo‘llaniladi
masalan: Vazirligi markaziy apparatidagi ayrim bo‘linmalar savollari hududiy adliya organlaridagi tegishli bo‘linmalar uchun ham qo‘llaniladi;

Xullas nomzod o'zi topshirgan vakant lavozim bo'yicha vazirlikning veb-sayti orqali yoki ushbu kanal orqali savollar bilan tanishib tayyorlanishi mumkin.

⚠️Suhbat savollari va amaliyotda keng uchraydigan muammoli vaziyat (kazus)lar suhbat jarayonida nomzod tomonidan Tizim orqali tasodifiy, ya’ni avtomatik generatsiya yo‘li bilan tanlanadi.

https://t.iss.one/adliyahr

#so'ragan_edingiz

Маълумки, Меҳнат кодексининг 160-моддасининг 4-қисмига мувофиқ:

Ходим ва иш берувчи ўртасидаги келишувга кўра меҳнат шартномаси огоҳлантириш муддати тугашига қадар бекор қилиниши мумкин.

Амалиётда ходим меҳнат шартномасини бекор қилиш санасини аниқ кўрсатиб, масалан “Мен билан тузилган меҳнат шартномасини 2025-йил 26-май кунидан ўз хоҳишимга кўра бекор қилишингизни сўрайман” деб ёзадиган бўлса бунга иш берувчи ўз резолюцияси билан “14 кунлик огоҳлантириш муддатини инобатга олган ҳолда” ёки “розиман буйруқ тайёрланг” деб ижрочига муносабат билдиришга ҳақли, бироқ бу ҳам ўртадаги 14 кунлик огоҳлантириш муддатини қисқартиришга келишилди дейишга етали эмасдек.

Бундай ҳолатда албатта МКнинг 160-моддаси 8-бандидаги ҳолатлар (ходимнинг ушбу ташкилотда ўз ишини давом эттиришининг имкони йўқлиги билан боғлиқ ҳолатлар) инобатга олинади.

Ёки бошқа ҳолатда ходим “Мен билан тузилган меҳнат шартномасини ўз хоҳишимга кўра бекор қилишингизни сўрайман” деб санани кўрсатмайдиган бўлса ва бунга иш берувчи “розиман буйруқ тайёрланг” деб ижрочига юборса бу ҳам муаммоли вазиятларни келтириб чиқариши мумкин. Чунки ходим санани кўрсатмаётган бўлса келишув хисобланмайди ва ходим 14 кунлик муддат ичида аризасини чақириб олиши мумкин.

Шунинг учун ходим ўзининг аризасида иш берувчидан огоҳлантириш муддатини қисқартиришни сўраган ҳолда иш берувчига мурожаат этишни ТАВСИЯ этамиз. Бунга иш берувчи резолюцияси билан “розиман, буйруқ тайёрланг” деб муносабат билдирса кифоя.

© ю.ф.ф.д. (PhD) Ш.ХАМРАҚУЛОВ

https://t.iss.one/adliyahr

#so'ragan_edingiz

Хабарингиз бор Меҳнат кодексининг 233-моддади қуйидагича иккинчи қисм билан тўлдирилди:

Ҳар йилги меҳнат таътили вақти учун ҳақ тўлашда якшанба куни инобатга олинмайди.

Энди айрим ташкилотлардан саволлар бўлмоқда. Яъни, бундан буён таътилларни ҳисоблашда якшанба ҳисобга олинмайдими дейишмоқда.

Йўқ ундай эмас, якшанба ҳисобга олинади. Киритилган ўзгартириш фақат таътил пулларини хисоб-китобига тегишли бўлиб, якшанба инобатга олинмаслиги бахслар бўлганлиги сабабли аниқлик киритилди, холос.

Меҳнат кодексининг 221-моддасида ҳар йилги меҳнат таътилларининг давомийлигини ҳисоблаб чиқариш бўйича норма аниқ ёзилган.

Ходимларнинг ҳар йилги асосий ва қўшимча меҳнат таътилларининг давомийлиги календарь кунларда ҳисоблаб чиқарилади.

Ҳар йилги меҳнат таътили даврига тўғри келадиган ишланмайдиган байрам кунлари меҳнат таътилларининг давомийлигини белгилашда ҳисобга олинмайди.

Қонунчиликда назарда тутилган ҳолларда айрим тоифадаги ходимларга бериладиган ҳар йилги асосий ва қўшимча меҳнат таътилларининг давомийлиги олти кунлик иш ҳафтаси ҳисобидан календарь бўйича иш кунларида ҳисоблаб чиқарилади.

Хулоса! Демак, айрим қонунчиликда назарда тутилган соҳаларни истисно қилган ҳолда таътиллар иш кунларида ҳисобланса, бошқа барча ҳолатларда таътил кунларини календарь кунда ҳисобланади ва уни ҳисоблашда якшанба инобатга олинади, буни таътил пулларини ҳисоблашга алоқаси йўқ, фарқи шунда.

https://t.iss.one/adliyahr