💧👥ابعاد مغفول مانده سیاسی_اجتماعی طرح های مدیریت منابع آب
🔹بر اساس آمار رسمی منتشر شده بین 300 تا 400 هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور وجود دارد که دولت تصمیم دارد بر اساسِ بخشی از طرحی به نام "طرح احیا و #تعادل_بخشی منابع #آب_زیرزمینی" این چاه های غیر مجاز را مسدود نماید*.
🔹اما مساله مهم مغفول مانده در این خصوص عدم توجه به ابعاد سیاسی و اجتماعی این طرح است. برای مثال، اگر فرض کنیم هر #چاه #غیرمجاز، تنها زندگی چهارخانوار کشاورز را تأمین می کند و جمعیت هر خانواده روستایی کشاورز 4 نفر باشد (حداکثر دو فرزند)؛ در صورت اجرای این پروژه، زندگی و تأمین معاش حدود 5 میلیون نفر از جمعیت کشور به خطر افتاده و یا از بین می رود که با توجه به وضعیت اقتصادی و معیشتی جامعه، مطمیناً مشکلات و چالش های متعددی را در کشور بوجود می آورد و تبعات اجتماعی و حتی سیاسی را در جامعه به وجود خواهد آورد.
🔹هر چند که اجرای موفقیت آمیز این طرح، بدلیل نگاه های جزیی نگر و صرفاً بالا به پایین و رویکردهای سخت با تردید جدی مواجه است ولی سوالی که مطرح است این است که آیا متولیان و مجریان این طرح، به ابعاد #اجتماعی و #سیاسی و #هیدروپلیتیکی مغفول مانده این طرح ها اندیشیده اند؟
🔹آیا صرفِ بستن چاه های #غیرمجاز و عدم برنامه ریزی برای جبران ویا ایجاد راهی برای تأمین معیشت این افراد می تواند متضمن اجرای موفق یک پروژه بزرگ با ابعاد ملی باشد؟ اگر فرض کنیم با ایجاد صدها گروه گشت و بازرسی، موفق به مسدود کردن تمام این چاه ها شدیم اما سرنوشت بعدی این افراد چه خواهد شد؟ آیا آنها مجبور به کوچ و مهاجرت به شهرها و افزایش جمعیت شهری و مشکلات اجتماعی و امنیتی حاصل از حاشیه نشینی نخواهند شد؟
🔹این مسایل بخشی از ابعاد و جنبه های مغفول مانده ی اجتماعی، سیاسی وهیدروپلیتیکی طرح های مدیریت منابع آب است که اگر به آنها توجه کافی نشود مطمیناً نه تنها سبب شکست این پروژه ها و طرح ها خواهد شد، بلکه می تواند مشکلات و چالش های متعدد دیگری را در سایر بخش ها در کشور ایجاد نماید.
🔹از سوی دیگر در کنار نقد به دولتمردان، باید نقدی جدی تر به سیستم دانشگاهی داشت. در حالیکه درس هایی همچون "آب های زیرزمینی" و "آب های زیرزمینی پیشرفته" جزء دروس اجباری رشته های "مهندسی و مدیریت منابع آب" در مقاطع مختلف ارائه می شوند ولی متأسفانه تا کنون حتی یک واحد درسی در خصوص ابعاد اجتماعی آب های زیرزمینی در این رشته ها و گرایش ها ارائه نگردیده و اساتید دانشگاهی صاحبنظر در حوزه آب های زیرزمینی، راه کار و یا اظهار نظر تخصصی در این زمینه نکرده اند.
🔸پ.ن: این مطلب و ویدئوی ضمیمه شده آن به معنای مخالفت با مسدود کردن چاه های غیرمجاز نیست بلکه صحبت بر سر الزامات یک "مطالعه جامع" در طرح های منابع ابی و توجه به ابعاد #سیاسی و #اجتماعی و #هیدروپلیتیکی طرح های مدیریت منابع آب است و گرنه تمام مسوولین می گویند که باید چاه های غیرمجاز مسدود شود ولی متأسفانه کسی نمی گوید چگونه؟ آیا تنها با زور نیروی انتظامی و یگان ویژه؟
* اين طرح و مجموعه پروژههاي آن که مجموعاً شامل 15 پروژه است، در پانزدهمين جلسه شوراي عالی آب به تصويب رسید.
┏━━📡━━━━━━━━┓
🆔 @ParticipateForWater
┗━━━━━━━━📡━━┛
🔹بر اساس آمار رسمی منتشر شده بین 300 تا 400 هزار حلقه چاه غیرمجاز در کشور وجود دارد که دولت تصمیم دارد بر اساسِ بخشی از طرحی به نام "طرح احیا و #تعادل_بخشی منابع #آب_زیرزمینی" این چاه های غیر مجاز را مسدود نماید*.
🔹اما مساله مهم مغفول مانده در این خصوص عدم توجه به ابعاد سیاسی و اجتماعی این طرح است. برای مثال، اگر فرض کنیم هر #چاه #غیرمجاز، تنها زندگی چهارخانوار کشاورز را تأمین می کند و جمعیت هر خانواده روستایی کشاورز 4 نفر باشد (حداکثر دو فرزند)؛ در صورت اجرای این پروژه، زندگی و تأمین معاش حدود 5 میلیون نفر از جمعیت کشور به خطر افتاده و یا از بین می رود که با توجه به وضعیت اقتصادی و معیشتی جامعه، مطمیناً مشکلات و چالش های متعددی را در کشور بوجود می آورد و تبعات اجتماعی و حتی سیاسی را در جامعه به وجود خواهد آورد.
🔹هر چند که اجرای موفقیت آمیز این طرح، بدلیل نگاه های جزیی نگر و صرفاً بالا به پایین و رویکردهای سخت با تردید جدی مواجه است ولی سوالی که مطرح است این است که آیا متولیان و مجریان این طرح، به ابعاد #اجتماعی و #سیاسی و #هیدروپلیتیکی مغفول مانده این طرح ها اندیشیده اند؟
🔹آیا صرفِ بستن چاه های #غیرمجاز و عدم برنامه ریزی برای جبران ویا ایجاد راهی برای تأمین معیشت این افراد می تواند متضمن اجرای موفق یک پروژه بزرگ با ابعاد ملی باشد؟ اگر فرض کنیم با ایجاد صدها گروه گشت و بازرسی، موفق به مسدود کردن تمام این چاه ها شدیم اما سرنوشت بعدی این افراد چه خواهد شد؟ آیا آنها مجبور به کوچ و مهاجرت به شهرها و افزایش جمعیت شهری و مشکلات اجتماعی و امنیتی حاصل از حاشیه نشینی نخواهند شد؟
🔹این مسایل بخشی از ابعاد و جنبه های مغفول مانده ی اجتماعی، سیاسی وهیدروپلیتیکی طرح های مدیریت منابع آب است که اگر به آنها توجه کافی نشود مطمیناً نه تنها سبب شکست این پروژه ها و طرح ها خواهد شد، بلکه می تواند مشکلات و چالش های متعدد دیگری را در سایر بخش ها در کشور ایجاد نماید.
🔹از سوی دیگر در کنار نقد به دولتمردان، باید نقدی جدی تر به سیستم دانشگاهی داشت. در حالیکه درس هایی همچون "آب های زیرزمینی" و "آب های زیرزمینی پیشرفته" جزء دروس اجباری رشته های "مهندسی و مدیریت منابع آب" در مقاطع مختلف ارائه می شوند ولی متأسفانه تا کنون حتی یک واحد درسی در خصوص ابعاد اجتماعی آب های زیرزمینی در این رشته ها و گرایش ها ارائه نگردیده و اساتید دانشگاهی صاحبنظر در حوزه آب های زیرزمینی، راه کار و یا اظهار نظر تخصصی در این زمینه نکرده اند.
🔸پ.ن: این مطلب و ویدئوی ضمیمه شده آن به معنای مخالفت با مسدود کردن چاه های غیرمجاز نیست بلکه صحبت بر سر الزامات یک "مطالعه جامع" در طرح های منابع ابی و توجه به ابعاد #سیاسی و #اجتماعی و #هیدروپلیتیکی طرح های مدیریت منابع آب است و گرنه تمام مسوولین می گویند که باید چاه های غیرمجاز مسدود شود ولی متأسفانه کسی نمی گوید چگونه؟ آیا تنها با زور نیروی انتظامی و یگان ویژه؟
* اين طرح و مجموعه پروژههاي آن که مجموعاً شامل 15 پروژه است، در پانزدهمين جلسه شوراي عالی آب به تصويب رسید.
┏━━📡━━━━━━━━┓
🆔 @ParticipateForWater
┗━━━━━━━━📡━━┛
⭕️ مدیرمرکز تحقیقات راه و شهرسازی:
#فرونشست تهران آنقدر جدی است که مقبره شاهعبدالعظیم کج شده و مقصر وزارت نیرو و کشاورزی است که روی حفرچاه و برداشت #آب_زیرزمینی نظارتی ندارند.
#فرونشست تهران آنقدر جدی است که مقبره شاهعبدالعظیم کج شده و مقصر وزارت نیرو و کشاورزی است که روی حفرچاه و برداشت #آب_زیرزمینی نظارتی ندارند.
🌊🕳نظراتی متفاوت در مورد ارتباط آب زیرزمینی و #دریاچه_ارومیه
📝 کاوه مدنی
▪️بعضی از متخصصان آب کشور و برخی از دست اندرکاران احیای دریاچه ارومیه بر این باورند که رابطه معنی داری میان سطح #آب دریاچه و #آب_زیرزمینی اطراف آن وجود ندارد. در این راستا، بسیاری از تحقیقات صورت گرفته بر روی دریاچه و تصمیمات اخذ شده در مورد آن،. توجهی جدی به رابطه آب زیرزمینی و سطح آب دریاچه نکرده اند.
▪️اما تحقیقی که توسط بابک واحد دوست و حفظ الله آکسوی در نشریه "فرآیندهای هیدرولوژیک" منتشر شده، نظراتی متفاوت در این باره ارائه می کند.
▪️در این تحقیق، نقش مستقیم و غیر مستقیم آب زیرزمینی بر روی دریاچه ارومیه بررسی شده است . در روش مستقیم، الگوی تغییرات سطح آب در چاه های منطقه از لحاظ زمانی و مکانی با الگوی تغییرات سطح آب دریاچه مقایسه شده و در روش غیر مستقیم نیز، تاثیر آب زیرزمینی بر روی دبی رودخانه ها در ایستگاههای دبی سنجی منتهی به دریاچه بررسی شده است.
▪️برخی از نتایج قابل توجه این تحقیق بدین شرح است:
١- از لحاظ الگوهای زمانی و مکانی ارتباط معنی داری بین سطح آب های زیرزمینی با سطح آب دریاچه وجود دارد.
٢- آب های زیرزمینی واقع در ساحل غربی دریاچه به علت شیب ارتفاعات و نشان دادن الگویی عکس الگوی سطح آب دریاچه به صورت طبیعی در حال تغذیه آب دریاچه هستند.
٣- الگوی مشابه بین سطح آب های زیرزمینی واقع در ساحل شرقی دریاچه با الگوی سطح آب دریاچه حکایت از آن دارد که روند کاهش سطح آب دریاچه هم زمان با کاهش سطح آب زیرزمینی در قسمت شرق دریاچه اتفاق افتاده است.
۴- آب زیرزمینی بطور متوسط نزدیک به ۷۰ درصد آب رودخانه ها در منطقه را تامیین می کند. این بدان معنی است که وضعیت آب های سطحی نیز به شدت متاثر از وضعیت آب های زیرزمینی در منطقه می باشد.
٥- روند رو به افزایش و بی برنامگی در استفاده از آب های زیرزمینی در سال های اخیر چه به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم در خشک شدن دریاچه نقش داشته است و این در حالی است ادامه این روند می تواند وضعیت را به نقطه بی بازگشت سوق دهد.
https://www.instagram.com/p/BqbrzdkAzaD
📝 کاوه مدنی
▪️بعضی از متخصصان آب کشور و برخی از دست اندرکاران احیای دریاچه ارومیه بر این باورند که رابطه معنی داری میان سطح #آب دریاچه و #آب_زیرزمینی اطراف آن وجود ندارد. در این راستا، بسیاری از تحقیقات صورت گرفته بر روی دریاچه و تصمیمات اخذ شده در مورد آن،. توجهی جدی به رابطه آب زیرزمینی و سطح آب دریاچه نکرده اند.
▪️اما تحقیقی که توسط بابک واحد دوست و حفظ الله آکسوی در نشریه "فرآیندهای هیدرولوژیک" منتشر شده، نظراتی متفاوت در این باره ارائه می کند.
▪️در این تحقیق، نقش مستقیم و غیر مستقیم آب زیرزمینی بر روی دریاچه ارومیه بررسی شده است . در روش مستقیم، الگوی تغییرات سطح آب در چاه های منطقه از لحاظ زمانی و مکانی با الگوی تغییرات سطح آب دریاچه مقایسه شده و در روش غیر مستقیم نیز، تاثیر آب زیرزمینی بر روی دبی رودخانه ها در ایستگاههای دبی سنجی منتهی به دریاچه بررسی شده است.
▪️برخی از نتایج قابل توجه این تحقیق بدین شرح است:
١- از لحاظ الگوهای زمانی و مکانی ارتباط معنی داری بین سطح آب های زیرزمینی با سطح آب دریاچه وجود دارد.
٢- آب های زیرزمینی واقع در ساحل غربی دریاچه به علت شیب ارتفاعات و نشان دادن الگویی عکس الگوی سطح آب دریاچه به صورت طبیعی در حال تغذیه آب دریاچه هستند.
٣- الگوی مشابه بین سطح آب های زیرزمینی واقع در ساحل شرقی دریاچه با الگوی سطح آب دریاچه حکایت از آن دارد که روند کاهش سطح آب دریاچه هم زمان با کاهش سطح آب زیرزمینی در قسمت شرق دریاچه اتفاق افتاده است.
۴- آب زیرزمینی بطور متوسط نزدیک به ۷۰ درصد آب رودخانه ها در منطقه را تامیین می کند. این بدان معنی است که وضعیت آب های سطحی نیز به شدت متاثر از وضعیت آب های زیرزمینی در منطقه می باشد.
٥- روند رو به افزایش و بی برنامگی در استفاده از آب های زیرزمینی در سال های اخیر چه به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم در خشک شدن دریاچه نقش داشته است و این در حالی است ادامه این روند می تواند وضعیت را به نقطه بی بازگشت سوق دهد.
https://www.instagram.com/p/BqbrzdkAzaD
Instagram
Kaveh Madani كاوه مدنى
ارتباط آب دریاچه ارومیه با آب زیرزمینی اطراف آن شکل راست: متوسط سطح آب در چاه های مشاهداتی اطراف #دریاچه_ارومیه شکل چپ: میزان ارتباط بین سطح آب دریاچه و سطح زیرزمینی اطراف آن نظرلتی متفاوت در مورد ارتباط آب زیرزمینی و #دریاچه_ارومیه بعضی از متخصصان آب کشور…
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
‼️#فرونشست شدید زمین در #رفسنجان در اثر برداشت بیرویه آب زیرزمینی
#آب زیرزمینی جزو ذخایر استراتژیک و حیاتی کشور است که در کوتاه مدت قابل جایگزینی نیست.
#ورشکستگی_آبی
(ویدیو از محمد مطلق، دبیر گروه گزارش روزنامه ایران)
💢کانال مشارکت برای آب💢
🆔🔜 @Participateforwater
#آب زیرزمینی جزو ذخایر استراتژیک و حیاتی کشور است که در کوتاه مدت قابل جایگزینی نیست.
#ورشکستگی_آبی
(ویدیو از محمد مطلق، دبیر گروه گزارش روزنامه ایران)
💢کانال مشارکت برای آب💢
🆔🔜 @Participateforwater
🗺️ 💧متوسط تغذیه سالانه #آب_زیرزمینی
▪️مناطق کمرنگتر (از جمله #ایران) مناطقی هستند که در آنها سفرههای آب زیرزمینی با سرعت کمتری #تجدید میشوند.
▪️این بدان معنی است که در این نقاط خشک و نیمه خشک جهان، اضافه برداشت از سفرههای #آب زیرزمینی به راحتی و در مدت زمان کم حتی در صورت بارندگیهای مناسب امکانپذیر نیست.
▪️آب زیرزمینی که از نیاکانمان به ارث بردهایم، یک ذخیره راهبردی(استراتژیک) برای کشور است که متأسفانه قدر آن را ندانسته و طی تنها چند دهه آن را نابود کردهایم./کاوه مدنی
منبع تصویر: اندیشکده تدبیر آب ایران
💢کانال شفافیت برای آب💢
🆔 @Transparencyforwater
▪️مناطق کمرنگتر (از جمله #ایران) مناطقی هستند که در آنها سفرههای آب زیرزمینی با سرعت کمتری #تجدید میشوند.
▪️این بدان معنی است که در این نقاط خشک و نیمه خشک جهان، اضافه برداشت از سفرههای #آب زیرزمینی به راحتی و در مدت زمان کم حتی در صورت بارندگیهای مناسب امکانپذیر نیست.
▪️آب زیرزمینی که از نیاکانمان به ارث بردهایم، یک ذخیره راهبردی(استراتژیک) برای کشور است که متأسفانه قدر آن را ندانسته و طی تنها چند دهه آن را نابود کردهایم./کاوه مدنی
منبع تصویر: اندیشکده تدبیر آب ایران
💢کانال شفافیت برای آب💢
🆔 @Transparencyforwater
⚡️💧تصویری قدیمی و شناخته شده از #فرونشست زمین در طی پنج دهه در دره سن خواکین #کالیفرنیا
دره سن خواکین بخشی از دره مرکزی #کالیفرنیا، قطب #کشاورزی در کالیفرنیا و یکی از بزرگترین مراکز کشاوزی در دنیاست.
بخش اعظم #آب مورد نیاز برای کشاورزی در دره مرکزی کالیفرنیا از طریق #انتقال_آب و حفر #چاه تأمین می گردد.
تبعات محیط زیستی انتقال آب یکی از موضوعات #اختلافات_آبی در کالیفرنیا طی چند دهه گذشته بوده است. به علاوه، برداشت بی رویه #آب_زیرزمینی، پایین رفتن سطح سفره های آب زیرزمینی، کاهش #کیفیت_آب چاه ها و فرونشست زمین را در این منطقه به همراه داشته است./کاوه مدنی
💢کانال شفافیت برای آب💢
🆔 @Transparencyforwater
دره سن خواکین بخشی از دره مرکزی #کالیفرنیا، قطب #کشاورزی در کالیفرنیا و یکی از بزرگترین مراکز کشاوزی در دنیاست.
بخش اعظم #آب مورد نیاز برای کشاورزی در دره مرکزی کالیفرنیا از طریق #انتقال_آب و حفر #چاه تأمین می گردد.
تبعات محیط زیستی انتقال آب یکی از موضوعات #اختلافات_آبی در کالیفرنیا طی چند دهه گذشته بوده است. به علاوه، برداشت بی رویه #آب_زیرزمینی، پایین رفتن سطح سفره های آب زیرزمینی، کاهش #کیفیت_آب چاه ها و فرونشست زمین را در این منطقه به همراه داشته است./کاوه مدنی
💢کانال شفافیت برای آب💢
🆔 @Transparencyforwater
🔬💧اشکال مختلف آبهای زیرزمینی
▪️آب هیگروسکوپی: آبی است که به صورت قطرههای ریز در اطراف دانههای #رسوب میچسبد.
▪️آب غشایی: آبی است که به صورت یک قشر نازک، اطراف دانههای رسوب را میپوشاند.
▪️آب ثقلی: آبی است که اطراف و بین دانههای رسوب را پر میکند و اگر امکان حرکت برایش وجود داشته باشد از محل خود تحت تأثیر نیروی جاذبه زمین یا ثقل، حرکت کرده و جریان مییابد.
▪️آب مویینگی: بخشی از آب است که بر روی سطح آب زیرزمینی و سوار بر آن، در میان رسوبات دانه ریز قرار میگیرد. رسوبات دانه ریز، فضای لوله مانند و پیچ و خم داری ایجاد میکنند که تحت تأثیر نیروی موئینگی، بخشی از #آب_زیرزمینی را در خلاف جهت نیروی ثقل تا ارتفاع چندین متری به بالا میکشند. ضخامت آب موئینگی به قطر دانههای رسوب بستگی داشته و هرچه دانههای رسوب ریزتر باشند ضخامت قشر موئینگی نیز بیشتر خواهدبود./ویکی فاب
💢کانال شفافیت برای آب💢
🆔 @Transparencyforwater
▪️آب هیگروسکوپی: آبی است که به صورت قطرههای ریز در اطراف دانههای #رسوب میچسبد.
▪️آب غشایی: آبی است که به صورت یک قشر نازک، اطراف دانههای رسوب را میپوشاند.
▪️آب ثقلی: آبی است که اطراف و بین دانههای رسوب را پر میکند و اگر امکان حرکت برایش وجود داشته باشد از محل خود تحت تأثیر نیروی جاذبه زمین یا ثقل، حرکت کرده و جریان مییابد.
▪️آب مویینگی: بخشی از آب است که بر روی سطح آب زیرزمینی و سوار بر آن، در میان رسوبات دانه ریز قرار میگیرد. رسوبات دانه ریز، فضای لوله مانند و پیچ و خم داری ایجاد میکنند که تحت تأثیر نیروی موئینگی، بخشی از #آب_زیرزمینی را در خلاف جهت نیروی ثقل تا ارتفاع چندین متری به بالا میکشند. ضخامت آب موئینگی به قطر دانههای رسوب بستگی داشته و هرچه دانههای رسوب ریزتر باشند ضخامت قشر موئینگی نیز بیشتر خواهدبود./ویکی فاب
💢کانال شفافیت برای آب💢
🆔 @Transparencyforwater