🌪🌍 گَردِ غبار
کدام کشورها درگیر ریزگردها شده‌اند؟
 
✍آزاده چیذری / نویسنده نشریه 

یک مطالعه جهانی نشان می‌دهد که هوای سمی همچنان خطر بزرگی برای سلامتی است و تنها هفت کشور استانداردهای سازمان بهداشت جهانی را در زمینه ریزگردها رعایت می‌کنند. این گزارش می‌گوید تقریباً همه کشورها با سطوح ناایمن آلودگی هوا مواجه هستند.

بر اساس این گزارش که به‌تازگی منتشر شده است (2025)، میزان آلودگی هوا تقریباً در هر کشوری بیشتر از آن چیزی است که کارشناسان پزشکی برای تنفس آن را ایمن می‌دانند. تجزیه و تحلیل شرکت فناوری کیفیت هوای سوئیس IQAir که در مارس 2025 منتشر شد، نشان داد که تنها هفت کشور محدودیت‌های توصیه‌شده سازمان بهداشت جهانی (WHO) را برای ذرات ریز (PM2.5) در سال 2024 رعایت کرده‌اند.

این کشورها شامل استرالیا، نیوزیلند، استونی، ایسلند و چندین کشور جزیره‌ای کوچک بودند که همگی میانگین سالانه پنج میکروگرم PM2.5 در هر مترمکعب یا کمتر را حفظ کردند.

از سوی دیگر چاد، بنگلادش، پاکستان، جمهوری دموکراتیک کنگو و هند به عنوان آلوده‌ترین کشورها رتبه‌بندی شده‌اند. این گزارش نشان داد که سطوح PM2.5 در این کشورها حداقل 10 برابر از دستورالعمل‌های WHO فراتر رفته و غلظت آن در چاد به 18 برابر حد توصیه‌شده رسیده است.

متخصصان پزشکی هشدار می‌دهند که هیچ سطحی از قرار گرفتن در معرض PM2.5 کاملاً ایمن نیست، زیرا این ذرات میکروسکوپی می‌توانند وارد جریان خون شده و باعث آسیب شدید اندام‌ها شوند. با این حال، پیروی از دستورالعمل‌های کیفیت هوا می‌تواند به جلوگیری از مرگ میلیون‌ها نفر در سال کمک کند. در سطح جهان، آلودگی هوا پس از فشار خون بالا، دومین عامل مرگ‌ومیر است.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

🔍💧جای خالی آمایش
گفت‌وگو با مهدی کرباسیان درباره جانمایی نادرست صنایع آب‌بر در کویر

✍️مریم رحیمی / نویسنده نشریه

بیش از دو دهه است که کارشناسان نسبت به عواقب بی‌توجهی دولت به مسائل محیط‌ زیستی و کمبود آب در فرآیند توسعه زیرساخت‌های صنعتی و کارخانه‌های بزرگ آب‌بر در فلات مرکزی و مناطق خشک کشور هشدار می‌دهند. با این همه، چندی پیش در نیشابور که عمیق‌ترین شکاف فرونشستی ایران را دارد، بزرگ‌ترین کارخانه تولید تیرآهن شرق ایران احداث شد. احداث این کارخانه، واکنش‌های زیادی را دربر داشت. خبر احداث این کارخانه تنها کمی بعد از درگیری و چالش‌های میان کشاورزان اصفهانی بر سر انتقال آب زاینده‌رود به یزد رخ داد.

همه این عوامل باعث شد که به سراغ مهدی کرباسیان، رئیس پیشین ایمیدرو و معاون پیشین وزیر صمت برویم تا از او سوال کنیم چرا مجوزهای احداث کارخانه‌های فولادی که بسیار آب‌بر هم هستند، بدون توجه به کمبود آب در مناطق کویری کشور صادر می‌شود؟ کرباسیان که خود متولد اصفهان است، اعطای بی‌حدوحساب مجوزهای تولید فولاد و صنایع آب‌بر در فلات مرکزی را ناشی از استیلای سیاست بر سپهر اقتصاد می‌داند. این گفت‌وگو که با کلیدواژه بی‌توجهی به محیط‌ زیست در تاسیس کارخانه‌های فولاد آغاز شد، با اهمیت وجود نقشه آمایش سرزمینی و در نهایت مدیریت صحیح منابع که اولین اصل اقتصاد است، به پایان رسید.

📌متن کامل را در سایت تجارت فردا مطالعه کنید.

📊💧اینفوگرافیک

ریشه‌های بحران آب میان هند و پاکستان

💢کانال شفافیت برای آب💢

🆔 @Transparencyforwater

⚡️💧 آیا بحران‌های آب و فرونشست زمین، مارا خواهند بلعید؟

✍غلامرضا علیزاده

باید هم دچار چنین وضعیت بغرنجی شویم، چه روزها که نسبت به ابردشواره‌ها (مسائل پروبلماتیک) در ساَحت اکوسیستم فلات ایران هشدار داده بودیم... گفته بودیم اگر ساختار هم تغییر پیدا کند و یا حتا رشد اقتصادی‌مان را بتوانیم با افزایش صادرات تک‌محصولات‌مان به ۸٪ هم برسانیم؛ مقهور بحران‌های دیرپای‌مان خواهیم شد.

ما باختیم، همان روزی که در مقابل هش‌دارهای دانشمند جوانِ حوزه آب، دکتر کاوه مدنی ایستادند و به او گفتند چرا از #ورشکستگی_آبی سخن می‌گویی! تو حتماً می‌خواهی کشاورزیِ خودکفا‌شده‌ی (!!) مارا دیگربار به بیگانگان وابسته کنی و حکم ماموریت از MI6 داری!!

شوربختانه، امروز وارد بحران آب و بروزخشکسالی شده‌ایم و ناقوس خطر برای غیرقابل سکونت‌شدنِ اصفهان و یزد و برخی شهرهای استان فارس از هم‌اکنون به‌صدا درآمده است. و ما هنوز در پی دعواهای حیدری-نعمتی و اثبات برتری زبان و گویش‌مان هستیم... غافل از اینکه وقتی سرزمینی نداشته باشیم چه فرقی دارد به زبانِ مردم جابلسا سخن بگویی یا جابلقا!!!

💢کانال شفافیت برای آب💢

🆔 @Transparencyforwater

حتی ترامپ هم فهمید اما رهبران ما...

آنجا که واقعیت خودنمایی کرد و توهم خواب‌زدگان نمایان شد..‌.

هرچه رهبران ما سعی می‌کنند با برگه هسته‌ای و موشک و نیابتی‌ها برای خود اعتبار بخرند یک جمله ترامپ چون آوار بر سرشان خراب شد. آنجا که رییس‌جمهور آمریکا در سرزمین اعراب ما را به باد تمسخر گرفت!

ترامپ اما از میراث گذشته ایران به نیکی یاد کرد و وضعیت کنونی‌اش را به باد انتقاد گرفت!

ترامپ: «رهبران عربستان بیابان را به زمین حاصلخیز تبدیل کردید و رهبران ایران زمین سبز را به بیابان»!!!!

«ای کاش روح فردوسی دگربار در کالبد قائم‌مقامی در این سرزمین حلول کند تا با شناخت دقیق از حقایق میهن و با حب وطن، ستیز بی‌حاصل و جاهلانه با غرب و شرق را خاتمه بخشد و دل در گرو آبادانی این خاک بگذارد و کمر همت را سفت ببندد که ایران دیگر رمق ندارد...»

💢کانال شفافیت برای آب💢

🆔 @Transparencyforwater

😇💧رویاءفروشی نکنید!

واکنش پزشکیان به اظهارات اخیر ترامپ: در مقابل هیچ قُلدری سر خم نمی‌کنیم./ طولی نخواهد کشید که مشکلات آب و برق و گاز را حل خواهیم کرد.


پ.ن: وعده دادید تا پایان سال ۱۴۰۳ رفع فیلتر کامل انجام شود ولی همان را هم نتوانستید؛ قرار بود امسال قطعی برق نداشته باشیم؛ حالا می‌خواهید مشکلات آب را حل کنید!؟

آن هم وقتی در شهرهای بیابانی ده‌ها صنایع فولادی آب بر راه‌اندازی شده؛ در مناطق بیابانی برنج و هندوانه کشت می‌کنند؛ و کویری ترین شهر کشور مرکز تولید کاشی و‌ سرامیک است که نیازمند منابع آبی بسیار بالایی است؛ ۵۵ درصد آب سالانه کشور از منابع زیرزمینی تأمین می‌شود که هر سال کم و کمتر می‌شود! رویاءفروشی نکنید....

💢کانال شفافیت برای آب💢

🆔 @Transparencyforwater

🌏💧نام تو خودِ تاریخ است...

شبکه آمریکایی ان.بی.سی: خلیج فارس در نقشه‌های رسمی آمریکا همچنان به‌عنوان «خلیج فارس» باقی خواهد ماند...

🔹کاخ سفید دیگر قصد ندارد تغییری در نام آن اعلام کند!

💢کانال شفافیت برای آب💢

🆔 @Transparencyforwater

🌕💧غروب ماه بر فراز زنده‌رود

محمد سلطانی، عکاس، در صفحه اینستاگرامش تصاویری از غروب ماه کامل بر فراز پل خواجو و زاینده‌رود در اصفهان منتشر کرده است.

آقای سلطانی نوشته است «منظره غروب ماه کامل پس از یک شب کامل بازتابیدن بر پیکر نیمه جان زنده‌رود.»

💢کانال شفافیت برای آب💢

🆔 @Transparencyforwater

🐎💧ایران زیبا...

این ویدیوی زیبا از «کوچ بهاری اسب‌ها، از کوهپایه به سمت ارتفاعات دیلمان در استان گیلان» در اردیبهشت ۱۴۰۴ منتشر شده که در رسانه‌های اجتماعی توجه علاقمندان به طبیعت و این حیوان زیبا را بخود جلب کرده است.

💢کانال شفافیت برای آب💢

🆔 @Transparencyforwater

اعتراض ۸۲ فعال و تشکل زیست‌محیطی به "پروژه انتقال آب از سرشاخه‌های کارون"

سی تشکل و ۵۲ فعال محیط‌ زیست با ارسال نامه‌ای رسمی به رئیس سازمان حفاظت محیط‌ زیست ایران، خواستار "توقف فوری پروژه انتقال آب از سرشاخه‌های کارون از طریق سدهای ماندگان و ماربر" شدند.

امضاکنندگان با استناد به آثار مخرب زیست‌محیطی این پروژه‌ها، خواستار جلوگیری از هرگونه "تخصیص بودجه و صدور مجوز غیرقانونی زیست‌محیطی" برای این طرح‌ها شده‌اند.

به گزارش سایت خبری "رکنا"، در نامه مزبور آمده است: «انجمن‌های محیط زیستی و منابع طبیعی کشور با توجه به تجربیات گذشته و نگرانی‌های علمی و میدانی، قویاً با ادامه روند فعلی در صدور مجوز برای این پروژه‌ها مخالفت می‌کنند و معتقدند که این اقدامات، بدون ارزیابی‌های جامع و مستقل، تهدیدی جدی برای منابع آبی، اکوسیستم‌های شکننده و امنیت زیست‌محیطی کشور است.»ک

امضاکنندگان در ادامه از رئیس سازمان محیط‌ زیست خواسته‌اند تا در مذاکره با مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری، مانع از «تزریق بودجه به این پروژه‌ها شده و بررسی مستقل و دقیق آثار آنها را در اولویت قرار دهد.»

💢کانال شفافیت برای آب💢

🆔 @Transparencyforwater

⚠️💧وضعیت وخیم تالاب‌های فارس

شینا انصاری، رییس سازمان حفاظت محیط زیست، با هشدار درباره وضعیت تالاب‌ها گفت: «وضعیت کنونی تالاب‌های فارس غم‌انگیز، نگران‌کننده و غیرقابل‌تحمل است.»

او افزود: «از وضعیت نسبتاً مطلوب تالاب بختگان در سال ۱۳۵۵، اکنون به وضعیتی بحرانی رسیده‌ایم.»

انصاری اضافه کرد: «میزان تأمین حق‌آبه‌ها در استان‌ها به‌هیچ‌وجه با پیش‌بینی‌های قانونی، به‌ویژه عدد ۱۰.۷ میلیارد متر مکعب در برنامه هفتم، هم‌خوانی ندارد.»

💢کانال شفافیت برای آب💢

🆔 @Transparencyforwater

💧آبراهه‌ای که از دریای پارس می‌آید!

نخستین سند تاریخی درباره نام خلیج فارس سنگ نبشته‌ایست موسوم به کتیبه «کانال سوئز» که به فرمان داریوش بزرگ، سومین پادشاه هخامنشی در مصر ۲۵ سده پیش بقفرپا شده است. در این سنگ نبشته از زبان داریوش می‌گوید که شاهنشاه ایران فرمان به راه‌اندازی کانالی در نیل داده که در مصر جریان دارد و به دریایی در پارس می‌ریزد.

در بخش پایانی کتیبه آمده است:

«من پارسی هستم، از پارس مصر را گرفتم. فرمان کندن این آبراه را دادم، از رودخانه‌ای به نام نیل که در مصر جاری است تا دریایی که از پارس آید…چون من فرمان دادم، کشتی‌ها به واسطه این کانال از مصر به پارس رفتند، همان‌گونه که من می‌خواستم.»

در سنگ‌نبشته به واژه «درایه تیه هچاپارساآیتی» در زبان پارسی باستان اشاره شده است.‏

«درایه» همان «دریا» است. «تیه» نوعی حرف ربط است. «هچا»به معنی «به سوی» است. «پارساآیتی» اشاره به «از پارس آید» دارد. پس درایه تیه هچاپارساآیتی به معنی ‏«دریایی که از پارس آید» دارد.

💢کانال شفافیت برای آب💢

🆔 @Transparencyforwater

📉💧کاهش ۴ میلیارد متر مکعبی آب سدها؛ برقابی‌ها چگونه تولید برق می‌کنند؟

▪️مسئولان در مدار نبودن نیروگاه‌های برقابی را یکی از دلایل قطعی برق عنوان می‌کنند، نیروگاه‌هایی که ذخایر آبی‌شان نسبت به پارسال کاهش ۴ میلیارد مترمکعبی داشته است.

▪️در حال حاضر میزان رشد تقاضای برق از ابتدا تا ۲۸ اردیبهشت ماه در مقایسه با مدت زمان مشابه سال گذشته، ۱۵.۲۱ درصد افزایش یافته و به علت در مدار نبودن نیروگاه‌های برق آبی پیش بینی می‌شود که در خوشبینانه ترین حالت ممکن در ایام پیک ناترازی ۲۰ تا ۲۵ هزار مگاواتی برق را تجربه کنیم.

▪️سال گذشته ذخایر آبی پشت سدها به ۹ میلیارد مترمکعب رسیده در حالی که در سال جاری این عدد به ۵ میلیارد مترمکعب رسیده است.| مهر

💢کانال شفافیت برای آب💢

🆔 @Transparencyforwater

🚰منبع آب شرب مشهد به حجم مرده رسید!

🔸گزارش‌ها حاکی است که «سد دوستی»، مهم‌ترین منبع تأمین آب آشامیدنی مشهد، با کاهش شدید منابع ورودی، «به حجم مرده رسیده» و اکنون تنها نیمی از ذخایر سال گذشته را در خود دارد.

🔸سد دوستی در مرز ایران و ترکمنستان واقع شده و از رودخانه‌های افغانستان تغذیه می‌شد.

پروژه‌های سدسازی طالبان در مسیر این رودخانه، از جمله سدهای سلما، پاشدان و طرح‌های در دست اجرای تیرپل و گفگان، روند طبیعی جریان آب را مختل کرده و وضعیت منابع آبی ایران را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده است.

🔸مقامات ایرانی پیش‌تر این اقدامات را «بهره‌برداری یک‌جانبه» خوانده و نسبت به آسیب‌های زیست‌محیطی و تهدید تأمین آب آشامیدنی در مشهد هشدار داده بودند.

💢کانال شفافیت برای آب💢

🆔 @Transparencyforwater

📓💧تعطیلی موزه آب سعدآباد

جابه‌جایی بحث‌برانگیز موزه ملی قرآن؛ تعطیلی موزه آب سعدآباد در هاله‌ای از ابهام

الاهه نجفی ـ موزه ملی قرآن با هزینه‌های گزاف در نزدیکی نهاد ریاست‌جمهوری تأسیس شد، اما به‌دلیل «مشکلات امنیتی» تصمیم به انتقال آن گرفته شده و با ابلاغیه‌ای مبهم، موزه آب سعدآباد که بیش از ۳۰ سال فعال بود، تعطیل شد تا موزه قرآن جایگزین آن شود. این اقدام، نمونه‌ای از مدیریت ناکارآمد و تصمیم‌گیری‌های غیرشفاف در ایران است که تنها به هدررفت منابع، نیروی انسانی و سرخوردگی فرهنگی منجر می‌شود.

https://t.iss.one/iv?url=https://www.radiozamaneh.com/853756/&rhash=0ceb6994783a68

https://www.radiozamaneh.com/853756/

عیسی کلانتری وزیر سابق کشاورزی:
در اصفهان ۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون متر مکعب آب هزینه می کنیم برای تولیدات کشاورزی اما فقط ۱۵۰ میلیون دلار در می آوریم، کدام عاقلی در دنیا این کار را می کند یا کدام ابلهی این کار را نمی کند؟

ما خودمان داریم خودمان را آتش میزنیم!

💢کانال شفافیت برای آب💢

🆔 @Transparencyforwater