بنیاد توسعه صلح و مهربانی های کوچک
468 subscribers
1.77K photos
630 videos
136 files
2.12K links
عزم کرده ایم با موهبت #مهربانی و #صلح بر هژمونیِ ناصلحی در جهانشهر پایان دهیم.

مٲموریت ما:
#نشاء_بذر_مهربانی و #پرورش_جوانه_صلح

#Together_For_Peace
--------
Spread Of Peace & Small Kindness Foundation

لینک ارتباطی:
@Raouf_Azari
Download Telegram
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
پوشش چادر کمپ های مناطق زلزله زده با نایلون های حباب دار، از ایده تا اجرا ...

عباس سبزواری،بنیانگذار خیریه همراهان بم،
محمد ایرانمنش،نماینده شبكه كمك،
رئوف آذری، بنیاد توسعه صلح و مهربانی،
مؤسسه خیریه فردای سبز ارومیه با همكاری الماس پلاست
و
حمایت مالی بسیاری گروه های خیریه ای و سمن های امدادی...

سپاس ویژه از نیروهای بومی مؤسسه فردای سبز
و
مدیریت و عوامل اجرایی و خدماتی هتل جهانگردی خوی
🌹❤️🌹

#بنیاد_توسعه_صلح_و_مهربانی
#مهربانی_های_کوچک
#زلزله_خوی
#تدبیر_امدادی
#هم_افزایی_امدادگران
#رسالت_رنج_زدایی
#ایمن_سازی_چادرها
#عایق_کاری
@sopskf
‌کودکان،
قشر مغفول امداد در بحران ها


https://t.iss.one/Sopskf/5819

در بازه زمانی حضور در مناطق زلزله زده خوی، گرچه در طی جلساتی که در کنار استاد و همدل بزرگوار جناب دکتر ایرانمنش به قصد مدیریت و تدبیر امدادی، برگزار کردیم هر جلسه، یک تا دو گروه تخصصی کار با کودکان، حضور می یافتند و برخی شان، خدمات شایسته و درخور کالایی یا نقدینگی هم همراه داشتند اما جز دو مورد، کار جدی، منظم و مستمر برای کودکان در هیچ کمپ، روستا یا محله ندیدیم و به ضرس قاطع در بین تمام بازدیدهایی که هر روزه داشتیم هیچ نقطه ای، وسیله ای ورزشی دست بچه ها مشاهده نشد!

روز پنج شنبه بیست و هفتم بهمن ها، بازدیدی از کمپ دانشکده علوم قرآنی داشتیم که در حیاط آن دانشکده، برپا شده بود.

پس از چندی گفتگو با مسئول کمپ و برخی آسیب دیدگان، با صحنه ای به غایت دلخراش مواجه شدیم!

چند کودک، در فضای باز چمن، با مشت و لگد به جان هم افتاده بودند و یکی چنان چنگی به صورت دیگری زد که خون از گونه اش جاری شد!

سریع سمت شان شتافتیم و دستش بگرفتیم و از مخمصه رهانیدیم و بعد از لختی، بچه ها را جمع کرده و دلیل رفتارشان را با دوست شان پرسیدیم.

پاسخی دادند که شرمسارمان کرد:

"چکار کنیم. بازی مان، همین است. شب و روز، اینجاییم حوصله مان سر می رود"

چند وسیله فلزی نرمش، آنسوتر بود و گفتم، خوب با اینا بازی کنید!
گفتند:"هم خیلی سردند و هم بلد نیستیم باهاشان بازی کنیم"!

اینبار باید خون می گریستیم!

فرشته ها، حق داشتند چون تا به حال در روستای شان، این ابزار را ندیده بودند و هوا نیز ناجوانمردانه، سیخ می کشید!

یکی شان که سر و گردنی بالاتر از بقیه نشان می داد، با اعتماد به نفس و لحنی حق به جانب گفت:

"هر که هم می آید، قول توپ به ما می دهد و می رود و دگر پیدای شان نمی شود"!

گفتیم، به نظرتان اگر توپ داشته باشید، با همدیگر مهربان ترخواهید شد"؟

گفتند:"بله، چرا، نباشیم، از خدامونه"...

روایتی از داستان جوجه تیغی ها، برای شان گفتیم و در نهایت قول دادیم، خواسته شان را اجابت کنیم و البته در مقابل نیز خواستیم:

با هم مهربان تر باشند و از ابزاری که برای شان می فرستیم برای تمرین مهارت باهم بودن و کار گروهی، استفاده کنند.

فردای آن روز، چندین توپ فوتبال، والیبال و طناب برای آن کمپ و کمپی دگر خریداری شد و توسط امدادگران بومی محضرشان ارسال شد.

تصویر دل انگیزی که امدادگر حسن عزیز، از بچه ها در حال بازی با توپ همرسانی کرده بود، سبب شد که مدیران مؤسسه فردای سبز ارومیه، تماس بگیرند و ضمن تشکر، خرید و تجهیز چند کمپ را متعهد شوند.

انتظار می رود که انجمن ها و گروه های تخصصی دیگر نیز، روی هدف اصلی خود، متمرکز شوند و این قشر از آسیب دیدگان را فراموش نکنند که آسیب روانی وارده بر کودکان در این دوران، بسیار بیش از آسیب زلزله بر ساختمان ها و معیشت مردمان است...
کودکان، سرمایه غیرقابل جایگزینِ مدیریت فردای بحران های محیطی در این سرزمین اند و نشاید و نباید که مورد غفلت قرار گیرند..

پ.ن: البته که این یادداشت، منکر تلاش بسیاری فعالان و ان جی اوها و مؤسسه ها نیست كه به نفع كودكان، كار می كنند و شایسته نیز اثر می بخشند اما بر اساس مشاهدات ما، خلٲ شایستگان این حوزه در خوی و مناطق آسیب دیده و ویژه محلات حاشیه ای و روستایی مشهود بود.
🌹❤️🌹
#بنیاد_توسعه_صلح_و_مهربانی
#مهربانی_های_کوچک
#زلزله_خوی
#مسئولیت_اجتماعی
#تدبیر_مدیریت_امداد
#دکتر_محمد_ایرانمنش
#رئوف_آذری
#کودکان
#آسیب_پساحادثه
@sopskf
مسئولیت اجتماعی روان شناسان، معلمان و دگر متخصصان در مدیریت بحران

✍️رئوف آذری*

https://t.iss.one/Sopskf/5821

تغییر محیطی، همواره منشٲ تغییر در حالات روحی و روانی آدمیزاد بوده است.
به همین جهت، هرگاه، شخصی یا گروهی توانسته باشند بر محیط- ویژه نوع متغیر آن-فایق آیند، لقب و عنوان پیشتاز، نخبه، فرهیخته یا قهرمان داده اند و وجاهت شاخصی یافته اند!

حال اگر تغییر محیطی، بر اثر بحرانی ویرانگر چون زلزله، سیل، جنگ و ... پدید آید، اثرات آن، بیشتر و ماندگارتر خواهد بود...

متٲسفانه در مدیریت امداد بحران ها در کشور ما، علی رغم ضعف بنیادین مدیریت بحران، اهتمام به روان آسیب دیدگان، جزو اولویت های نادیده یا آخرین اولویت هاست که همان، سبب ساز، بسیاری کاستی ها در سایر حوزه و پیامدهای ماندگار و ویرانگر نیز می شود که مصادیقش را در پسازلزله بم، کرمانشاه، ورزقان، و سیل های بلوچستان، گلستان، لرستان، خوزستان و فارس شاهد بودیم!

زلزله خوی که در پاییز و زمستان سال جاری اتفاق افتاد، گرچه چون زلزله ورزقان، کرمانشاه و حتی سیل های گذشته، ویرانگر نبوده است اما در بُعد ناپیدای آن، حجم تخریبش بیش از گذشته، برآورد می شود...


اختلاف طبقاتی آسیب دیدگان، تفاوت های نژادی، زبانی، مذهبی و حتی گرایش سیاسی آسیب دیدگان، و مشکلات پساکرونا، مجازی شدن تعلیم و تربیت رسمی، در کنار شیوع شایعات غیرمتخصصان شاخ مجازی و نیز متعاقب، زلزله ویرانگر ترکیه و سوریه، موجد فشارهای روحی، روانی خواهد شد که به نوعی از انحاء در برخورد با تحریم و تورم و تصمیمات گاه نابخردانه، بی پشتوانه علمی، شعاری و سیاست زده متولیان،و البته قوز بالاقوز کمک های فله ای، بی برنامه و هرکس، هرکجای امدادگران بدون توجه به فرهنگ حاکم بر جغرافیای حادثه دیده و البته فهم آسیب های پساحادثه و کم توجهی به کودکان و زنان، سبب ساز خلق بحران در بحران و این بار از نوع روانی در مناطق آسیب دیده خواهد شد که اگر به گاه و به اندازه، توسط سازمان روانشناسی و روانپزشکی و فعالان ان جی اویی و دگر نهادهای ملی و بین المللی ویژه یونیسف و یونسکو، مورد توجه قرار نگیرد، محتمل منشٲ آسیب های جدی و جبران ناپذیر بر جامعه آسیب دیدگان زلزله خوی حواهد شد.

چه خوبست از مهربان خواهر روان شناس عزیزی که ساعت ها، روی صندلی اتوبوس تاب آورد تا فاصله بین اصفهان و خوی را به عشق ادای مسئولیت اجتماعی طی کند و بلافاصله پس از پیوستن به گروه تدبیر امدادی و مروجان هم افزایی نیروها و گروه های امدادی، میدان داری کرد و حدود هفتاد مشاوره روانی را درفاصله دو شبانه روز، انجام داد، ذکر خیری داشته باشیم و همزمان نیز از انجمن حمایت از حقوق کودکان و گروه پزشکی ویژه پایش سلامت حاضر در مناطق زلزله زده، یادی کنیم.
چه اینکه اگر آنها نبودند، این حداقل های تعدیل فشار ناشی از بحران و هژمونی شایعات و ناهماهنگی در مدیریت بحران، ممکن نبود!

سپاسگزار مهربانان پری میرعنایت از اصفهان، خانم دکتر میرزایی و گروه شان و ‌نیز مهربانوان؛
امجدی و پژوهش
و گروه های همبسته شان ازتهران...


لازم به ذکر است در کنار روان شناسان و گروه های پایش سلامت و فعالان حوزه کودک و زنان، تلاش معلمان داوطلبی که بتوانند نقصان وقفه های آموزشی دوران کرونا و بعد زلزله و آوارگی را جبران کنند، مورد انتظار است..

___
*کنشگر صلح و محیط زیست

٭٭کلیپ پیوست، ماحصل تلاش دو شبانه روز حضور روان شناس داوطلب در کنار گروه مروجان تدبیر امدادی در مناطق زلزله زده است.
---

#بنیاد_توسعه_صلح_و_مهربانی
#مهربانی_های_کوچک
#مسئولیت_اجتماعی
#زلزله_خوی
#تدبیر_مدیریت_امداد
#محمد_ایرانمنش
#رئوف_آذری
#روان_شناسان
#معلمان
🌹🌹

@sopskf
گروه های پیشتاز امدادی
و
مسئولیت اجتماعی متولیان بحران..

https://t.iss.one/Sopskf/5825



در هر بحران، آنان که قبل از همه، به میدان امداد ورود می کنند، جان به در بردگان بحران اند!

گرچه اکثریت اینان، آموزش های لازم برای امدادگری را تجربه نکرده و با الفبای علمی امداد، ناآشنایند اما از آنجا که بیشترشان قبل تر در قالب گروه های ورزشی، دوستی و محلی کار جمعی را تمرین کرده و به نوعی در هم افزاکردن نیروها و داشته ها، توفیق یافته اند، ظرفیت ارزنده ای برای تشکل یافتگی در مدیریت امداد بحران دارند که اگر به گاه و با نگرش مثبت از طرف متولیان مواجه شوند، می توانند کمک مؤثری به اداره بحران و سپری کردن روزهای سخت و بازگشت به روزهای آرام، داشته باشند و در پسابحران نیز فرصت قابلی برای تشکیل یک ان جی اوی متناسب با علایق شان دارند...

در جریان تدبیر امداد کمک های مردمی در خوی، با گروه های چندی از این نوع مواجه شدیم که مسئولانه پای در میدان نهاده بودند و گاه بهتر از نیروهای موظف و مسئول عمل کرده بودند.

چند از این مجموعه های دواطلب و خودجوش و البته از قبل همگراشده، گروهی چندنفره در کمپ بهاران ربط خوی و نیز بدل آباد و زنبوران بودند که در فیلم نمونه ای از همت گروه دوستی و ورزشی فعال در کمپ بهاران ربط خوی را به تصویر کشیده ایم...

باشد که متولیان، فارغ از نگاه امنیتی و توهم همیشگی به نسبت تشکل یافتگی، این فرصت های ناب هم افزاشده نیروها را دریابند و در پساروزهای بحران، به قصد مواجهه مدبرانه تر با بحران های دگر پیش رو، تسهیلات و تمهیداتی ویژه در راستای رسمیت بخشی و شناسنامه دارکردن این گروه ها، معمول دارند و ویژه به میمنت روز جهانی تشکل ها-بیست و هفتم فوریه، امسال مصادف با هشتم اسفندماه- همتی فراگیر در پاسخ به گاه به درخواست خیل علاقه مندان و آسان کاری در پیمودن چندخوان تشکل یافتگی در جغرافیای وطن داشته باشند..

تشکل ها و افراد تشکل یافته، ویژه در بحران ها، فرصت های ارزنده ای اند که متولیان و مدیران بحران، با کاربست انرژی و توان واکنش سریع و اقدام مؤثرشان، ظرفیت های بی بدیلی در کاهش خطرات سوانح و نیز کاستن از آسیب های حین و پساحوادث، نصیب می برند که امیداست ورای همه نامهربانی های گذشته، با رفق و گشودگی و تدبیر بیشتر، دریچه هایی ناب در این حوزه در ساختار مدیریت مشارکتی و داوطلبانه کشور گشوده شود...

🌹🌹

#بنیاد_توسعە_صلح_و_مهربانی
#مهربانی_های_کوچک
#مسئولیت_اجتماعی
#زلزله_خوی
#گروه_های_پیشتاز_امدادی
#جوانان_ورزشکار
#جوانان_مسجدی
#فرصت_های_تشکل_یافتگی
#تدبیر_امدادی
#مدیریت_بحران
#تسهیلگری_ساختاری

@sopskf
ترویج هماهنگی و هم افزایی کمک رسانان در منطقه سانحه دیده خوی

https://t.iss.one/Sopskf/5829

تجارب گروه ما در زلزله سرپل ذهاب و سیل های سال ۹٨ نشان می دهند که مهم ترین اقدام در مناطق سانحه دیده، مدیریت و بخصوص تلاش در جهت همگرا کردن کمک رسانان و کاستن از موازی کاری هادر راستای استفاده بهینه از منابع مالی و انسانی است.

برای تحقق این مهم انجام اقدامات زیر کاملا ضروری است:

۱- پیوند خوردن گروه های خارج منطقه به تشکل های محلی(این تشکل ها بهتر از هر کس از اولویت های کمک رسانی اطلاع دارند.)

٢- ایجاد یک شورای هماهنگی و تشکیل کارگروه های متعدد نیازسنجی، روابط عمومی و تبلیغات، توزیع، بهداشت و درمان، فرهنگی و آموزشی، فنی و..

٣- خلاقیت در یافتن نیازها و راهکارهای کمک رسانی با توجه به شرایط منطقه

٤- تلاش در همگرایی گروه ها و تشکل های مردمی با سازمان های رسمی مدیریت مخاطرات

۵- مستندسازی تجارب و درس آموزی از آن ها

۶-  انجام اصلاحات مستمر در برنامه کاری با توجه به شناخت بیشتر و تحولات جدید

ما در منطقه سانحه دیده خوی، ‌با تسهیلگری نشست های هم اندیشی  گروه های کمک رسان،  همکاری های فی مابینی را بین تعدادی از گروه ها و سمن ها در تشریک اطلاعاتی و نیز توزیع اقلام و خدمات رقم زدیم.

همچنین ضمن بازدیدهای روزانه از روستاها و کمپ ها، نشست با مدیران جمعیت هلال احمر، بهزیستی و نماینده کمیته امداد خوی و فعالان امدادی بومی، اشراف بیشتری بر اوضاع یافتیم و  با درک شرایط سخت آب و هوایی مناطق زلزله زده و برخورداری از ابتکار ارزنده استاد عباس سبزواری- مدرس و کنشگر مدیریت مخاطرات- توانستیم خیلی سریع استفاده از نایلون های حباب دار(دو جداره) را به عنوان عایق چادرها پیشنهاد و با کمک عوامل اجرایی مؤسسه فردای سبز ارومیه و شرکت الماس پلاست خوی اجرایی کنیم که در آن مقطع زمانی،  به استناد بازخوردهایی که گرفتیم در کاهش سرمای زمستانی درون چادرها و تسهیل خواب کودکان و سالخوردگان، نقشی به غایت مؤثرشان را دریافتیم و با احتیاط و رعایت اولویت بندی های خاص( خانواده های با مادران باردار، نوزادان و بیماران خاص و جراحی ها)، الگوبرداری را به گروه های داوطلب پیشنهاد دادیم.
 
همچنین در ایام حضور، نهایت تلاش را داشتیم تا اثرات مخرب شایعات کاملا غیرعلمی و نگرانی های عمومی نسبت به وقوع زلزله های سهمگین را به استناد نظرات کارشناسان دانشگاهی زلزله و تماس زنده با آن بزرگواران، و البته مدد گرفتن ازتخصص روان شناسان همراه، تقلیل دهیم.

در ادامه، همت مان بر اینست تا به استنادات تجارب ارزنده قبلی، تلاش مان را بر همگراکردن گروه های کمک رسان، جلسات با سایر سازمان های مرتبط با مدیریت مخاطرات و کاستن از خطاهای مدیریتی و نیز جلوگیری از اتلاف منابع  متمرکز کرده و بر ابعاد روانی پساحادثه، تمهید فضای بازی و سرگرمی برای کودکان، توصیه به اصول و قواعد مهندسی درساخت و ساز و البته خرید کالاها و مصالح از منطقه بمنظور حمایت از اشتغال منطقه،  توجه ویژه ای داشته باشیم.

برای هم اندیشی و هماهنگی نیز سعی خواهیم کرد برای عموم، لینک های هماهنگی ارائه کنیم تا سمن ها، گروه ها و اشخاص، با اشراف و اطلاعات بیشتر در امداد و کمک رسانی ها سهیم شوند.

محمد ایران منش،
مدرس، پژوهشگر و کنشکرمدیریت مخاطرات

رئوف آذری،
کنشگر صلح، رسانه و محیط زیست

فروردین ماه ۱۴۰۲
----
٭تلاشی در راستای ادای مسئولیت اجتماعیِ تخصصی در مناطق زلزله زده خوی...
🌹🌹
#بنیاد_توسعە_صلح_و_مهربانی
#مهربانی_های_کوچک
#مهرگان
#مسئولیت_اجتماعی
#زلزله_خوی
#تدبیر_امدادی
#محمد_ایرانمنش
#رئوف_آذری
#همگرایی
#هم_افزایی
#شبکه_کمک
#فردای_سبز
@sopskf
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
اولویت های امدادی در مناطق زلزله زده خوی

پس از سپری شدن ایامی چند از زلزله خوی، اولویت های امدادی به زلزله زدگان نیز تغییر یافته است که می طلبد عزیزان و گروه ها و ان جی اوهایی که قصد ورود و کمک به منطقه دارند، به این نکته توجه کرده و قبل تر، مطالعاتی داشته باشند.

دکتر محمد ایرانمنش که از همان روزهای اولیه زلزله، به قصد ترویج هم افزایی نیروهای کمک رسان و اشراف به روز بر مسایل و نیازها، در منطقه حضور یافتند با انبانی از تجارب، همچنان درتلاش اند تا از هدررفت منابع و انرژی های امدادی و امدادگران بکاهند و بر رساندن خیرمؤثر، همت گمارند..

این کلیپ در پی مشورت طلبی یکی از شهرداران با محوریت اولویت کمک رسانی به زلزله زدگان خوی از:

٭گروه مروجان هم افزایی کمک رسانان٭،

تهیه شده است که امیدواریم مطمع نظر سایر گروه های کمک رسان نیز قرار گیرد.


----
٭تلاشی در راستای ادای مسئولیت اجتماعیِ تخصصی در مناطق زلزله زده خوی...

🌹🌹
#بنیاد_توسعە_صلح_و_مهربانی
#مهربانی_های_کوچک
#مسئولیت_اجتماعی
#زلزله_خوی
#تدبیر_امدادی
#دکتر_محمد_ایرانمنش
#رئوف_آذری
#همگرایی
#هم_افزایی
#شبکه_کمک

@sopskf
آرامستان حلبچه،
دانشگاهی پیشرفته
!
✍️رئوف آذری

https://t.iss.one/Sopskf/5863

این تصویر، نمایی از بی شمار گورستان های شهر حلبچه است که فقط به صورت نمادین، بخشی از قربانیان ژینوساید تاریخی شانزدهم مارس یکهزار و نهصد و هشتاد و هشت آن شهر را بازنمایی می کند!

به باور نگارنده، همین یک تصویر بازنمایی شده، در کنار تصاویر تاقانه ها(خانواده هایی که فقط یک نفرشان باقی ماند)و نیز عُمر خاور( مردی که فرزند در آغوش، روی پله خروجی ساختمان منزلش، جان باخت) کافیست تا هزاران نکته باریکتر از مو و درس های ارزنده برگیریم و بر مسببان جنگ، لعنت فرستیم!

لعنت فرستادن، با منش صلح ورزان در تضاد است اما گورستان ها  را مدرسه و دانشگاه دیدن و درس گرفتن از مصایب و عواقب و پیامدهای جنگ، مٲموریت ذاتی فعالان این حوزه..

چه خوبست به گاه و به اندازه، دردکاوی و رنج نگری نموده و در پس جنگ هایی که عاملانش یک و دو و چنداند اما قربانیانش بی شمار در تاریخ زندگی، درس آموزی داشته باشیم!

میلیون ها انسان، پرنده، جهنده، خزنده، آبزی و هوازی، قربانی منیت شخص یا اشخاصی می شوند که به غایت ناهوشیار، بیمار و کژاندیش اند و این چرخه نامبارک، وااسفا همچنان درحال تکرار!

این روزها که در حال بازکاوی خاطرات تلخ بمباران شیمیایی شهر حلبچه اقلیم کردستان به دست رژیم بعث هستیم، چه نکوست تا در کلاس های درس دانشگاهِ گورهای دسته جمعی آن سامان و در اقیانوس خشک شده اشک چشمان بازماندگان و مصایب و دردجانکاه همواره شان درنگی و تٲملی کنیم و بر کرده ها و ناکرده های خود، نظری داشته باشیم..

مٲموریت درس آموزی و رنج پژوهی، اگر از حاکمان و متولیان امنیت یک سرزمین از سرِ توهم قدرت و غرورِ نکبت، ساقط می نمایاند، بر ملت و کنشگرانش، فرض کفایه نیست که یک، بنگرد و تلنگر خورد و دگری چون ایل گورستان، عزلت و عافیت طلبد و مسئولیتی بر دوش، نگیرد و تکانی نخورد!

این اثری که از منظر بالا، می نگرید، هر سنگ مزارش، تابلوی کلاسی است که به درازنای تاریخ جنگ ها، درس نکته های صلح و مهربانی، با خود دارند، اگر که ملت را و دولت و حاکمیت یک جغرافیا و وسیع تر جهان حکمروایی را اشارتی کافی باشد!

به گاه باید غور کرد، اندیشه ورزید و کلام و قلم و قدم، شعار و عمل را همسنگ کرد تا دگر، هیچ وقت، عاملی بر شعله ور شدن جنگی و نزاعی و خشونتی نباشیم چه در خانه و خانواده، چه در کوچه و خیابان و شهر، و چه در کشور و جهان شهر پیرامونی..

بی جهت نیست که آخرین فرستاده، به بازدید از گورستان ها و شهر خاموشان، سفارش می کردند و آن معجزه مکتوبش نیر افلا یتدبرون و تتفکرون و یتفکرون را ندا می داد و می دهد..

تدبیر کنیم..
🌹❤️🌹

#بنیاد_توسعه_صلح_و_مهربانی
#مهربانی_های_کوچک
#ژینوساید_حلبچه
#مسئولیت_اجتماعی
#گورستان
#آرامستان
#دانشگاه
#درس_آموزی
#تدبیر
@sopskf
---
تصاویر بیشتر👇
https://www.instagram.com/p/Cp4W5Qqu09V/?igshid=YmMyMTA2M2Y=
Forwarded from دهکده جهانی
♈️ ایران در جست و جوی #آب
      آب در انتظار
#تدبیر

ابراهیم جعفری
🌍 دهکده جهانی

@dehkade_jahan

آب را گل نکنیم 
در فرودست انگار کفتری می خورد آب
  یادر آبادی کوزه ای پر می گردد
آب را گل نکنیم 

  چه گوارا این آب
 چه زلال این رود 
 مردم بالا دست چه صفایی دارند 
چشمه هاشان جوشان 
گاوهاشان شیر افشان باد

                                                     سهراب سپهری

دی ماه سال جاری را در حالی پشت سر می گذاریم که حسرت ریزش نزولات آسمانی بر دل داریم و ملتمسانه از خدای متعال می خواهیم که رحمت ویژه خودش؛ باران و برف را بر سرزمین خشک و تشنه ما فرو ریزد.
🔹بحران کم آبی به علل گوناگون در سراسر جهان وجود دارد؛ به گونه ای که شعار روز جهانی آب از سوی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۳ میلادی « شتاب در تغییر برای حل بحران آب» تعیین گردید؛ اما کمبود آب و نحوه استفاده از این ماده حیات بخش در ایران، بسیار نگران کننده است؛ به طوری که آینده حیات اقتصادی، اجتماعی و تمدن ایران به نحوهٍ برخورد همه شهروندان از جمله سیاست گذاران، مدیران، بهره برداران، دانشگاهیان و ... با این مسئله بستگی دارد.

ابتدا این گزاره مقدماتی را باید مد نظر قرار داد.
🔹در ایران پدیده کم آبی از بحران آب متفاوت است. کم آبی تحت تأثیر موقعیت جغرافیایی، پدیده ای دیرپا در تاریخ این سرزمین می باشد؛ اما بحران آب که می تواند با برهم زدن وضعیت اقلیمی، زندگی ما را با مخاطره همراه سازد، موضوعی نوپدید است که عمر آن حدود ۵۰ سال می باشد. از این رو اگرچه کم آبی پدیده ای طبیعی است؛ اما بحران آب، حاصل کنار هم قرار گرفتن مجموعه ای از علت ها بوده و مقوله ای «سیاسی - اجتماعی - اقلیمی» است.

منابع آبی کشور به مثابه یک سیستم  دارای ورودی ها و خروجی هاست. مهم ترین ورودی سیستم آبی ایران را می توان بارندگی در فصل های مختلف سال دانست که بخشی از این ورودی با نفوذ در شبکه آب های زیرزمینی در طی قرن ها، دهه ها و سال ها ذخیره شده و بخش دیگری از آن به شکل آب های سطحی و رودخانه ها در ایران جاری می شود. این بخش یا با احداث سد روی رودخانه ها مهار شده و یا در مواردی با انحراف آب از مسیرهای طبیعی عامل به هم خوردن اکولوسیستم منطقه دیگری می شود.

اگر خروجی های سیستم آبی از ورودی های آن پیشی گیرد و تعادل بین ورودی ها و خروجی ها به هر دلیل بر هم بخورد؛ به گونه ای که از سطح آب های زیرزمینی مرتب کاسته شود، می توان گفت بحران آب در این سیستم آغاز شده است.

از سوی دیگر کشور ایران سرزمین ویژه ای است که همه ظرفیت های زیستی و از جمله آب در آن به صورت بالقوه وجود دارد و ظرفیت زیستی بالفعل زیادی ندارد؛ اما در اروپا برعکس کشور ما منابع زیستی بالفعل هستند. در محیط بالفعل، هنر انسان فعلیت بخشیدن به قوه نیست، بلکه سعی در چگونگی دستیابی به منابع بالفعل است.
🔹به عبارت دیگر اروپائیان هیچ گاه برای پدید آمدن منابع اصلی زیستی ایفای نقش نکرده اند؛ اما در ایران ناگزیر بوده ایم همه منابع زیستی را از قوه به فعل درآوریم و گرنه امکان زیستن وجود نداشت که نماد برجسته آن احداث #قنات_ها به عنوان شاهکار تمدن ایرانی بوده است.
🔸اما از زمانی که به منبعی به نام نفت دست یافتیم، رفتار ما شبیه به اروپایی ها شد؛ زیرا چیزی را از قوه به فعل درنیاوردیم؛ فقط استخراج کردیم و خام فروختیم. به خام فروشی عادت کردیم و به صورت آرام این رفتار در همه اعضا و جوارح ما نفوذ کرد تا به جایی رسید که امروز با استفاده بی اندازه از چاه های عمیق، اکوسیستم طبیعی ایران را با اختلال و خطر مواجه ساختیم.

شاخص برداشت کمیسیون توسعه پایدار سازمان ملل متحد به گونه ای است که کمتر از ۱۰ درصد برداشت از منابع زیرزمینی در حد مطلوب، ۱۰ تا ۲۰ درصد برداشت در شاخص کم، ۲۰ تا ۴۰ درصد برداشت در حد متوسط، ۴۰ تا ۶۰ درصد برداشت در حد بالا و بیش از ۶۰ درصد برداشت در شاخص فاجعه تعریف می شود.
در حالی که میزان برداشت ایران از منابع آبی زیرزمینی ۷۴ درصد است. ( ویژه نامه بحران آب در ایران، روزنامه شرق سال ۱۳۹۴)
🔹یکی از آثار تلخ و اندوه بار فشار به منابع استاتیک آبی ( آبی که نباید برداشت شود )، پدیده فرونشست زمین در بسیاری از استان های کشور است. بر اساس آمار اعلام شده از سوی سازمان زمین شناسی، زمینٍ دشت تهران ۳۶ سانتیمتر در سال فرونشست می کند که ۹۰ برابر حد بحرانی استانداردهای جهانی است.

با این وصف مسئله آب در ایران از مسیر یک گفت و گوی اجتماعی و اجازه دادن به صداهای گوناگون برای طرح مسئله و تبدیل شدن آن به یک دغدغه ملی می گذرد.
🔸باید جامعه از طریق گفت و گو در باره جنبه های مختلف مدیریت آب آگاه شود تا ضمن درک اهمیت مسئله، در حل آن مشارکت کند‌ و فراتر از آن شعار آب برای صلح سال ۲۰۲۴ میلادی از سوی سازمان ملل متحد عملی گردد.

آب کم جو تشنگی آور به دست
تا بجوشد آب ات از بالا و پست
(مولوی)