پڕۆژەی دێ یارە پێشەنگەکانی نیشتمان
و
ڕێزگرتن لە کەسە دیارەکانی خزمەتگوزار

ئەمجارە،
دەڤەری ورچەک
و
دو کەسایەتی پێشەنگ؛

①کاک محەممەد ئەحمەدزادە
و
②کاک عیززەددین مەحموودی

+ئێوەش بناسێنن و هاوڕێ بن...

🌹❤️🌹

#بنکەی_ئاشتی_و_دڵۆڤانی
#مێهرەبانیە_بچکۆڵەکان
#دێ_یارە_پێشەنگەکانی_نیشتمان
#ورچەک
#محەممەد_ئەحمەدزادە
#عیززەددین_مەحمودی
#ڕێزگرتنی_پێشەنکەکان

@sopskf

دێ یارە پێشەنگەکانی نیشتمان

هیچ کات،هیچ شتێک نەگوونجاو نی یە،
تەنیا پێدانەگری ئێوەیە کە هەل بۆ نەپێکان، دەڕەخسێنێت!

هیچ شتێک، قیزەونتر لەوە نی یە کە خۆت بە کەم مەزەندە بکەیت..

ئەگەر ئێوە ئەوپەڕی هێزی خۆتان وەگەڕ خەن، وێدەچێ ئەگەری وەی هەبێت، ئامانج نەپێکن، بەڵام بە متمانەوە لە نێزیکترین بەرزاییەکان دەوێستن"

کیم وو چوونگ،
سنگ فرش هر خیابان از طلاست

---
https://t.iss.one/Sopskf/7021

گەنجەکان، ئامانجیان دەرباز بوون لەسنورە دەستکردەکانە و هەموو هێز و وزە و تواناکانیان وەگەڕ دەخەن و گشت سامان و دارایی و میراتی باب و باپیرانیان، هەرڕاج دەکەن، تاکوو بەلەمێک بدۆزنەوە، ئەوان لە ئاوەکان بپەڕێنێتەوە و چاویان بە هەندەران ڕووناک بکات!

ئاواییەکان و بە تایبەت گووندەکانی سەرسنوور چۆل دەکرێن و هەرچی گەنج و سامانە، دو دەستی دەخرێنە باوەشی شار و ناوەندە پیشەییەکان و ئەو دیویی سنوورەکان و جا ئەوجار،
پەڕاوێزنشینی و خۆ هەڵخستن لە کۆڵانەکانی شار یا خۆ کارواشەکان، پیتزافڕۆشەکان و سەرتاشخانەکان، دەبنە ماڵی یەکەمیان و پشووی ڕۆژگاری خۆبوون هەڵکێشان، دەبێتە پیشەی گشت ڕۆژێکی کاتی گۆچان بە دەست بونیان!

تەنانەت ئەو چینە خۆڕاگرەی دوێنێش، کە هیچ دەرەتانێکیان نەماوە، دەست دەخەنە پرچی دارستان و شان و مل و قۆڵی ژینگە دادەماڵن و چەند چڵ دارە هەنار، هەنجیر، گوێز و ترێ دەنێژن و پاشان بەر و بۆمێک بەرهەم دێنن و ئەوجارەش، بەڵام هەر چی بەر و بۆم و بەرهەمیان هەیە، دەیخەنە سەرشان و جا بە پشتی خۆ ئاژەڵ یا مەکینە و ئۆتۆمبێڵ، بەرەو شار ڕایدەگوێزن دو دەستی دەیخەنە کۆشی مامیلێک و دوکانێک و بازاڕی دایکان و هتد و دوایی تۆسقاڵە پارەیەک دەخەنە گیرفان و کەبابێک دەخۆن و پیپسیەکیشی لە سەر هەڵدەلوشن و پێش عەسڕ خۆ ئاودیوی گووند دەکەنەوە و ئێوارێ بەر هەیوانی مزگەوت و سەرکانی و بەڕبەڕۆچکە، دەبێتە شوێنی حەسانەوە و دەمە تەقەی ئێوارانیان و دواجار، جومعە و گەشت و سەیران و برژاندن و لەوەڕاندن و ڕژاندن و جێ هێشتنی زبڵ و زاڵ و فارس گوتەنی:
"روز از نو و روزی از نو" و دوپاتکردنەوەی ڕۆژانی پێشوو!

بەڵام مخابن، ئەگەر گوندەکان تەنیا بەم هەڵات هەڵاتە و چۆل کردن و بە تاڵان بردنەدا، وێنا بکەین!

نا لێرەدا و لە هەڕێمی ئاشتی و دڵۆڤانیدا،
بەهەشتێک حەشاردراوە کە جگە لە چاوە تیژبینەکان،
گۆی بیسەرەکان
و
دڵە ئاوەدانەکان،
نایبینن،
نایبیسن
و هەستی پێناکەن!

بەڵێ، ناشاردرێتەوە کە دونیای ژیانی هاوبەشمان، بە جۆرێکی جیاوازیش وێنا دەکرێت و ئەویش دەستێک و دەستانێکی ماندونەناسی باوەڕبەخۆی لە پشتەوەیە کە چەندێک لە مشتێکیان، هاوشێوەی پێشگەنگەکانی ئەم چیرۆکەی ئێمەن؛

①کاک محەممەد ئەحمەدزادە
و
②کاک عیززەددین مەحمودی

ئەنجومەنی دێ و دێ یارە پێشەنگەکانی ئاوایی #ورچەک، جیاوازن و جیاوازیان خستۆتە وڵات و نیشتمانێک کە زێدی دایک و باوک و نەنک و باپیرانیانە!

ئەوان بە متمانە بە خۆیی و ئاوێتە بوون بە خاک و نیشتمان ۆ زێدی لە دایک بوونیان، کۆلنەدەر و پێشەنگ،
هەنگاویان ناوە و بەهەشتێکیان لە دڵی شاخ و بەیداخی وڵات نەخشاندووە کە فەرحانی دڵ و هێزی هەناو و نوری چاو، بەرهەم دێنێت...

ئەم دو بەڕێزە و سەرجەم خەڵکی ئاوایی و بە تایبەت بنەماڵە، گوێگران و بەردەنگەکانیان، بە ئاوڕدانەوە لە زێد و پەرە پێدانی یاسایی و بەڕێسا، بە کێڵگە بایرە کان و خۆخزاندنە ناو ژینگە، و گرینگی دان بە پڕۆگرام و داڕشتنی ناوازە، بە کەمترێن زیانەوە، لە قەیرانی ئابووری داسەپاوی دەڤەرەکەیان، دەربازیان بووە کە ئەم مسۆگەرکردنە، لێکەوتەی ئەرێنی لێ بۆتەوە بە جۆرێک کە بەردەنگەکانیان، ڕۆژ لە دوای ڕۆژ لە زێدە بوون دان و ئاواییەکەیان تەنانەت؛
یەک کۆچەری هەندەرانی لێنەکەوتۆتەوە،
یەک شەڕی بە کۆمەڵ تێیدا سەری هەڵنەداوە،
یەک پەروەندەی دادگا وپاسگا و یەک دڵهێشەی بێ چارسەری ناوخۆیی پێوە دیارنی یە
و
تەنانەت یەک شایی بە حەفلە و تێکەڵاوی و بێ شەرعی،
یەک تازیەی تازیەباری وەتەق کەوتوو،
یەک هەژاری بێ دەرەتانی، تێدا نادوزیەوە
و
سەیرتر لە هەموو ئەوانە، لەم قەیرانە بێکاریە و بێ پیشەییە، یەک بێکاری تێدا نی یە
و
ئێستاش بەرهەمی باخ و کێڵگەکانیان، زۆربەی کڕیاری دەرە بازنەی خۆجێیی بۆ لە نۆبەدان و بە تایبەت مێوژە مام برایمە و توولە مێوە مام برایمە و ڕەش میریەکانی، دێ بە دێ و شار بە شار و تەنانەت دەرە وڵاتیشیان گرتۆتەوە و جا ئەوجار چینی نوێ و گەنج و لاوەکانیشیان، ئاوێتەی کۆچ و ئاوارەی هەندەران نەبوون و هەر لە ئاواییەکەی خۆیان، پیشەی باب و باپیران و بگرە پێشکەوتوتریشیان لە نەریتی داهێنان، ڕەچاو کردووە و ئەوەش کاکە نۆبێلی کوڕی کاک محەممەد، شایەتە کە دوای زانکۆ گەڕاوەتە لای باوکی و ئێستا یاریدەدەری باوکی ئازیزیەتی لە دەوڵەمەندتر کردنی پڕۆژە ناوازەکانی باوکی و ناساندنی بەر و بۆمەکان بە خەڵکانی دەرەکی و هتد...

پروژه ی دێ یارە پێشەنگەکانی نیشتمان
(ده یاران پیشگام وطن)

https://t.iss.one/Sopskf/7021

ص۱

(١)سفر تکریمی هموندان بنیاد توسعه صلح و مهربانی به:
روستای ورچک،
از توابع شهرستان سردشت
منطقه باسک، بالادست سدملی سردشت

تقدیر شدگان:
#محمد_احمدزاده، رییس شورای روستا و کارآفرین برتر

#عزالدین_محمودی،
دهیار قانونی روستا و فرهنگی
---
تولستوی، جایی گفته است:

"برای کشف اقیانوس‌های جدید،
باید شهامت ترک ساحل آرام خود را داشته باشیم.
این جهان، جهان تغییر است نه تقدیر ..."


نتایج نظرسنجی ها و بررسی های میدانی ما نشان می دهد که در طی کمتر ازیک دهه گذشته و ویژه در فاصله دولت های دوازدهم تا سیزدهم بیش از ده هزارنفر ازجمعیت جوان، نوجوان و کودک شهرستان سردشت و خاصه روستاییان، کوچ خارج از مرزها را اختیار کرده اند و بسیاری از روستاهای منطقه آلان منتهی به خطوط مرزی جنوب و جنوب غرب سردشت، به سبب کاهش شدید نیروی کار و فرصت های اشتغال و ... کاهش جمعیتی شدید، تجربه کرده و که اغلب به شهرهای همجوار، نقل مکان کرده اند.

برای مثال در دو خط جغرافیای آلان، چند روستای شاخص بیتوش از بالای چهارصد خانوار به چهل و اندی خانوار،
بێژوێ، از سیصد و شصت وپنج به یکصد و چهل و سه خانوار تقلیل یافته اند ودردآور سایر روستاهای آن محور نیز در شرف تخلیه و کاهش فاحش آمارخانواری هستند، به نحوی که فقط استعلام مان از یکی از معتمدان و فعالان آن سامان، چنین پاسخی گرفت:

" ئەو دێهاتانەی هەڕەشەی چۆڵ بوونیان لەسەرە یا چۆڵ و نیوە چۆڵن:
هەرزنێ ، گاکێ ، زەردەکانی ، تییەتی خوارێ، دۆڵاڵان، مەیدان، ئەشکانی سەرێ و خوارێ، گەرماو و گەرماو، بناوێ، گوێزڵێ (لەبەر بابەتی تێکهەڵچوونی ساڵی 95 لەگەڵ مەرزبانی)ڕەشەکانی سەرێ و خوارێ"

[در فحوای نظر، مشهود است که فقط در محور آلان، چهارده روستا، در شرف تخلیه هستند]

یا

"لەو چەندساڵەی دواییدا، بەهۆی کۆچی ناچاری و بێکاری و نەبوونی منداڵی خوێندن، قوتابخانەی گوندەکانی ئەشکان، مەزرێ ئالان، مێرگاسێ، شێرانێ وبناوێ بەتەواوی داخراون و گوندەکانی گوێزڵێ و گروێس و گڵەسپی بە2 یا 3 قوتابی چالاکی دەکەن"

[در این چند سال اخیر، به دلیل کوچ اجباری، بیکاری-تعطیلی بازارچه مرزی اشکان-و کمبود نوآموز، مدارس پنج روستا، کامل برچیده شده و دو روستا نیز با دو یا سه دانش آموز، فعال مانده اند]😭😭

اگر مصیبت کولبری و جان دهی و نیز کوچ فصلی خانواده ها در پی اطلاعیه ها و فراخوان های نیاز به نیروی کارگری برداشت محصولات باغی و زراعی شهرهای عمقی در شبکه های اجتماعی و آمار مسافران هر روزه خارج شده از روستاها و بازگشته در دل شب و تکرار این چرخه مذموم و صدالبته شغل های کاذب حواشی پارک ها و خیابان ها و بازارهای ساعتی و نیمروزه یا شبانه را هم به بحران امید جامعه و خشونت زیر پوست شهر اضافه کنیم، فاجعه شدیدتر خودنمایی می کند...

از طرفی دیگر، آن عده نیز که در روستاها ماندگار شده و روی چندده متر زمین زراعی مشغول اند به جهت عدم استفاده از تکنولوژی روز، فقر صنعت فن آوری و نیز راه های ارتباطی مناسب، در دام واسطه ها گرفتار می شوند و مثلن انگور سیاه_آن طلای ناب ارگانیک-و انجیر و انار و سماق شان، با بهای بخسی از سبد درآمدی خانوار، ستانده می شود و تٲسف بارتر اینکه؛

برخی از همین در روستاماندگان و نیز حاشیه نشینان شهر و زمین باختگان اطراف دریاچه سد ملی، به جان طبیعت بکر منطقه و جنگل های بلوط و بنه و گون ها افتاده و شیره ارگانیک ماندنِ محصولات کمِ قبلیِ شان را می مکند و سپس با دام آبیاری قطره ای تاکستان های سنتی نابی چون انگور و سماق، برندملی و جهانی این دو محصول و محصولات دیگر را قربانی ندانم کاری و انتفاع آنی شان می کنند!

اینجا اما در روستای ورچک، داستان جور دیگری رقم خورده است:
مردی و مردانی و دختران و زنان و مادرانی به پاخاستند و
همچنان که یکی از آن مردان خود می گفتند:

"علی رغم مسیر صعب العبور و محدودیت های ایجاد شده در عبور و مرور حواشی سد و مسیر منتهی به روستا، جمعیت و نفوس و خانوار روستا، هیچ که کم نشده، بلکه بر تعداد خانوارها افزوده شده است.

+هیچ جوانی از آن روستا کوچ دایمی و ویژه خارج مرزها،اختیار نکرده است و آن عده هم که به دلیل شغل اداری یا تجارت در جاهای دیگر سکنی گزیده اند، به نحوی ازانحاء در روستا، شعبه ای باقی دارند یا حداقل تعهد به خدمت و مشارکت در امور عمرانی و آبادانی روستا، واننهاده اند.

+کمتر جوانی، بی شغل مانده یا شغل کاذب اختیار کرده است.

+کمتر جوان یا حتی میانسالِ سیگاری در روستا مشاهده می شود( ما در طول سفر حتی یک مورد مصرف سیگارمشاهده نکردیم).

مدعی هستند که؛
+ هیچ پرونده قتل، نزاع و اختلافات موردی از آن روستا، در دادگاه و پاسگاه یافت نمی شود، چون قبل از اینکه بخواهد از روستا خارج شود،توسط معتمدین رسیدگی و فیصله داده می شود.

ادامە در👇
https://t.iss.one/Sopskf/7038