#یادداشت
❓مگر خودکفا نبودیم؟ چرا وارد کننده بنزین می‌شویم؟
📌بخش اول: چگونه خودکفا شدیم
❇️ همزمان با اوج‌گیری مصرف بنزین و کمبود گاز که منجر به قطع برخی از جایگاه‌های CNG شده است، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران اعلام کرد در حال حاضر متوسط تولید بنزین، روزی بین ۱۰۴ تا ۱۰۷ میلیون لیتر است. با این حال به دلیل نیاز به تعمیرات اساسی (اورهال) مجتمع ستاره خلیج فارس در ماه‌های آینده، این میزان به ۹۸ میلیون لیتر در روز نیز کاهش می‌یابد. متوسط مصرف ۱۰ ماهه امسال روزانه ۱۰۴ میلیون لیتر است و در صورتی که ذخیره‌سازی بنزین به اندازه نیاز صورت نگیرد، احتمال واردات بنزین در ایام نوروز قوی است.
❇️ برای داشتن یک تحلیل درست در ماجرای بنزین، لازم است ابتدا مشخص شود که چگونه توانستیم در تولید بنزین خودکفا شویم، چه عواملی باعث تضعیف تولید شد و برای اصلاح این وضعیت چه کاری باید انجام بدهیم. در ادامه و در سه بخش، این موارد را بررسی خواهیم کرد.
❇️ ظرفیت پالایشگاه‌های کشور و کیفیت آن‌ها پایین بود و با وجود تولید، به واردات بنزین وابسته بودیم. در سال ۱۳۸۴، دولت احمدی‌نژاد طرح‌های مختلفی برای بهینه‌سازی، ارتقای کیفیت و همچنین ساخت پالایشگاه‌های جدید آغاز کرد. پیشرفت فیزیکی اکثر طرح‌ها تا پایان سال ۹۲ به ۹۹ درصد رسید. همچنین ساخت پالایشگاه ستاره خلیج فارس با پیشرفت فیزیکی ۷۵ درصدی، به دولت بعدی تحویل داده شد.
❇️ از دیگر اقدامات، اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین در سال ۱۳۸۶ بود که تا حد زیادی موجب کاهش مصرف بنزین شد. در همین حین و در سال ۱۳۸۸، آمریکا فروش بنزین به ایران را تحریم کرد. همچنین خرید قطعه برای بهینه‌سازی برخی پالایشگاه‌ها به سختی انجام می‌شد. متخصصان پتروشیمی پیشنهاد دادند که از تولیدات میانی پتروشیمی برای تولید بنزین استفاده شود. این کار تا حد زیادی نیاز به واردات بنزین را مرتفع می‌ساخت.
❇️ این اقدامات سبب شد تا نه‌تنها کمترین میزان وابستگی به واردات بنزین در دولت دهم ثبت شود، بلکه برای اولین بار، در سال ۱۳۹۰، امکان صادرات بنزین به مقدار محدود (روزانه ۲.۷ میلیون لیتر) فراهم شده و به عنوان فرصتی در اختیار دولت یازدهم قرار گیرد.
ادامه دارد...
#خودکفایی_بنزین
✅کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco
❓مگر خودکفا نبودیم؟ چرا وارد کننده بنزین می‌شویم؟
📌بخش اول: چگونه خودکفا شدیم
❇️ همزمان با اوج‌گیری مصرف بنزین و کمبود گاز که منجر به قطع برخی از جایگاه‌های CNG شده است، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران اعلام کرد در حال حاضر متوسط تولید بنزین، روزی بین ۱۰۴ تا ۱۰۷ میلیون لیتر است. با این حال به دلیل نیاز به تعمیرات اساسی (اورهال) مجتمع ستاره خلیج فارس در ماه‌های آینده، این میزان به ۹۸ میلیون لیتر در روز نیز کاهش می‌یابد. متوسط مصرف ۱۰ ماهه امسال روزانه ۱۰۴ میلیون لیتر است و در صورتی که ذخیره‌سازی بنزین به اندازه نیاز صورت نگیرد، احتمال واردات بنزین در ایام نوروز قوی است.
❇️ برای داشتن یک تحلیل درست در ماجرای بنزین، لازم است ابتدا مشخص شود که چگونه توانستیم در تولید بنزین خودکفا شویم، چه عواملی باعث تضعیف تولید شد و برای اصلاح این وضعیت چه کاری باید انجام بدهیم. در ادامه و در سه بخش، این موارد را بررسی خواهیم کرد.
❇️ ظرفیت پالایشگاه‌های کشور و کیفیت آن‌ها پایین بود و با وجود تولید، به واردات بنزین وابسته بودیم. در سال ۱۳۸۴، دولت احمدی‌نژاد طرح‌های مختلفی برای بهینه‌سازی، ارتقای کیفیت و همچنین ساخت پالایشگاه‌های جدید آغاز کرد. پیشرفت فیزیکی اکثر طرح‌ها تا پایان سال ۹۲ به ۹۹ درصد رسید. همچنین ساخت پالایشگاه ستاره خلیج فارس با پیشرفت فیزیکی ۷۵ درصدی، به دولت بعدی تحویل داده شد.
❇️ از دیگر اقدامات، اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین در سال ۱۳۸۶ بود که تا حد زیادی موجب کاهش مصرف بنزین شد. در همین حین و در سال ۱۳۸۸، آمریکا فروش بنزین به ایران را تحریم کرد. همچنین خرید قطعه برای بهینه‌سازی برخی پالایشگاه‌ها به سختی انجام می‌شد. متخصصان پتروشیمی پیشنهاد دادند که از تولیدات میانی پتروشیمی برای تولید بنزین استفاده شود. این کار تا حد زیادی نیاز به واردات بنزین را مرتفع می‌ساخت.
❇️ این اقدامات سبب شد تا نه‌تنها کمترین میزان وابستگی به واردات بنزین در دولت دهم ثبت شود، بلکه برای اولین بار، در سال ۱۳۹۰، امکان صادرات بنزین به مقدار محدود (روزانه ۲.۷ میلیون لیتر) فراهم شده و به عنوان فرصتی در اختیار دولت یازدهم قرار گیرد.
ادامه دارد...
#خودکفایی_بنزین
✅کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco
🔰مگر خودکفا نبودیم؟ چرا وارد کننده بنزین می‌شویم؟
🔷بخش دوم: توهم خودکفایی
🔸پس از کاهش چشمگیر فاصله میان تولید و مصرف در دولت دهم، انتظار می‌رفت دولت بعدی صادرات بنزین را آغاز کند. اما بررسی اقدامات دولت روحانی نشان می‌دهد نه تنها دولت برای صادرات بنزین برنامه‌ای نداشت، بلکه اولویت خود را واردات بنزین قرار داده بود. اولین اقدام، سرطان‌زا اعلام کردن بنزین پتروشیمی‌ها بود. ادعایی که بعدا با ورود و بررسی کمیسون اصل ۹۰ مجلس، دروغ بودن آن ثابت شد. هرچند زمینه واردات بنزین را فراهم ساخت.
🔹همچنین دولت هیچ پروژه پالایشگاهی را راه‌اندازی نکرد. وزیر نفت وقت، راه‌اندازی پالایشگاه را کار بخش خصوصی می‌دانست. کار تا جایی پیش رفت که مجلس، طرح افزایش ظرفیت پالایشگاه‌های میعانات گازی و نفت خام را با استفاده از صندوق توسعه ملی و سرمایه گذاری مردمی تصویب کرد. هرچند عدم حمایت و ارائه خوراک باعث شد که این حوزه توسط بخش خصوصی نیز توسعه نیابد. از طرفی سهمیه‌بندی بنزین نیز با تخریب دولت قبل برداشته شد و دیگر کنترلی بر میزان مصرف بنزین وجود نداشت.
🔸در سال ۱۳۹۶ و با رویکردی سیاسی، ساخت پروژه ستاره خلیج فارس بالاخره به پایان رسید. پروژه‌ای که ۷۵ درصد آن در دولت قبلی تکمیل شده بود و با این حال دولت با مانع تراشی، تکمیل باقی آن را چهار سال به تاخیر کشاند. افتتاح ستاره خلیج فارس در سال ۱۳۹۷ که دولت روحانی آن را به نام خود زد و نشانه اهمیت دادن به ساخت پالایشگاه عنوان کرد، موجب شد تا تولید روزانه بنزین ۴۰ میلیون لیتر افزایش یابد.
🔹همچنین دولت روحانی طرح سهمیه‌بندی بنزین را که خود برداشته بود، دوباره اعمال کرد. اما حتی آن را چنان بد انجام داد که دیگر هیچ دولتی نتواند قیمت‌ها را، نه فقط در بنزین بلکه در همه حامل‌ها، افزایش دهد. در همین زمان و با شیوع کرونا، مصرف بنزین نیز کاهش یافت. در نتیجه این اتفاقات، تولید از مصرف پیشی گرفت و ایران به جمع صادرکنندگان بنزین پیوست. خودکفایی بنزین، دروغ بزرگ دولت روحانی بود تا ضعف عملکردش را توجیه کند. تمام کارهای دولت قبل تخریب و دوباره به اسم دولت وقت زده شد و هیچ پروژه پالایشی به دولت بعد تحویل داده نشد. آن هم همراه فاجعه آبان ۹۸ و از بین بردن پایگاه اجتماعی دولت.
🔸با روی کار آمدن دولت سیزدهم، توزیع گسترده واکسن و از بین رفتن محدودیت‌های کرونایی موجب بالارفتن مجدد مصرف بنزین شد. تورم نیز قیمت بنزین را تعدیل کرد. ولی با حساسیت‌های اجتماعی ایجاد شده، دست دولت در افزایش قیمت بنزین بسته ماند.
ادامه دارد...
#خودکفایی_بنزین
✅کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco
🔷بخش دوم: توهم خودکفایی
🔸پس از کاهش چشمگیر فاصله میان تولید و مصرف در دولت دهم، انتظار می‌رفت دولت بعدی صادرات بنزین را آغاز کند. اما بررسی اقدامات دولت روحانی نشان می‌دهد نه تنها دولت برای صادرات بنزین برنامه‌ای نداشت، بلکه اولویت خود را واردات بنزین قرار داده بود. اولین اقدام، سرطان‌زا اعلام کردن بنزین پتروشیمی‌ها بود. ادعایی که بعدا با ورود و بررسی کمیسون اصل ۹۰ مجلس، دروغ بودن آن ثابت شد. هرچند زمینه واردات بنزین را فراهم ساخت.
🔹همچنین دولت هیچ پروژه پالایشگاهی را راه‌اندازی نکرد. وزیر نفت وقت، راه‌اندازی پالایشگاه را کار بخش خصوصی می‌دانست. کار تا جایی پیش رفت که مجلس، طرح افزایش ظرفیت پالایشگاه‌های میعانات گازی و نفت خام را با استفاده از صندوق توسعه ملی و سرمایه گذاری مردمی تصویب کرد. هرچند عدم حمایت و ارائه خوراک باعث شد که این حوزه توسط بخش خصوصی نیز توسعه نیابد. از طرفی سهمیه‌بندی بنزین نیز با تخریب دولت قبل برداشته شد و دیگر کنترلی بر میزان مصرف بنزین وجود نداشت.
🔸در سال ۱۳۹۶ و با رویکردی سیاسی، ساخت پروژه ستاره خلیج فارس بالاخره به پایان رسید. پروژه‌ای که ۷۵ درصد آن در دولت قبلی تکمیل شده بود و با این حال دولت با مانع تراشی، تکمیل باقی آن را چهار سال به تاخیر کشاند. افتتاح ستاره خلیج فارس در سال ۱۳۹۷ که دولت روحانی آن را به نام خود زد و نشانه اهمیت دادن به ساخت پالایشگاه عنوان کرد، موجب شد تا تولید روزانه بنزین ۴۰ میلیون لیتر افزایش یابد.
🔹همچنین دولت روحانی طرح سهمیه‌بندی بنزین را که خود برداشته بود، دوباره اعمال کرد. اما حتی آن را چنان بد انجام داد که دیگر هیچ دولتی نتواند قیمت‌ها را، نه فقط در بنزین بلکه در همه حامل‌ها، افزایش دهد. در همین زمان و با شیوع کرونا، مصرف بنزین نیز کاهش یافت. در نتیجه این اتفاقات، تولید از مصرف پیشی گرفت و ایران به جمع صادرکنندگان بنزین پیوست. خودکفایی بنزین، دروغ بزرگ دولت روحانی بود تا ضعف عملکردش را توجیه کند. تمام کارهای دولت قبل تخریب و دوباره به اسم دولت وقت زده شد و هیچ پروژه پالایشی به دولت بعد تحویل داده نشد. آن هم همراه فاجعه آبان ۹۸ و از بین بردن پایگاه اجتماعی دولت.
🔸با روی کار آمدن دولت سیزدهم، توزیع گسترده واکسن و از بین رفتن محدودیت‌های کرونایی موجب بالارفتن مجدد مصرف بنزین شد. تورم نیز قیمت بنزین را تعدیل کرد. ولی با حساسیت‌های اجتماعی ایجاد شده، دست دولت در افزایش قیمت بنزین بسته ماند.
ادامه دارد...
#خودکفایی_بنزین
✅کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco
Telegram
attach 📎
#یادداشت
🔰مگر خودکفا نبودیم؟ چرا وارد کننده بنزین می‌شویم؟
📌بخش سوم: چه باید کرد؟
🔹شروع دولت سیزدهم با بحران انرژی همراه بود. نه فقط در بنزین، بلکه در تولید برق و گاز نیز اقدامی صورت نگرفته بود. کمبود گاز در زمستان ۱۳۹۹ باعث کاهش تولید برق و در نتیجه قطع برق در زمستان شد. برای جبران کمبود برق، رهاسازی آب پشت سدها اتفاق افتاد. آبی که باید در زمستان جمع می‌شد تا کشور در تابستان دچار مشکل نشود.
🔸همانطور که با چندین اقدام همزمان، از قبیل مدیریت پیچیده توزیع برق (تا سهم خاموشی صنایع حداقل شود)، افزایش ظرفیت تولید برق (که رکورد تاریخی افزایش ظرفیت از سال ۱۳۸۹ را شکست)، اصلاح قیمت با قیمت‌گذاری پلکانی و... دولت توانست کمبود برق را جبران کند، برای حل مشکل بنزین نیز لازم است چند راهکار همزمان اجرا شود. در غیر این صورت به زودی مجبور به واردات بنزین و پس از مدتی گازوئیل خواهیم بود.
🔹اول، افزایش تولید با احداث پالایشگاه نفت خام
بررسی روند رشد مصرف بنزین طی سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که میزان مصرف سالیانه بنزین به صورت متوسط ۱.۹ درصد رشد داشته است. با این حساب کشور در سال ۱۴۲۰ به حدود ۱۳۵ میلیون لیتر بنزین نیاز خواهد داشت. با در نظر گرفتن پالایشگاه اصفهان با ظرفیت ۳۴۰ هزار بشکه و تولید روزانه ۱۱ میلیون لیتر بنزین، برای افزایش تولید نیازمند ایجاد دو پالایشگاه مانند پالایشگاه اصفهان هستیم. ایجاد پالایشگاه با خوراک میعانات گازی هرچند گزینه مناسب‌تری است، ولی با توجه به افت فشار مخازن پارس جنوبی طی دو سال، با ابهامات زیادی مواجه است.
🔸دوم، بهینه‌سازی مصرف سوخت
استفاده از سوخت جایگزین در خودروها، مصرف بنزین را کاهش می‌دهد. قیمت گاز طبیعی حدودا یک‌چهارم بنزین است و واردات آن و استفاده در CNGها به صرفه‌تر است. همچنین تبدیل سوخت‌های خالص به سوخت‌های امولسیونی، افزایش راندمان نیروگاه‌ها و کاهش مصرف سوخت مایع در آن‌ها، افزودن متانول تولیدی به سوخت در محدوده ایمن، اجرای قانون اسقاط خودروهای فرسوده در کشور، نوسازی ناوگان حمل و نقل درون شهری و برون شهری، فرهنگ‌سازی و اصلاح الگوی مسافرت، توسعه فناوری‌ها به منظور جلوگیری از قاچاق سوخت در کشور و... همگی میزان مصرف سوخت را کاهش می‌دهد.
🔹سوم، ذخیره‌سازی سوخت
دوره‌هایی وجود دارد که مصرف کاهش می‌یابد. مانند مصرف گاز در تابستان یا مصرف بنزین در زمستان. دولت باید طرح‌های ذخیره سازی سوخت را به پایان رساند تا با ذخیره‌سازی در دوره کاهش مصرف، در دوره افزایش مصرف کمبودی رخ ندهد.
🔸چهارم؛ اصلاح قیمت
به لطف فاجعه دولت دوازدهم، اصلاح قیمت سوخت، سخت‌ترین ضرورت برای دولت است. با وجود تورم، اصلاح قیمت قبلی بی‌اثر شده و مصرف بی‌رویه افزایش یافته‌است. به نحوی که حتی در زمستان امسال نیز مصرف بنزین افزایش یافت.
🔹در صورت اجرای موفق راهکارهای مدیریت تولید و مصرف، دولت می‌تواند از کمبود شدید انرژی و سوخت در آینده جلوگیری کند.
#خودکفایی_بنزین
✅کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco
🔰مگر خودکفا نبودیم؟ چرا وارد کننده بنزین می‌شویم؟
📌بخش سوم: چه باید کرد؟
🔹شروع دولت سیزدهم با بحران انرژی همراه بود. نه فقط در بنزین، بلکه در تولید برق و گاز نیز اقدامی صورت نگرفته بود. کمبود گاز در زمستان ۱۳۹۹ باعث کاهش تولید برق و در نتیجه قطع برق در زمستان شد. برای جبران کمبود برق، رهاسازی آب پشت سدها اتفاق افتاد. آبی که باید در زمستان جمع می‌شد تا کشور در تابستان دچار مشکل نشود.
🔸همانطور که با چندین اقدام همزمان، از قبیل مدیریت پیچیده توزیع برق (تا سهم خاموشی صنایع حداقل شود)، افزایش ظرفیت تولید برق (که رکورد تاریخی افزایش ظرفیت از سال ۱۳۸۹ را شکست)، اصلاح قیمت با قیمت‌گذاری پلکانی و... دولت توانست کمبود برق را جبران کند، برای حل مشکل بنزین نیز لازم است چند راهکار همزمان اجرا شود. در غیر این صورت به زودی مجبور به واردات بنزین و پس از مدتی گازوئیل خواهیم بود.
🔹اول، افزایش تولید با احداث پالایشگاه نفت خام
بررسی روند رشد مصرف بنزین طی سال‌های ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۰ نشان می‌دهد که میزان مصرف سالیانه بنزین به صورت متوسط ۱.۹ درصد رشد داشته است. با این حساب کشور در سال ۱۴۲۰ به حدود ۱۳۵ میلیون لیتر بنزین نیاز خواهد داشت. با در نظر گرفتن پالایشگاه اصفهان با ظرفیت ۳۴۰ هزار بشکه و تولید روزانه ۱۱ میلیون لیتر بنزین، برای افزایش تولید نیازمند ایجاد دو پالایشگاه مانند پالایشگاه اصفهان هستیم. ایجاد پالایشگاه با خوراک میعانات گازی هرچند گزینه مناسب‌تری است، ولی با توجه به افت فشار مخازن پارس جنوبی طی دو سال، با ابهامات زیادی مواجه است.
🔸دوم، بهینه‌سازی مصرف سوخت
استفاده از سوخت جایگزین در خودروها، مصرف بنزین را کاهش می‌دهد. قیمت گاز طبیعی حدودا یک‌چهارم بنزین است و واردات آن و استفاده در CNGها به صرفه‌تر است. همچنین تبدیل سوخت‌های خالص به سوخت‌های امولسیونی، افزایش راندمان نیروگاه‌ها و کاهش مصرف سوخت مایع در آن‌ها، افزودن متانول تولیدی به سوخت در محدوده ایمن، اجرای قانون اسقاط خودروهای فرسوده در کشور، نوسازی ناوگان حمل و نقل درون شهری و برون شهری، فرهنگ‌سازی و اصلاح الگوی مسافرت، توسعه فناوری‌ها به منظور جلوگیری از قاچاق سوخت در کشور و... همگی میزان مصرف سوخت را کاهش می‌دهد.
🔹سوم، ذخیره‌سازی سوخت
دوره‌هایی وجود دارد که مصرف کاهش می‌یابد. مانند مصرف گاز در تابستان یا مصرف بنزین در زمستان. دولت باید طرح‌های ذخیره سازی سوخت را به پایان رساند تا با ذخیره‌سازی در دوره کاهش مصرف، در دوره افزایش مصرف کمبودی رخ ندهد.
🔸چهارم؛ اصلاح قیمت
به لطف فاجعه دولت دوازدهم، اصلاح قیمت سوخت، سخت‌ترین ضرورت برای دولت است. با وجود تورم، اصلاح قیمت قبلی بی‌اثر شده و مصرف بی‌رویه افزایش یافته‌است. به نحوی که حتی در زمستان امسال نیز مصرف بنزین افزایش یافت.
🔹در صورت اجرای موفق راهکارهای مدیریت تولید و مصرف، دولت می‌تواند از کمبود شدید انرژی و سوخت در آینده جلوگیری کند.
#خودکفایی_بنزین
✅کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco