به مناسبت سالروز تولد مارشال مک‌لوهان
◽️فیلسوف رسانه که بود؟
▪️امروز یکصد و نهمین سالروز تولد مارشال مک‌لوهان، نظریه‌پرداز بزرگ و نامدار ارتباطات است. کسی که گروهی او را پدر علم ارتباطات و رسانه می‌دانند و برخی نیز لقب فیلسوف رسانه را به او داده‌اند. استاد مطالعات رسانه‌ای کانادایی‌‌الاصلی که خوب نوشتن و خوب سخن گفتن را بلد بود و اغلب گفته‌ها و نوشته‌هایش مصالح ساخت بنای بلند علم ارتباطات نوین شده‌اند. مک‌لوهان به شکل حیرت‌انگیزی جلوتر از زمان خود بود. از پیش‌بینی‌اش درباره اختراع شبکه جهانی وب (او سال 2014 را زمان شکل‌گیری اینترنت تخمین زده بود) تا طرح نظریه دهکده جهانی. مارشال مک‌لوهان در زمانه نزاع بی‌پایان ایدئولوژی‌های چپ و راست و زیست ملت‌ها در فرهنگ بسته و محصور خود، از رسانه نوشت و اینکه رسانه شکل جدیدی از تفکری و زندگی و نگرش انسان را می‌سازند. این استاد مرکز مطالعات رسانه‌ای تورنتو در سال 1964 مفهوم دهکده جهانی را پايه‌گذاري کرد و تا پايان حياتش يعني 15 سال بعد نیز گوشه چشمی به نظریه‌اش داشت. او می‌گفت اكنون ديگر كره زمين به وسيله رسانه‌هاي جديد آن‌قدر كوچك شده كه ابعاد يك دهكده را يافته است. با هم ببینیم مک‌لوهان چه گفته است:
▫️مهمترین نظریه مک‌لوهان یک جمله بود: «عصر ما، عصر دهکده جهانی است.»
▫️مک‌لوهان هر ابزاری را رسانه میدانست و به همین ترتیب هم می‌گفت: انسان‌ها ابتدا ابزار را می‌سازند و سپس همین ابزارها انسان را می‌سازند.
▫️او در دهۀ 1960 در قالب صحبت از برپایی قریب‌الوقوع دهکدۀ جهانی، بشارت شکل‌گیری یک ذهنیت واحد و محو شدن جغرافیایی ارضی را می‌داد.
▫️مک‌لوهان معتقد بود هر وسیله ارتباطی جدیدی تفکر و جهان‌بینی مختص به خود را به همراه دارد و همین باعث نگرانی جوامع در حال توسعه می‌شود که ابزار ارتباطی جدید را نوعی تهاجم فرهنگی قلمداد می‌کنند و بعضاً مفهوم دهکدۀ جهانی را نوعی ابزار سلطه دانسته که در آن هرکس توانایی بیشتری داشته باشد تأثیر بیشتری بر دیگران داشته و مسلط فرهنگی می‌شود.
▫️مفهوم سواد رسانه‌ای (Media Literacy) همزاد مفهوم دهکده جهانی است. تاریخچه پیدایش سواد رسانه‌اي به سال 1965 باز می‌گردد. مارشال مک لوهان نخستین بار در کتاب خود با نام «درك رسانه: گسترش ابعاد وجودي انسان» این واژه را به‌کار برده است.
▫️او معتقد بود زمانی که دهکده جهانی تحقق یابد، لازم است انسان‌ها به سوادي جدید به نام سواد رسانه‌اي دست یابند.
▫️این نظریه‌پرداز نامدار بر این باور بود که رسانه فقط ابزار نیست بلکه دنیای خودش را هم به‌وجود می‌آورد. او حتی یک لامپ روشن را هم وسیله‌ای ارتباطی میدانست.
▫️مک‌لوهان بر این نظر راسخ بود که دو هزار سال درخشش فلسفه و برتری آن بر فن به پایان رسیده است. پیامد‌های فیزیکی و اجتماعی رسانه‌های دیداری و شنیداری جدید و همچنین آغاز عصر اتوماسیون و اطلاعات، موضوع این طبقه جدید علمی یعنی نظریه رسانه‌ها هستند.
▫️از نظام اندیشگانی مک‌لوهان پیام را نمی‌توان از پیام‌آور جدا کرد. خواه پیام‌آور یک انسان باشد و خواه یک تکنولوژی.
▫️در جهان مک‌لوهانى، سیطرة رسانه‌ها و پیام‌هایى که صادر مى‌کنند، با بهره‌گیرى از توان فناورى‌هاى اطلاعات و ارتباطات، همه جایى و همه مکانى شده است.
▫️به نظر مک‌لوهان رسانه امتداد ماست. اینترنت هم امتداد جامعه‌‌ای است که در آن پديدار شده است.
▫️مک‌لوهان، در آثار خود این دیدگاه را به‌شیوایی شرح داده که «رسانه همان پیام است». در عین حال او از انسان شفاهی ایدئال‌سازی می‌کرد و آن‌هایی را که با فرهنگ سواد خو گرفته‌اند نسخه‌های فرودست میدانست.
▫️به اعتقاد مک‌لوهان، جهانِ سوادآموختة مدرن و فناوری‌محور، مردمی خلق کرده است که از عمق عاطفۀ شفاهی نیاکان‌شان محروم‌اند.
▫️او بر این باور بود که رسانه‌ها و اینترنت امتداد همان قوای فهم و ادراک بشری‌اند و اینترنت و تلویزیون می‌توانند کمک کنند تا وسعت قوای ادراکی ما بیش از پیش شود.
▫️مک‌لوهان معتقد بود در اصل این رسانه‌ها هستند که جامعه را به وجود می‌آورند یعنی رسانه‌ها یک گام از جامعه جلوترند.
▫️مک لوهان در کتاب «فهم رسانه» رسانه‌ها را بر اساس هم‌رسانی معنا طبقه‌بندی کرد. در نظر او رسانه سرد، رسانه‌ای است که از مخاطب می‌خواهد تا در ساختن معنا مشارکت کند و معنایی تام و تمام را منتقل نمی‌سازد اما رسانه گرم، مخاطب خود را به مشارکت در تولید معنا وادار نمی‌کند، چرا که خود رساننده معناست. او در تقسیم‌بندی خود تلویزیون را رسانه‌ای سرد و رادیو را رسانه‌ای گرم میدانست.
#ماهنامه_مدیریت_ارتباطات
#مارشال_مک‌لوهان
#نظریه_رسانه
#دهکده_جهانی
با ما همراه باشید
"ژئوپلیتیک رسانه"
@Dr_bavir
◽️فیلسوف رسانه که بود؟
▪️امروز یکصد و نهمین سالروز تولد مارشال مک‌لوهان، نظریه‌پرداز بزرگ و نامدار ارتباطات است. کسی که گروهی او را پدر علم ارتباطات و رسانه می‌دانند و برخی نیز لقب فیلسوف رسانه را به او داده‌اند. استاد مطالعات رسانه‌ای کانادایی‌‌الاصلی که خوب نوشتن و خوب سخن گفتن را بلد بود و اغلب گفته‌ها و نوشته‌هایش مصالح ساخت بنای بلند علم ارتباطات نوین شده‌اند. مک‌لوهان به شکل حیرت‌انگیزی جلوتر از زمان خود بود. از پیش‌بینی‌اش درباره اختراع شبکه جهانی وب (او سال 2014 را زمان شکل‌گیری اینترنت تخمین زده بود) تا طرح نظریه دهکده جهانی. مارشال مک‌لوهان در زمانه نزاع بی‌پایان ایدئولوژی‌های چپ و راست و زیست ملت‌ها در فرهنگ بسته و محصور خود، از رسانه نوشت و اینکه رسانه شکل جدیدی از تفکری و زندگی و نگرش انسان را می‌سازند. این استاد مرکز مطالعات رسانه‌ای تورنتو در سال 1964 مفهوم دهکده جهانی را پايه‌گذاري کرد و تا پايان حياتش يعني 15 سال بعد نیز گوشه چشمی به نظریه‌اش داشت. او می‌گفت اكنون ديگر كره زمين به وسيله رسانه‌هاي جديد آن‌قدر كوچك شده كه ابعاد يك دهكده را يافته است. با هم ببینیم مک‌لوهان چه گفته است:
▫️مهمترین نظریه مک‌لوهان یک جمله بود: «عصر ما، عصر دهکده جهانی است.»
▫️مک‌لوهان هر ابزاری را رسانه میدانست و به همین ترتیب هم می‌گفت: انسان‌ها ابتدا ابزار را می‌سازند و سپس همین ابزارها انسان را می‌سازند.
▫️او در دهۀ 1960 در قالب صحبت از برپایی قریب‌الوقوع دهکدۀ جهانی، بشارت شکل‌گیری یک ذهنیت واحد و محو شدن جغرافیایی ارضی را می‌داد.
▫️مک‌لوهان معتقد بود هر وسیله ارتباطی جدیدی تفکر و جهان‌بینی مختص به خود را به همراه دارد و همین باعث نگرانی جوامع در حال توسعه می‌شود که ابزار ارتباطی جدید را نوعی تهاجم فرهنگی قلمداد می‌کنند و بعضاً مفهوم دهکدۀ جهانی را نوعی ابزار سلطه دانسته که در آن هرکس توانایی بیشتری داشته باشد تأثیر بیشتری بر دیگران داشته و مسلط فرهنگی می‌شود.
▫️مفهوم سواد رسانه‌ای (Media Literacy) همزاد مفهوم دهکده جهانی است. تاریخچه پیدایش سواد رسانه‌اي به سال 1965 باز می‌گردد. مارشال مک لوهان نخستین بار در کتاب خود با نام «درك رسانه: گسترش ابعاد وجودي انسان» این واژه را به‌کار برده است.
▫️او معتقد بود زمانی که دهکده جهانی تحقق یابد، لازم است انسان‌ها به سوادي جدید به نام سواد رسانه‌اي دست یابند.
▫️این نظریه‌پرداز نامدار بر این باور بود که رسانه فقط ابزار نیست بلکه دنیای خودش را هم به‌وجود می‌آورد. او حتی یک لامپ روشن را هم وسیله‌ای ارتباطی میدانست.
▫️مک‌لوهان بر این نظر راسخ بود که دو هزار سال درخشش فلسفه و برتری آن بر فن به پایان رسیده است. پیامد‌های فیزیکی و اجتماعی رسانه‌های دیداری و شنیداری جدید و همچنین آغاز عصر اتوماسیون و اطلاعات، موضوع این طبقه جدید علمی یعنی نظریه رسانه‌ها هستند.
▫️از نظام اندیشگانی مک‌لوهان پیام را نمی‌توان از پیام‌آور جدا کرد. خواه پیام‌آور یک انسان باشد و خواه یک تکنولوژی.
▫️در جهان مک‌لوهانى، سیطرة رسانه‌ها و پیام‌هایى که صادر مى‌کنند، با بهره‌گیرى از توان فناورى‌هاى اطلاعات و ارتباطات، همه جایى و همه مکانى شده است.
▫️به نظر مک‌لوهان رسانه امتداد ماست. اینترنت هم امتداد جامعه‌‌ای است که در آن پديدار شده است.
▫️مک‌لوهان، در آثار خود این دیدگاه را به‌شیوایی شرح داده که «رسانه همان پیام است». در عین حال او از انسان شفاهی ایدئال‌سازی می‌کرد و آن‌هایی را که با فرهنگ سواد خو گرفته‌اند نسخه‌های فرودست میدانست.
▫️به اعتقاد مک‌لوهان، جهانِ سوادآموختة مدرن و فناوری‌محور، مردمی خلق کرده است که از عمق عاطفۀ شفاهی نیاکان‌شان محروم‌اند.
▫️او بر این باور بود که رسانه‌ها و اینترنت امتداد همان قوای فهم و ادراک بشری‌اند و اینترنت و تلویزیون می‌توانند کمک کنند تا وسعت قوای ادراکی ما بیش از پیش شود.
▫️مک‌لوهان معتقد بود در اصل این رسانه‌ها هستند که جامعه را به وجود می‌آورند یعنی رسانه‌ها یک گام از جامعه جلوترند.
▫️مک لوهان در کتاب «فهم رسانه» رسانه‌ها را بر اساس هم‌رسانی معنا طبقه‌بندی کرد. در نظر او رسانه سرد، رسانه‌ای است که از مخاطب می‌خواهد تا در ساختن معنا مشارکت کند و معنایی تام و تمام را منتقل نمی‌سازد اما رسانه گرم، مخاطب خود را به مشارکت در تولید معنا وادار نمی‌کند، چرا که خود رساننده معناست. او در تقسیم‌بندی خود تلویزیون را رسانه‌ای سرد و رادیو را رسانه‌ای گرم میدانست.
#ماهنامه_مدیریت_ارتباطات
#مارشال_مک‌لوهان
#نظریه_رسانه
#دهکده_جهانی
با ما همراه باشید
"ژئوپلیتیک رسانه"
@Dr_bavir
Telegram