گفت‌وشنود
4.94K subscribers
3.78K photos
1.29K videos
2 files
1.66K links
در صفحه‌ی «گفت‌وشنود» مطالبی مربوط‌به «رواداری، مدارا و هم‌زیستی بین اعضای جامعه با باورهای مختلف» منتشر می‌شود.
https://dialog.tavaana.org/
Instagram.com/dialogue1402
Twitter.com/dialogue1402
Facebook.com/1402dialogue
Download Telegram
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
آن دیگری ابراهیمی
‏دیگری‌نامه
‏اپیزود هفتم

‏… چندین روز در فکر حرف‌های شیخ بودم. من باید کدام یک از ادیان موجود را انتخاب کنم؟

‏شبی که برای دریافت پاسخ به خدا متوسل شده بودم به خواب رفتم. در عالم خواب دو رویای متفاوت دیدم: اول خواب دیدم که آب تمام دنیا را فراگرفته است و من روی آب شناورم و در آن فرو نمی‌روم. بعد خواب دیدم که خانه‌ام آتش گرفته و شعله‌های آن از سقف گذشته، اما به هیچ‌چیز آسیب نمی‌رسد. خودم را دیدم که با لباسی سرتا پا سفید در وسط آتش زانو زده و به رسم زرتشتیان مشغول خواندن اوستا هستم. صبح روز بعد خوابم را برای همسرم فیروزه تعریف کردم و از او خواستم که سِدره و کشتی مرا بیاورد. پس از حمام، سدره را به تن کردم و کشتی را به دور کمر بستم.»

‏آنچه ابتدای این اپیزود شنیدید، جملات کیخسرو شاهرخ، نماینده‌ زرتشتی چند دوره از مجلس شورای ملی، در کتاب خاطرات زندگی‌اش بود. او در صفحات اول کتاب سرگذشت خود توضیح می‌دهد که چگونه تحت‌تاثیر کشیش‌های مسیحی در مدرسه‌ آمریکایی کرمان، علی‌رغم تبار زرتشتی خود، به مسیحیت دل‌بسته بود اما یک شیخ مسلمان او را به دین نیاکان خود تشویق کرد.

‏سدره، زیرپیراهنی سفید و ساده و گشاد و بی‌یقه‌ایست که در انتهای آن کیسه‌ای به نام کیسه‌ ثواب دوخته می‌شود و کشتی، بندی سفید و باریک و بلند است که به نشانه‌ اندیشه‌ نیک، گفتار نیک و کردار نیک، سه‌بار به دور کمر بسته می‌شود…

‏برای خواندن ادامه‌ی مطلب به صفحه‌ی گفت‌وشنود رجوع کنید:

https://dialog.tavaana.org/podcast_others_7/

‏و برای شنیدن اپیزود هفتم در یوتیوب به:

https://youtu.be/187ANbFrYgw?si=BqqKczMcJMl2mbFo

‏و برای شنیدن این اپیزود در کست‌باکس به:

‏⁦ castbox.fm/vd/646219270

‏و برای شنیدن این اپیزود در ساند کلود به:

https://on.soundcloud.com/4A7yQXFyTCkaieG39

‏رجوع کنید.

‏⁧ #دیگری_نامه⁩ ⁧ #کیخسرو_شاهرخ⁩ ⁧ #بهدینی⁩ ⁧ #زرتشت⁩ ⁧ #زرتشتی⁩ ⁧ #دگردینی⁩ ⁧ #اقلیت_دینی

https://t.iss.one/hamazoor
https://t.iss.one/Bahdina
‏⁦@Dialogue1402
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
از ساسانیان تا سکولاریسم
اپیزود دهم
دیگری‌نامه

… ریچارد پین ضمن تاکید بر اینکه این نوع رواداری دینی و عقیدتی از شاهان ساسانی دیده شده است، بر مبنای یک گزارش می‌گوید که نه فقط یکتاپرستان، بلکه حتی باورمندان به نظام چندخدایی هم در دربار ایران اجازه‌ سخن گفتن داشتند. او می‌نویسد: 

‏«کتاب «سرگذشت مار قره‌داغ»، با پیش‌کشیدن تناقض‌های موجود بین فلسفه‌ رومی و دین زرتشتی، پاسخی از برخی جهات بی‌سابقه در ادبیات سُریانی شرق به تلاش‌های دربار ساسانی برای جذب علوم جهان ارائه کرد. باوجود این، آنچه این متن با دربار در میان گذاشت، این پیش‌فرض بود که مخالفان مذهبی می‌توانند نظام‌های عقیدتی خود را با هم مقایسه کنند و مذاهب خود را به‌عنوان گونه‌های متفاوت از لحاظ فکری قابل‌مقایسه‌ یک سنخ از اندیشه و تجربه‌ بشری بدانند. این احتمالی‌ست که دولت روم در جریان مسیحی‌شدن خود مانع از آن شده بود. 

‏از منظر رومی، مناظره‌های انتقادی درباره‌ حقایق دینی به مشخصه‌ فرهنگ سیاسی ایران تبدیل شد. براساس گزارشی موسوم به مناظره‌ای مذهبی در دربار ساسانی که متنی یونانی‌ست که در قرن شش میلادی در سوریه‌ روم تالیف شده است، دربار ایران میزبان مناظره‌ای آزاد بین مسیحیان، یهودیان و چندخداباوران شد که طیف وسیعی از متون و عقاید را شامل می‌شد که دربار وقت روم آن‌ها را شرک‌آمیز و لذا، غیرقانونی می‌دانست.»

‏برای مطالعه‌ی متن این اپیزود رجوع کنید به:

https://dialog.tavaana.org/podcast_others_10/

‏برای شنیدن نسخه‌ی کامل در یوتیوب به:

https://youtu.be/YPoCvpe5J9A?si=3KgN6CSDtViciqCJ

‏برای شنیدن نسخه‌ی کامل در کست‌باکس به:

‏⁦ castbox.fm/vb/653021894

‏و برای شنیدن نسخه‌ی کامل در ساند کلود به:

‏⁦ on.soundcloud.com/Y7FFm

‏رجوع کنید.

‏⁧ #دیگری_نامه⁩ ⁧ #ساسانیان⁩ ⁧ #رواداری⁩ ⁧ #آزادی_دینی⁩ ⁧ #مسیحیت⁩ ⁧ #زرتشتی⁩ ⁧ #بهدینی⁩ ⁧ #گفتگو

‏⁦ @Dialogue1402
«ارتداد در مسیحیت آغازین»
آرمین لنگرودی
معرفی کتاب


«ارتداد از بین نمی‌رود؛ بلکه تنها می‌تواند از شکلی به شکل دیگر تبدیل شود.»

این جمله را آرمین لنگرودی، نویسنده کتاب ارتداد در مسیحیت آغازین و نقش آن در پیدایش و گسترش اسلام، در مقدمه می‌آورد. او معتقد است مانند قانون پایستگی انرژی، ارتداد تنها تغییر شکل می‌دهد اما تا زمانی که یک فرهنگ دینی مسلط هست، مخالفت با آن هم خواهد بود: «اگر ما رمز بقای مذاهب حاکم را تنها در خصیصه مطلق‌گرایانه آن‌ها بیابیم، طبیعتا بایستی رمز ماندگاری جریانات سرکوب‌شده را در انعطاف‌پذیری و قابلیت انطابق‌پذیری آن‌ها بجوییم.»‌


لنگرودی در همان بند اول مقدمه، از بابت کاربست اصطلاح «ارتداد» عذرخواهی می‌کند؛ چرا که به اعتقاد او «به عنوان یک پژوهشگر بی‌طرف، شاید پسندیده نباشد هر آنچه را که با الهیات حاکم در کلیسای روم یا بیزانس ناهمراستا می‌نمود، مرتد بنامم.» در حقیقت، او قصد جانبداری از برخی جریانات مسیحی را که در قالب کلیسای کاتولیک روم یا بیزانس (روم شرقی و غربی) مستقر شدند و تا امروز پاییده‌اند، ندارد. بنابراین توضیح می‌دهد که «… در اینجا منظور از ارتداد، همان ناخوانایی با ایدئولوژی رسمی و حاکم می‌باشد.»

اگر کسی بپرسد که مطالعه تنوع وسیعی از جریانات مسیحی که مهر مرتد به پیشانی‌شان خورد، چه اهمیتی دارد، پاسخ را خواننده فارسی‌زبان این تالیف فارسی، در عنوان فرعی کتاب می‌یابد: « و نقش آن در پیدایش و گسترش اسلام.» تز اصلی کتاب ارتداد در مسیحیت آغازین این است که نشان دهد جنگ میان شرق و غرب نقش بسیار مهمی را در شکل‌گیری باورهای دینی در هر دو سو بازی کرد. غالبا جملات ساده‌ای در تشریح استقبال از اسلام در سرزمین‌های ایرانی پس از فروپاشی شاهنشاهی ساسانی شنیده‌ایم؛ جملاتی از این دست که نارضایتی مردم تهیدست از اشراف و موبدان عالی‌رتبه زرتشتی، استقبال از اسلام را رقم زده است. این در حالی‌ست که موضوع پیچیده‌تر می‌نماید.

پیش از این در اپیزودهای چهارم، پنجم، ششم و هفتم دیگری‌نامه، به نقل از جمشید کرشاسپ چوکسی در کتاب ستیز و سازش از الگوها و علل تغییر دین از بهدینی (زرتشتی‌گری) به اسلام مطالبی را نقل کردیم. در اپیزود هفدهم با نام «قصه‌های تکراری؛ چهره‌های نو» هم به نقل از همین پژوهشگر زرتشتی‌تبار، از احتمال بازسازی داستان پیغمبر اسلام از روی الگوی زرتشت پیامبر، مطالبی را طرح کردیم. اما دیدگاه لنگرودی ریشه‌ای‌تر (رادیکال‌تر) است. او خطی پژوهشی را تعقیب می‌کند که مدعی‌ست اسلام در آغاز، شاخه‌ای از مسیحیت بوده است که به تدریج و در جریان قطبی‌شدن جنگ ایدئولوژیک میان شرق و غرب، به یک دین مستقل تبدیل شده است. مطابق با این دیدگاه…

برای مطالعه ادامه این یادداشت رجوع کنید به صفحه گفت‌وشنود:

https://dialog.tavaana.org/apostasy-in-christianity/

#مسیحیت #ارتداد #رواداری #گفتگو #ساسانیان #بهدینی #زرتشتی

@Dialogue1402
@dialogue1402

چگونه زرتشتیان در میهن خود «حاشیه‌نشین» (Marginalized) شدند!

دکتر جمشید کرشاب چوکسی، استاد دانشگاه ایندیانای بلومینگتون در دپارتمان مطالعات اوراسیای مرکزی‌ست. ایشان که خود از پارسیان هند و متولد بمبئی‌ست، لیسانس خود را از دانشگاه کلمبیا و دکترایش را از دانشگاه هاروارد دریافت کرده است.

دکتر چوکسی در اثر خود که به فارسی «ستیز و سازش» ترجمه شده، با اتکاء وسواس‌گونه به منابع موجود و مقایسه‌ی میان آن‌ها، تصویری از دگرگونی جامعه‌ی ایرانی و گذار دینی این جامعه از زرتشتی‌گری (بهدینی) به اسلام ارائه می‌دهد. در مقدمه این کتاب، با توصیف مجملی از دشواری‌های روش‌شناختی چنین روایتی مواجه می‌شویم. روایت‌گر باید در نظر بگیرد که غالب تاریخ‌نویسان مسلمان سده‌های بعد، به شرح پیروزی‌های «لشکر اسلام» پرداخته، و بنابراین دست‌کم به مبالغه روی‌آورده‌اند. از سوی دیگر، نویسندگان (دبیران و موبدان) هم که در سمت مغلوب این کشمکش تاریخی نشسته بودند، نمی‌توانستند گزارش‌های کاملاً بی‌طرفانه عرضه کنند و زبانی دینی را در شرح این شکست تلخ به استخدام درآوردند.

«ستیز و سازش» تنها یک پژوهش از میان پژوهش‌های موجود در روایت این پوست‌اندازی دینی‌ست که زبانی ساده و موجز را در کنار دانش جدید برای تدارک این روایت به کار می‌گیرد. نویسنده و مترجم فارسی این اثر، تلاش کرده‌اند که از تعابیر جهت‌گیرانه له یا علیه مسلمانان غالب و بهدینان مغلوب بپرهیزند و نویسنده معتقد است که اگرچه تهاجم نظامی، آغاز این دگرگونی دینی و اجتماعی بوده است، اما «سازش» نسل‌های بعد به یک همزیستی دو سویه میان ایرانیان نومسلمان و مسلمانان عرب‌تبار منجر شده است.

برای مطالعه‌ی ادامه‌ی این یادداشت به صفحه‌ی گفت‌وشنود مراجعه کنید:

https://dialog.tavaana.org/book-7-conflict-and-cooperation/

#بهدینی #زرتشتی #بهدینان #زرتشتیان #چوکسی #جمشید_چوکسی #حاشیه #حاشیه_نشین #مارجین #مارجینالیسم #دگردینی #گفتگو #مدارا

@Dialogue1402
@dialogue1402

دکتر فرهنگ مهر، فرزند ارباب مهربان مهر، می‌گوید وقتی پست وزارت‌خانه به من پیشنهاد شد، به هویدا یادآوری کردم که مطابق با قانون، تنها مسلمانان می‌توانند وزیر شوند و من که زرتشتی‌ام نمی‌توانم! هویدا پاسخ داد که بعد از انقلاب سفید شاه و ملت، این حرف‌ها بی‌معنی‌ است.

فرهنگ مهر که پانزده سال همکلاسی و همدوره‌ای حسنعلی منصور، از مشاهیر ایران و نخست وزیر دوران محمد رضا شاه پهلوی بود، با همراهی او، هویدا و عبدالحسین بهنیا، سمت‌های اداری، پژوهشی و اجرایی بسیاری را عهده‌دار شد و نشان‌های افتخار زیادی از جمله نشان درجه‌ یک «آبادانی»، نشان درجه‌ یک «کار»، نشان درجه‌ سه و دوی «همایون» و نشان درجه‌ دوی «تاج» و نشان درجه‌ یک «همکاری» را دریافت کرد. آخرین مسئولیت دکتر مهر در ایران، ریاست دانشگاه پهلوی شیراز بود.

دانشگاه پهلوی که در ابتدا «دانشگاه شیراز» نامیده می‌شد،‌ در ۱۹۵۹ بر اثر رایزنی شاهنشاه فقید، با رییس بنیاد راکفلر و دیگر مقامات آمریکایی به قصد تاسیس یک دانشگاه معتبر در حد دانشگاه هاروارد آمریکا در ایران بنیان گذاشته شد. با مساعدت پنج میلیون دلاری بنیاد راکفلر و حمایت شخص شاه، دانشگاه شیراز با امکانات فوق‌العاده‌ تحصیلی و رفاهی در قلب استان فارس شروع به کار کرد. دکتر مهر می‌گوید که دانش‌آموختگان این دانشگاه، به‌ویژه دانش‌آموختگان دانشکده‌ پزشکی، در تمامی دنیا مورد استقبال بودند و چون در ایالات متحده فرصت‌های اقتصادی بهتری برای دانش‌آموختگان ایرانی این دانشگاه وجود داشت، متاسفانه بسیاری از آن‌ها از کشور خارج شده و ترک وطن می‌کردند. با تاسیس شعبات اقماری این دانشگاه، از دانش‌آموختگان تعهد خدمت در شهرهای کوچک استان فارس گرفته می‌شد تا به این ترتیب، تا حدی از «فرار مغزها» جلوگیری کرده باشند.

برای مطالعه ادامه این یادداشت به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

https://dialog.tavaana.org/farhang_mehr/

#مدارا #رواداری #فرهنگ_مهر #اقلیت_دینی #اقلیت #زرتشتی #بهدین #بهدینان

@dialogue1402 
«ارتداد در مسیحیت آغازین»
آرمین لنگرودی
معرفی کتاب


«ارتداد از بین نمی‌رود؛ بلکه تنها می‌تواند از شکلی به شکل دیگر تبدیل شود.»

این جمله را آرمین لنگرودی، نویسنده کتاب ارتداد در مسیحیت آغازین و نقش آن در پیدایش و گسترش اسلام، در مقدمه می‌آورد. او معتقد است مانند قانون پایستگی انرژی، ارتداد تنها تغییر شکل می‌دهد اما تا زمانی که یک فرهنگ دینی مسلط هست، مخالفت با آن هم خواهد بود: «اگر ما رمز بقای مذاهب حاکم را تنها در خصیصه مطلق‌گرایانه آن‌ها بیابیم، طبیعتا بایستی رمز ماندگاری جریانات سرکوب‌شده را در انعطاف‌پذیری و قابلیت انطابق‌پذیری آن‌ها بجوییم.»‌


لنگرودی در همان بند اول مقدمه، از بابت کاربست اصطلاح «ارتداد» عذرخواهی می‌کند؛ چرا که به اعتقاد او «به عنوان یک پژوهشگر بی‌طرف، شاید پسندیده نباشد هر آنچه را که با الهیات حاکم در کلیسای روم یا بیزانس ناهمراستا می‌نمود، مرتد بنامم.» در حقیقت، او قصد جانبداری از برخی جریانات مسیحی را که در قالب کلیسای کاتولیک روم یا بیزانس (روم شرقی و غربی) مستقر شدند و تا امروز پاییده‌اند، ندارد. بنابراین توضیح می‌دهد که «… در اینجا منظور از ارتداد، همان ناخوانایی با ایدئولوژی رسمی و حاکم می‌باشد.»

اگر کسی بپرسد که مطالعه تنوع وسیعی از جریانات مسیحی که مهر مرتد به پیشانی‌شان خورد، چه اهمیتی دارد، پاسخ را خواننده فارسی‌زبان این تالیف فارسی، در عنوان فرعی کتاب می‌یابد: « و نقش آن در پیدایش و گسترش اسلام.» تز اصلی کتاب ارتداد در مسیحیت آغازین این است که نشان دهد جنگ میان شرق و غرب نقش بسیار مهمی را در شکل‌گیری باورهای دینی در هر دو سو بازی کرد. غالبا جملات ساده‌ای در تشریح استقبال از اسلام در سرزمین‌های ایرانی پس از فروپاشی شاهنشاهی ساسانی شنیده‌ایم؛ جملاتی از این دست که نارضایتی مردم تهیدست از اشراف و موبدان عالی‌رتبه زرتشتی، استقبال از اسلام را رقم زده است. این در حالی‌ست که موضوع پیچیده‌تر می‌نماید.

پیش از این در اپیزودهای چهارم، پنجم، ششم و هفتم دیگری‌نامه، به نقل از جمشید کرشاسپ چوکسی در کتاب ستیز و سازش از الگوها و علل تغییر دین از بهدینی (زرتشتی‌گری) به اسلام مطالبی را نقل کردیم. در اپیزود هفدهم با نام «قصه‌های تکراری؛ چهره‌های نو» هم به نقل از همین پژوهشگر زرتشتی‌تبار، از احتمال بازسازی داستان پیغمبر اسلام از روی الگوی زرتشت پیامبر، مطالبی را طرح کردیم. اما دیدگاه لنگرودی ریشه‌ای‌تر (رادیکال‌تر) است. او خطی پژوهشی را تعقیب می‌کند که مدعی‌ست اسلام در آغاز، شاخه‌ای از مسیحیت بوده است که به تدریج و در جریان قطبی‌شدن جنگ ایدئولوژیک میان شرق و غرب، به یک دین مستقل تبدیل شده است. مطابق با این دیدگاه…

برای مطالعه ادامه این یادداشت رجوع کنید به صفحه گفت‌وشنود:

https://dialog.tavaana.org/apostasy-in-christianity/

#مسیحیت #ارتداد #رواداری #گفتگو #ساسانیان #بهدینی #زرتشتی

@Dialogue1402
ارباب کیخسرو شاهرخ
نماینده زرتشتیان ایران و پیشرو در اصلاحات اجتماعی قاجار

برای مطالعه متن کامل این شناسه به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

https://dialog.tavaana.org/arbab_keykhosro_shahrokh/

#گفتگو #رواداری #دین #بهدین #زرتشتی #کیخسرو_شاهرخ
@dialogue1402

یک تیم مشترک باستان‌شناسی از چین و ازبکستان بقایای معماری و بنای وسیعی را در سایت «منگچاک‌تپه» در ازبکستان کشف کرده‌اند که نشان‌دهنده تبادلات فرهنگی بین شرق و غرب در طول «جاده ابریشم» باستانی است.

به گزارش رادیو فردا، وجود یک حفره آتش دایره‌ای در مرکز ساختمان و نشانه‌های آسیب آتش و دود بر روی کف و دیوارهای ساختمان، به‌همراه تعداد زیادی قطعات سفالی واژگون شده در بیرون ساختمان، باستان‌شناسان را متقاعد ساخته که این بنا یک «عبادت‌گاه زرتشتی» بوده است.

سایت «منگچاک‌تپه» که در حوضه فرغانه و در کرانه شمالی رود «سیردَریا» واقع شده است، به عنوان «فسیل زنده جاده ابریشم» شناخته می‌شود و زمانی یکی از مکان‌های جغرافیایی حیاتی در طول این جاده بوده است.

به گفته صاحب‌نظران آئین زرتشت توسط ایرانیان در قرن ششم پیش از میلاد بنیان‌گذاری شد و به تدریج به سمت شرق و آسیای مرکزی گسترش یافت. این دین پیش از ظهور بودیسم و مسیحیت، به عنوان محبوب‌ترین دین در قاره اوراسیا شناخته می‌شود.

#زرتشتی #عبادتگاه #جاده_ابریشم #گفتگو_توانا


@Dialogue1402
در خبرها آمده بود که کاروان‌سرای د‌‌‌یر گچین که کنسرت فرضی پرستو احمدی در آن برگزار شده بود، در گوشه جنوب شرقی خود مسجدی کوچک دارد که احتمالا بر روی آتشکده‌ای بنا شده است.

پلان مسجد‌‌‌ که ۳۰۰ مترمربع وسعت دارد نشان می‌د‌‌‌هد‌‌‌ که به احتمال زیاد‌‌‌ این مکان د‌‌‌ر ابتد‌‌‌ا آتشکد‌‌‌ه بود‌‌‌ه و همچون بسیاری از آتشکد‌‌‌ه‌ها د‌‌‌ر نقاط مختلف ایران بعد‌‌‌ از ورود‌‌‌ اسلام به ایران به مسجد‌‌‌ بد‌‌‌ل شد‌‌‌ه است.

تبدیل آتشکده‌ها به مسجد در ایران یکی از پدیده‌های تاریخی است که در دوره اسلامی رخ داد و نمونه‌هایی از آن در سراسر کشور قابل مشاهده است. این پدیده به دلایل مختلفی از جمله مسائل فرهنگی، مذهبی و سیاسی شکل گرفت. در ادامه چند مورد مهم و مشهور از این تغییرات آورده شده است:

۱. مسجد جامع اصفهان

مسجد جامع اصفهان یکی از مهم‌ترین نمونه‌هاست. این مسجد در محل یک آتشکده قدیمی ساخته شد. بخش‌هایی از آتشکده هنوز در زیرساخت این مسجد قابل تشخیص است. این مسجد طی دوره‌های مختلف اسلامی گسترش یافت و یکی از شاهکارهای معماری اسلامی به‌شمار می‌رود.

۲. مسجد جامع یزد

مسجد جامع یزد نیز بر بقایای یک آتشکده قدیمی بنا شده است. شهر یزد به‌دلیل قدمت زرتشتی‌گری در این منطقه، آتشکده‌های متعددی داشته که برخی از آن‌ها در دوره اسلامی تغییر کاربری داده‌اند.

۳. مسجد جامع شیراز

برخی پژوهشگران معتقدند که مسجد جامع شیراز (مسجد عتیق) بر روی بقایای یک آتشکده قدیمی ساخته شده است. اگرچه شواهد باستان‌شناسی مستقیم کمتری درباره این ادعا وجود دارد، اما این باور میان برخی محققان رایج است.

۴. مسجد جمعه آذرشهر (مسجد سنگی)

این مسجد در آذرشهر (استان آذربایجان شرقی) قرار دارد و بخشی از آن بر پایه یک آتشکده ساخته شده است. این مکان ترکیبی از معماری پیش از اسلام و اسلامی را به نمایش می‌گذارد.

۵. مسجد جامع اردستان

در اردستان نیز مسجد جامع این شهر به‌طور مستقیم بر روی آتشکده‌ای قدیمی بنا شده است. ساخت این مسجد به دوره عباسیان بازمی‌گردد و همچنان بخش‌هایی از ساختار آتشکده قابل مشاهده است.

۶. مسجد تاریخانه دامغان

مسجد تاریخانه، یکی از قدیمی‌ترین مساجد ایران، در شهر دامغان قرار دارد و نام آن به معنای «خانه خدا» است. این مسجد به‌نظر می‌رسد که بر بقایای یک آتشکده زرتشتی بنا شده باشد و معماری آن ترکیبی از سبک‌های ایرانی و اسلامی اولیه است.

۷. مسجد جامع قائن

در شهر قائن (استان خراسان جنوبی)، مسجد جامع این شهر نیز به‌عنوان یکی دیگر از نمونه‌های تبدیل آتشکده به مسجد شناخته می‌شود. معماری آن نشان‌دهنده پیوندهایی با دوره ساسانی است.

دلایل تبدیل آتشکده‌ها به مسجد متعدد است: ساخت مسجد بر روی آتشکده‌ها از طرفی نماد تغییر مناسبات قدرت و گسترش اسلام بود. آتشکده‌ها اغلب با معماری و مصالح مرغوب ساخته شده بودند و تبدیل آن‌ها به مسجد عملی‌تر بود. ساخت مسجد در محل آتشکده‌های سابق و یا تبدیل آتشکده‌ها به مسجد باعث می‌شد که مسلمانان در همان مکان‌های مقدس پیشین، شعائر خود را به‌جای آورند.

این مکان‌ها امروز بخش مهمی از میراث فرهنگی و تاریخی ایران محسوب می‌شوند و نشان‌دهنده ترکیب فرهنگ‌ها و دین‌های مختلف در طول تاریخ هستند.

در اپیزود هشتم از دیگری‌نامه با عنوان «از دخمه‌ها تا امام‌زاده‌ها: مرزهای سیال فرهنگی» از قول برتولد اشپولر، پژوهشگر آلمانی درباره تداوم معماری ایرانی در دوره اسلامی نکاتی نقل کردیم. اشپولر معتقد است که رد معماری آتشکده‌های دوره ساسانی را حتی در اماکن زیارتی شیعیان در کربلا و نجف هم می‌توان پیدا کرد.

برای دسترسی به این اپیزود به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

https://dialog.tavaana.org/podcast_others_8/

تصویر: نمایی از محوطه مسجد تاریخانه در دامغان

#رواداری #همزیستی #گفتگو #اسلام #زرتشتی #ساسانی #آتشکده #مسجد
@dialogue1402
@dialogue1402
«ارباب کیخسرو پس از تألیف و نشر کتاب «آیینه‌ی آیین مزدیسنی» که بیشتر به منظور تدریس در دبستان‌ها نوشته شده بود، به زودی دریافت که احتیاج مبرمی به تألیف کتاب دیگری نیز هست تا نه فقط برای خود زرتشتیان مفید واقع شود، بلکه چشم دیگران را هم که در نتیجه‌ی تعصبات خشک و تلقینات بی‌مورد و نظرات ناروا و غلطی که نسبت به اصول و حقایق این دین باستانی پیدا کرده بودند، باز نماید. بنابراین، برای انجام این منظور دست به نگارش کتاب «فروغ مزدیسنی» زد که در سال ۱۲۸۹ شمسی به طبع رسید و در سراسر ایران و بین طبقات کشور توزیع گردید و مورد توجه فوق‌العاده واقع شد و در اندک مدتی تمام نسخ آن نایاب گردید؛ این کتاب از آن تاریخ تاکنون بارها چاپ و منتشر شده است.»

‏این سخنان ناشر کتاب «زرتشت: پیامبری که باید از نو شناخت» است؛ ناشر، یعنی انتشارات جامی، یادآوری می‌کند که این کتاب، همان «فروغ مزدیسنی»ست که تجدید چاپ می‌شود. انتشارات جام که یادداشت خود را با امضای «پاینده باد ایران» به پایان برده است، این کتاب قدیمی زنده‌یاد کیخسرو شاهرخ را در سال ۱۳۸۸ و برای هفمین بار تجدید چاپ کرده است. گفتنی‌ست که همکاران پژوهشی تیم گفت‌و‌شنود، به ویژه برای تدارک پادکست دیگری‌نامه از این کتاب و آثار دیگر زنده‌یاد کیخسرو شاهرخ، بهره‌ی بسیار گرفته است.

‏در اپیزود شانزدهم از دیگری‌نامه با نام «آن دیگری هرزه»، با نقل بخش‌هایی از این کتاب و آثار پژوهشی دیگر در ادبیات زرتشتی، به طرح اتهامات جنسی و جنسیتی به دیگری‌های دینی خواهیم پرداخت. برای آنان که مایلند آشنایی مقدماتی با آیین بهدینی و معارف آن، از زبان یکی از مهم‌ترین کنشگران بهدین در تاریخ معاصر ایران به دست آورند، مطالعه‌ی کتاب «زرتشت: پیامبری که باید از نو شناخت» را توصیه می‌کنیم.

برای دسترسی به اپیزود شانزدهم به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

https://dialog.tavaana.org/others-16/

و برای مطالعه درباره کیخسرو شاهرخ از اینک زیر استفاده کنید:

https://dialog.tavaana.org/arbab_keykhosro_shahrokh/

‏⁧ #دیگری_نامه⁩ ⁧ #کیخسرو_شاهرخ⁩ ⁧ #زرتشتی⁩ ⁧ #بهدینی⁩ ⁧ #دیگری_دینی⁩ ⁧ #دگردینی⁩ ⁧ #ازدواج_محارم⁩ ⁧ #خوئیتک_دس⁩ ⁧ #خویدوده⁩ ⁧ #شاهنامه⁩ ⁧ #بهمن⁩ ⁧ #هما

‏⁦ @Dialogue1402

امسال نیز پس از گذشت دو سال از ثبت جهانی جشن سده از سوی ایران در یونسکو، مسئولان انجمن‌های زرتشتیان در تهران و کرمان به ایسنا اعلام کردند که این جشن فقط با حضور زرتشتیان برگزار خواهد شد. پیگیری‌ها از یزد نیز حاکی از این است که برگزاری جشن باستانی سده در این استان، شرایط مشابهی با تهران و کرمان دارد.


«جشن سده» ۱۵ آذر ۱۴۰۲ به‌ عنوان بیست‌وچهارمین عنصر میراث فرهنگی ناملموس ایران و در پرونده‌ای مشترک با تاجیکستان، در فهرست جهانی میراث ناملموس یونسکو ثبت شد.

در طول این دوسال، بسیاری از کارشناسان و میراث‌دوستان بر این عقیده بوده‌اند که «سده» با پیشینه تاریخی و رویکرو فرهنگی و آیئنی که دارد، به عنوان یک جشن ملی باید بدون در نظر گرفتن مذهب، به صورت گسترده و با حضور عموم مردم برگزار شود، اما این جشن باستانی هر سال کوچک‌تر شده، به فضاهای روستایی کشانده شده و یا فقط با حضور زرتشتیان برگزار شده است.

مسئولان انجمن‌های زرتشتیان به رسانه‌های داخلی اعلام کردند، این مراسم صرفا با حضور زرتشتیان به‌صورت محدود برگزار خواهد شد و حضور عمومی مردم حتی برای تماشا میسر نخواهد بود.

#جشن_سده #زرتشتی #گفتگو_توانا

@Dialogue1402