❓آیا شکوفایی علم و تکنولوژی در جهان مدرن، توانسته انسان را از دنیای اسطوره‌ای رها کرده و وارد زندگی عقلانی کند؟

🔷هوركهايمر در مقالۀ مشهورش با عنوان«نظریۀ سنتى و انتقادى»، كه بعدها به مانيفست ۱۹۳۷.م يا مانيفست مكتب فرانكفورت مشهور شد، وضعيت فلسفه و علوم اجتماعى در جامعۀ علمى و دانشگاهى آلمان آن زمان را بررسی کرد و با تأكيد بر سيطرۀ نگرش علوم طبيعى، به‌ويژه سيطرۀ روش‌شناسى پوزيتيويستى (تحصلى) بر عرصۀ علوم و سیر تسرى اين جريان‌ها، جامعه‌شناسى و علوم اجتماعى و فلسفۀ اجتماعى را ابزارى در خدمت وضع موجود و نيروهاى حاكم بر جامعه دانست و آنها را نقد کرد و ضمن تفكيک ميان دو نوع نظريۀ سنتى و نظريۀ انتقادى، اظهار نمود كه نظريۀ سنتى درواقع همان نگرش علوم طبيعى مدرن است كه در فلسفۀ مدرن، در قالب پوزيتيويسم و تجربى‌گرايى (امپرسيسم) سربرآورده است و اعتقاد دارد كه اين نظريه در حال تسرى به علوم انسانى و علوم اجتماعى است.

🔶از سوى ديگر، نظريۀ سنتى تحت سيطرۀ پوزيتيويسم و رويكرد علم‌گرايانۀ محض آن، سرانجام سبب تعهدزدايى، سلب جهت‌گيرى‌هاى سياسى و اجتماعى و بالاخره انتقال و تسليم مى‌شود. پس مكتب فرانكفورت در تحليل اجتماعى و انسانى با رويكرد پوزيتيويستى و تجربى محض مخالف است.

♦️سرآغاز تحليل آنان به رابطۀ انسان و طبيعت و نيز انسان و انسان بازمى‌گردد و اندیشمندان آن پس از اثبات سلطۀ علم و تكنولوژى بر انسان معاصر و ازخودبيگانگى انسان و شىء‌شدگى او، نظريات خود را دربارۀ فرهنگ و هنر بیان می‌کنند و دراين‌باره مى‌گويند: «سلطه و خشونت تنها منحصر به جهان اسطوره‌اى نبود؛ در جهان مدرن نيز ما شاهد سلطۀ علم و تكنولوژى بر انسان هستيم و خردباورى سرچشمۀ بحران حاضر است».

🔻اين خردباورى نتايج پيش‌بينى‌نشده‌اى را به بار مى‌آورد كه به جنبۀ عقل يا خرد ابزارى مربوط است. آدورنو و هوركهايمر معتقدند كه خردباوران می‌کوشیدند انسان را از انديشۀ اسطوره‌اى ــ دينى رها كنند، اما ازآنجاكه خردباورى نه به اخلاق و عقل عملى، بلكه به عقل ابزارى رسيد، نتوانست خود را از بند اسطوره رها كند؛ ازاين‌رو، خود از عقل، اسطوره‌اى ساخت كه بر آن حاكم شد. آنها معتقدند كه مدرنيته و جهان مدرن نيز به نوعى اسطوره است و معتقدند كه جهان مدرن به سوی اسطوره بازمی‌گردد نه تاراندن جهان مدرن از اسطوره.

🗞ماهنامه زمانه شماره ۹۱ و ۹۲، شهريور و مهر ۱۳۸۹ ، ص ۴




#مشاوره
#مدرنیته
#تکنولوژی
#هورکهایمر
#پوزیتیویسم
#مکتب_فرانکفورت



📌@canoon_org

📋ثبت نام حلقه مطالعاتی «الهیات و نظریه اجتماعی» ترم دوم

🔶 بازخوانی نسبت میان الهیات وامر مدرن که در قرون اخیر درغرب بسیار پراهمیت شده است از دو جهت برای ما ضروری است. اولا تلقی ما را نسبت به غرب تصحیح می کند. دیگر آنکه این خوانش به ما برای فهم بهتر ارتباط سنت دینی با امر مدرن که در ماهیت خود خاستگاهی الهیاتی دارد کمک خواهد کرد.

🔷 در ترم گذشته مروری بر نقدهای میلبنک به مبانی الهیاتی لیبرالیسم و پوزیتیویسم داشتیم. در این ترم قصد داریم دو موضوع مهم «جامعه شناسی دین» و «الهیات و دیالکتیک» بپردازیم. این جلسات چهارشنبه هر هفته ساعت16الی18 با حضور دکتر محمدرضا قائمی نیک برگزار خواهد شد.


📌 محورهای دوره:

1-نقدی بر جامعه شناسی دین؛
🔸 پارسونز و امر متعالی
🔸دین و کارکردی بودن
🔸دین به مثابه ایدئولوژی

2-الهیات و دیالکتیک؛
🔹در دفاع و رد هگل
🔹در دفاع و رد مارکس
🔹نقد مارکسیستی به دین
🔹نقد مارکسیستی از سرمایه
🔹مارکسیسم، مسیحیت و سوسالیسم

💠 هزینه شرکت در دوره:۱۲۰هزارتومان

💯 تخفیفات:

📍برای اعضای تشکل های دانشجویی و طلاب: ۶۰ هزار تومان

📍شرکت در یکی از دوره‌های جاری کانون: ۶۰ هزار تومان

📍ثبت نام به صورت گروهی(۳نفر یا بیشتر): ۶۰ هزار تومان



🗓 شروع جلسات از 12 آبان 1400

⏰ چهارشنبه هر هفته ساعت16الی18

🔶علاقه‌مندانی که قصد شرکت در این دوره را دارند؛ می توانند از طریق سایت کانون اندیشه جوان اقدام به ثبت نام نمایند.


🌐 www.canoon.org


📞 پشتیبانی: 09387869900




#دیالتیک
#لیبرالیسم
#پوزیتیویسم
#جان_میلبنک
#نشست_علمی
#حلقه_مطالعاتی
#نشست_مجازی
#الهیات_اجتماعی
#جامعه_شناسی_دین
#محمد_رضا_قائمی_نیک





📌@canoon_org

🔶پوزیتیویست ها معتقدند که اعتماد بر غیر حس، صحیح نیست؛ زیرا مطالب عقل محض، گاهی اوقات خطا می باشد و معیاری که خطای آن را از صحیح جدا کند و مشخص کند وجود ندارد. آنان، معیار معنادار بودن گزاره ها را تحقیق پذیری حسی می دانند. از این رو، تمامی گزاره های متافیزیکی، اخلاقی و دینی را بی‌معنا و غیر قابل صدق و کذب و خالی از بهره معرفتی محسوب می کنند.

🔷علامه طباطبایی با اعتقاد به اینکه تمامی گزاره ها و قضایا دارای معنای صحیح و مطابق با واقع و نفس الامر هستند، بر مبنای اثبات گرایان اشکال گرفته و اینگونه به نقد آن می پردازد:

1. تمام مقدماتی که برای استدلال خود استفاده کرده اند، عقلی می باشد و از راه عقل بر عدم حجیت عقل استدلال کرده اند.
2. اشتباه در حواس کمتر از اشتباه در امور عقلی نمی باشد، زیرا در بسیاری از اوقات به وسیله حواس وجود شیئی را در خارج احساس می کنیم، اما بعد به اشتباه خود پی می بریم.
3. برای تشخیص اشتباه از صحیح، از عقل استفاده می کنیم زیرا در امور حسی به تجربه و تکرار امور حسی برای عدم وجود خطا استدلال می کنیم.



📖کتاب #فطرت_و_خرد به کوشش #قاسم_اخوان_نبوی

#پوزیتیویسم
#علامه_طباطبایی



📌@canoon_org