کانون اندیشه جوان
1.16K subscribers
2.17K photos
1.09K videos
54 files
1.92K links
Download Telegram
💭تفاوت نحوه رویارویی صفویه و قاجار با غرب چگونه بود؟

در دوره صفویه ، نظام سیاسی نیرومندی داشتیم و در تبادل فرهنگی با غرب، انتخا‌ب‌گر بودیم و روی اینکه چه چیزهایی را می‌خواهیم یا نمی‌خواهیم فکر می‌کردیم. نامه‌ای هست از شاه سلیمان یا شاه سلطان حسین به لویی چهاردهم که گفته بود ما در اصفهان کوهی داریم که پشت آن آب جمع شده،‌ اگر می‌توانید چند مهندس بفرستید تا کوه را سوراخ کنند. حاصل این درخواست هم شد همین تونل کوهرنگ که امروز هست. اما حالا اگر بناست مهندسان‌تان را بفرستید و ما نوکرتان بشویم... نه!

📈اما در دوره قاجار ما فرصت گزینش پیدا نکردیم و طبقه‌ای حامل واردات غربی شد به اسم طبقه روشنفکر. در دوره قاجار تبادل تکنینکی اولاً یک‌طرفه شد؛ ثانیاً ایدئولوژیک شد. به این صورت که یک طبقه حامل تفکر هم به وجود آمد که در پشت این وسایل جدید، می‌خواست اتفاق‌هایی هم که در اروپا پیش آمده بود به ایران منتقل کند! یعنی رنسانس غرب را تابع نعل‌بالنعل می‌خواست به اینجا مرتبط کند.

#مشاوره
#صفویه
#قاجار
#غرب
📌 @canoon_org
🔰 دیدگاه علامه مجلسی در رابطه با همکاری با حکومت صفویه و پذیرش مناصب دولتی از سوی آن‌ها چگونه بود؟

🔷 گرچه علامه مجلسی حکومت صفویه را حکومتی مطلوب نمی‌دانست ولی همکاری با آن را نوعی دفع افسد به فاسد قلمداد می‌نمود و در سایه تسلط صفویان شیعی مذهب بر ایران، از شرایط موجود برای پربار کردن فرهنگ اسلام و نیز حفظ این فرهنگ از نابودی و زوال، بهترین استفاده را نمود.

🔶 او از استراتژی‌های مختلفی بهره می‌برد: گاهی با تمجید از پادشاه یا درباریان و گاهی با تحریک عرق ملّی و مذهبی آن‌ها و گاهی نیز با استعانت از حدیث و کتاب، هدف خود را دنبال کرد. علامه در برخی مواقع از جمله هنگام جلوس شاه سلطان حسین و نیز در مقدمه زادالمعاد، از شاه و پدرش تمجید کرده است.

💠به نظر می‌رسد علّت این تمجیدها اولاً جلب توجه پادشاه به گسترش و تبلیغ آئین تشیع و جلوگیری از به بیراهه کشاندن این مکتب بود. سپس دومین هدف علامه، جلوگیری از نفوذ بیگانگان و مبلغان مذهبی مسیحی و انجام عمل امر به معروف و نهی از منکر و جلوگیری از گسترش مفاسد اجتماعی بود.


#علامه_مجلسی
#مشاوره
#صفویه


📌@canoon_org
🔰در مذمت حکیمانِ گمراه!

🔸واکنش‌ نسبت به گرایش‌های حکیمانه در ایران عصر صفوی به اندازه خود این گرایش نیرومند بود. نمونه‌ای برجسته در این‌باره، دیدگاه‌های شیخ‌الاسلام دولت صفوی، علامه مجلسی بود. علامه مجلسی در رساله اعتقادات خویش به طور مشخص تأکید می‌کند که علم واقعی، همان علمی است که از راه کتاب و سنت به دست می‌آید.

🔹در حالی‌که محمدباقر سبزواری حکیمان را تکریم می‌کرد و آنان را وجودهایی عزیز معرفی می‌نمود، علامه مجلسی بر این مطلب تأکید داشت که حکما به کتاب خداوند و سنت آگاهی ندارند و شیوه آنان گمراهی و گمراه‌کننده است. از دید علامه، حکیمان -چه اشراقی چه مشایی- نصوص صریح و روشن اهل بیت را با عقل ناقص خویش تأویل می‌کردند و این امر ریشه در نگرش غیردینی آنان داشت و متأثر از اندیشه یونانی بود.

♦️در تلقی برخی از عالمان این دوران، علم یا ایمانی بود یا یونانی و حکمت پیوندی با علم یونانی می‌یافت. از این‌رو «یونانی کافر» که علامه مجلسی آن را به کار می‌برد، به ظن قوی همان ارسطو بوده است. از دید علامه، حکیمان به دلیل گرایش‌ عقلانی به دین مورد انتقاد قرار می‌گرفتند و گاهی به کفر منسوب می‌شدند.

📖کتاب فراز و فرود صفویان، نوشته منصور صفت گل




#صفویه
#فلسفه
#اخباری_گری
#علامه_مجلسی


📌@canoon_org


https://b2n.ir/hakim1
🔶ایران از سویی با سه حکومت سنی مذهب همسایه بود: گورکانی ها در هند، ازبک ها در شمال شرق و عثمانی ها در غرب. دو حکومت ازبک ها و عثمانی در اندیشه تجاوز به مرزهای ایران بودند. از سوی دیگر اروپایی ها هم درصدد تجاوز به مرزهای ایران بودند. در این میان اروپا و غرب برای صفویه کافر بوده و به همین دلیل مدرنیته در نظر صفویه هیچ ارزشی نداشته و کاملا مذموم است. در تمام دوران صفویه ، حتی وقتی برادران شرلی به ایران آمدند، مدرنیته ارزش محسوب نمی شد.

🔷 جامعه ایرانی در دوران اقتدار صفویان، به نقاط ضعف فنی و ازاری خود وقوف می یابد و اگر با حوزه مغرب زمین تماس می گیرد، برای رفع آن نواقص و توانمند کردن کشور خویش است بر خلاف دوره قاجار، برتری سلاح موجب احساس خفت و ذلت نسبت به غرب و بالنتیجه تقلید ما از آنان شد.

♦️دو عامل مهم در این نگاه عزتمندانه تاثیر دارد: اول در صفویه نظام مدنی نیرومند شیعی حاکم است. و دوم در دوره صفویه ، طبقه منوالفکر که در صدد بیان معیارهای غربیان به زبان خودمان است، وجود نداشت.

#تاریخ
#صفویه
#مشاوره
#تاریخ_ایران




📌@canoon_org
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
🔰فقیه یا سلطان؟

🔶مقدمات شکل‏ گیرى اندیشه حکومت شیعی در دوران صفوی چه بود؟

🔷آراى سیاسى فقهاى صفویه و فرآیند کلى تحول اندیشه سیاسى تشیع در آن برهه چیست؟

⁉️آیا اندیشه ‏هاى فقهى و سیاسى عالمان گذشته، در تکامل اندیشه سیاسی شیعه اثرگذار بوده است؟




#فقیه
#شیعه
#شابک
#غیبت
#سلطان
#صفویه
#ولایت_فقیه
#مقاله_تصویری
#علامه_مجلسی
#انقلاب_اسلامی
#محسن_مهاجرنیا
#غیبت_امام_عصر_و_تکون_دانش_سیاسی_شیعه




📌@canoon_org
کانون اندیشه جوان
Photo
⭕️ شریعتی اهتمام بالایی به حقانیت شیعه و ضرورت جریان آن در زوایای جامعه دارد؛ اما در بیان مطالب و ارائه نظریه ها دچار آسیب هایی است که مانع پذیرش کامل دیدگاه های او می شود.

💢 نگاه گزینشی به تشیع: شریعتی شیعه را تنها به مکتب «نه» و «مبارزه» توصیف کرده است؛ در حالی «آری»؛ هم که تشیع حقیقی هم «نه» است و هم انقلاب اسـت هـم اصلاحات؛ هم فرهنگ است و هم ایدئولوژی؛ هم نهضت است و هم نظام؛ هم علم است هم عمل.

🔻 فروکاستن شیعه به یک حزب سیاسی: تبيين عناصر شیعه به عنوان یک حزب نشانگر اشتغال ذهنی شریعتی برای حضور فعال شیعه در صحنه جامعه است؛ اما هرگز نمیتوان تشیع را در قالب تشکل سیاسی گنجاند. حزب یعنی یک تشکل سیاسی که با تکیه بر مردم به حکومت میرسد؛ حال آنکه تشیع فرهنگی الاهی و برنامه جامع زندگی حق پرستانه، رو به کمال و بیانگر راه و رسم تحصیل سعادت دنیوی و اخروی انسان است.

🔺 نقد یک جانبه فقه شیعه: شریعتی عنصر مصلحت را نابود کننده شیعه میداند؛ در حالی مصلحت در فرهنگ شیعه ،اولاً معنایی خاص داشته و غیر از مصلحت اندیشی است؛ و ثانياً، ائمه معصومین اهتمام بالایی به تأمین مصالح امت داشته اند و تدبيرها و تاکتیک های ایشان برای تأمین همین هدف بوده است.

🔷 نفی همه جانبه صفویه: شریعتی در مقایسه تشیع علوی با تشیع صفوی، آنچه نماد بی مسئولیتی خمود دین گریزی نفاق و معامله شیطانی با دین و تشیع است را به صفویه نسبت داده است؛ اما باید پرسید آیا صفویه در هیچ زمینه ای توفیق و اثر ارزشمندی نداشته است؟ این سخن به معنای تصویب قاطع صفویه نیست. صفویه دارای مشکلات مهمی در عرصه فرهنگ و سیاست بوده است؛ آلودگی های دربار و تردد افراد ناصالح و تفویض اختیار به ناشایستگان و حاکمیت ریا و خدعه در مقاطعی از این دوره قابل انکار نیست؛ اما می توان امتیازاتی نیز برای آن برشمرد.

🔶 نقصان در گزارش تاریخی: شریعتی در گزارش تاریخ تشیع تنها قیام های مسلحانه مانند قیام سربداران را ارزشمند شمرده است؛ حال آنکه بزرگانی همچون شیخ صدوق، شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی بودند که با پیروی از پیشوایان معصوم، به جای قیام مسلحانه به قیام فکری و علمی دست زدند.

🔷 نبود مدرک در برخی سخنان: شریعتی در کتاب «زن» معروفی را ذکر میکند که «الطرق الي الله بعدد نفوس الخلائق»؛ و مقصودش را با استناد به این جمله به اسلام نسبت میدهد؛ حال آنکه این جمله نه روایت است و نه آیه؛ بلکه جمله ای
مشهور میان عرفاست و با منابع روایی و دینی شیعه ارتباطی ندارد.

📖 کتاب #شریعتی_دین_و_جامعه به کوشش #عبدالحسین_خسرو_پناه و #مهدی_عبداللهی



#مسئله
#صفویه
#شریعتی
#شیخ_مفید
#فقه_شیعه
#شیخ_صدوق
#شیخ_طوسی
#شیعه_شناسی





📌@canoon_org
کانون اندیشه جوان
Photo
⭕️ شریعتی اهتمام بالایی به حقانیت شیعه و ضرورت جریان آن در زوایای جامعه دارد؛ اما در بیان مطالب و ارائه نظریه ها دچار آسیب هایی است که مانع پذیرش کامل دیدگاه های او می شود.

💢 نگاه گزینشی به تشیع: شریعتی شیعه را تنها به مکتب «نه» و «مبارزه» توصیف کرده است؛ در حالی «آری»؛ هم که تشیع حقیقی هم «نه» است و هم انقلاب اسـت هـم اصلاحات؛ هم فرهنگ است و هم ایدئولوژی؛ هم نهضت است و هم نظام؛ هم علم است هم عمل.

🔻 فروکاستن شیعه به یک حزب سیاسی: تبيين عناصر شیعه به عنوان یک حزب نشانگر اشتغال ذهنی شریعتی برای حضور فعال شیعه در صحنه جامعه است؛ اما هرگز نمیتوان تشیع را در قالب تشکل سیاسی گنجاند. حزب یعنی یک تشکل سیاسی که با تکیه بر مردم به حکومت میرسد؛ حال آنکه تشیع فرهنگی الاهی و برنامه جامع زندگی حق پرستانه، رو به کمال و بیانگر راه و رسم تحصیل سعادت دنیوی و اخروی انسان است.

🔺 نقد یک جانبه فقه شیعه: شریعتی عنصر مصلحت را نابود کننده شیعه میداند؛ در حالی مصلحت در فرهنگ شیعه ،اولاً معنایی خاص داشته و غیر از مصلحت اندیشی است؛ و ثانياً، ائمه معصومین اهتمام بالایی به تأمین مصالح امت داشته اند و تدبيرها و تاکتیک های ایشان برای تأمین همین هدف بوده است.

🔷 نفی همه جانبه صفویه: شریعتی در مقایسه تشیع علوی با تشیع صفوی، آنچه نماد بی مسئولیتی خمود دین گریزی نفاق و معامله شیطانی با دین و تشیع است را به صفویه نسبت داده است؛ اما باید پرسید آیا صفویه در هیچ زمینه ای توفیق و اثر ارزشمندی نداشته است؟ این سخن به معنای تصویب قاطع صفویه نیست. صفویه دارای مشکلات مهمی در عرصه فرهنگ و سیاست بوده است؛ آلودگی های دربار و تردد افراد ناصالح و تفویض اختیار به ناشایستگان و حاکمیت ریا و خدعه در مقاطعی از این دوره قابل انکار نیست؛ اما می توان امتیازاتی نیز برای آن برشمرد.

🔶 نقصان در گزارش تاریخی: شریعتی در گزارش تاریخ تشیع تنها قیام های مسلحانه مانند قیام سربداران را ارزشمند شمرده است؛ حال آنکه بزرگانی همچون شیخ صدوق، شیخ مفید، سید مرتضی و شیخ طوسی بودند که با پیروی از پیشوایان معصوم، به جای قیام مسلحانه به قیام فکری و علمی دست زدند.

🔷 نبود مدرک در برخی سخنان: شریعتی در کتاب «زن» معروفی را ذکر میکند که «الطرق الي الله بعدد نفوس الخلائق»؛ و مقصودش را با استناد به این جمله به اسلام نسبت میدهد؛ حال آنکه این جمله نه روایت است و نه آیه؛ بلکه جمله ای
مشهور میان عرفاست و با منابع روایی و دینی شیعه ارتباطی ندارد.

📖 کتاب #شریعتی_دین_و_جامعه به کوشش #عبدالحسین_خسرو_پناه و #مهدی_عبداللهی



#مسئله
#صفویه
#شریعتی
#شیخ_مفید
#فقه_شیعه
#شیخ_صدوق
#شیخ_طوسی
#شیعه_شناسی





📌@canoon_org