#موسیقی #رخ‌نما
🔸حرف‌هایم در مراسم سومین سال درگذشت استاد شجریان
▫️مراسم بزرگداشت سومین سال درگذشت استاد #محمدرضا_شجریان یکشنبه ٣٠ مهر ١۴٠٢ در سالن شهناز خانه هنرمندان به همت خانه موسیقی و خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
استاد #قطب‌الدین_صادقی، من و استاد #غلامحسین_امیرخانی سه سخنران این نشست بودیم. حرف‌هایم در این مراسم:
همشهری بودن و قریب به سه دهه دوستی با محمدرضا شجریان تنها دلیل حضور من در جمع شماست، به گمان من بزرگ‌ترین کار استاد انتقال موسیقی از عرصه مقوله مربوط به حواس (sense) و به طور خاص شنوایی به عرصه هنر (art) باشد. به این سبب که موسیقی برای استاد به مثابه زیبایی هنری و نه علم الجمال، مطرح بود، می‌دانید که از دیرباز نگاه فلاسفه‌ای چون افلاطون و ارسطو به موسیقی نه یک امر متعالی که امری طبیعی و عادی بوده است. آن‌ها به روساخت‌ها می‌پرداختند و نه ژرف ساخت‌ها و حتی ارسطو هم در کتاب بوطیقا بیشتر به ساختمان ‌‌شعر نگاه می‌کند. به گمان من مقوله ارتباطی شجریان و موسیقی از جنس سواد به مثابه مهارت نیست، بلکه درونی شدن سواد به مثابه فهم و تخیل متفاوت از جهان از مسیر رمزگذاری و رمزگشایی متفاوت است، تخیلی متفاوت از هستی و این یعنی رخداد حقیقت که کسب یک شبکه متفاوت ارتباطی از جهان همراه می‌شود.
شجریان اصرار ویژه‌ای هم بر تقدم معنا بر فرم داشت و لذا در انتخاب متن سخت‌گیر بود و آنرا احترام به مخاطبه با مخاطب می‌دانست؛ نشانه نوعی احترام قلبی به مخاطب. ساوندچک‌های شدید او را در سالن وزارت کشور دیده بودم که چگونه در همه زوایا می‌نشست تا از کیفیت صدا مطمئن شود.
و بالاخره نگاه بین رشته‌ای او را از نوع دوستانش می‌شد تشخیص داد، از روان‌شناس تا عکاس و گرافیست تا جامعه‌شناس و اتنوگرافر در میان دوستان شجریان بودند. این نگاه بین‌رشته‌ای را من از نزدیک در درک ترکیبی او از رابطه خوش‌نویسی و موسیقی می‌دیدم. او می‌گفت میزان کشیدگی حروف در خوشنویسی با میزان تحریر در آواز رابطه مستقیم دارد و هردو قواعد مشابهی دارند و افراط در این زمینه به نویز معنایی و اغتشاش معنایی منجر می‌شود. او حتی به آویختگی برخی حروف مثل حرف غ در باغ و یا به سایر حروف آغازین و پایانی واژه‌ها برای رعایت مکث کمتر بر آن‌ها تاکید داشت و یا بر ضرورت عبور سریعتر از مثلا صدای خ که آنرا گوشنواز نمی‌دانست. شجریان متوجه سوار هم شدن واژگان در خوشنویسی و سیاه مشق هم بود و لذا به ادای صوتی بر همین مبنا اعتقاد داشت. اکسان‌گذاری‌های دقیق بر واژه‌ها هم همیشه برای صیقل‌زدن به معنا در دستور کارش بود و به خاطر دارم روزی را که یک بیت را بهانه کرد تا نشان دهد اکسان‌گذاری چگونه می‌تواند بر برداشت‌های درست یا اشتباه از معنا تاثیرگذار باشد:
پدرم روضه‌رضوان به دو گندم بفروخت
ناخلف باشم اگر من به جویی نفروشم
و متاسفانه بعضی‌ها بی‌اطلاع از این همه برداشت‌های عمیق زبانی، از استاد ایراد می‌گرفتند که حروف را می‌خورد!
دقت به فرامتن به مثابه چتر موقعیت زمانی و مکانی هم از دیگر ویژگی‌های محمدرضا شجریان بود و با همین ویژگی بود که قادر بود از موقعیت؛ مقصد بسازد و با اتکا بر همین ویژگی بود که حاشیه را با متن تلاقی می‌داد و به نظرم خواندن مرغ سحر از سوی مخاطبان همین تلاقی‌گاه متن و حاشیه بود.
و بالاخره شجریان به سختی‌های راهی که طی کرد آگاه بود، تاب آورد و توانست حقیقت استاد را جایگزین پندار مطرب کند.
▫️این خبر را به یاری حافظه تنظیم کردم، چون هنگام سخنرانی متن مکتوبی نداشتم. امیدوارم شبیه هم باشند. اما اگر ویدئویی از صحبت‌های در مراسم منتشر شود حتما اینجا خواهم گذاشت

#موسیقی🔸گرامید‌اشت استاد محمدرضا شجریان برگزار شد
مراسم گرامیدا‌شت استاد #محمدرضا_شجریان در بدرقه سومین سالگرد درگذشت این چهره شاخص موسیقی ایران با همکاری مشترک خانه‌ی هنرمندان ایران و خانه موسیقی، عصر یکشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۲، با حضور جمعی از چهره‌های فرهنگ و هنر و با استقبال گرم مخاطبان، در سالن استاد جلیل شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد. محمدمهدی عسگرپور، دکتر یونس شکرخواه، منوچهر شاهسواری، سید غلامرضا موسوی، مجتبی میرطهماسب، حجت قاسم‌زاده اصل، علیرضا حسینی، غلامحسین امیرخانی، زیدالله طلوعی، محسن کرامتی، شهرام گیل‌آبادی، بابک چمن‌آرا، جلیل اکبری‌صحت، داود گنجه‌ای، داریوش پیرنیاکان، فاضل جشمیدی، علیرضا میرعلی‌نقی، مسعود فروتن، کوروش سلیمانی، آرش امینی، مه‌ناز رونقی و تعدادی دیگری از هنرمندان از جمله مهمانانی بودند که در این مراسم حضور داشتند.
@Iranartists

#سینما🔸سیاوش در آتش
نخستین اکران رسمی مستند سیاوش در آتش ‏در سینماتک خانه هنرمندان ایران
🔻‏یکشنبه ۲۸ آبان ۱۴۰۲ ساعت ۱۷
🔹#مستند سیاوش در آتش به کارگردانی کیوان مهرگان مبا تمرکز بر زندگی و زمانه هنری #محمدرضا_شجریان، تحولات موسیقی و شعرفارسی را در بستر #تاریخ اجتماعی ایران روایت می‌کند.

#رخ‌نما🔸 با غلامرضا رضایی
#یونس_شکرخواه، #غلامرضا_رضایی
از #دوستان نازنینم غلامرضا رضایی که صدایی دلنشین دارد و نغمه‌ها در گلوگاه، به همان‌سان که پرنده‌‌‌ها بر شاخه‌ها‌ ‌‌و به پروازها، که همولایتی و هم‌خاطره من است، با یادهایی مشترک از #محمدرضا_شجریان.

#محمدرضا_شجریان #موسیقی
#تاریخ🔸کناره‌گیری شجریان از خوانندگی
▫️روزنامه کیهان ۲۵ دی۱۳۵۶
کناره‌گیری سیاوش (محمدرضا) شجریان از خوانندگی به عنوان اعتراض به وضع ناهنجار موسیقی در رادیو تلویزیون

#شعر🔸رو سر بنه به بالین تنها مرا رها کن
#موسیقی #محمدرضا_شجریان #مولوی
رو سر بنه به بالین تنها مرا رها کن
ترک من خراب شب‌گرد مبتلا کن
ماییم و آب دیده، در کنج غم خزیده
بر آب دیده‌ ما صد جای آسیا کن

#موسیقی🔸روزگار جوانیم
▫️صدا : #محمدرضا_شجریان
به حریم خلوت خود شبی چه شود نهفته بخوانیم
به کنار من بنشینی و به کنار خود بنشانیم
من اگر چه پیرم و ناتوان تو ز آستان خودت مران
که گذشته در غمت ای جوان همه روزگار جوانیم
#حافظ

#عکاسانه
٢🔸شب عکاسی در تصویر سال
بعد از عوامل فیلم خواست روی سن بیایند و از ایشان قدرشناسی کرد. #محمد_صیاد، عکاسی که موضوع فیلم در باره او بود، #مریم_ملک‌مختار، کارگردان فیلم، #سهند_صمدیان – تدوین‌گر و #محمدرضا_دلپاک، طراح صدای فیلم. پس از آن، دبیر جشن تصویر سال و جشنواره فیلم تصویر، رونمایی و معرفی هشت کتاب عکاسی را با کتاب #آلفرد_یعقوب‌زاده شروع کرد تا به تعبیر خودش غریب‌نوازی کرده باشد. پیش از تماس با پاریس مقدمه‌ای که برای کتاب او نوشته بود را با عنوان آلفرد؛ زاده ایران، فرزند جهان خواند.
او از مهمترین ویژگی‌های آلفرد، دور بودن از ویروس حسادت و رقابت به هر قیمت، دانست که رایج‌ترین خصلتی است که در جهان رقابتی #فتوژورنالیسم و رسانه‌های اکثرا تحت کنترل به وضوح دیده می‌شود و اضافه کرد: آلفرد در کنار مهر بی‌مثالش به انسان معاصر، سر نترس و شجاعت غریبی هم دارد. در سفری با خبرنگاران ایرانی و خارجی به مرز ایران و عراق در جریان جنگ هشت ساله، با چشم خودم دیدم که بعد از اصابت خمپاره‌ای در نزدیک‌ترین فاصله با ما، آلفرد تنها کسی بود که ایستاده عکاسی می‌کرد. یادم نمی‌رود تیتر گزارش تصویری آلفرد از درگیری‌های چچن در سال ٢٠١١ که منجر به مصدومیت بسیار شدید او شد را که در ویژه نامه عکاسی مجله تصویر چاپ شد این بود: در خیابان‌ها فقط سگ‌ها بودند و عکاس‌.
بعد آلفرد روی خط آمد و قدرشناسانه با حاضران صحبت کرد و به چند پرسش صمدیان درباره تنوع پروژه‌های عکاسی‌اش در جهان و حضور مستمرش در فلسطین در جریان انتفاضه اول و دوم پاسخ داد.
پیمان درگاهی، مدیر نشر بایگانی - ناشر کتاب - هم یادداشت #محمود_کلاری، عکاس و مدیر فیلمبرداری باسابقه را خواند و به مسیر آماده‌سازی یک سال و نیمه‌ی کتاب و همراهی و همدلی سخاوتمندانه آلفرد در رفت و برگشت‌های متنی و تصویری کتاب اشاره و تاکید کرد یعقوب زاده از راه دور – فرانسه- نوعی همدل و همراهی می‌کرد که بسیاری از کسانی که در ایران هستند به سختی انجام می‌دهند؛ مخصوصا با ناشران جوانی مثل من!
دومین کتاب، اثر #ساسان_مویدی بود؛ که به‌خاطر همزمانی برنامه با افتتاحیه نمایشگاه عکس‌اش در گالری دنا در جلسه حضور نداشت و کلیپی از کتاب و تصاویر تحسین بر انگیز او پخش شد. کتاب بعدی عکس‌های #مهرداد_دفتری از چهره هنرمندان معاصر ایران با عنوان چشم درون بود. کتابی که هنوز به بازار عرضه نشده و در مرحله‌ صحافی است. #احمد_شاملو، #محمدرضا_شجریان، #مرتضی_ممیز، #بهمن_جلالی، #اکبر_عالمی و … از جمله هنرمندانی بودند که دفتری در مجموعه عکس چشم درون ماندگار کرده بود. او خبر داد مستندی را که با همین عنوان به موضوع عکاسی از پرتره هنرمندان معاصر ایران پرداخته و ساخته شده را با اسکن کیو آر کد پشت کتاب آمده، در دسترس علاقمندان قرار می‌گیرد.
کتاب بعدی، مختص آثار عکاسی جنگ #بهرام_محمدی‌فرد بود. او از نخستین عکاسانی بود که به جبهه رفت و حضور موثری در منطقه داشت. سخنران بعدی #محمدحسین حیدری عکاس و رئیس انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس بود که پس از پخش کلیپ مربوط به کتاب آثار ماندگار زنده یاد #کاظم_اخوان بروی صحنه آمد.
حیدری در ابتدای سخنانش گفت: انجمن از سال ۱۳۸۰ علاوه بر گردآوری و ساماندهی، حفظ و نگهداری نگاتیوهای آثار عکاسی مربوط به انقلاب و جنگ، به انتشار کتاب‌های عکس پرداخته که نخستین کتابش #احمد_علیزاده‌نوحی بوده است.
دوره‌ی کتاب‌های عکاسان جنگ، دربرگیرنده‌ی آثاری‌ست که به موضوع جنگ عراق علیه ایران و جنگ‌های معاصر است که نگاه، سبک شخصی، اطلاعات صحیح عکس‌ها و شناخت عکاس‌های جنگ است. نه کتاب با همین عنوان عکاسان جنگ منتشر شده است. #ساسان_مویدی، #سعید_صادقی، #اباصلت_بیات، #مریم_کاظم‌زاده، #محمدحسین_حیدری، #علی_فریدونی، #بهرام_محمدی‌فر و #کاظم_اخوان از جمله این کتاب‌هاست.

#موسیقی
🔸خواننده: #محمدرضا_شجریان
▫️قطعه: ادامه ساز و آواز نوا
▫️شعر: #سعدی

#رخ‌نما🔸به یاد یار
🔹#محمدرضا_شجریان
۱ مهر ۱۳۱۹ – ۱۷ مهر ۱۳۹۹

#محمدرضا_شجریان
#موسیقی🔸خنیاگر خروشان ما: شجریان و فرهنگ موسیقایی در ایران
▫️فخرالدین عظیمی
نگاه‌نو، ش. ۱۴۲ (تابستان ۱۴۰۳)، صص. ۱۳۷-۱۶۱

#موسیقی🔸مأمن وفا
‌‌‌‌‌‌🔸آواز: استاد #محمدرضا_شجریان،
▫️آهنگ: مجید درخشانی
🔹اجرا در شور به تاریخ نهم دی ماه سال ۱۳۶۸
من ترک عشق بازی و ساغر نمی‌کنم
صـد بار تـوبه کردم و دیگر نمـی‌کنم