#ارزشهای_خبری | یک مقدمه
🔸ارزش ﺧﺒﺮی ﭼﻴﺴﺖ؟
ﻣﻌﻴﺎر ﮔﺰﻳﻨﺶ روﻳﺪاد.
▫️اﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎر را در ﻛﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺮاغ ﮔﺮﻓﺖ؟ در ﺷَﻢ روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎر ﻳـﺎ دردل روﻳﺪاد؟
در ﺣﺲ ﺷﺸﻢ.
ﭘﺎﺳﺦ ﭘﺮﺳﺶ اول درﺳﺖ و روﺷﻦ اﺳـﺖ، اﻣـﺎ ﭘﺎﺳـﺦ ﭘﺮﺳـﺶ دوم یعنی ﺣﺲ ﺷﺸﻢ، ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎران آن را ﻣﻄﺮح میﻛﻨﻨﺪ.
ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ درك روشنی ﺑﺮﺳﻴﻢ از اﻳـﻦ ﭘﺮﺳـﺶ ﻛـﻪ ﻣﻌﻴـﺎر ﮔـﺰﻳﻨﺶ روﻳﺪاد (ﻳﺎ ﻫﻤﺎن #ارزشﺧﺒﺮي) در ﺷﻢ روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎر ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻳـﺎ در درون روﻳﺪاد میﺗﻮان ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ داد: ارزشﻫﺎي ﺧﺒﺮی در دل روﻳﺪادﻫﺎ ﻗﺮار دارﻧﺪ و ﻧﻪ در ﺷﻢ روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕـﺎر؛ وﻟـﻲ اﻳـﻦ ﺷـﻢ و درك ﺑﻪ ﻛﺸﻒ ارزشﻫﺎ ﻛﻤﻚ میﻛﻨﺪ. ﺑـﻪﻋﺒـﺎرت دﻳﮕـﺮ، ﻫـﺮ روﻳـﺪاد ﻓـﻲﻧﻔـﺴﻪ ﺣـﺎوي ﻳـﻚ ارزش ﻳـﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از ارزشﻫﺎﺳـﺖ و ﻫﻤـﻴﻦ ارزشﻫﺎ ﻫـﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ ﻫﻤـﻮاره رﮔﻪﻫﺎي اصلی #ﺧﺒﺮ را ﺷﻜﻞ میدﻫﻨﺪ. ﻃﺒﻌﺎ ﺗﻮان ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﻳﻦ ارزشﻫﺎ (از ﻟﺤﺎظ ﺗﻮﺟﻪ و اﻫﻤﻴﺖ) ﻣﻘﻮﻟﻪای ﻣﻬﻢ و ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪه اﺳـﺖ. ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺳﺘﻮنﻧﻮﻳﺴﺎن ﻣﻄﺒﻮﻋـﺎت، ﻏﺎﻟﺒـﺎ ﺑﻬﺎﻧه ورود ﺑﻪ ﻃـﺮح ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻧﻘﺪ و ﺑﺮرﺳﻲ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻳﻚ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬـﻢ، ﺟﺎﻟـﺐ و ﺗـﺎزه ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﻲآورﻧﺪ. اﻳﻦ ﻗﻠﻤﺮو ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ در روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎري ﻣﻐـﺮب زﻣـﻴﻦ
ﺑﻪ ﺑﻬﺎنه خبری (News peg) ﺷﻬﺮت دارد و ﻣﺮاد از آن، ﻳـﺎﻓﺘﻦ ﻋﺎﻣـﻞِ ﻣﻬﻢ، ﺟﺎﻟﺐ و ﺗﺎزهاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه، ﻣﻮﺿﻮع ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آن ﻣﻄﺮح میﻛﻨﺪ. ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن، ﻏﺎﻟﺒـﺎً اﻳـﻦ ﺑﻬﺎﻧه ﺧﺒـﺮی را ﺑـﺎ ﻋﻨﺎﻳـﺖ ﺑـﻪ ارزشﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﻲآورﻧﺪ و ﻏﺎﻟﺒﺎً ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑـﺪون ﺑﻬﺎﻧه ﺧﺒﺮی ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﺑﻪوﻳﮋه ﻓﺮاﮔﻴﺮﺑﻮدن ﺳﻮژه، ﻧﻮﺷـﺘﻦ ﻣﻘـﺎﻻت ﺟـﺬاب ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ. اﻣﺎ اﻫﻤﻴﺖ ﺷﻢ روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎر ﻫﻢ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ اﻧﻜـﺎر اﺳـﺖ؛ ﺑـﻪوﻳـﮋه در روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎران ﻛﻬﻨﻪﻛﺎر و ﭘﺮﺗﺠﺮﺑﻪ.
روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎران ﺟﻮان ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺑـﻪﻋﻠـﺖ ﻧﺎآﮔﺎﻫﻲ از ارزشﻫـﺎي ﺧﺒـﺮي ﺗـﺎ ﻣـﺪتﻫـﺎ ﺑـﻪ ﺗﻬﻴه ﺧﺒﺮﻫﺎیی روی میآورﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﺮودﮔﺎه ﻧﻬﺎﻳﻲ آﻧﻬﺎ ﺟﺎیی ﺟﺰ ﺳﺒﺪ ﻛﺎﻏﺬهای ﺑﺎﻃﻠﻪ ﻧﻴﺴﺖ. اﻣـﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺎﻳه ﻧﻮﻣﻴﺪي ﻧﻴﺴﺖ؛ ﺑﻠﻜـﻪ ﻣـﺴﻴﺮي آﺷﻨﺎﺳـﺖ ﻛـﻪ اﻛﺜـﺮ روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎران ﺣﺮﻓﻪاي ﻫﻢ آن را ﭘﻴﻤﻮدهاﻧﺪ. ﺷﻢ ﺣﺮﻓﻪاي، ﺣﻜﻢ اﺑـﺰار اﺳـﺘﺨﺮاج ارزشﻫـﺎي ﺧﺒـﺮي را دارد و ﺑﻪوﻳﮋه در ﻣﻘﻄﻊ ﺗﺒﺪﻳﻞ روﻳﺪاد ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﺧـﻮد را آﺷـﻜﺎر میﺳـﺎزد.
🔸ارزش ﺧﺒﺮی ﭼﻴﺴﺖ؟
ﻣﻌﻴﺎر ﮔﺰﻳﻨﺶ روﻳﺪاد.
▫️اﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎر را در ﻛﺠﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺮاغ ﮔﺮﻓﺖ؟ در ﺷَﻢ روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎر ﻳـﺎ دردل روﻳﺪاد؟
در ﺣﺲ ﺷﺸﻢ.
ﭘﺎﺳﺦ ﭘﺮﺳﺶ اول درﺳﺖ و روﺷﻦ اﺳـﺖ، اﻣـﺎ ﭘﺎﺳـﺦ ﭘﺮﺳـﺶ دوم یعنی ﺣﺲ ﺷﺸﻢ، ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻫﻤﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎران آن را ﻣﻄﺮح میﻛﻨﻨﺪ.
ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ درك روشنی ﺑﺮﺳﻴﻢ از اﻳـﻦ ﭘﺮﺳـﺶ ﻛـﻪ ﻣﻌﻴـﺎر ﮔـﺰﻳﻨﺶ روﻳﺪاد (ﻳﺎ ﻫﻤﺎن #ارزشﺧﺒﺮي) در ﺷﻢ روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎر ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻳـﺎ در درون روﻳﺪاد میﺗﻮان ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺎﺳﺦ داد: ارزشﻫﺎي ﺧﺒﺮی در دل روﻳﺪادﻫﺎ ﻗﺮار دارﻧﺪ و ﻧﻪ در ﺷﻢ روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕـﺎر؛ وﻟـﻲ اﻳـﻦ ﺷـﻢ و درك ﺑﻪ ﻛﺸﻒ ارزشﻫﺎ ﻛﻤﻚ میﻛﻨﺪ. ﺑـﻪﻋﺒـﺎرت دﻳﮕـﺮ، ﻫـﺮ روﻳـﺪاد ﻓـﻲﻧﻔـﺴﻪ ﺣـﺎوي ﻳـﻚ ارزش ﻳـﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از ارزشﻫﺎﺳـﺖ و ﻫﻤـﻴﻦ ارزشﻫﺎ ﻫـﺴﺘﻨﺪ ﻛـﻪ ﻫﻤـﻮاره رﮔﻪﻫﺎي اصلی #ﺧﺒﺮ را ﺷﻜﻞ میدﻫﻨﺪ. ﻃﺒﻌﺎ ﺗﻮان ﺗﻌﻴﻴﻦ و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﻳﻦ ارزشﻫﺎ (از ﻟﺤﺎظ ﺗﻮﺟﻪ و اﻫﻤﻴﺖ) ﻣﻘﻮﻟﻪای ﻣﻬﻢ و ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪه اﺳـﺖ. ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺳﺘﻮنﻧﻮﻳﺴﺎن ﻣﻄﺒﻮﻋـﺎت، ﻏﺎﻟﺒـﺎ ﺑﻬﺎﻧه ورود ﺑﻪ ﻃـﺮح ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻧﻘﺪ و ﺑﺮرﺳﻲ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻳﻚ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬـﻢ، ﺟﺎﻟـﺐ و ﺗـﺎزه ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﻲآورﻧﺪ. اﻳﻦ ﻗﻠﻤﺮو ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ در روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎري ﻣﻐـﺮب زﻣـﻴﻦ
ﺑﻪ ﺑﻬﺎنه خبری (News peg) ﺷﻬﺮت دارد و ﻣﺮاد از آن، ﻳـﺎﻓﺘﻦ ﻋﺎﻣـﻞِ ﻣﻬﻢ، ﺟﺎﻟﺐ و ﺗﺎزهاي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه، ﻣﻮﺿﻮع ﺧﻮد را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آن ﻣﻄﺮح میﻛﻨﺪ. ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎن، ﻏﺎﻟﺒـﺎً اﻳـﻦ ﺑﻬﺎﻧه ﺧﺒـﺮی را ﺑـﺎ ﻋﻨﺎﻳـﺖ ﺑـﻪ ارزشﻫﺎي ﺧﺒﺮي ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﻲآورﻧﺪ و ﻏﺎﻟﺒﺎً ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑـﺪون ﺑﻬﺎﻧه ﺧﺒﺮی ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﺑﻪوﻳﮋه ﻓﺮاﮔﻴﺮﺑﻮدن ﺳﻮژه، ﻧﻮﺷـﺘﻦ ﻣﻘـﺎﻻت ﺟـﺬاب ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ. اﻣﺎ اﻫﻤﻴﺖ ﺷﻢ روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎر ﻫﻢ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ اﻧﻜـﺎر اﺳـﺖ؛ ﺑـﻪوﻳـﮋه در روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎران ﻛﻬﻨﻪﻛﺎر و ﭘﺮﺗﺠﺮﺑﻪ.
روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎران ﺟﻮان ﻏﺎﻟﺒﺎً ﺑـﻪﻋﻠـﺖ ﻧﺎآﮔﺎﻫﻲ از ارزشﻫـﺎي ﺧﺒـﺮي ﺗـﺎ ﻣـﺪتﻫـﺎ ﺑـﻪ ﺗﻬﻴه ﺧﺒﺮﻫﺎیی روی میآورﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﺮودﮔﺎه ﻧﻬﺎﻳﻲ آﻧﻬﺎ ﺟﺎیی ﺟﺰ ﺳﺒﺪ ﻛﺎﻏﺬهای ﺑﺎﻃﻠﻪ ﻧﻴﺴﺖ. اﻣـﺎ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺎﻳه ﻧﻮﻣﻴﺪي ﻧﻴﺴﺖ؛ ﺑﻠﻜـﻪ ﻣـﺴﻴﺮي آﺷﻨﺎﺳـﺖ ﻛـﻪ اﻛﺜـﺮ روزﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎران ﺣﺮﻓﻪاي ﻫﻢ آن را ﭘﻴﻤﻮدهاﻧﺪ. ﺷﻢ ﺣﺮﻓﻪاي، ﺣﻜﻢ اﺑـﺰار اﺳـﺘﺨﺮاج ارزشﻫـﺎي ﺧﺒـﺮي را دارد و ﺑﻪوﻳﮋه در ﻣﻘﻄﻊ ﺗﺒﺪﻳﻞ روﻳﺪاد ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﺧـﻮد را آﺷـﻜﺎر میﺳـﺎزد.