#چهره▫️دکتر #مهدی_محقق
🔸 حلقه وصل ایران با اسلام‌شناسان دنیا
▫️یادداشت #احمد_مسجدجامعی
در خیابان امیریه، پایین‌تر از خیابان فرهنگ، ساختمانی قدیمی قرار دارد، با حوض و حیاطی مصفا و زیرزمینی چشم‌نواز و زیبا و تالارهای آیینه با سقف‌های رفیع و درهای چوبی بلند و تالار اصلی را، تابلویی بزرگ از سوره حمد به خط ثلث استوار مرحوم استاد احمد نجفی‌زنجانی ‌رحمةالله علیه آراسته است و دو مجسمه برنزی از دو شخصیت برجسته ایرانی، کمال خجندی و کمال‌الدین بهزاد، ساخت ایتالیا، زینت‌بخش ورودی این بناست. این فضا خود به اندازه کافی بیننده را به دل تاریخ و گذشته این خانه می‌برد و اگر بدانیم این خانه از آن یکی از نام‌آوران تاریخ معاصر است، شاید به سفر در دل تاریخ بیشتر هم میل داشته باشیم. این خانه بزرگ، بخشی از باغ امیر بهادر بوده که به واسطه پلی در همین محله، هنوز هم به‌نام پل امیربهادر معروف است.
امیربهادر پس از قتل ناصرالدین شاه، از جمله اطرافیان مظفرالدین شاه بود که از تبریز به تهران آمد. او سمتی نظامی داشت، اما یکی از معروف‌ترین چاپ‌های سنگی شاهنامه به سرمایه و کوشش او منتشر شده است و آن چاپ اکنون از جمله نفیس‌ترین نسخه‌های چاپ قدیم شاهنامه در دوره قاجار محسوب می‌شود. تصاویر شاهنامه امیربهادر، سخت جلب‌نظر می‌کند و با توجه به دشواری چاپ سنگی می‌توان حدس زد که برای تهیه آن چه رنج و کوششی به کار رفته و گفته‌اند که چاپ آن هفت سال زمان برده است. در اوایل دوره پهلوی انجمن آثار ملی تأسیس شد تا هزاره فردوسی را برگزار و سپس ساخت آرامگاه فردوسی، حافظ، سعدی، خیام، ابن‌سینا، عطار و نادرشاه را سرپرستی کند. کارنامه انجمن آثار ملی را با ریز مخارج و هزینه‌ها، زنده یاد دکتر حسین بحرالعلومی، در کتابی به‌همین نام و بسیار خواندنی، به تفصیل نوشته است. از جمله می‌دانیم که ساختمان امیربهادر در دهه ۳۰ خریداری شد و پس‌از بازسازی در اختیار انجمن قرار گرفت.
ویژگی همه این آثار و بناهای ارزشمند در تلفیق معمارانه و هنرمندانه جدید و قدیم اسلام و ایران با دریافت‌های درست از تحولات هنر و معماری امروز است. آثار این انجمن فقط به بناها و یادبودها مربوط نمی‌شد و انتشارات آن هم یکی از پرافتخارترین فرازهای نشر کتاب در ایران محسوب می‌شود. در واقع بسیاری از متونی را که بخش خصوصی از چاپ و انتشار آن ناتوان بود، این انجمن به بهترین وجه چاپ و منتشر می‌کرد؛ از جمله پاره‌ای از متون مهم شیعی، مانند الغارات ابراهیم بن محمد ثقفی و نقض عبدالجلیل رازی قزوینی که هر دو به تصحیح و با تعلیقات مفصل مرحوم استاد جلال‌الدین محدث ارموی منتشر شده است که در آن سال‌ها اداره اوقاف از آن می‌خرید و به اهل علم و تحقیق هدیه می‌داد. از اعضای مؤثر این انجمن، دکتر غلامحسین صدیقی، وزیر کشور دکتر مصدق و پایه‌گذار جامعه‌شناسی نوین در ایران بود که خوشبختانه خانه مسکونی وی کمابیش به‌همان صورت همچنان در اطراف دانشکده الهیات دانشگاه تهران باقی مانده است. دکتر صدیقی در زندگی و فعالیت‌های سیاسی و علمی سلوکی خاص داشت و بی‌گمان یکی از شخصیت‌های پرجاذبه تاریخ ایران محسوب می‌شود.
خوشبختانه انجمن آثار ملی در همه این سال‌ها، باوجود فراز و فرودها، بر پا ماند و کمابیش به خدمات خود ادامه داد. در جریان جنگ تحمیلی و در اثر حملات موشکی، به ساختمان آسیب جدی وارد شد و پس از جنگ، انجمن آثار ملی، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی خوانده شد و با اساسنامه مصوب در شورای عالی انقلاب فرهنگی کار خود را آغاز کرد. در نخستین قدم، بازسازی بنا را در دستور کار قرار داد و آن را بخوبی به سامان رسانید. از جمله مدیران آن نهاد سودمند در سال‌هایی که مسئولیت‌هایی در ارشاد بر عهده داشتم، آقایان مهندس محمد دشتی، دکتر سید کمال حاج سیدجوادی و دکتر مهدی محقق بودند که هریک در بخشی ازکارهای مربوط به‌حفظ و تکمیل بنای انجمن و استرداد بخشی از اموال آن و چاپ و انتشار آثار قدیم و جدید و برگزاری نشست‌های علمی و فرهنگی کوشیدند. از میان همه مدیران پیش و پس از انقلاب، دکتر محقق جایگاهی بلند داشته است.

#چهره #یونسکو
🔸تجلیل از دکتر مهدی محقق
کمیسیون ملی #یونسکو سومین نشست از سلسله نشست های تماشای خورشید را به تجلیل از هفت دهه تلاش صادقانه #مهدی_محقق در نشر و گسترش علم و ادب و فرهنگ ایران زمین اختصاص داد.

استاد #مهدی_محقق در مراسم تماشای خورشید برای حاضران صحبت کرد او گفت: دو برادر در عالم تشیع بسیار مهم هستند؛ سیدرضی و سیدمرتضی. نهج‌البلاغه را مدیون سیدرضی هستیم که سخنان امیرالمؤمنین را جمع‌آوری کرد. سیدمرتضی هم کتاب الشافی فی‌الامامه را نوشت و چاشنی عقلی و فلسفی به موضوع امامت زد. وقتی پدر این دو برادر فوت شد، ابوالعلای معری از دمشق به مجلس ترحیم او در بغداد آمد اما چون نابینا بود، در آستانه مجلس نشست. این دو برادر پیشتر او را ندیده بودند. به‌نظرشان رسید او یک فرد عادی نیست. از هیبت او یقین کردند ابوالعلای معری باشد. وقتی او را شناختند، دستش را گرفتند و با شوکت و جلال هرچه تمام‌تر او را به بالای مجلس بردند. این نشانه ایست که در فرهنگ اسلامی، علم اهمیت داشته و تجلیل و تکریم علما از صفات بزرگی است که در مملکت ما بوده و همیشه دانشمندان را گرامی می‌داشتند. ما در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، بیش از نود بزرگداشت برگزار و بزرگداشت‌نامه منتشر کردیم و بر ماست جوانان را با این سرزمین عالم‌پرور آشنا کنیم.

#عکس 🔸 روز خوب؛ کنار استاد استادان
مراسم نکوداشت دکتر #مهدی_محقق رئیس هیئت مدیره انجمن آثار و مفاخر فرهنگی و موسس دائره المعارف تشیع صبح امروز به همت کمیسیون ملی #یونسکو ایران برگزار شد.

#چهره
🔸گزارش مراسم بزرگداشت مهدی محقق
▫️در بزرگداشت دکتر #مهدی_محقق از ویژگی‌های شخصیتی و علمی این چهره فرهنگی سخن گفته شد؛ این‌که معلم به معنای واقعی بوده، دانشمند منزوی نبوده که خود را در اتاقی محبوس کند، و درباره تسلطش بر علوم مختلف و الگو بودنش.
https://www.isna.ir/news/99082517277

🔸 تحقیق به سیاقِ محقّق
 آیین پاسداشت هفتاد سال خدماتِ علمی و فرهنگیِ #مهدی_محقق، ازسوی کمیسیون ملی #یونسکو، امروز، در تالار وحدت برگزار شد.
او را باید از فرهنگ‌وران روش‌اندیش دانست؛ هم در حوزه علمیه تهران، به درجه اجتهاد رسید و هم در دانشگاه تهران، دکتری گرفت.
محقق، جز در ادبیات فارسی و عربی و علوم اسلامی، در فقه و اصول و کلام و فلسفه و حتی تاریخ پزشکی، صاحب دانش است و ازاین‌جهت می‌توان او را شخصیت چندوجهی دانست.
در این گزارش که #حمیدرضا_محمدی تهیه کرده، مروری بر خدمات علمی و فرهنگی او را ببینید.

🔸شب کتاب تحقیق ما للهند
پانصد و نود و نهمین شب از #شب‌های_بخارا به بررسی کتاب #تحقیق_ماللهند ابوریحان بیرونی اختصاص یافت که در ساعت پنج بعد از ظهر روز پنجشنبه نهم بهمن ماه ٩٩ با همکاری انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به صورت مجازی پخش شد.
ابوریحان بیرونی دانشمند برجسته ایرانی در نیمه دوم قرن چهارم و اوایل قرن پنجم است. او حکیم و دانشمندی جامع الاطراف و صاحب آثار پرشماری در ریاضیات، نجوم، دارو شناسی، کانی‌شناسی، جغرافیا و هند شناسی است.
از جمله مهمترین آثار بیرونی، کتاب تحقیق ماللهند است که مشتمل بر ٨٠ فصل است؛ این کتاب که عنوان کامل آن فی تحقیق ماللهند من مقوله مقبوله او مرذوله است، بی.شک از شاهکارهای مهم در زمینه فلسفه علوم و ادیان تطبیقی است و نخستین اثر دقيق علمی است که در تاریخ فرهنگ و تمدن هند در باره آن کشور نوشته شده است. این کتاب به زبان‌های: فرانسوی، آلمانی، ایتالیایی، انگلیسی ترجمه شده است و هنوز از منابع درجه اول هندشناسی به شمار می‌رود. وسعت اطلاع، دقت نظر، ژرف‌بینی و کنجکاوی و مشاهدات بسیار عمیق و دقيق ابوریحان، خواننده بی‌غرض را به تحسین و شگفتی وا می‌دارد، دانشمندی که در اواخر قرن چهارم در آغاز قرن پنجم، برای آشنائی با علوم و معارف هندیان بهره.ای از عمر خود را در آن دیار گذرانید و حتی برای شناخت بهتر آنان از آموختن زبان دشوار سانسکریت فروگذار نکرد.
در این مراسم #مهدی_محقق، #منوچهر_صدوقی‌سها، #غلامرضا_اعوانی، #حسن_بلخاری، #برزو_قادری و #علی_دهباشی سخن گفتند.
در این برنامه، چاپ دوم جلد اول ترجمه تحقیق ماللهند اثر منوچهر صدوقی سها که از سوی انتشارات سورا منتشر شده است معرفی شد.

#کتاب #مهدی_محقق
🔸سخنرانی دکتر مهدی محقق
🔹شب کتاب #تحقیق_ماللهند

🔸بزرگداشت دکتر یوسف ثبوتی برگزار می‌شود
بزرگداشت استاد دکتر #یوسف_ثبوتی عصر یکشنبه ۱۶ آبان از ساعت ۱۶ در تالار ایران فرهنگستان هنر برگزار می‌شود. برپایی برنامه تماشای خورشید در یک سال اخیر به دلیل گسترش ویروس کرونا به تعویق افتاده است.
“تماشای خورشید” عنوان برنامه‌ای است که هر سال با رویکرد بزرگداشت اهالی فرهنگ، اندیشمندان و پژوهشگران حوزه ادب، هنر و فرهنگ از سوی کمیسیون ملی یونسکو ـ ایران برگزار می‌شود.

تاکنون سه برنامه با رویکرد «تماشای خورشید» از سوی کمیسیون ملی یونسکو ـ ایران برای استاد #محمدعلی_موحد (۱۳۹۷)
استاد #یدالله_کابلی‌خوانساری ( ۱۳۹۸) و استاد #مهدی_محقق ( ۱۳۹۹) برگزار شده است.