🔸آغاز چرخشی نو در جهان
▫️دکتر #ابراهیم_جعفری
پس از گذشت یک‌سال، آثار و پیامدهای پاندمی #کرونا، مناسبات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را به کلی تغییر داده است.
#یورگن_هابرماس، جامعه‌شناس و فیلسوف اجتماعی معاصر با اشاره به چنین تغییراتی، گفته است: «کرونا باعث شد ما بفهمیم چقدر نمی‌فهمیم» به تعبیر دیگر، دنیایی که ما خیال می‌کردیم آن را می‌شناسیم، فرو ریخته و جهان در شرف نوعی پارادایم شیفت قرار گرفته است. کرونا اکنون بیش از هر زمان دیگری این تصویر را که ما در جهانی به هم پیوسته و مخاطره‌آمیز زندگی می‌کنیم، ملموس کرده است.
اگر قوه محرکه عصر صنعتی در این شعار خلاصه می‌شد که «گرسنه‌ام»، شعار جامعه جدید این است: «می‌ترسم یا نگرانم»
در جامعه طبقاتی سابق، داشتن سهمی از درآمدها و مزایای اجتماع و برابری یا نابرابری آن مسئله بود؛ اما ایده‌ محوری و مرکزی کنونی ایمنی است و هر کسی می‌کوشد از مخاطرات و ریسک‌ها در امان باشد.
کرونا سبک زندگی، کسب‌و‌کار، فراغت و آموزش را در جهان دگرگون کرده است. به جدایی خانه و محل کار پایان داده و تجارت الکترونیک را کاملا رونق بخشیده است. از سوی دیگر، تقریبا به‌طور کامل پول نقد را از چرخه کسب‌و‌کارهای خرد و کلان همه کشورها حذف نموده و با ایجاد منع و محدویت، حضور فیزیکی در مراکز خرید، فروشگاه‌ها، بانک‌ها و ... را به حداقل رسانده است.
از نظر فرهنگی، کرونا مدارس، دانشگاه‌ها، مراکز علمی و آموزشی و کتابخانه‌ها را تعطیل و نیمه‌فعال کرده و نظام‌های آموزشی که خود را به زیر‌ساخت‌های آموزش مجازی و نوین تجهیز نکرده بودند، با چالش جدی روبه‌رو شدند. این ویروس، مراکز فرهنگی، سالن‌های اجتماعات، اماکن مذهبی و زیارتگاه‌ها، مراکز هنری شامل سینماها، نمایشگاه‌ها، گالری‌ها و مراکز گردشگری یعنی هتل‌ها و رستوران‌ها، تالارها و اماکن ورزشی و باشگاه‌ها را به تعطیلی کشاند.
اما از سوی دیگر و در جهتی کاملا مثبت از نظر فرهنگی، کرونا به خرافات و توهم های غیرعلمی در جوامع پایان داد، باور مردم را به علم و اخذ رویکرد علمی و عقلانی در مواجهه با مسائل و مشکلات تقویت کرده و آنان را به کسب دانش و رعایت قواعد علمی و بهداشتی ترغیب نمود. سبک زندگی پسا‌کرونایی، فرهنگ فراغت را تغییر داد. جوانانی که معمولا از چنگال شتاب و اضطراب رهایی نداشتند، قدم‌زدن‌های طولانی را با صبوری آغاز کردند؛ کاری که پیش‌تر با آن بیگانه بودند. جوانان و میانسالانی که سقف حوصله و تمرکزشان پایین بود، اکنون با مطالعه و کتاب دوباره آشتی کرده‌اند و کتاب‌خواندن به فرهنگ روز و یکی از گزینه‌های گذران اوقات فراغت تبدیل شده است.
جهان پسا‌کرونا بیش از پیش رسانه‌ای شده است. رسانه در این جهان دیگر نه یک تکنیک و فن، که یک زبان و فرهنگ است؛ بستری است که زندگی اجتماعی در آن جریان پیدا می‌کند. نظام‌های آموزشی که با توسعه اینترنت در مراکز آموزشی و مدارس مخالفت می‌‌کردند، اکنون سخت به تکاپو افتاده‌اند که از قافله علم و تکنولوژی عقب نمانند.
از نظر اجتماعی، جهان پسا‌کرونا سبک زندگی جدیدی را شکل داده است؛ از یک‌سو فاصله‌های فیزیکی را افزایش داده؛ ‌‌اما این مسئله نه‌تنها به فاصله اجتماعی و تنهایی دامن نزده، که برعکس نوع جدیدی از نزدیکی‌ها و تعامل های عاطفی را افزایش داده است. یکی از مهم‌ترین آثار چنین وضعیتی را در حوزه خانواده شاهدیم. پیش از این روابط گرم خانوادگی به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته بود؛ حضور اعضا در خانواده کمتر، گفت‌وگوهای صمیمی در حداقل ممکن و خانه به «خوابگاه» تبدیل شده بود؛ اما جهان پسا‌کرونا، بازگشتی دوباره به خانه و احیای روابط گرم خانوادگی را موجب شده است. از سوی دیگر برای گروه‌های دیگری از مردم قرنطینه خانگی بیکاری و فقر و در نتیجه گسترش تنش‌ها و تعارضات خانوادگی را ایجاد کرده است.
اکنون ملت‌ها و دولت‌ها به این درک و دریافت رسیده‌اند که همه در یک کشتی به‌سر می‌برند و هرگونه اِهمال و سستی، کوته‌نگری، سوء‌تفاهم و بی‌اعتمادی یا دشمنی و درگیری می‌تواند این کشتی را برای همه ناامن کند. این وضعیت ضرورت‌های تلاش برای رفتن به طرف جهانی انسانی‌تر در پرتو نوعی «اخلاق جهانی» و بشردوستانه را گوشزد می‌کند؛ اخلاقی که در آن خودخواهی و نفع‌‌طلبی، فردگرایی و ناسیونالیسم افراطی، تبعیض و نابرابری، سوءظن و بی‌اعتمادی، قطبی‌سازی‌، تعارض، تضاد، دشمنی، خشونت و جنگ جای خود را به خیرخواهی و منافع جمعی، عدالت و برابری، گفت‌وگو، تفاهم، همدلی، همفکری، همگامی و همکاری و تعاون برای کاستن از مخاطرات فزاینده می‌دهند. اخلاقی که تفاوت‌های فرهنگی و تنوع و تکثر فرهنگ‌های بومی و ملی را به رسمیت می‌شناسد، از هرگونه تلاشی برای یکدستی می‌پرهیزد و آرمانش
« یک جهان، چندین صدا‌ست».
@dehkade_jahan

#زوم 🔸 نظریه کنش ارتباطی
نظریه #کنش_ارتباطی کتابی دوجلدی است که در سال ۱۹۸۲ توسط #یورگن_هابرماس منتشر شده‌است و در آن هابرماس به ادامه پروژه خود برای بنیان نهادن "علوم اجتماعی در نظریه زبان"که در کتاب در منطق علوم اجتماعی (۱۹۶۷) هدف گذاری شده می‌پردازد. هابرماس در این کتاب تحلیل پیچیده‌ای از جامعه سرمایه‌داری ارائه کرده و روش‌های ممکن را که از طریق آن‌ها می‌توان در برابر اثرات ناشی از #عقل_ابزاری (عقلانیت وبری) پایداری کرد که همانا اخلاق و آزادسازی ارتباطی بود، بررسی کرد و کنش ارتباطی را در برابر کنش معقول و هدف‌دار #ماکس_وبر مطرح ساخت. او از نوشتن این کتاب سه هدف اصلی را دنبال می‌کند:
۱) ارائه‌ مفهومی درباره‌ی خردگرایی ارتباطی.
۲) ارائه‌ طرحی اجتماعی که مفاهیم زیست‌جهان و سیستم را پیوند زند.
۳) ارائه‌ی نظریه‌ای درباره‌ مدرنیته.
نظریه کنش ارتباطی پروژه‌ای نقادانه است که مفهوم استدلال که به صورت آفاقی یا ابزاری پایه‌ریزی شده را به گونه‌ای بازبرمی‌سازد که به کنش ارتباطی آزادی‌بخش مبدل شود. این فرایند بازبرسازی پیشنهاد می‌دهد که " تجزیه و تحلیل درک و شعور و عمل انسان به مثابه یک ساختار زبانی می‌تواند مفید باشد", و هر گفتاری متکی بر پیش‌بینی از رهایی از سلطه غیرضروری است، این ساختار زبانی ارتباطات را می‌توان برای تدوین یک فهم هنجاری از جامعه به کار بست است. این مفهوم‌سازی از جامعه برای"ممکن ساختن مفهوم سازی بافتار زندگی اجتماعی که بر قامت پاراداوکس‌های مدرنیته بنشیند." استفاده می‌شود. کنش ارتباطی، نوعی کنش اجتماعی معطوف به حصول تفاهم می‌باشد. بر مبنای این نظریه، کنش‌گران برای رسیدن به یک درک مشترک از طریق استدلال، وفاق و همکاری با یکدیگر ارتباط متقابل برقرار می‌کنند. هابرماس «خردگرایی ارتباطی» را که درونمایه‌ی اصلی آن «تفاهم» است، در برابر خردگرایی ابزاری قرار می‌دهد. به باور وی، گونه‌های کنش با گونه‌های خردگرایی در پیوند هستند.

#چهره🔸ایده‌های خاص
هدف من هرگز این نبوده که مخاطب زیادی داشته باشم. من حتی به تلویزیون هم نمی‌روم. جهان من، دانشگاه است. درست است که زیاد مصاحبه می‌کنم و برای روزنامه‌ها مقاله می‌نویسم، اما ادیتورها عمدتاً باید به خاطر این ضعف‌های من سرزنش شوند. هدف من داشتن مخاطبان گسترده نیست، بلکه پرداختن به ایده‌های خاص است.
#یورگن_هابرماس (۱۹۲۹-)

Hans-Georg Gadamer
#هانس‌گئورگ_گادامر
#زوم🔸هرمنوتیک هانس گئورگ گادامر
▫️نویسنده: #تونی_ویلسون*
▫️مترجم: #یونس_شکرخواه
علم تاویل متن (#هرمنوتیک) گادامر
(Hans-Georg Gadamer) بر تمامی طیف‌ها از معماری گرفته تا نظریه اجتماعی و مطالعات تلویزیونی، تأثیر فراوانی بر جا گذاشته است. هسته نظریات او در مورد متون و تفسیر و برداشتی که از آنها می‌شود، در قالب چهار نظریه ارایه شده است. این چهار نظریه نحوه #دریافت و فهم #مخاطب را از مضمون یا محتوای یک متن، تشریح می‌کند
▫️فرایندهای دریافت جایگاهی تاریخی دارند و در چارچوب سنتی رخ می‌دهند که #خواننده و #متن به آن تعلق دارند. این همجوشی افق‌ها که از پیش وجود داشته است، به مخاطب اجازه می‌دهد تا به عنوان پیش‌شرط تغییرهای بعدی، شناختی از متن داشته باشد.
▫️این شناخت بازتاب خودآگاهانه #معانی را از سوی خواننده امکان‌پذیر می‌سازد. نوعی تصور از معنای متن که از طریق عاملی گفتگوگونه با #محتوا، با نحوه روند توسعه روایت مقایسه می‌شود.
▫️به همین دلیل #قرائت متن به نوعی بازی لذت‌بخش تبدیل می‌شود که در آن مخاطب مدام به جنبه‌های گوناگون متن توجه می‌کند و در آن غرق می‌شود؛ به گونه‌ای که حضور خود را فراموش می‌کند.
▫️#مخاطبان وارد یک دایره هرمنوتیک زایا می‌شوند که تعابیر و قرائت‌های مختلف ارائه می‌کند و در آن، درک عمیق خواننده از متن با معنی خاصی که به هر بخش خاص از آن (و بالعکس) نسبت داده می‌شود، پیوند می‌خورد. هر خواننده نیز تعابیر مختلف را به سهم خود پالایش می‌کند.
#یورگن_هابرماس معتقد است هرمنوتیک گادامر اساساً سیاسی نیست.
* Tony Wilson

#تراس🔸رسانه‌های همگانی
اگر صحنه‌ای باشد که بتوان به درستی (یا به طور بالقوه) آن را به عنوان #گستره‌همگانی در دنیای امروز که از نظر الکترونیک رسانه‌ای شده است، در نظر گرفت، صحنه رسانه‌های همگانی است.
#یورگن_هابرماس

#کتاب🔸 شناخت و علاقه‌های انسانی
برای کسانی که به روابط بین فکر و عمل توجه دارند، دانش و علایق انسانی به سرعت به عنوان کتابی درخشان - و طرح کلی جسورانه برای یک نظریه اجتماعی جدید شناخته می‌شود.
▫️شناخت و علاقه‌های انسانی
▫️نویسنده: #یورگن_هابرماس
مترجم: ناصرالدین علی تقویان
ناشر: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی
قیمت: ۹۲۰,۰۰۰ ریال
تعدادصفحات:۴۵۷
@Bookcitycc

#روسیه_اوکراین
🔸نظر هابرماس درباره سیاست محتاطانه آلمان در جنگ اوکراین
#یورگن_هابرماس، متفکر سرشناس آلمانی در مقاله‌ای که جمعه ۲۹ آوریل (۹اردیبهشت) در روزنامه زود دویچه سایتونگ نوشت از رویکرد محتاطانه صدراعظم شولتس در مورد کمک نظامی به #اوکراین دفاع کرد.
هابرماس در مقاله خود نسبت به بالاگرفتن بیشتر دامنه جنگ هشدار داده است. او نوشته است که با هر کشته‌، با هر جنایت جنگی که #روسیه با تجاوز خود به اوکراین سبب می‌شود ناظر غربی به لرزه و انزجار می‌افتد و اراده و اصرار به اقدامی در مقابله با این اتفاقات هم فزونی می‌گیرد.
او با این حال از مدعیانی که تردیدی در باور و یقین خود ندارند و با استناد به اخلاق و مسائل وجدانی به مقابله با رویکرد محتاطانه و توام با تامل دولت رفته‌اند ابراز حیرت کرده است. خبرگزاری آلمان

#چهره🔸یورگن هابرماس
▫️نوشته استفانی دونالد*
▫️ترجمه یونس شکرخواه:
#یورگن_هابرماس (Jürgen Habermas) متولد دوسلدورف آلمان (۱۹۲۹-) که ویلیام اوت ویت او را مهم‌ترین نظریه‌پرداز اجتماعی نیمه دوم قرن بیستم نامیده است، به عنوان فیلسوف و روزنامه‌نگار بر مفهوم مدرنیته در اروپا تأمل کرده است. نوشته‌های او در مورد مارکسیسم اروپایی شامل آثاری در زمینه مشارکت سیاسی، افکار عمومی، مشروعیت‌بخشی و #ارتباطات می‌شود.
نوشته‌های #یورگن_هابرماس بیانگر تعهدش به نقد مدرنیته است و در عین حال آرمان‌هایی مثبت برای رفتار دموکراتیک سیاسی ارائه می‌دهد.
او در آثار اولیه‌اش می‌گوید دسترسی جمعی به مناظرات میانجی‌گرانه تأثیر مخربی بر کیفیت زندگی عمومی داشته است. با این حال، کارهای او تاریخ رسانه‌های عمومی، به ویژه فرهنگ فیلم را که با سرگرمی توده مردم در مکان‌های عمومی در تعارض نیست، در بر می‌گیرد.
اسکار نگت و الکساندر کلوگ که از چهره‌های برجسته سینمای نو آلمان هستند، هنگام نوشتن در مورد #سینما و مردم، تحت تأثیر او قرار داشتند.
میریام هنسن نظریه‌پرداز فیلم نیز طبیعت عمومی به سینما رفتن را در پژوهش‌های خود در مورد دوران اولیه سینمای هالیوود، تحت تأثیر افکار هابرماس به رشته تحریر در آورده است.
از نوشته‌های هابرماس به دلایل زیاد بسیار استفاده می‌شود. به عنوان یک روزنامه‌نگار سابق؛ نوشته‌های او برای بسیاری قابل فهم و قابل استفاده است و در جایگاه یک فیلسوف عصر جدید، اشتیاق و شیفتگی فراوانی در نوشته‌های او به چشم می‌خورد.
*Stephanie Donald

#چهره🔸ایده‌های خاص
هدف من هرگز این نبوده که مخاطب زیادی داشته باشم. من حتی به تلویزیون هم نمی‌روم. جهان من، دانشگاه است. درست است که زیاد مصاحبه می‌کنم و برای روزنامه‌ها مقاله می‌نویسم، اما ادیتورها عمدتاً باید به خاطر این ضعف‌های من سرزنش شوند. هدف من داشتن مخاطبان گسترده نیست، بلکه پرداختن به ایده‌های خاص است.
#یورگن_هابرماس (۱۹۲۹-)

🔸یورگن هابرماس
بر روی هشتگ #یورگن_هابرماس کلیک کنید تا به خبرها و نظرهای مرتبط با این متفکر آلمانی در کانال عرصه‌های ارتباطی دست یابید

🔸آيا فرهنگ کافه‌نشينی می‌تواند راه‌حل بحران‌ شبکه‌های‌اجتماعی باشد؟
▫️کافه از بسیاری جهات نخستین #شبکۀ‌اجتماعی بود
🔹اوضاع #رسانه‌های‌اجتماعی چندان خوب نیست و همه‌چیز دربارۀ شیوۀ فعالیت آن‌ها ناگهان مورد بحث و تردید قرار گرفته است. منتقدان مدام از این می‌گویند که رسانه‌های اجتماعی #حریم‌خصوصی کاربران را نقض می‌کنند و اطلاعاتشان را به شرکت‌های دیگر می‌فروشند. یا اینکه با ترفندهای الگوریتمی اخبار را دستکاری می‌کنند و بین مردم تفرقه می‌اندازند و دموکراسی را تضعیف می‌کنند. اگر این رفتارهای رسانه‌های اجتماعی نادرست هستند پس آن‌ها باید چه کنند؟ چه خبرهایی را باید منتشر کنند؟ الگوی کسب‌و‌کارشان باید چگونه باشد؟ اصلاً نقش اجتماعی‌شان باید چه باشد؟ پاسخ این پرسش‌ها را باید در مفهوم حوزۀ عمومیِ (گستره همگانی) #یورگن_هابرماس، فیلسوف آلمانی، یافت؛ آنجا که می‌گوید تاریخ حوزۀ عمومیِ جهان غرب ریشه در یک سنت خاص دارد: کافه‌های قدیم اروپا.
ادامه مطلب

#فلسفه #جور_دیگر
🔸عقل از چه تاثیر می‌گیرد؟
🔻برخی از پاسخ‌‌ها:
#ایمانوئل_كانت: از عليت و زمان و مكان
#لودویگ_ويتگنشتاين: حدود ناطقه (مفاهيم كلامی)
#فریدریش_نيچه: نيازهای‌جسمی و روانی
#کارل_ماركس: معيشت‌ (شرايط اجتماعی)
#میشل_فوكو: از ساخت قدرت
#یورگن_هابرماس: از تعلق (علايق بشری)
#زیگموند_فرويد: از ضمير ناخودآگاه
#مارتین_هايدگر: از دوره‌های تاريخی
🔹... و اما یک ماجرا: به يك نفر گفتند دمر آب نخور عقلت كم می‌شه!
گفت: #عقل چيه؟
گفتند: هيچی آبتو بخور!