پروفسور #مهدی_محسنیان‌راد که یکی از اساتید برجسته کشور  است و آثار زیاد و ارزشمندی در حوزه #ارتباطات دارد، در گفتگوی مشترک با خبرنگاران سایت‌های خبری «انتخاب» و «جماران» درباره آنچه دستور اخیر ستاد ملی مقابله با کرونا درباره عدم انتشار نسخه کاغذی روزنامه‌ها نامیده می‌شود، گفت: بی تردید کشور‌هایی که حکومت‌ها مانع نمی‌شوند که مطبوعاتشان نیاز‌های واقعی مخاطبانشان را تأمین کنند و در قبال آن مزدشان را از طریق دستیابی به  استقبال مردم از کارشان – یعنی تیراژ بالا –تأمین کنند، مجبور نمی‌شوند که دست نیاز خود را در مقابل دولت‌ها دراز و کاغذ یارانه‌ای و آگهی دولتی دریافت کنند و به هنگام کرونا چنین مشکلاتی داشته باشند.
وی افزود: فشار‌های دیرپای حکومتی بر #مطبوعات ایران دیگر رمقی برای آن‌ها نگذاشته است. این آمار‌ها که عرض می‌کنم واقعیت تلخی را نشان می‌دهد که تیراژ مجموع روزنامه‌های ما در ایران معادل هر ۱۰۰۰ نفرفقط  ۱۲ نسخه است. این در شرایطی است که میانگین مذکور در جهان ۹۸ و از نظر قاره‌ای در اروپا ۱۹۴ نسخه، در آمریکای شمالی ۹۲ نسخه و در آفریقا ۱۳ نسخه است.   سهم مذکور در کشور‌های مسلمان نیز دوبرابر ما و ۲۵ نسخه است. بالاترین را ژاپنی‌ها دارند با ۵۵۱ نسخه (۴۶ برابر ما)  آیا لازم نیست که فکر کنیم در این چهل سال با مطبوعات چه کردیم که اینگونه نحیف و لاغر شده اند؛ و بپرسیم این مطبوعات از طریق #خودسانسوری لجام‌گسیخته و شاید از سر ناچاری شان با مردم چه کردند و چرا نتوانستند نورافکن‌های قلم خود را رو به فساد گسترده و جناح بازی‌های چند دهه، روشن کنند که اینگونه جایی در سبد مصرف رسانه‌ای مردم نیابند؛ بنابراین فکر می‌کنم درد امروز مطبوعات ایران باید بسیار عمیق‌تر از فرمان عدم چاپ کاغذی ارشاد به واسطه کرونا باشد.
محسنیان راد بیان کرد: اصولاً در همه نقاط جهان، #روزنامه تنها رسانه‌ای است که تداوم استفاده از آن منوط به اخذ تصمیمات مکرر و هر روزه مخاطب است. زیرا اوست که هر روز باید دست توی جیبش کند و آن شماره روزنامه مورد نظرش را بخرد. پس هر روز رضایت خود را از محتوا با پرداخت وجه روزنامه بروز می‌دهد. درست است که در همه جهان سهمی از فروش روزنامه‌های کاغذی از طریق آبونمان سالانه فروخته می‌شود، اما آخرین آمار‌ها در اکثر کشور‌ها حاکی از بالا بودن سهم تک فروشی است؛ بنابراین حیات یک روزنامه بستگی به این دارد که چقدر مخاطبین خود را راضی نگه می‌دارد، نه آنکه چقدر سه قوه حکومتی را راضی نگهداشته است. اگر مخاطبین روزنامه نیاز‌های مورد انتظارشان برآورده شود، شمارگان روزنامه نیز بالا می‌رود، به تبع آن آگهی‌هایشان افزایش می‌یابد و درآمدشان اجازه خواهد داد روزنامه نگاران تحصیلکرده‌تر تمام وقت را استخدام کنند و محتوای کاربردی تری را تولید کنند. بی‌نیاز‌تر به حکومت شوند که با کاغذ یارانه ای، آنان را نیازمند خود کند و با زندان و توقیف، آن‌ها را  دائم از اجرای وظایف اصلی‌شان که مهمترین آن دیده بانی همه منابع قدرت و بخش‌های گوناگون جامعه است بازدارند.
این نظریه پرداز و استاد برجسته ارتباطات ادامه داد: از روزگاری که عصر #رسانه‌های_نوین فرا رسید و امکان دیجیتالی شدن مطبوعات فراهم شد، روزنامه‌ها در کشور‌هایی که حقوق مؤلف در آن‌ها رعایت می‌شود به راحتی توانستند پس از ایجاد سایت، نسخه‌های اینترنتی خود را بفروشند و اگر کسی از آن‌ها کپی برداری کند و مطالبش را در اختیار آشنایان خود قرار دهد، مجرم محسوب شود. در حالیکه مطبوعات ایران، آنگونه که کشور‌های عضو کنوانسیون حقوق مؤلف دارند، چنین امکانی را ندارند.
محسنیان راد گفت: برای اینکه فرهنگ توجه به حقوق مؤلف را بیشتر توضیح دهم، به کنفرانسی اشاره می‌کنم که حدود ۲۰ سال پیش در یکی از کشور‌ها برگزار می‌شد  و من در آن شرکت کرده بودم.  پس از ارائه مقاله‌ام، یک استاد استرالیایی نیز مقاله‌اش را ارائه داد. از او خواستم که در صورت امکان یک نسخه از مقاله‌اش را به من دهد. ولی وی گفت که  این آخرین نسخه است و نسخه‌ای دیگر ندارد. گفتم ممکن است مقاله را به من دهید تا از آن کپی بگیرم؟ مقاله را گرفتم و با خود به قسمت کپی برداری بردم، اما متصدی دستگاه کپی وقتی به پلاک روی سینه من نگاه کرد و متوجه شد که آن مقاله به نام خودم نیست، گفت: «متاسفم تنها خود نویسنده می‌تواند از این مقاله زیراکس بگیرد.» همین مساله باعث شد تا من از نویسنده مقاله خواهش کردم همراه من بیاید که یک نسخه کپی تهیه کنم. می‌خواهم بگویم حقوق مولف تا این اندازه در آن کشور‌ها نهادینه شده است.
این استاد دانشگاه بیان کرد: از آنجا که فضای نهادینه شده‌ای در پاسداری از #حقوق‌مولف در ایران وجود ندارد، مطبوعات نمی‌توانند اگر نسخه کاغذی  منتشر نکنند با درآمد فروش اینترنتی خود، هزینه‌های نیروی انسانی و تالیف خود را تامین کنند.

انجمن صنفی روزنامه نگاران استان تهران:
🔸اخراج روزنامه‌نگاران را تقبیح می‌کنیم
تاریخ ۱۶۰ سالۀ #مطبوعات ایران هیچگاه شاهد چنین وضع دشوار و نفس گیری نبوده است. اگرچه در این تاریخ طولانی همواره سایۀ ناخجستۀ برخوردهای حذفی امنیتی بر سر مطبوعات و #روزنامه‌نگاران ایران سنگینی داشته است، اما اینک براثر انواع و اقسام بحران‌ها و بی‌برنامگی‌هایی که به مطبوعات کشور تحمیل گردیده، حتی بقای مطبوعات و خصوصاً روزنامه‌ها، قویاً به مخاطره افتاده است. در این میان به ویژه مطبوعاتی که بطور مستقیم یا غیر مستقیم وابسته به نهادها و سازمانهای دولتی و عمومی نیستند، و از بودجه عمومی کشور تامین مالی نمی‌شوند بسیار بیشتر تحت فشار و در معرض خطراند.
بحران اقتصاد مطبوعات به اندازه‌ای سنگین شده است که تاب و توان از آنها گرفته و به سختی می‌توانند این روزهای دشوار را پشت سر بگذارند. متأسفیم که در این وضعیت سخت و نفس گیر، اولین گروهی که دچار آسیب شده و امنیت شغلی خود را از دست می‌دهند، روزنامه‌نگاران هستند.
از سال گذشته تاکنون، تعداد قابل ملاحظه‌ای روزنامه‌های مستقل و حتی برخی روزنامه‌های وابسته به نهادهای عمومی، مثل روزنامه‌های #شرق، #اعتماد، #ابتکار، #جهان_صنعت، #ایران، #شهروند و … به عنوان اولین راه برای کاهش هزینه‌ها و امکان بقا، اقدام به #اخراج تعدادی از روزنامه‌نگاران خود کرده‌اند. انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران اخراج روزنامه‌نگاران را تقبیح کرده و تأکید دارد امنیت شغلی روزنامه‌نگاران می‌بایست محترم شمرده شده و از اخراج روزنامه‌نگاران اکیداً خودداری شود. روزنامه‌نگاران رکن اصلی خانوادۀ یک روزنامه‌اند. هیچ خانواده‌ای برای کاهش هزینه‌ها و مقابله با بحران اقتصادی اعضای خود را از خانه بیرون نمی‌کند.
اما از سوی دیگر این واقعیت تلخ و مهلک نیز پیش روی ماست که غیر از روزنامه‌نگاران که تنها هستند، روزنامه‌ها به ویژه در مطبوعات مستقل هم تنها مانده‌اند. میزان بی‌برنامگی و بی‌اعتنایی دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به مصائب روزنامه‌ها به اندازه‌ای است که موجب می‌شود گمان بریم که شاید از بلایی که درحال نزول بر سر مطبوعات است استقبال هم می‌کند و مطبوعات را رها کرده‌اند تا خود به مرگ اقتصادی و تدریجی از بین بروند.
برخورداری از #مطبوعات_آزاد و مستقل، حق ذاتی و اساسی ملت است. در اینجا مسئله تنها بیکاری یا اخراجِ غیرمسئولانه برخی #خبرنگاران نیست بلکه مسئله ضایع شدنِ یک حق اساسی ملت در دستیابی به رسانه‌های آزاد و مستقل است. همانگونه که توقیف و لغو امتیاز غیرقانونی مطبوعات محکوم و ناقض حقوق اساسی مطبوعات و روزنامه‌نگاران و ملت است، بی‌ارادگی و بی‌برنامگی دولت برای حل مشکلات اقتصادی ناشی از بحرانهای موجود که به مطبوعات نیز تحمیل شده است، به عنوان زمینه‌ساز از بین رفتن مطبوعات یکی از مصادیق نقض حق‌های مطبوعات و حقوق ملت است. انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران بی‌توجهی دولت و وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی به وضعیت مطبوعات را قویاً تقبیح کرده و خواستار آن است که دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با پذیرش مسئولیتی که بر عهده دارند، به فوریت و با اتخاذ راه حل‌های مؤثر و فوری اقدامات لازم برای کاهش مشکلات اقتصادی مطبوعات به انجام رسد. این وظیفه البته تنها مختص دولت هم نیست، شرکت‌ها و بنگاه‌های خصوصی، نهادهای غیردولتی و مدنی و بخش خصوصی ما هم بر پایه اصل مسئولیت اجتماعی باید به صحنه بیایند و از کیانِ روزنامه‌نگاری مستقل که به نوعی مدافع حقوق همه آحاد جامعه است حمایت کنند. همچنین از آنجا که شرایط تحمیل شده به مطبوعات دشوار و پیچیده است و از انجا که حضور و فعالیت مطبوعات آزاد و مستقل یکی از حقوق ملت و نیازهای عمومی و حافظ منافع ملی است و از انجا که بدون مشارکت جمعی نمی‌توان گام مؤثری برداشت،انجمن از عموم همکاران، اساتید ارتباطات، کارشناسان و مدیران مطبوعات علاقمندان دعوت می‌کند تا با مشارکت فکری فعال دیدگاهها و نظرات خود را برای برون رفت از بحران مهلک کنونی مطبوعات ایران با انجمن در میان بگذارند. انجمن با ملاحظۀ محدودیتهای بهداشتی ناشی از شیوع کووید ۱۹ با احترام فراوان به مشارکت‌کنندگان در این بحث، به شکل مکتوب، جلسات محدود حضوری و برخط، نظرها و پیشنهادها بررسی و جمع‌بندی و منتشر خواهد کرد.
انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران امیدوار است با مشارکت جمعی بتواند گزارش نهایی را پایان تیرماه جاری تنظیم و اعلام نمائیم.

🔸مسائل رسانه‌های مکتوب و تحولات دیجیتال
▫️ خبرهای بد #مطبوعات ایران از کجا آب می‌خورد؟
▫️سرنوشت روزنامه‌داری در ایران چه خواهد شد؟
▫️رسانه‌های چاپی معتبر چگونه در #فضای_دیجیتال خود را بازمی‌یابند؟ تجربه واشینگتن پست در این زمینه به ما چه می‌گوید؟
▫️روندهای آینده رسانه‌ها در فضای دیجیتال:
اثرگذاری ابزارهای #هوش‌مصنوعی و پردازش چندرسانه‌ای‌ها، تشدید رقابت‌ها در بهینه‌سازی محتوا برای موتورهای جست‌وجو، جلب اعتماد در مقابل اخبار جعلی، تعامل با بسترهای تجمیع، حرکت به سوی فرهنگ سازمانی چالاک و جذب نوآوری، تحول در چندرسانه‌ای‌ها
برنامه طلوع از شنبه تا چهارشنبه، ساعت ۹ صبح از شبکه چهار سیما پخش می‌شود

#کتاب #روزنامه‌نگاری #مطبوعات_ایران
▫️سرگذشت مطبوعات ایران
▫️اثر #سیدفرید_قاسمی
🔸واکاوی یک سرگذشت
▫️#یونس_شکرخواه
▫️منبع: بخارا مهر ١٣٨٠ شماره ٢٠
🔹فایل پیوست را دانلود کنید

سیدفرید قاسمی روزنامه‌نگار پیشکسوت:
🔸انتشار مجله صف به مدت ١٠٠ سال، یک رخداد ملی قابل تحسین است
#سیدفرید_قاسمی، #روزنامه‌نگار پیشکسوت که به حافظه تاریخ مطبوعات ایران مشهور است، با حضور در تحریریه ماهنامه #صفِ ارتش جمهوری اسلامی ایران، گفت: انتشار مجله صف به مدت یکصد سال آن هم به صورت مستمر، یک رخداد ملی قابل تحسین است.
به گزارش روابط عمومی ارتش، در آستانه یکصدمین سالگرد انتشار مجله صف به‌عنوان با سابقه‌ترین نشریه کشور که به مدت صد سال به صورت مستمر منتشر می‌شود؛ سیدفرید قاسمی یکی از برجسته‌ترین صاحب‌نظران در زمینه تاریخ #مطبوعات ایران به همراه دو تن از سردبیران سابق این ماهنامه در دفتر نشریه حضور یافت.
وی در گفت و گویی با تحریریه مجله صف، مجله صف را نماد نظم و انضباط ارتش دانست و گفت: چاپ مستمر و بدون وقفه نشریه صف بیانگر آن است که هرجا نظم و انضباط وجود دارد، در پی آن استمرار و پیوستگی به دست می‌آید.
وی افزود: ما باید افتخار کنیم که در کشورمان یک مجله صد ساله داریم و اهالی رسانه باید در خصوص هرچه پررنگ شدن سالگرد یکصد سالگی نشریه صف تلاش کنند چرا که احترام گذاشتن به پیشینه‌ها و ریشه‌های عناصر فرهنگی مانند نشریات، مراکز علمی، فرهنگی، نظامی و هویت ملی باعث قوام و دوام یک جامعه می‌شود.
گفتنی است سیدفرید قاسمی یکی از برجسته‌ترین صاحب‌نظران در زمینه تاریخ مطبوعات ایران به شمار می‌رود. وی بیش از صدها کتاب و مقاله در زمینه تاریخ مطبوعات ایران و #روزنامه‌نگاری نوشته است.
 مجله صف کنونی با عنوان #قشون در اسفندماه ١٣٠٠ خورشیدی تأسیس و از آن زمان تاکنون با عناوینی از قبیل قشون (١٣٠٠ تا ١٣١۴)، #مهنامه ارتش (١٣١۴ تا ١٣٢۵)، مجله #ارتش (١٣٢۵-١٣٣٠)، مجله عمومی ارتش (٢٣٣٠-١٣٣١) و ماهنامه ارتش (١٣٣١ تا ١٣۵٧) منتشر شده و پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز با نام صف چاپ و منتشر می‌شود