۷- با بیش از یک متخصص صحبت کنید
خمسی سفارش می‌کند که پوشش خبری خود را بر پایه بیش از چیزی که یک مقام رسمی می‌گوید استوار کنید: «به #سابقه و #پیش‌زمینه نگاه کنید. ویروس‌شناسان مختلف قطعات مختلف پازل را در دست دارند. مواظب کسی که ادعا می‌کند کل پازل را در اختیار دارد باشید.»
۸- وقتی تصمیم می‌گیرید به کدام شایعه بپردازید، نکته‌های زیر را در نظر داشته باشد
از توجه‌کردن به شایعاتی که فقط در جمع کوچکی می‌چرخد یا افراد کمی به آن جلب می‌شوند پرهیز کنید. اینجا پنج سئوال هست برای اینکه مشخص کنند آیا یک شایعه به حد کفایت بزرگ شده است که ارزش توجه داشته باشد یا نه:
- این #شایعه چقدر توجه به خود جلب کرده است و این میزان جلب‌توجه چقدر قابل‌مقایسه است با محتواهای مشابه در پلتفرمی که شایعه در آن می‌چرخد؟
- آیا بحث بر سر این شایعه فقط به یک جمع آنلاین محدود شده است؟
- آیا شایعه در حال انتقال از پلتفرمی به پلتفرم دیگر است؟
- آیا یک #اینفلوئنسر یا یک حساب کاربری تاییدشده آن شایعه را به اشتراک می‌گذارد؟
- آیا رسانه‌های بزرگ آن شایعه را پوشش داده‌اند؟
۹- اگر تصمیم گرفتید که یک شایعه را خنثی کنید، روی #حقایق متمرکز شوید مخصوصا در تیترها و توییت‌ها
ما در محتواهای آموزشی قبلی، به روزنامه‌نگاران توصیه می‌کردیم که با به کار نبردن زبانی که شایعات با آن منتشر شده‌اند در تیترها، بزرگنمایی‌شان را کم کنند. اما الان این فکر را اصلاح می‌کنیم: #تحریریه‌ها باید تیترهای خود را سازگار با هر پلتفرمی بنویسند و تمایزی بین تیترهایی قایل شوند که مخاطبان در رسانه‌های اجتماعی می‌بینند با تیترهایی که وقتی در موتورهای جست‌وجو دنبال اطلاعاتند می‌بینند.
برای تیترهایی که #مخاطبان احتمالا به‌واسطه خوراک‌های‌خبری الگوریتمی به آنها برمی‌خورند، مثل تیترهایی در #توییتر یا #فیسبوک، در نظر داشته باشید که مخاطبان شاید تا آن موقع چیزی درباره شایعه ندیده یا نشنیده باشند. هدف این است که از بزرگ‌شدن شایعه جلوگیری شود. خبرنگاران نمی‌خواهند اگر خوانندگان اتفاقی یک تیتر را خواندند سهوا گمراه‌شان کنند بنابراین اگر در صورت لزوم یک شایعه را در این پلتفرم‌ها تکرار نکنید، تا وقتی که آن را اصلاح کنید.
با وجود این، در مورد تیترهایی که از طریق #موتورهای‌جستجو مثلا #گوگل یا #بینگ یا حتی #یوتیوب به دست می‌آیند، همین که خوانندگان #کلمات_کلیدی خاصی را جست‌وجو می‌کنند به این معنی است که تا آن موقع چیزی درباره شایعه شنیده‌اند. نگرانی بزرگ‌کردن شایعه در اینجا کمتر است. به‌علاوه، هدف این است که ما زودتر از گمراه‌کنندگان و هراس‌افکنان به آن مخاطب دست پیدا کنیم که درباره یک شایعه مطلبی جست‌وجو می‌کند. گنجاندن کلمات کلیدی یک شایعه در تیترهایتان می‌تواند به این خوانندگان کمک کند که به‌سرعت محتوای شما را پیدا کنند و این احتمال را که به دام داده‌های بی‌ارزش گمراه‌کننده بیفتند کمتر می‌کند.
تیترها خیلی مهمند، حتی اگر بدنه متن شامل توضیحات دقیقی باشد درباره اینکه چرا یک شایعه درست نیست. خیلی از افراد بیشتر از یک تیتر یا توییت را نمی‌خوانند.
اگر برای مطلبی که می‌خواهد یک شایعه را خنثی کند جا دارید، تکنیک‌های #ساندویچ‌حقیقت #جورج_لکاف زبانشناس را به خاطر داشته باشید: با حقیقتِ ماجرا شروع کنید، به دروغ اشاره کنید (بدون استفاده از زبان خاص آن دروغ) و دوباره به حرف درست بازگردید. بریونی سوایر – تامپسون و اولریک اکر از دانشکده روان‌شناسی وسترن استرالیا در مقاله‌ای نوشته‌اند که بیان‌کردن یک دروغ قبل از اینکه به اشتباه بودن آن اشاره کنیم «می‌تواند مطلوبیت آن مفهوم غلط را افزایش دهد و احتمال این خطر را زیاد کند که آن مفهوم غلط بعدا به‌اشتباه همچون حرفی که درست است به خاطر بیاید».
۱۰- مطلب‌تان را طوری بنویسید که پردازشش راحت باشد
بگذارید مطلب‌تان ساده و کوتاه بماند. از طراحی‌های گرافیکی برای مصور کردن نکته‌هایتان استفاده کنید و مطمئن شوید که خواندن حرف‌های درست راحت‌تر از شایعات شده است (مثلا با استفاده از فونت درشت‌تر یا بولد کردن آنچه درست است). از ردیف‌کردن تمام #داستان‌های‌ساختگی بپرهیزید. برای مغز ما دشوار است که دریابد چه چیزی درست است و چه چیزی غلط، به‌خصوص وقتی شما دارید به‌سرعت صفحه‌نمایش را می‌خوانید و پایین می‌آیید. راه‌هایی جالب و ساده برای متمرکز شدن روی واقعیت‌ها پیدا کنید و قدم‌هایی ملموس را به مخاطب پیشنهاد دهید که می‌تواند بردارد.
۱۱- از لحن مسخره‌کننده یا تحقیرآمیز بپرهیزید
ترس مردم از ویروس واقعی است، حتی اگر برخی از نظریات در این باب به انحراف رفته باشند. یک درمانه اشتباه برای این بیماری شاید نامعقول به نظر برسد، اما «باورنکردنی» یا «عجیب‌وغریب» نامیدن آنها شاید خوانندگان را بگریزاند یا باعث شود آنها به باورهای خود راسخ‌تر شوند.
خمسی سفارش می‌کند که پوشش خبری خود را بر پایه بیش از چیزی که یک مقام رسمی می‌گوید استوار کنید: «به #سابقه و #پیش‌زمینه نگاه کنید. ویروس‌شناسان مختلف قطعات مختلف پازل را در دست دارند. مواظب کسی که ادعا می‌کند کل پازل را در اختیار دارد باشید.»
۸- وقتی تصمیم می‌گیرید به کدام شایعه بپردازید، نکته‌های زیر را در نظر داشته باشد
از توجه‌کردن به شایعاتی که فقط در جمع کوچکی می‌چرخد یا افراد کمی به آن جلب می‌شوند پرهیز کنید. اینجا پنج سئوال هست برای اینکه مشخص کنند آیا یک شایعه به حد کفایت بزرگ شده است که ارزش توجه داشته باشد یا نه:
- این #شایعه چقدر توجه به خود جلب کرده است و این میزان جلب‌توجه چقدر قابل‌مقایسه است با محتواهای مشابه در پلتفرمی که شایعه در آن می‌چرخد؟
- آیا بحث بر سر این شایعه فقط به یک جمع آنلاین محدود شده است؟
- آیا شایعه در حال انتقال از پلتفرمی به پلتفرم دیگر است؟
- آیا یک #اینفلوئنسر یا یک حساب کاربری تاییدشده آن شایعه را به اشتراک می‌گذارد؟
- آیا رسانه‌های بزرگ آن شایعه را پوشش داده‌اند؟
۹- اگر تصمیم گرفتید که یک شایعه را خنثی کنید، روی #حقایق متمرکز شوید مخصوصا در تیترها و توییت‌ها
ما در محتواهای آموزشی قبلی، به روزنامه‌نگاران توصیه می‌کردیم که با به کار نبردن زبانی که شایعات با آن منتشر شده‌اند در تیترها، بزرگنمایی‌شان را کم کنند. اما الان این فکر را اصلاح می‌کنیم: #تحریریه‌ها باید تیترهای خود را سازگار با هر پلتفرمی بنویسند و تمایزی بین تیترهایی قایل شوند که مخاطبان در رسانه‌های اجتماعی می‌بینند با تیترهایی که وقتی در موتورهای جست‌وجو دنبال اطلاعاتند می‌بینند.
برای تیترهایی که #مخاطبان احتمالا به‌واسطه خوراک‌های‌خبری الگوریتمی به آنها برمی‌خورند، مثل تیترهایی در #توییتر یا #فیسبوک، در نظر داشته باشید که مخاطبان شاید تا آن موقع چیزی درباره شایعه ندیده یا نشنیده باشند. هدف این است که از بزرگ‌شدن شایعه جلوگیری شود. خبرنگاران نمی‌خواهند اگر خوانندگان اتفاقی یک تیتر را خواندند سهوا گمراه‌شان کنند بنابراین اگر در صورت لزوم یک شایعه را در این پلتفرم‌ها تکرار نکنید، تا وقتی که آن را اصلاح کنید.
با وجود این، در مورد تیترهایی که از طریق #موتورهای‌جستجو مثلا #گوگل یا #بینگ یا حتی #یوتیوب به دست می‌آیند، همین که خوانندگان #کلمات_کلیدی خاصی را جست‌وجو می‌کنند به این معنی است که تا آن موقع چیزی درباره شایعه شنیده‌اند. نگرانی بزرگ‌کردن شایعه در اینجا کمتر است. به‌علاوه، هدف این است که ما زودتر از گمراه‌کنندگان و هراس‌افکنان به آن مخاطب دست پیدا کنیم که درباره یک شایعه مطلبی جست‌وجو می‌کند. گنجاندن کلمات کلیدی یک شایعه در تیترهایتان می‌تواند به این خوانندگان کمک کند که به‌سرعت محتوای شما را پیدا کنند و این احتمال را که به دام داده‌های بی‌ارزش گمراه‌کننده بیفتند کمتر می‌کند.
تیترها خیلی مهمند، حتی اگر بدنه متن شامل توضیحات دقیقی باشد درباره اینکه چرا یک شایعه درست نیست. خیلی از افراد بیشتر از یک تیتر یا توییت را نمی‌خوانند.
اگر برای مطلبی که می‌خواهد یک شایعه را خنثی کند جا دارید، تکنیک‌های #ساندویچ‌حقیقت #جورج_لکاف زبانشناس را به خاطر داشته باشید: با حقیقتِ ماجرا شروع کنید، به دروغ اشاره کنید (بدون استفاده از زبان خاص آن دروغ) و دوباره به حرف درست بازگردید. بریونی سوایر – تامپسون و اولریک اکر از دانشکده روان‌شناسی وسترن استرالیا در مقاله‌ای نوشته‌اند که بیان‌کردن یک دروغ قبل از اینکه به اشتباه بودن آن اشاره کنیم «می‌تواند مطلوبیت آن مفهوم غلط را افزایش دهد و احتمال این خطر را زیاد کند که آن مفهوم غلط بعدا به‌اشتباه همچون حرفی که درست است به خاطر بیاید».
۱۰- مطلب‌تان را طوری بنویسید که پردازشش راحت باشد
بگذارید مطلب‌تان ساده و کوتاه بماند. از طراحی‌های گرافیکی برای مصور کردن نکته‌هایتان استفاده کنید و مطمئن شوید که خواندن حرف‌های درست راحت‌تر از شایعات شده است (مثلا با استفاده از فونت درشت‌تر یا بولد کردن آنچه درست است). از ردیف‌کردن تمام #داستان‌های‌ساختگی بپرهیزید. برای مغز ما دشوار است که دریابد چه چیزی درست است و چه چیزی غلط، به‌خصوص وقتی شما دارید به‌سرعت صفحه‌نمایش را می‌خوانید و پایین می‌آیید. راه‌هایی جالب و ساده برای متمرکز شدن روی واقعیت‌ها پیدا کنید و قدم‌هایی ملموس را به مخاطب پیشنهاد دهید که می‌تواند بردارد.
۱۱- از لحن مسخره‌کننده یا تحقیرآمیز بپرهیزید
ترس مردم از ویروس واقعی است، حتی اگر برخی از نظریات در این باب به انحراف رفته باشند. یک درمانه اشتباه برای این بیماری شاید نامعقول به نظر برسد، اما «باورنکردنی» یا «عجیب‌وغریب» نامیدن آنها شاید خوانندگان را بگریزاند یا باعث شود آنها به باورهای خود راسخ‌تر شوند.
🔸سایت‌های روزنامه‌ها؛ آنچنان که هست
▫️#یونس_شکرخواه
عده‌ای می‌گویند وب سایت‌های #روزنامه‌ها بی‌فایده هستند. آنها می‌گویند این #سایت‌ها نه از نظر میزان کاربران و نه از جنبه جذب آگهی موفق نبوده‌اند و لذا بود و نبودشان تفاوتی ندارد.
این افراد اگر کمی با گزارش‌های فنی و همچنین با کارکردهای بهینه سازی برای #موتورهای‌جستجو آشنا باشند، به راحتی متوجه روند رو به رشد سایت‌های روزنامه‌های ایران خواهند شد، امری که به طرزی آشکارتر در سایت‌های روزنامه‌های بین‌المللی نظیر #نیویورک‌تایمز و #گاردین قابل تعقیب است.
اما آیا علیرغم رشد سایت‌های #روزنامه‌های‌ایرانی، ظرفیت موجود آنها سقف پیشروی است یا کف آن؟
آنچه بدیهی به نظر می‌رسد این واقعیت است که سایت‌های روزنامه‌ها دقیقا در زمان‌هایی که ماشین‌های چاپ متوقف است و جهان در حرکت؛ به سبب قدرت پوشش ۲۴ ساعته خود کمک بزرگی به غیبت خبری روزنامه‌های خود می‌کنند. این کمک؛ همه روزه پس از قرار گرفتن روزنامه‌ها بر روی پیشخوان آغاز می‌شود و در روزهای پنجشنبه و جمعه و در روزهای تعطیل رسمی به اوج می‌رسد. فراموش نکنیم که بار خبررسانی در تعطیلات چند هفته‌ای نوروز هم فقط و فقط بر دوش سایت‌های روزنامه‌هاست.
مشکل اصلی سایت‌های ایرانی را باید در محتوای آنها یافت. این محتوا عمدتا کپی شده از خبرگزاری‌هاست و لذا موتورهای جستجو هم به دلیل همین کپی‌کاری - و در اصطلاح آنلاین ژورنالیسم به دلیل #داپلیکیت_کانتنت بودن- به سایت‌ها رتبه نمی‌دهند. رتبه در واقع به تعداد خبرهای منتشر شده تعلق نمی‌گیرد و بیشتر بر تولیدی بودن آنها (چه تالیف و چه ترجمه) متمرکز است.
به گمان من که دست‌کم در راه‌اندازی دو سایت برای دو روزنامه تجربه دارم، کپی‌کاری در ذات #آنلاین‌ژورنالیسم ایرانی نیست و مشکل از آنجا ریشه می‌گیرد که روزنامه‌ها حاضر نشده‌اند برای سایت‌های خود تحریریه مستقل فراهم کنند تا در چند شیفت به صورت ۲۴ ساعته کار کنند.
به جز مشکل تحریریه مستقل؛ موضوع‌های فنی و زیرساختی نیز برای رفتار تعاملی آنلاین مطرح است که بحث دیگری را می‌طلبد.
▫️#یونس_شکرخواه
عده‌ای می‌گویند وب سایت‌های #روزنامه‌ها بی‌فایده هستند. آنها می‌گویند این #سایت‌ها نه از نظر میزان کاربران و نه از جنبه جذب آگهی موفق نبوده‌اند و لذا بود و نبودشان تفاوتی ندارد.
این افراد اگر کمی با گزارش‌های فنی و همچنین با کارکردهای بهینه سازی برای #موتورهای‌جستجو آشنا باشند، به راحتی متوجه روند رو به رشد سایت‌های روزنامه‌های ایران خواهند شد، امری که به طرزی آشکارتر در سایت‌های روزنامه‌های بین‌المللی نظیر #نیویورک‌تایمز و #گاردین قابل تعقیب است.
اما آیا علیرغم رشد سایت‌های #روزنامه‌های‌ایرانی، ظرفیت موجود آنها سقف پیشروی است یا کف آن؟
آنچه بدیهی به نظر می‌رسد این واقعیت است که سایت‌های روزنامه‌ها دقیقا در زمان‌هایی که ماشین‌های چاپ متوقف است و جهان در حرکت؛ به سبب قدرت پوشش ۲۴ ساعته خود کمک بزرگی به غیبت خبری روزنامه‌های خود می‌کنند. این کمک؛ همه روزه پس از قرار گرفتن روزنامه‌ها بر روی پیشخوان آغاز می‌شود و در روزهای پنجشنبه و جمعه و در روزهای تعطیل رسمی به اوج می‌رسد. فراموش نکنیم که بار خبررسانی در تعطیلات چند هفته‌ای نوروز هم فقط و فقط بر دوش سایت‌های روزنامه‌هاست.
مشکل اصلی سایت‌های ایرانی را باید در محتوای آنها یافت. این محتوا عمدتا کپی شده از خبرگزاری‌هاست و لذا موتورهای جستجو هم به دلیل همین کپی‌کاری - و در اصطلاح آنلاین ژورنالیسم به دلیل #داپلیکیت_کانتنت بودن- به سایت‌ها رتبه نمی‌دهند. رتبه در واقع به تعداد خبرهای منتشر شده تعلق نمی‌گیرد و بیشتر بر تولیدی بودن آنها (چه تالیف و چه ترجمه) متمرکز است.
به گمان من که دست‌کم در راه‌اندازی دو سایت برای دو روزنامه تجربه دارم، کپی‌کاری در ذات #آنلاین‌ژورنالیسم ایرانی نیست و مشکل از آنجا ریشه می‌گیرد که روزنامه‌ها حاضر نشده‌اند برای سایت‌های خود تحریریه مستقل فراهم کنند تا در چند شیفت به صورت ۲۴ ساعته کار کنند.
به جز مشکل تحریریه مستقل؛ موضوع‌های فنی و زیرساختی نیز برای رفتار تعاملی آنلاین مطرح است که بحث دیگری را می‌طلبد.
🔸فرصت دو ماهه اروپا به گوگل
#کمیسیون_اروپا اعلام کرد که به #گوگل دوماه فرصت می‌دهد تا یا روش ارائه نتایج جستجوی اینترنتیِ پروازها و هتل‌ها و نحوه رتبه بندی آنها را بهبود بخشد، یا با مجازات‌های این بلوک روبرو شود.
شرکت‌های هواپیمایی و هتل‌داران می‌گویند سرویس‌های جستجوی گوگل برای این بخش‌ها باید شفاف‌تر شوند تا از «گمراه شدن» مصرف کنندگان #اتحادیه_اروپا هنگام استفاده از #موتورهای‌جستجو برای برنامه ریزی تعطیلات جلوگیری شود.
کمیسیون اروپا و سازمان‌های ملی حامی مصرف کنندگان از جمله اداره کل بازرسی اقتصادی بلژیک و هلند در بیانیه‌ای مشترک اعلام کرده‌اند که قیمت‌های نمایش داده شده در نتایج جستجوی گوگل باید شامل همه هزینه‌ها از جمله مالیات‌ها باشد تا مصرف کنندگان بتوانند این هزینه‌ها را قبل از سفر محاسبه کنند.
به گزارش یورنیوز، #دیدیه_ریندرز، کمیساریای عدالت اتحادیه اروپا می‌گوید: «مصرف کنندگان در اتحادیه اروپا نباید هنگام استفاده از موتورهای جستجو برای برنامه ریزی تعطیلات خود گمراه شوند. ما باید به مصرف کنندگان این قدرت را بدهیم تا براساس اطلاعات شفاف و بی‌طرفانه تصمیم گیری کنند.»
گوگل، مشهورترین موتور جستجوی جهان مدتهاست که به دلیل فعالیت‌های تجاری خود، هدف انتقاد نهادهای ضد انحصار و گروه‌های مدافع حقوق مصرف کنندگان در سراسر جهان است.
آژانس‌های مسافرتی و هتل‌داران همچنین از گوگل خواسته‌اند که در استانداردهای خود برای استفاده از فروشگاه اینترنتی گوگل (Google Store) تجدیدنظر کند زیرا در برخی موارد مشخص شده که فروشندگان از حقوقی بیش از مصرف کنندان برخوردارند.
چنانچه پاسخ‌های گوگل به این درخواست‌ها کافی نباشد، آنگاه آژانس‌ها این موضوعات را مستقیما با این شرکت مطرح خواهند کرد و ممکن است در نهایت تحریم‌هایی علیه این شرکت اعمال شود.
گوگل در واکنش به این درخواست‌ها اعلام کرد که از چنین گفتگوهایی استقبال خواهد کرد و در حال همکاری نزدیک با سازمان‌های حامی حقوق مصرف کنندگان همچنین کمیسیون اروپا است تا ببیند چگونه می‌توان پیشرفت‌هایی ایجاد کرد که برای کاربران خوب باشد و شفافیت بیشتری ایجاد کند.
#کمیسیون_اروپا اعلام کرد که به #گوگل دوماه فرصت می‌دهد تا یا روش ارائه نتایج جستجوی اینترنتیِ پروازها و هتل‌ها و نحوه رتبه بندی آنها را بهبود بخشد، یا با مجازات‌های این بلوک روبرو شود.
شرکت‌های هواپیمایی و هتل‌داران می‌گویند سرویس‌های جستجوی گوگل برای این بخش‌ها باید شفاف‌تر شوند تا از «گمراه شدن» مصرف کنندگان #اتحادیه_اروپا هنگام استفاده از #موتورهای‌جستجو برای برنامه ریزی تعطیلات جلوگیری شود.
کمیسیون اروپا و سازمان‌های ملی حامی مصرف کنندگان از جمله اداره کل بازرسی اقتصادی بلژیک و هلند در بیانیه‌ای مشترک اعلام کرده‌اند که قیمت‌های نمایش داده شده در نتایج جستجوی گوگل باید شامل همه هزینه‌ها از جمله مالیات‌ها باشد تا مصرف کنندگان بتوانند این هزینه‌ها را قبل از سفر محاسبه کنند.
به گزارش یورنیوز، #دیدیه_ریندرز، کمیساریای عدالت اتحادیه اروپا می‌گوید: «مصرف کنندگان در اتحادیه اروپا نباید هنگام استفاده از موتورهای جستجو برای برنامه ریزی تعطیلات خود گمراه شوند. ما باید به مصرف کنندگان این قدرت را بدهیم تا براساس اطلاعات شفاف و بی‌طرفانه تصمیم گیری کنند.»
گوگل، مشهورترین موتور جستجوی جهان مدتهاست که به دلیل فعالیت‌های تجاری خود، هدف انتقاد نهادهای ضد انحصار و گروه‌های مدافع حقوق مصرف کنندگان در سراسر جهان است.
آژانس‌های مسافرتی و هتل‌داران همچنین از گوگل خواسته‌اند که در استانداردهای خود برای استفاده از فروشگاه اینترنتی گوگل (Google Store) تجدیدنظر کند زیرا در برخی موارد مشخص شده که فروشندگان از حقوقی بیش از مصرف کنندان برخوردارند.
چنانچه پاسخ‌های گوگل به این درخواست‌ها کافی نباشد، آنگاه آژانس‌ها این موضوعات را مستقیما با این شرکت مطرح خواهند کرد و ممکن است در نهایت تحریم‌هایی علیه این شرکت اعمال شود.
گوگل در واکنش به این درخواست‌ها اعلام کرد که از چنین گفتگوهایی استقبال خواهد کرد و در حال همکاری نزدیک با سازمان‌های حامی حقوق مصرف کنندگان همچنین کمیسیون اروپا است تا ببیند چگونه می‌توان پیشرفت‌هایی ایجاد کرد که برای کاربران خوب باشد و شفافیت بیشتری ایجاد کند.
#فیک‌نیوز🔸سرچ کردن باعث می‌شود اخبار جعلی را زودتر باور کنیم
سرچ‌کردن امروزه برای اکثر ما به فعالیتی روزمره تبدیل شده است. تا حدی که پژوهشگرانی مانند ست استیونز دیویدویتس معتقدند بررسی سابقۀ سرچ‌های انسان‌ها بیشتر از هر منبع دیگری دربارۀ آن شخص به ما اطلاعات می‌دهد. چرا که افراد معمولاً حتی چیزهایی را که خجالت می‌کشند با دیگران مطرح کنند، از موتورهای جستجو می‌پرسند. بدین‌ترتیب شاید بتوانیم بگوییم #موتورهای‌جستجو صمیمی‌ترین دوستان آنلاین ما هستند و چیزهایی دربارۀ ما می‌دانند که هیچکس دیگری نمی‌داند. پژوهشگران #سوادرسانه‌ای عموماً سرچ‌کردن را عادتی مفید می‌دانند که باعث می‌شود فرد در معرض منابع اطلاعاتی گوناگونی قرار بگیرد و با مقایسۀ آنها کمتر در دامِ اطلاعات گمراه‌کننده بیفتد. بااین‌حال، پژوهشی جدید که نتایج آن در نیچر منتشر شده است، نشان می‌دهد که سرچ‌کردن همیشه ما را به افرادی آگاه‌تر تبدیل نمی‌کند. بلکه برعکس، ممکن است باعث شود زودتر اخبار جعلی یا اطلاعات گمراه‌کننده را باور کنیم. کوین اسلت و همکاران او در دانشگاه فلوریدا برای سنجیدن اثر سرچ در باور به اخبار جعلی، تحقیقی پنج‌مرحله‌ای را طراحی کردند که طی آن مشارکت‌کنندگان دربارۀ دو دسته از اطلاعات، در فواصل زمانی گوناگون، سرچ می‌کردند. یک دسته از این اطلاعات درست بودند و دستۀ دیگر را اخبار جعلی و گمراه‌کننده تشکیل می‌داد. آنها اطلاعاتی راجع به همه‌گیری کرونا، واکسیناسیون و اقدامات دونالد ترامپ را به مشارکت‌کنندگان دادند تا با استفاده از سرچ تعیین کنند که درست هستند یا جعلی.
نتایج این تحقیق بسیار نگران‌کننده بود. زیرا پیوستگی معناداری بین میزان استفاده از موتورهای جستجوی اینترنتی و باور به جعلیات دیده می‌شد. نویسندگان این تحقیق می‌گویند احتمالاً مقصر اصلی را باید الگوریتم‌های هدایت‌کنندۀ موتورهای جستجو دانست. زیرا این الگوریتم‌ها اهمیت اندکی به اعتبارسنجی نتایجی می‌دهد که برای کاربران خود پیدا می‌کنند و تکیۀ آنها بر مطالب ساده، پرطرفدار و جنجال‌برانگیز است. آنها به‌جای اینکه «مفیدترین» اطلاعات را به کاربر بدهند، «جالب‌ترین» نتایج را به او نشان می‌دهند. الگوریتم‌های شخصی‌سازی نتایج در موتورهای جستجو نیز می‌توانند این شرایط را بدتر کنند. چرا که در نتیجۀ آنها به شکلی گریزناپذیر به ردپاهای دیجیتال خود می‌چسبیم و احتمال دریافت داده‌ها یا تحلیل‌های متفاوت کاهش می‌یابد.
پیش از این، متخصصان هشدارهای جدی دربارۀ اتکا به سرچ‌های اینترنتی در حوزه‌هایی مانند سلامتی روانی یا مصرف دارویی داده‌اند. اما تحقیق اسلیت و همکارانش نشان می‌دهد که باید این مسئله را در ابعادی بزرگتر نگریست. در دنیای شلوغ و سریع امروز، ما ناچاریم تا دربارۀ خیلی چیزها سرچ کنیم، اما لازم است به تکنیک‌های دیگر سواد رسانه‌ای نیز مجهز باشیم تا در دریای اطلاعات گمراه‌کننده و اخبار جعلی اینترنت غرق نشویم.
آنچه خواندید مروری بود بر مقالۀ کوین اسلیت و همکارانش (سرچ‌های آنلاین دربارۀ اطلاعات نادرست می‌تواند تصور صحت آنها را افزایش دهد) که در شمارۀ دسامبر نیچر به انتشار رسیده بود. منبع
Online searches to evaluate misinformation can increase its perceived veracity
سرچ‌کردن امروزه برای اکثر ما به فعالیتی روزمره تبدیل شده است. تا حدی که پژوهشگرانی مانند ست استیونز دیویدویتس معتقدند بررسی سابقۀ سرچ‌های انسان‌ها بیشتر از هر منبع دیگری دربارۀ آن شخص به ما اطلاعات می‌دهد. چرا که افراد معمولاً حتی چیزهایی را که خجالت می‌کشند با دیگران مطرح کنند، از موتورهای جستجو می‌پرسند. بدین‌ترتیب شاید بتوانیم بگوییم #موتورهای‌جستجو صمیمی‌ترین دوستان آنلاین ما هستند و چیزهایی دربارۀ ما می‌دانند که هیچکس دیگری نمی‌داند. پژوهشگران #سوادرسانه‌ای عموماً سرچ‌کردن را عادتی مفید می‌دانند که باعث می‌شود فرد در معرض منابع اطلاعاتی گوناگونی قرار بگیرد و با مقایسۀ آنها کمتر در دامِ اطلاعات گمراه‌کننده بیفتد. بااین‌حال، پژوهشی جدید که نتایج آن در نیچر منتشر شده است، نشان می‌دهد که سرچ‌کردن همیشه ما را به افرادی آگاه‌تر تبدیل نمی‌کند. بلکه برعکس، ممکن است باعث شود زودتر اخبار جعلی یا اطلاعات گمراه‌کننده را باور کنیم. کوین اسلت و همکاران او در دانشگاه فلوریدا برای سنجیدن اثر سرچ در باور به اخبار جعلی، تحقیقی پنج‌مرحله‌ای را طراحی کردند که طی آن مشارکت‌کنندگان دربارۀ دو دسته از اطلاعات، در فواصل زمانی گوناگون، سرچ می‌کردند. یک دسته از این اطلاعات درست بودند و دستۀ دیگر را اخبار جعلی و گمراه‌کننده تشکیل می‌داد. آنها اطلاعاتی راجع به همه‌گیری کرونا، واکسیناسیون و اقدامات دونالد ترامپ را به مشارکت‌کنندگان دادند تا با استفاده از سرچ تعیین کنند که درست هستند یا جعلی.
نتایج این تحقیق بسیار نگران‌کننده بود. زیرا پیوستگی معناداری بین میزان استفاده از موتورهای جستجوی اینترنتی و باور به جعلیات دیده می‌شد. نویسندگان این تحقیق می‌گویند احتمالاً مقصر اصلی را باید الگوریتم‌های هدایت‌کنندۀ موتورهای جستجو دانست. زیرا این الگوریتم‌ها اهمیت اندکی به اعتبارسنجی نتایجی می‌دهد که برای کاربران خود پیدا می‌کنند و تکیۀ آنها بر مطالب ساده، پرطرفدار و جنجال‌برانگیز است. آنها به‌جای اینکه «مفیدترین» اطلاعات را به کاربر بدهند، «جالب‌ترین» نتایج را به او نشان می‌دهند. الگوریتم‌های شخصی‌سازی نتایج در موتورهای جستجو نیز می‌توانند این شرایط را بدتر کنند. چرا که در نتیجۀ آنها به شکلی گریزناپذیر به ردپاهای دیجیتال خود می‌چسبیم و احتمال دریافت داده‌ها یا تحلیل‌های متفاوت کاهش می‌یابد.
پیش از این، متخصصان هشدارهای جدی دربارۀ اتکا به سرچ‌های اینترنتی در حوزه‌هایی مانند سلامتی روانی یا مصرف دارویی داده‌اند. اما تحقیق اسلیت و همکارانش نشان می‌دهد که باید این مسئله را در ابعادی بزرگتر نگریست. در دنیای شلوغ و سریع امروز، ما ناچاریم تا دربارۀ خیلی چیزها سرچ کنیم، اما لازم است به تکنیک‌های دیگر سواد رسانه‌ای نیز مجهز باشیم تا در دریای اطلاعات گمراه‌کننده و اخبار جعلی اینترنت غرق نشویم.
آنچه خواندید مروری بود بر مقالۀ کوین اسلیت و همکارانش (سرچ‌های آنلاین دربارۀ اطلاعات نادرست می‌تواند تصور صحت آنها را افزایش دهد) که در شمارۀ دسامبر نیچر به انتشار رسیده بود. منبع
Online searches to evaluate misinformation can increase its perceived veracity