🔸تاریخ آموزش روزنامه‌نگاری در ایران ١
▫️#سید‌فرید_قاسمی
حدود ۱۹۰ سال از حضور #میرزا_صالح بانی نشر اولین روزنامه در ایران در دوره آموزش #روزنامه‌نگاری در انگلستان می‌گذرد.
آموزش اول سبب نشر نخستین نشریه در ایران شد اما نسل‌پروری به دنبال نداشت. گسستگی مطبوعاتی در سپیده‌دم روزنامه‌نگاری موجب شد آموزش و تجربه اول دفن شود. حرکت‌های بعدی هم پایه ذوقی، ادیبانه و کارگزاری داشت.
از حیث محتوا با الگوبرداری از روزنامه‌های خارجی ایرانیزه شدن مطبوعات را پی‌سازی کردند و از نظر شکل روزنامه‌های نخست به نوعی ادامه صفحه‌آرایی نسخه‌های خطی و کتاب‌های چاپ سنگی بود تا این که ایرانیان فرنگ رفته به ویژه آن‌هایی که در عثمانی تجربه کار روزنامه‌نگاری داشتند پس از مراجعت به خدمت دستگاه انطباعات درآمدند و تا حدودی محتوا و شکل روزنامه‌ها را دگرگون کردند. با پایان دوره ناصری پایه روزنامه‌نگاری دولتی لق شد اما روزنامه‌نگاری خصوصی حرفه‌ای به وجود نیامد.
دومین نوع مالکیت مطبوعاتی در ایران پس از روزنامه‌نگاری دولتی روزنامه‌نگاری خصوصی خانوادگی است. پسر و دختر و عروس و داماد وارد این عرصه شدند و جمع‌های خانوادگی مطبوعاتی به وجود آمد که از مطبخ نوشته‌های خود را مطبعه می‌فرستادند.
در روزگار قاجار، اساساً نسل‌پروری و نهادسازی برای مطبوعات به وسیله دولت معنا و مفهوم نداشت آنچه تحول می‌بینیم براساس کوشش فردی است.
عده‌ای علاقه‌مند حدود ۱۷ سال قبل از تأسیس خبرگزاری پارس از آشفته‌نویسی #خبر به تنگ آمدند و اولین #خبرگزاری‌خصوصی را در ایران راه‌اندازی کردند تا به همکاران خود یادآور شوند #خبرنویسی آداب دارد و نمونه‌هایی را روزانه با سیاق آن روزگار در گرما و سرما با پای پیاده به دفتر روزنامه‌ها می‌رساندند.
به مرور از حدود ۹۰ سال پیش پایه آنچه که امروز روزنامه‌نگاری می‌نامیم گذاشته شد، تحریریه‌ها شکل گرفت و نظام استاد - شاگردی تقویت شد.
تا زمان تاسیس اولین موسسه آموزش روزنامه‌نگاری در سال ۱۳۱۷ تمام ایرانیانی که به اروپا رفتند و دوره‌های روزنامه‌نگاری را گذراندند تاثیری در جهان مطبوعات ایرانی نداشتند حتی کارنامه #محمود_مسعود که در بلژیک روزنامه‌نگاری خواند نشان می‌دهد آنچه آموخت وانهاد و چنان جوگیر روزگار شد و جنجالی‌آفرینی کرد که به جان‌باختگی رسید. #بنگاه‌روزنامه‌نگاری به‌عنوان اولین مرکز آموزش روزنامه‌نگاری، پس از برگزاری یک دوره و به دنبال رویدادهای شهریور ۱۳۲۰ برچیده شد. دهه ۲۰ نیز بیشتر به هم‌اندیشی صنفی سیاسی گذشت تا به آموزش.
دهه ۳۰ رقابت مطبوعاتی سبب توجه به مقوله #آموزش‌روزنامه‌نگاری شد.
مدیر وقت #کیهان به همراه مدیر #اتحاد‌ملل و دیگران به فکر برگزاری دوره‌هایی در #دانشگاه‌تهران افتادند و مدیر روزنامه #اطلاعات هم ۳ دوره کارآموزی ۲ ماهه برای جذب نیروهای مستعد برگزار کرد.
کوشش دانشگاهی آموزشی به دانشگاه تهران و موسسه عالی مطبوعات و روابط عمومی در دهه ۴۰ ختم می‌شود. بیشترین دوره‌های کوتاه‌مدت را در آن دهه #روزنامه‌اطلاعات و #مجله‌توفیق برگزار کردند.
در دهه ۵۰ دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی متولی دانشگاهی آموزش بود و وزارت اطلاعات و جهانگردی بیشتر دوره های کوتاه‌مدت را برگزار کرد.
به طورکلی ۴ نوع آموزش روزنامه‌نگاری در آن سال‌ها باب بود.
۱- دانشگاهی
۲- کوتاه‌مدت روزانه و شبانه
۳- هنرستانی
۴- تجربی (استاد - شاگردی)
مرور آموزش روزنامه‌نگاری تا بهمن ۱۳۵۷ نشان می‌دهد که بیشترین تاثیر دانشگاهی را دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی و دوره‌های کوتاه‌مدت نتیجه‌بخش که به وسیله روزنامه‌ها و مجله‌ها برگزار شده بود، داشته‌اند.
بعد از انقلاب اولین دوره کوتاه‌مدت آموزشی را روزنامه #جمهوری‌اسلامی برگزار کرد. مدرس آن دوره استادی خارجی بود که به زبان فارسی تسلط داشت. از انحلال دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی تا بازگشایی رشته ارتباطات جز دوره‌های کوتاه‌مدت روزنامه‌ها و ایرنا، دوره آموزشی دیگری را به خاطر ندارم.
در دو دهه اخیر از حیث کمی بر شمار مراکز آموزشی افزوده شد. افزون‌‌بر دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه آزاد اسلامی در تهران و شهرستان‌ها، دانشگاه تهران، سوره و انجمن صنفی و سایر مراکز آموزش عالی دوره‌های کوتاه‌مدت بسیاری برگزار شد که از ذکر نام تک‌تک آنها در‌می‌گذرم.
اما از نام دو مرکز موثر نمی‌توانم چشم‌پوشی کنم.
نخست مرکز گسترش آموزش رسانه‌ها که ۸ سال دوام آورد و اکنون ۱۲ سال است که پاره‌ای از مجموعه‌ای است که مرکز تحقیقات و توسعه رسانه‌ها نام گرفته و دو دیگر خانه روزنامه‌نگاران جوان.
دو مرکز یادشده از تاثیرگذارترین مراکز آموزش کوتاه‌مدت در دو دهه اخیرند. اگر بخواهیم از تجربه تاریخی بهره بگیریم و تجارب دیروز را به خدمت امروز و فردا درآوریم باید عرض کنم هدف اولین مرکز آموزش روزنامه‌نگاری تربیت مقاله‌نویس بود.
اولین آموزشگاه بیشتر ادیب‌پرور بود تا یک مرکز آموزش روزنامه‌نگار.
▫️#سید‌فرید_قاسمی
حدود ۱۹۰ سال از حضور #میرزا_صالح بانی نشر اولین روزنامه در ایران در دوره آموزش #روزنامه‌نگاری در انگلستان می‌گذرد.
آموزش اول سبب نشر نخستین نشریه در ایران شد اما نسل‌پروری به دنبال نداشت. گسستگی مطبوعاتی در سپیده‌دم روزنامه‌نگاری موجب شد آموزش و تجربه اول دفن شود. حرکت‌های بعدی هم پایه ذوقی، ادیبانه و کارگزاری داشت.
از حیث محتوا با الگوبرداری از روزنامه‌های خارجی ایرانیزه شدن مطبوعات را پی‌سازی کردند و از نظر شکل روزنامه‌های نخست به نوعی ادامه صفحه‌آرایی نسخه‌های خطی و کتاب‌های چاپ سنگی بود تا این که ایرانیان فرنگ رفته به ویژه آن‌هایی که در عثمانی تجربه کار روزنامه‌نگاری داشتند پس از مراجعت به خدمت دستگاه انطباعات درآمدند و تا حدودی محتوا و شکل روزنامه‌ها را دگرگون کردند. با پایان دوره ناصری پایه روزنامه‌نگاری دولتی لق شد اما روزنامه‌نگاری خصوصی حرفه‌ای به وجود نیامد.
دومین نوع مالکیت مطبوعاتی در ایران پس از روزنامه‌نگاری دولتی روزنامه‌نگاری خصوصی خانوادگی است. پسر و دختر و عروس و داماد وارد این عرصه شدند و جمع‌های خانوادگی مطبوعاتی به وجود آمد که از مطبخ نوشته‌های خود را مطبعه می‌فرستادند.
در روزگار قاجار، اساساً نسل‌پروری و نهادسازی برای مطبوعات به وسیله دولت معنا و مفهوم نداشت آنچه تحول می‌بینیم براساس کوشش فردی است.
عده‌ای علاقه‌مند حدود ۱۷ سال قبل از تأسیس خبرگزاری پارس از آشفته‌نویسی #خبر به تنگ آمدند و اولین #خبرگزاری‌خصوصی را در ایران راه‌اندازی کردند تا به همکاران خود یادآور شوند #خبرنویسی آداب دارد و نمونه‌هایی را روزانه با سیاق آن روزگار در گرما و سرما با پای پیاده به دفتر روزنامه‌ها می‌رساندند.
به مرور از حدود ۹۰ سال پیش پایه آنچه که امروز روزنامه‌نگاری می‌نامیم گذاشته شد، تحریریه‌ها شکل گرفت و نظام استاد - شاگردی تقویت شد.
تا زمان تاسیس اولین موسسه آموزش روزنامه‌نگاری در سال ۱۳۱۷ تمام ایرانیانی که به اروپا رفتند و دوره‌های روزنامه‌نگاری را گذراندند تاثیری در جهان مطبوعات ایرانی نداشتند حتی کارنامه #محمود_مسعود که در بلژیک روزنامه‌نگاری خواند نشان می‌دهد آنچه آموخت وانهاد و چنان جوگیر روزگار شد و جنجالی‌آفرینی کرد که به جان‌باختگی رسید. #بنگاه‌روزنامه‌نگاری به‌عنوان اولین مرکز آموزش روزنامه‌نگاری، پس از برگزاری یک دوره و به دنبال رویدادهای شهریور ۱۳۲۰ برچیده شد. دهه ۲۰ نیز بیشتر به هم‌اندیشی صنفی سیاسی گذشت تا به آموزش.
دهه ۳۰ رقابت مطبوعاتی سبب توجه به مقوله #آموزش‌روزنامه‌نگاری شد.
مدیر وقت #کیهان به همراه مدیر #اتحاد‌ملل و دیگران به فکر برگزاری دوره‌هایی در #دانشگاه‌تهران افتادند و مدیر روزنامه #اطلاعات هم ۳ دوره کارآموزی ۲ ماهه برای جذب نیروهای مستعد برگزار کرد.
کوشش دانشگاهی آموزشی به دانشگاه تهران و موسسه عالی مطبوعات و روابط عمومی در دهه ۴۰ ختم می‌شود. بیشترین دوره‌های کوتاه‌مدت را در آن دهه #روزنامه‌اطلاعات و #مجله‌توفیق برگزار کردند.
در دهه ۵۰ دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی متولی دانشگاهی آموزش بود و وزارت اطلاعات و جهانگردی بیشتر دوره های کوتاه‌مدت را برگزار کرد.
به طورکلی ۴ نوع آموزش روزنامه‌نگاری در آن سال‌ها باب بود.
۱- دانشگاهی
۲- کوتاه‌مدت روزانه و شبانه
۳- هنرستانی
۴- تجربی (استاد - شاگردی)
مرور آموزش روزنامه‌نگاری تا بهمن ۱۳۵۷ نشان می‌دهد که بیشترین تاثیر دانشگاهی را دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی و دوره‌های کوتاه‌مدت نتیجه‌بخش که به وسیله روزنامه‌ها و مجله‌ها برگزار شده بود، داشته‌اند.
بعد از انقلاب اولین دوره کوتاه‌مدت آموزشی را روزنامه #جمهوری‌اسلامی برگزار کرد. مدرس آن دوره استادی خارجی بود که به زبان فارسی تسلط داشت. از انحلال دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی تا بازگشایی رشته ارتباطات جز دوره‌های کوتاه‌مدت روزنامه‌ها و ایرنا، دوره آموزشی دیگری را به خاطر ندارم.
در دو دهه اخیر از حیث کمی بر شمار مراکز آموزشی افزوده شد. افزون‌‌بر دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه آزاد اسلامی در تهران و شهرستان‌ها، دانشگاه تهران، سوره و انجمن صنفی و سایر مراکز آموزش عالی دوره‌های کوتاه‌مدت بسیاری برگزار شد که از ذکر نام تک‌تک آنها در‌می‌گذرم.
اما از نام دو مرکز موثر نمی‌توانم چشم‌پوشی کنم.
نخست مرکز گسترش آموزش رسانه‌ها که ۸ سال دوام آورد و اکنون ۱۲ سال است که پاره‌ای از مجموعه‌ای است که مرکز تحقیقات و توسعه رسانه‌ها نام گرفته و دو دیگر خانه روزنامه‌نگاران جوان.
دو مرکز یادشده از تاثیرگذارترین مراکز آموزش کوتاه‌مدت در دو دهه اخیرند. اگر بخواهیم از تجربه تاریخی بهره بگیریم و تجارب دیروز را به خدمت امروز و فردا درآوریم باید عرض کنم هدف اولین مرکز آموزش روزنامه‌نگاری تربیت مقاله‌نویس بود.
اولین آموزشگاه بیشتر ادیب‌پرور بود تا یک مرکز آموزش روزنامه‌نگار.
#سینماویژن
▫️نگاهی به تاریخ سینمای ایران:
🔸میرزا ابراهیم خان عکاسباشی
#میرزا_ابراهیم‌خان_عکاسباشی در سال ۱۲۵۳ در تهران به دنیا آمد. او نخستین مستندساز و فیلمبردار تاریخ سینمای ایران است.
مظفرالدین شاه در آبان ماه ۱۲۷۷، به میرزا ابراهیم‌خان، لقب #عکاسباشی را داد و خواهر همسرش، زیور السلطان طلعت السلطنه را نیز به ازدواج او درآورد.
دوربینی که میرزا ابراهیم خان با آن در دربار فیلمبرداری می‌کرد ، مدل گومون بود.
میرزا ابراهیم خان، سال ۱۲۷۹ در سفر نخست مظفرالدین شاه به فرانسه همراه او بود و دستور تهیه دوربین را دریافت کرد و توسط پدرش که در پاریس بود توانست دوربین را تهیه کند و پخش فیلم را در اوستاند بلژیک در مراسم جشن گل ها فیلمبرداری کرد و سپس همراه با شاه به ایران بازگشت.
تصاویر بعدی او از ورود و خروج افراد به قصر است و طولانی‌ترین پلان فیلم او نیز مربوط به نمایش «بقال بازی» در حضور شاه است.
▫️متن کامل:
https://cinemamuseum.ir/news/show/3930
▫️نگاهی به تاریخ سینمای ایران:
🔸میرزا ابراهیم خان عکاسباشی
#میرزا_ابراهیم‌خان_عکاسباشی در سال ۱۲۵۳ در تهران به دنیا آمد. او نخستین مستندساز و فیلمبردار تاریخ سینمای ایران است.
مظفرالدین شاه در آبان ماه ۱۲۷۷، به میرزا ابراهیم‌خان، لقب #عکاسباشی را داد و خواهر همسرش، زیور السلطان طلعت السلطنه را نیز به ازدواج او درآورد.
دوربینی که میرزا ابراهیم خان با آن در دربار فیلمبرداری می‌کرد ، مدل گومون بود.
میرزا ابراهیم خان، سال ۱۲۷۹ در سفر نخست مظفرالدین شاه به فرانسه همراه او بود و دستور تهیه دوربین را دریافت کرد و توسط پدرش که در پاریس بود توانست دوربین را تهیه کند و پخش فیلم را در اوستاند بلژیک در مراسم جشن گل ها فیلمبرداری کرد و سپس همراه با شاه به ایران بازگشت.
تصاویر بعدی او از ورود و خروج افراد به قصر است و طولانی‌ترین پلان فیلم او نیز مربوط به نمایش «بقال بازی» در حضور شاه است.
▫️متن کامل:
https://cinemamuseum.ir/news/show/3930
#روزنامه‌نگاری #تاریخ
🔸یاد آر؛ ز شمع زنده یاد آر
🔹احمد_مسجدجامعی
به‌تازگی، #روزنامۀ‌اطلاعات لوگوی خود را تغییر داده و به نشانۀ ۹۷ سال پیش بازگشته است؛ به لوگوی #اسرافیل، ندادهندۀ رستاخیز که در صور می‌دمد و خفتگان و مردگان را به برخاستن فرامی‌خواند؛ یادآور #میرزا جهانگیرخان_شیرازی، بنیادگذار روزنامۀ #صوراسرافیل در دورۀ مشروطه. روزنامه‌نگاری میرزا جهانگیرخان اندکی بیش از یک سال، یعنی سیزده ماه و سه روز به طول انجامید؛ اما تأثیر او بر اندیشه‌ها و افکار عمومی چنان بود که در ۱۳۰۵ روزنامۀ اطلاعات با الهام از نام و لقب و لوگوی نشریۀ او، نشان خود را طراحی کرد؛ آن هم زمانی که پهلوی اول تازه قدرت خود را رسمیت بخشیده و دورۀ جدیدی آغاز شده بود... متن کامل
🔸یاد آر؛ ز شمع زنده یاد آر
🔹احمد_مسجدجامعی
به‌تازگی، #روزنامۀ‌اطلاعات لوگوی خود را تغییر داده و به نشانۀ ۹۷ سال پیش بازگشته است؛ به لوگوی #اسرافیل، ندادهندۀ رستاخیز که در صور می‌دمد و خفتگان و مردگان را به برخاستن فرامی‌خواند؛ یادآور #میرزا جهانگیرخان_شیرازی، بنیادگذار روزنامۀ #صوراسرافیل در دورۀ مشروطه. روزنامه‌نگاری میرزا جهانگیرخان اندکی بیش از یک سال، یعنی سیزده ماه و سه روز به طول انجامید؛ اما تأثیر او بر اندیشه‌ها و افکار عمومی چنان بود که در ۱۳۰۵ روزنامۀ اطلاعات با الهام از نام و لقب و لوگوی نشریۀ او، نشان خود را طراحی کرد؛ آن هم زمانی که پهلوی اول تازه قدرت خود را رسمیت بخشیده و دورۀ جدیدی آغاز شده بود... متن کامل