🔸۳۰ نکته برای یک سوژه‌یابی خوب
#عيسی_محمدی - روزنامه‌نگار
روزنامه‌نگاری، اين روزها رقبای زيادی دارد. به قول #گرنت_كاردون، برای ماندگار شدن، بايد نسبت به رقبای خودتان ۱۰ برابر بهتر باشيد؛ حتی مقداری بهتر بودن هم كفايت نمی‌‌كند.
يك مدير #رسانه يا #روزنامه‌نگار نيز بايد اين اصل را رعايت كند، تا بتواند زنده بماند. یکی از جنبه‌هایی که رسانه‌نگاران می‌توانند در آن مزیت نسبی خود را به رخ بکشند، #سوژه‌یابی است. بسیار دیده شده که یک #سوژه کشف یا به خوبی پرداخت شده توسط رسانه، باعث شده تا این رسانه و خبرنگارانش، توسط رسانه‌های دیگر و مردم و سياستمداران و سلبريتی‌ها بازنشر شده و به شهرتی افزون‌تر برسند. اما چطور می‌توانیم در سوژه‌یابی بدرخشیم؟ این ۳۰ نکته، ماحصل تجربه‌های شخصی و مطالعات کتاب‌های مرتبط آموزشی است، شاید بتواند در این حوزه کمک‌تان کند:
۱. پیگیری دنباله‌دار سوژه‌های رسانه‌های دیگر
۲. پیگیری مجدد سوژه‌ها؛ پس از فروکش آستانه تحریک خبری این سوژه‌ها و فراموش شدن آن‌ها
۳. شنونده بودن به جای صحبت کردن؛ در برخورد و رفتارهای اجتماعی
۴. توجه دقیق به اطراف و تغییراتی که صورت گرفته
۵. همیشه مسلح بودن به کلمه چرا؛ چرا این چنین شده و آن‌طور نشده؟
۶. توجه به غرولندها و گلایه‌ها و شکایت‌های مردم؛ کاری که برندهای جهانی به خوبی استاد آن هستند
۷. ثبت مداوم سوژه‌ها و نکات جالب در دفترچه یا گوشی همراه
۸. توجه به رنج‌هایی که می‌بریم و می‌برند و این‌که آیا طبیعی یا غیرطبیعی است
۹. مسلح بودن به کلمه چگونه؛ چگونه می‌توان این فرآیند را تسریع کرد یا از فلان واقعه جلوگیری کرد یا چگونه می‌شد...
۱۰. مقایسه جامعه خود با جوامع استانداردتر
۱۱. مقایسه شخصیت‌های حاضر و اثرگذار در جامعه با شخصیت‌های استانداردتر جهانی و تاریخی
۱۲. مقایسه برندها و نهادها و سازمان‌های عمومی و غیرعمومی کشور و جامعه خود با برندها و نهادها و سازمان‌های استاندارد
۱۳. پیگیری مداوم عملکرد نهادها و سازمان‌ها و برندهای معروف و عمومی و غیرعمومی و ... مثلاً روند تولید دوغ فلان برند چقدر بهداشتی است؟
۱۴. حضور مداوم در شبکه‌های اجتماعی و اطلاع از سوژه‌های یکه دیگران می‌دهند
۱۵. پیگیری شبکه‌های اجتماعی چهره‌ها و سلبریتی‌ها و اینفلوئنسرها
۱۶. حضور میدانی در جاهایی که اتفاقات مختلف افتاده یا احتمال افتادنش می‌افتد؛ در این صورت سوژه‌هایی به دست می‌آید که مابه ازای رسانه‌ای ندارد و بدیع است
۱۷. بازخوانی روزشمارها و مناسبت‌ها و ... و تولید محتوای جدید به این بهانه
۱۸. پیدا کردن اطلاعات و سندهای دیده نشده یا کمتر دیده شده از وقایعی که خیلی عادی‌اند؛ مثلاً افشای یک سند کمتر دیده شده درباره واقعه کودتای 28 مرداد. در کل، هر اطلاع جدید از وقایع عادی یا قدیمی
۱۹. سلام به روزنامه‌نگاری تخصصی؛ این کار باعث می‌شود تا به رویه‌ها و تغییرات آن‌ها و دیگر موارد حوزه خودتان بیشتر از افراد و رسانه‌نگاران عادی آگاه شوید
۲۰. استفاده از دانش خلاقیت و نقشه‌های ذهنی؛ این امر باعث می‌شود تا به رویکردهای ترکیبی و بدیعی از سوژه‌های معمولی و نخ‌نما شده دست یابید
۲۱. ایجاد کانال و مسیری برای این‌که دیگران از ساده‌ترین راه ممکن سوژه‌های خوب را به شما برسانند
۲۲. قدم زدن بی‌هدف چند ساعته در بخش‌های مختلف شهر و حتی شهرهای دیگر؛ این امر بهترین روش برای دیدن چیزهایی است که کمتر دیده‌اید
۲۳. ارتباط مستمر با منابع خبری محلی؛ مثل شورایارها و بزرگان و ریش‌سفیدها و ... .
۲۴. مرور مداوم حوزه‌های خبری؛ طوری که شناخته شوید و به شما اعتماد کنند
۲۵. توجه دقیق به کامنت‌هایی که پای مطالب و پست‌های مختلف گذاشته می‌شود
۲۶. توجه به تفکر نشانه‌ای؛ هر چیزی نشانه و سرنخی از خودش به جا می‌گذارد. پس نشانه‌ها و سرنخ‌ها را دنبال کنید؛ به معناي چه چیزی می‌توانند باشند؟
۲۷. توجه دقیق به پایان‌نامه‌ها و پژوهش‌های جدید صورت گرفته
۲۸. شرکت در انجمن‌های تخصصی و نشست‌های تخصصی و گروه‌های مجازی تخصصی و رویدادهای مرتبط با حوزه کاری‌مان یا هر حوزه‌ای که علاقه‌مند به تولید سوژه در آن هستیم
۲۹. به شدت در حوزه خودتان اهل مطالعه باشيد؛ به شدت. مطالعه شديد، باعث می‌شود تا به جنبه‌های عميق‌تری از وقايع اتفاق افتاده در حوزه خودتان برسيد. نگاه كسی كه اصول جامعه‌شناسی را خوب میشناسد به يك سوژه، كامل‌تر و قابل اعتناتر خواهد بود تا كسي كه صرفاً دنبال يك سوژه اجتماعی است.
۳۰. و در پايان اين‌كه، وقتي با يك سوژه عالي در رسانه‌ای ديگر كه كار شده روبه‌رو شديد، بايد حرص بخوريد، خيلي حرص بخوريد: چرا من اين سوژه را كشف نكردم؟ به قول فرگوسن، هميشه بايد بازنده بدي باشيد، طاقت باخت نداشته باشید.
@NewJournalism روزنامه‌نگاری جدید
#عيسی_محمدی - روزنامه‌نگار
روزنامه‌نگاری، اين روزها رقبای زيادی دارد. به قول #گرنت_كاردون، برای ماندگار شدن، بايد نسبت به رقبای خودتان ۱۰ برابر بهتر باشيد؛ حتی مقداری بهتر بودن هم كفايت نمی‌‌كند.
يك مدير #رسانه يا #روزنامه‌نگار نيز بايد اين اصل را رعايت كند، تا بتواند زنده بماند. یکی از جنبه‌هایی که رسانه‌نگاران می‌توانند در آن مزیت نسبی خود را به رخ بکشند، #سوژه‌یابی است. بسیار دیده شده که یک #سوژه کشف یا به خوبی پرداخت شده توسط رسانه، باعث شده تا این رسانه و خبرنگارانش، توسط رسانه‌های دیگر و مردم و سياستمداران و سلبريتی‌ها بازنشر شده و به شهرتی افزون‌تر برسند. اما چطور می‌توانیم در سوژه‌یابی بدرخشیم؟ این ۳۰ نکته، ماحصل تجربه‌های شخصی و مطالعات کتاب‌های مرتبط آموزشی است، شاید بتواند در این حوزه کمک‌تان کند:
۱. پیگیری دنباله‌دار سوژه‌های رسانه‌های دیگر
۲. پیگیری مجدد سوژه‌ها؛ پس از فروکش آستانه تحریک خبری این سوژه‌ها و فراموش شدن آن‌ها
۳. شنونده بودن به جای صحبت کردن؛ در برخورد و رفتارهای اجتماعی
۴. توجه دقیق به اطراف و تغییراتی که صورت گرفته
۵. همیشه مسلح بودن به کلمه چرا؛ چرا این چنین شده و آن‌طور نشده؟
۶. توجه به غرولندها و گلایه‌ها و شکایت‌های مردم؛ کاری که برندهای جهانی به خوبی استاد آن هستند
۷. ثبت مداوم سوژه‌ها و نکات جالب در دفترچه یا گوشی همراه
۸. توجه به رنج‌هایی که می‌بریم و می‌برند و این‌که آیا طبیعی یا غیرطبیعی است
۹. مسلح بودن به کلمه چگونه؛ چگونه می‌توان این فرآیند را تسریع کرد یا از فلان واقعه جلوگیری کرد یا چگونه می‌شد...
۱۰. مقایسه جامعه خود با جوامع استانداردتر
۱۱. مقایسه شخصیت‌های حاضر و اثرگذار در جامعه با شخصیت‌های استانداردتر جهانی و تاریخی
۱۲. مقایسه برندها و نهادها و سازمان‌های عمومی و غیرعمومی کشور و جامعه خود با برندها و نهادها و سازمان‌های استاندارد
۱۳. پیگیری مداوم عملکرد نهادها و سازمان‌ها و برندهای معروف و عمومی و غیرعمومی و ... مثلاً روند تولید دوغ فلان برند چقدر بهداشتی است؟
۱۴. حضور مداوم در شبکه‌های اجتماعی و اطلاع از سوژه‌های یکه دیگران می‌دهند
۱۵. پیگیری شبکه‌های اجتماعی چهره‌ها و سلبریتی‌ها و اینفلوئنسرها
۱۶. حضور میدانی در جاهایی که اتفاقات مختلف افتاده یا احتمال افتادنش می‌افتد؛ در این صورت سوژه‌هایی به دست می‌آید که مابه ازای رسانه‌ای ندارد و بدیع است
۱۷. بازخوانی روزشمارها و مناسبت‌ها و ... و تولید محتوای جدید به این بهانه
۱۸. پیدا کردن اطلاعات و سندهای دیده نشده یا کمتر دیده شده از وقایعی که خیلی عادی‌اند؛ مثلاً افشای یک سند کمتر دیده شده درباره واقعه کودتای 28 مرداد. در کل، هر اطلاع جدید از وقایع عادی یا قدیمی
۱۹. سلام به روزنامه‌نگاری تخصصی؛ این کار باعث می‌شود تا به رویه‌ها و تغییرات آن‌ها و دیگر موارد حوزه خودتان بیشتر از افراد و رسانه‌نگاران عادی آگاه شوید
۲۰. استفاده از دانش خلاقیت و نقشه‌های ذهنی؛ این امر باعث می‌شود تا به رویکردهای ترکیبی و بدیعی از سوژه‌های معمولی و نخ‌نما شده دست یابید
۲۱. ایجاد کانال و مسیری برای این‌که دیگران از ساده‌ترین راه ممکن سوژه‌های خوب را به شما برسانند
۲۲. قدم زدن بی‌هدف چند ساعته در بخش‌های مختلف شهر و حتی شهرهای دیگر؛ این امر بهترین روش برای دیدن چیزهایی است که کمتر دیده‌اید
۲۳. ارتباط مستمر با منابع خبری محلی؛ مثل شورایارها و بزرگان و ریش‌سفیدها و ... .
۲۴. مرور مداوم حوزه‌های خبری؛ طوری که شناخته شوید و به شما اعتماد کنند
۲۵. توجه دقیق به کامنت‌هایی که پای مطالب و پست‌های مختلف گذاشته می‌شود
۲۶. توجه به تفکر نشانه‌ای؛ هر چیزی نشانه و سرنخی از خودش به جا می‌گذارد. پس نشانه‌ها و سرنخ‌ها را دنبال کنید؛ به معناي چه چیزی می‌توانند باشند؟
۲۷. توجه دقیق به پایان‌نامه‌ها و پژوهش‌های جدید صورت گرفته
۲۸. شرکت در انجمن‌های تخصصی و نشست‌های تخصصی و گروه‌های مجازی تخصصی و رویدادهای مرتبط با حوزه کاری‌مان یا هر حوزه‌ای که علاقه‌مند به تولید سوژه در آن هستیم
۲۹. به شدت در حوزه خودتان اهل مطالعه باشيد؛ به شدت. مطالعه شديد، باعث می‌شود تا به جنبه‌های عميق‌تری از وقايع اتفاق افتاده در حوزه خودتان برسيد. نگاه كسی كه اصول جامعه‌شناسی را خوب میشناسد به يك سوژه، كامل‌تر و قابل اعتناتر خواهد بود تا كسي كه صرفاً دنبال يك سوژه اجتماعی است.
۳۰. و در پايان اين‌كه، وقتي با يك سوژه عالي در رسانه‌ای ديگر كه كار شده روبه‌رو شديد، بايد حرص بخوريد، خيلي حرص بخوريد: چرا من اين سوژه را كشف نكردم؟ به قول فرگوسن، هميشه بايد بازنده بدي باشيد، طاقت باخت نداشته باشید.
@NewJournalism روزنامه‌نگاری جدید