جبرکرونایی و بروز شکاف دیجیتال در ایران

📝منصور ساعی،استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

✅ پاندمی کرونا گرچه بسیاری از عرصه های حیات اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی جوامع را دگرگون کرده است، اما پیامدهای آن بر حوزه «آموزش» کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
✅ تعطیلی دانشگاه ها و مدارس و مراکز آموزشی به دلیل جبرگرایی ناشی از شیوع کرونا، منجر به تشویق و ترغیب و اجبار دانش اموزان و دانشجویان به روی آوردن به دنیای آنلاین و بهره گیری از ظرفیت آموزش های مبتنی بر بستر اینترنت و فناوری های نوین ارتباطات و اطلاعات شد.

✅ جبرکرونایی در زمانی نظام آموزشی را وادار به آنلاین کردن آموزش های رسمی در دنیای سایبر کرد که نه زیرساخت و پهنای باند قوی وجود داشت و نه سیاست های ارتباطی و رسانه ای کشور آماده مواجهه با این مساله غافلگیرکننده بودند و نه خانواده ها و دانش اموزان و دانشجویان به طور عادلانه همه امکان های دسترسی به اینترنت پرسرعت و ابزارهای ارتباطی متناسب با اموزش های آنلاین را در اختیار داشتند. خلاصه بگویم، جبرکرونایی، شکاف دیجیتال جامعه ایرانی را بیش از همیشه آشکار کرد.

✅ شکاف دیجیتال یعنی فاصله بین مردمانی که به فناوری دیجیتال و فناوری اطلاعات دسترسی موثری دارند با مردمانی که دسترسی بسیار محدودی به این فناوری‌ها داشته یا اصلاً دسترسی ندارند.
✅ خیلی از دانشجویان و دانش اموزان در شهرها و و روستاها و مناطق حاشیه ای به اینترنت پرسرعت دسترسی ندارند، یا اصولا دستگاه و ابزار مناسبی نظیر کامیپوترهای خانگی، لپ تاپ، تبلبت و موبایل های هوشمند در اختیار ندارند که بتوانند از این فرصت اموزشی بهره ببرند.

✅ یک دانش آموز روستایی یا حتی شهری که اصولا اینترنت ندارد یا اینترنت ضعیفی دارد، یا کامپیوتر و موبایل هوشمند ندارد، چگونه از آموزش انلاین یا فرصت تعامل با معلم خود در پیام رسان های موبایلی(نظیر تلگرام، شاد و...) بهره بگیرد. این اجبار نظام اموزشی با روح عدالت ناهمخوان است.

✅ ای کاش دولت به سرعت به تقویت زیرساخت های اینترنتی، سرعت اینترنت و توسعه شبکه پوشش اینترنتی و توزیع ابزارهای ارتباطی هوشمند را در میان مناطق حاشیه ای و روستایی و حتی شهرهای کوچک می پرداخت یا اگر در این زمینه ناتوان بود، به جای اجبار دانش اموزان به آموزش های تلویزیونی و آنلاین ناکارآمد، مختل، غیر تعاملی و کم اثر، به تعطیلی یک نیمسال یا سال تحصیلی اقدام می کردند تا شکاف دیجیتال منجر به فشار اقتصادی و اجتماعی بیشتر به خانواده ها برای تامین اینترنت و ابزارهای ارتباطی مورد نیاز فرزندان خود نشود. شکاف دیجیتال خانواده ها را فقیرتر کرد.

✅ناهمخوانی سیاست های ارتباطی دولت و اجبار دانش اموزان، دانشجویان و خانواده ها به استفاده از آموزش های آنلاین، منجر به توسعه شکاف دیجیتال و در نتیجه توسعه شکاف آگاهی و تقویت نابرابری اجتماعی و تولید نارضایتی اجتماعی و توسعه فقر می شود.

#کافه_ارتباطات
#شکاف_دیجیتال
#شکاف_آگاهی
#آموزش_آنلاین
#نابرابری
#توسعه_فقر
@coffee_comm