Bugun, 4-sentyabr kuni Samarqand davlat universiteti Kattaqo‘rg‘on filialida faollar zalida o‘tkazilayotgan tadbir vaqtida binoning tom qismi talabalar ustiga qulab tushgan.

Hozircha vafot etganlar yo‘qligi aytilmoqda. Birlamchi ma’lumotlarga ko’ra, 3 nafar qiz jarohat olgan.


👉 @xushnudbek 👈

Bugun, 4-sentyabr kuni Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi tizimidagi 10 ming 160 ta maktabda 2023-2024-o‘quv yilining ilk dars soatlari boshlandi.

Joriy o‘quv yilida 700 ming nafardan oshiq bolajonlar umumta’lim maktablarining 1-sinfiga qabul qilindi.

Umumta’lim maktablarida o’tkazilgan “Birinchi qo‘ng‘iroq” tadbirlarida 6,5 mlndan ortiq o‘quvchilar ishtirok etdi.


👉 @xushnudbek 👈

❓Talabalar kontraktini to‘laganda 12% pul qaytarib beriladimi?

Soliq kodeksining 378-moddasi 16-bandiga binoan, O‘zbekistonning professional va oliy taʼlim tashkilotlarida taʼlim olish (o‘zining yoki 26 yoshga to‘lmagan farzandlarining yoxud erining (xotinining) taʼlim olishi) uchun yo‘naltiriladigan soliq solinishi lozim bo‘lgan ish haqi va boshqa daromadlariga soliq solinmaydi.

Demak, quyidagi 3 toifaning kontrakti uchun to‘langan mablag‘lardan daromad solig‘i ushlanmaydi:

1️⃣ fuqaro o‘zining kontraktiga o‘tkazsa;
2️⃣ ota-onalar farzandining kontraktiga o‘tkazsa (necha yosh bo'lishidan qat'i nazar);
3️⃣ er yoki xotin 26 yoshga to‘lmagan turmush o‘rtog‘ining kontraktiga o‘tkazsa.

🎓 Bu imtiyoz qaysi taʼlim muassasalariga qo‘llanadi:

1) professional taʼlim (kasb-hunar maktablari, kollejlar va texnikumlar) o‘quvchilariga;
2) oliy taʼlim talabalariga.

👉 Soliq chegirmasi to‘lov quyidagilar hisobidan amalga oshirilganda taqdim etiladi:

✅ o‘z mablag‘lari;
✅ jismoniy shaxsga tijorat banklari tomonidan berilgan taʼlim kreditlari;
✅ yuridik shaxslar tomonidan jismoniy shaxslarga qaytarish sharti bilan berilgan mablag‘lari (ssudalar).

❗️To‘lov ish haqidan emas, mustaqil amalga oshirilganda yillik daromad to‘g‘risidagi deklaratsiyani topshirgan holda soliq chegirmasidan foydalanish mumkin.

Izoh: yuqoridagi 3 ta toifadan boshqalarning, masalan, aka-ukasi, opa-singlisi, kuyovi yoki kelini yoxud boshqa shaxslarning kontrakti uchun to‘lov qilinsa, hech qanday imtiyoz qo‘llanmaydi.


👉 @xushnudbek 👈

Tuzatish: to'lov-kontrakt to'laganda 12% daromad solig'i qaytarib berilishida 2023-yil 1-avgustdan boshlab farzandi uchun yosh chegarasi olib tashlangan ekan. Bu 2023-yil 8-maydagi Prezident farmoni asosida belgiangan. Lekin hali Soliq kodeksiga o'zgarish kiritilmagan. Shunday bo'lsa-da, Prezident farmoni asosida imtiyoz qo'llanaveradi.

Ya'ni endilikda ota-onalar farzandining yoshidan qat’i nazar ularning ta'lim olishi uchun yo‘naltirgan summadan to‘langan daromad solig‘ini qaytarib olishi mumkin.

26 yosh cheklovi turmush o'rtog'i uchun saqlanib qolgan.


👉 @xushnudbek 👈

Xorijdan "perevod" qilmoqchi bo'lgan talabgorlarning 11,2 foizi o'tish balini to'play olgan
#perevod

Joriy yilda o‘qishni ko‘chirish bo‘yicha test sinovlarida ishtirok etgan jami 41 ming 122 nafar talabgorning 4 ming 433 nafari (10,8 %) o‘qishni ko‘chirish uchun talabni bajargan edi.

BBA "perevod"ga oid kengroq statistikani e'lon qildi. Unga ko'ra, talabgorlarning 22 ming 579 nafari xorijiy mamlakatlardagi OTMlardan "perevod" istagini bildirgan bo‘lib, Janubiy Koreya (42,9%), Latviya (42,9%) va Polsha (42,9%) davlatlaridan o‘qishni ko‘chirayotgan talabalar yuqoriroq natija qayd etgan.

O‘qishni ko‘chirish bo‘yicha eng ko‘p arizalar Qirg‘iziston (12 472 nafar), Tojikiston (4 836 nafar), Qozog‘iston (2 968 nafar) va Rossiyada (2 135 nafar) tahsil olayotgan talabalardan kelib tushgan.


👉 @xushnudbek 👈

Prezident tadbirkorlar bilan shu yil o‘tkazgan ochiq muloqotida belgilangan vazifalarni amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risidagi qarorni imzoladi

Hujjatga ko‘ra:

➖ QQSning salbiy summasi o‘rnini qoplashda (qaytarishda) soliq uzilishi (tax gap) koeffisiyentini qo‘llash amaliyoti taqiqlanadi;

➖ QQS bo‘yicha maxsus ro‘yxatdan o‘tkazilganligi to‘g‘risidagi guvohnomasining amal qilishini to‘xtatib turish tartibi bekor qilinadi (amalga oshirilayotgan bitimlar (operatsiyalar) xarid qilinayotgan va realizatsiya qilinayotgan tovarlar (xizmatlar) nomenklaturasiga nomuvofiq bo‘lgan holatlar bundan mustasno);

➖ foyda solig‘i bo‘yicha har oy bo‘nak to‘lovlarini to‘lashi lozim bo‘lgan tadbirkorlik sub’yektlari daromadining chegaraviy miqdori 5 mlrd so‘mdan 10 mlrd so‘mga oshiriladi.


👉 @xushnudbek 👈

❓Talabalar yotoqxonasi to‘lovida kimlarga imtiyoz beriladi?

✅ Javob: Imtiyozni oliy ta’lim muassasalari Kengashi belgilaydi. Bunda talaba yotoqxona to‘lovidan qisman yoki to'liq ozod etilishi mumkin.

➖ Quyidagilar yotoqxona to‘lovidan to'liq ozod etiladi:
— ko‘z kasalliklari bo‘yicha 1-2-guruh nogironligi borlar;
— chin yetimlar (ota-onasining har ikkisi vafot etgan) va yetimlar (ota-onalaridan biri vafot etgan);
— mehribonlik uyi tarbiyalanuvchilari;
— ijtimoiy himoyaga muhtoj talabalar.

➖ Quyidagilarga umumiy to‘lovdan 50 foiz chegirma beriladi:
— umumiy kasalliklar bo‘yicha 2-guruh nogironligi borlar;
— vazifasini namunali bajarayotgan talabalar Kengashi raisi, qavat sardori hamda yotoqxona kutubxonasi uchun mas’ul talabalar.


👉 @xushnudbek 👈

O‘zbekiston xalq artisti Sherali Jo'rayev 77 yoshida vafot etdi.

Bu haqda “O‘zbekkonsert" davlat muassasasi xabar berdi.

Innaa lillahii va innaa ilayhi rojiun. Marhumni Alloh o’z rahmatiga olgan bo’lsin. O’zbek san’ati katta ustunidan ayrilibdi.


👉 @xushnudbek 👈

Shavkat Mirziyoyev Sherali Jo‘rayev vafoti munosabati bilan hamdardlik bildirdi


👉 @xushnudbek 👈

‼️To‘lov-kontrakt miqdorlari oshirilmaydi!

Talabalar va ularning ota-onalariga yengillik yaratish va ularni qo‘llab-quvvatlash hamda aholining to‘lov qobiliyatini inobatga olgan holda, istisno tariqasida, 2023/2024-o‘quv yili uchun barcha bosqichdagi talabalarning to‘lov-kontrakt asosida o‘qitish qiymati miqdori davlat oliy ta’lim muassasalari, jumladan, moliyaviy mustaqillik berilgan oliygohlarda ham bazaviy to‘lov-kontrakt qiymati 2022/2023-o‘quv yili uchun belgilangan miqdorlarda saqlab qolinadi.

Shu bilan bir qatorda, 2023/2024-o‘quv yili super-kontrkt miqdorlari ham o‘tgan o‘quv yili uchun belgilangan miqdorlarda o‘zgarishsiz qoladi.

Shuningdek, yana bir yengillik — tasdiqlangan tabaqalashtirilgan to‘lov-kontrakt qiymatini 2023-yil 15-oktabriga qadar to‘liq to‘lagan abituriyentlar uchun 10 foiz miqdorida chegirma berilmoqda.


👉 @xushnudbek 👈

2023-yilgi super-kontrakt miqdorlari

Ushbu miqdorlarni mana bu yerdagi bazaviy kontrakt summasiga ko'paytirgan holda super-kontrakt qancha bo'lishini hisoblash mumkin.

Eslatma: yuqoridagi faylda ko'rsatilgan miqdorlar 56,7 balldan ko'p to'plagan, lekin kirish baliga 4,05 ball yetmay qolib, o'qishdan yiqilgan abituriyentlarga taalluqli.


👉 @xushnudbek 👈

Ko’pxotinlikni targ'ib qilganlik uchun javobgarlik belgilanmoqda

Qonunchilik palatasi deputatlari Jinoyat va Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodekslariga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritishga oid qonunni ko‘rib chiqdi.

Unga ko‘ra quyidagi harakatlar uchun uchun javobgarlik belgilash nazarda tutilmoqda:

➖ milliy, irqiy, etnik yoki diniy mansubligiga qarab bir toifa fuqarolarning boshqa toifa fuqarolardan ustunligini yoki nuqsonli ekanligini targ‘ib qilganlik, nikohi qonunda belgilangan tartibda qayd etilmagan shaxslar o‘rtasida nikoh tuzishga doir diniy marosimni amalga oshirganlik uchun — jinoiy va ma’muriy;

➖ ikki yoki undan ortiq xotin bilan er-xotin bo‘lib yashashni targ‘ib qilganlik, xotin-qizlar va erkaklar teng huquqliligini ochiqdan-ochiq inkor etganlik uchun — ma’muriy;

➖ jamoat joylarida shaxsini identifikatsiya qilish imkonini bermaydigan darajada yuzini to‘sgan holda bo‘lganlik uchun — ma’muriy javobgarlik belgilanmoqda.

Qonun deputatlar tomonidan qabul qilinib, Senatga yuborildi.


👉 @xushnudbek 👈

❗️ Magistraturada o‘qiyotgan barcha xotin-qizlarning kontrakt-to‘lovlari qaytarish shartisiz qoplab beriladi

Hukumat qarori (447-son, 15.08.2022 y.) asosida davlat OTMlarining magistratura bosqichida o‘qiyotgan barcha xotin-qizlarning kontrakt-to‘lovlari qaytarish shartisiz Davlat byudjeti mablag‘lari hisobidan qoplanadi.

Bu tartib Prezident huzuridagi Davlat boshqaruv akademiyasi, Bosh prokuratura akademiyasi, Iqtisodiy va moliya vazirligi huzuridagi Biznes va tadbirkorlik oliy maktabi hamda Bank-moliya akademiyasi uchun ham amal qiladi.

❗️Buning uchun talabgor to‘lov-kontraktning to‘liq summasini qoplab berish yuzasidan o‘zlari taʼlim oladigan OTM rektori (filial direktori) nomiga 15-sentyabrgacha ariza bilan murojaat etadi.

⛔️ Tatbiq etilmaydi:

— 15-sentyabrdan kechiktirib topshirilgan arizalarga;

— tabaqalashtirilgan to‘lov-kontrakt to‘lovlariga;

— qo‘shma taʼlim uchun.

📝 Arizalar 3 ish kunida ko‘rib chiqilib, ro‘yxat shakllantiriladi.

Umumlashtirilgan talabgorlar ro‘yxati 5 ish kunida to‘lov-kontraktlarni qoplab berish uchun OTMning idoraviy mansubligiga ko‘ra tegishli vazirliklar va idoralarga yuboriladi.

🗓 To‘lov-kontrakt summasini qoplab berish to‘g‘risida joriy o‘quv yilining 15-oktyabriga qadar tegishli OTM rektori (filial direktori) buyrug‘i qabul qilinadi.


👉 @xushnudbek 👈

Mana shu masala bo‘yicha ayrim tushuntirishlar:

➖ magistraturada o‘qiydigan HAMMA talaba-qizlarning kontrakti to‘lab beriladi. Ayrimlar faqat kam taʼminlangan ayollarga to‘lanadi, deb tushunayotgan ekan. Yo‘q, unaqa emas.

Milliarderning qiziga ham, ehtiyojmandning qiziga ham, umuman HAMMAGA davlat tomonidan birdek to‘lab berilaveradi. Faqat 15-sentyabrgacha ariza berish kerak bo‘ladi. Masalan, qaysidir boy inson magistraturada o‘qiydigan qiziga kontrakt to‘lab berishini davlatdan so‘rashga xijolat bo‘lib, o‘zi to‘lashni istasa, unda bemalol o‘zi to‘lashi mumkin. Ariza bermay qo‘ya qoladi xolos;

➖ O‘tgan yili magistraturaga qo‘shimcha tabaqalashtirilgan (super) kontrakt asosida kirgan xotin-qizlar joriy yilda 2-kurs uchun oddiy (bazaviy) kontrakt to‘lashadi (aslida magistraturada ikkalasi ham bir xil miqdorda). Shu sababli ularning 2-kurs uchun kontraktlari ham davlat tomonidan qoplab beriladi. Ariza berishsa kifoya;

➖ qo‘shma taʼlim shaklida tashkil qilingan magistratura mutaxassisliklari uchun kontrakt to‘lab berilmaydi. Garchi ushbu qo‘shma taʼlim davlat OTMda bo‘lsa ham.


👉 @xushnudbek 👈

❓4 ballgacha yetmaganlarga ham super-kontraktda chegirma bormi?
#abituriyent

✅ JAVOB: Yo‘q, 4 ballgacha bo‘lganlarga chegirma berilmaydi.

Joriy yilda tabaqalashtirilgan (super) to‘lov-kontrakt qiymatini 2023-yil 15-oktabriga qadar to‘liq to‘lagan abituriyentlar uchun 10 foiz miqdorida chegirma berilmoqda (❗️bu chegirmani oddiy kontraktlarga aloqasi yo'q).

Ammo bu chegirma, 56,7 balldan ko‘p to‘plagan, lekin kirish baliga 4,05 ball yetmay qolib, o‘qishdan yiqilgan abituriyentlarga taalluqli. 4 ballgacha bo‘lgan shkaladagilar uchun esa chegirma qo‘llanmaydi.

Eslatib o‘taman, super-kontraktning 4 ballgacha shkalasi quyidagicha bo‘ladi:

➖ o‘tish baliga 1,05 ballgacha yetmagan abituriyentlar uchun – bazaviy to‘lov-kontrakt miqdorining 1,5 barobari;

➖ 1,06 balldan 2,05 ballgacha — 2 barobari;

➖ 2,06 balldan 3,05 ballgacha — 2,5 barobari;

➖ 3,06 balldan 4,05 ballgacha — 3 barobari.

Mana shu toifadagilar garchi 100% to‘lov qilsa ham, ularga chegirma yo‘q. Shu sababli avval 50 %ini to‘lab, qolganini o‘quv yili davomida bo‘lib to‘lasa bo‘ladi.

❗️ESLATMA: 4,05 ballgacha deb yozilganiga ko‘pchilik chalg‘imoqda va buni 4,5 ball deb o‘ylayapti. Ammo unaqa emas. 4,05 (to‘rt-u yuzdan nol besh) ball bilan 4,5 (to‘rt yarim) ballning farqi katta. Kirish chizig‘iga 4,1 (to‘rt-u bir) balldan ko‘p yetmagan abituriyentlar yuqoridagi 4 ballik shkalaga tushmaydi.

4,1 ball va undan ko‘proq yetmaganlarning barchasiga (56,7 balldan baland bo‘lsa) 8, 10, 12, 15, 17 va 25 baravar qo‘llanadi. Qaysi yo‘nalishda super-kontrakt qanchaligini mana bu yerdan ko‘rib olish mumkin.


👉 @xushnudbek 👈

❗️Tuzatish: o‘tgan yili magistraturaga qo‘shimcha tabaqalashtirilgan (super) kontrakt asosida kirgan xotin-qizlar joriy yilda 2-kurs uchun ham kontraktni xuddi o’tgan yilgidek oshirilgan miqdorda to‘lashar ekan. Shu sababli ularning 2-kurs uchun kontraktlari davlat tomonidan qoplab berilmaydi.

Ya’ni bundan keyin magistraturaga tabaqalashtirilgan (qo’shimcha) kontraktga kirgan xotin-qizlarning kontraktlari davlat tomonidan to’lab berilmas ekan.


👉 @xushnudbek 👈

Super-kontrakt narxlari (yo’nalishlar kesimida)
#abituriyent

Mazkur faylda 2023/24- o’quv yili uchun yo‘nalishlar kesimida tabaqalashtirilgan (super) to‘lov-kontrakt miqdorlari bilan tanishishingiz mumkin.

Faylda kunduzgi, sirtqi, masofaviy va kechki ta’lim uchun super-kontrakt miqdorlari berilgan. Shuningdek, 15-oktyabrgacha 100% to’lov qilganda beriladigan 10 foizlik chegirma ham ko’rsatilgan.

P.S.: ushbu super-kontrakt narxlari “perevodchilar” uchun ham taalluqli.


👉 @xushnudbek 👈

❓O‘qishga KIRGANLAR boshqa yo‘nalishga super-kontraktni tanlay oladimi?

Masalan, birinchi va ikkinchi yo‘nalishga bali yetmadi, lekin uchinchi yo‘nalishga o‘qishga kirdi. Abituriyent uchinchi yo‘nalishda o‘qishni istamay, birinchi yoki ikkinchi yo‘nalishda super-kontraktda o‘qiy oladimi?

✅ Bu masala hozircha ochiq turibdi, joriy yilgi tartib tasdiqlanmagan.

O‘tgan yili abituriyent o‘zi tanlagan BIRINCHI yo‘nalishga kira olmagan, lekin 2, 3, 4 yoki 5-yo‘nalishlardan biriga o‘qishga kirgan bo‘lsa, unda istisno tariqasida faqat BIRINCHI tanlagan yo‘nalishida super-kontraktda o‘qishiga ruxsat berilgan edi. Bu istisno 2, 3 yoki 4-yo‘nalishga taalluqli emas. Yaʼni 3 ga kirgan bo‘lsa, 2-yo‘nalishda super-kontraktda o‘qiy olmasdi, faqat BIRINCHIga ruxsat berilgandi. Joriy yilgi tartib tadsiqlansa, qo‘shimcha xabar beriladi.


👉 @xushnudbek 👈

❓O‘qishga KIRA OLMAGANLAR istalgan beshta yo‘nalishda super-kontrakt qila olishadimi?

Ushbu masala ham hozircha nomaʼlum. Aniq bo‘lgach, xabar beriladi. O‘tgan yili beshala yo‘nalishiga ham o‘qishga kira olmagan abituriyentlar istalgan beshta yo‘nalishdan birini tanlab, super-kontraktda o‘qishiga ruxsat berilgan edi.


👉 @xushnudbek 👈