#سوال 💢آیا اهلبیت بعد از امام علی به ظلمی که بر حضرت زهرا شد اشاره کردهاند؟ اولین منابعی این موضوع کداماند؟ 💢
#پس_از_رحلت_رسول_خدا_صلیالله علیه وآله حوادث تلخی برای اهلبیت آن حضرت اتفاق افتادازجمله هجوم به خانه امیرالمؤمنین علیهالسلام که در این هجوم حضرت زهراسلاماللهعلیها مجروح شده ومدتی کوتاه پس ازآن به شهادت رسیدموضعگیری تهاجمی درمقابل این مسائل به دلیل نوپابودن اسلام واهمیت حفظ آن دربرابر خطرات وتهدیدهای خارجی،امری حساس بود؛از سویی دیگرسیاست اهلبیت علیهمالسلام درتمام دوران ۲۵۰ ساله بعدازرحلت پیامبراکرم صلیالله علیه وآله این بودکه نگذارند اخباراین حوادث تلخ ازحافظه تاریخی مسلمانان بهویژه شیعیان پاک شود.بر همین مبناوباملاحظه شرایط سیاسی واجتماعی که درطول این دوران بر جامعه حاکم بودگزارشهای تاریخی مربوط به این حوادث تلخ رابازگو میکردند.درادامه به چگونگی بازگو کردن اخبار هجوم به خانه حضرت زهرا سلاماللهعلیها درکلام اهلبیت علیهمالسلام و شیعیان در عصر حضور امامان معصوم علیهمالسلام خواهیم پرداخت.
گزارشهای متعددی در منابع به نقل از اهلبیت علیهمالسلام دال بر حوادث بعد از رحلت پیامبر اعظم صلیالله علیه و آله و هجوم به خانه حضرت زهرا سلاماللهعلیها و جراحت حضرت در نتیجه این هجوم نقل شده است؛ که بهتناسب این نوشته چند نمونه از این گزارشها بیان خواهد شد و در ادامه درباره اولین نوشتهای که در قرن اول هجری، حوادث بعد از رحلت پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله را ثبت کرده است بیان خواهد داشت.
در این قسمت بهعنوان نمونه دو گزارش از امامان بعد از حضرت علی علیهالسلام در مورد چگونگی مجروح شدن حضرت فاطمه سلاماللهعلیها در جریان هجوم به خانه ایشان را بیان میکنیم.
در گزارشی امام حسن علیهالسلام رو به مُغَیره بن شعبه یکی از کسانی که در جریان هجوم شرکت داشت یادآور شدند که تو کسی بودی که صورت مادر ما را مورد ضرب و شتم قرار دادی.(۱)
همچنین امام صادق علیهالسلام در روایتی علت شهادت حضرت فاطمه سلاماللهعلیها راضرباتی میداندکه قنفذ غلام عمربن خطاب در جریان هجوم به پهلوی حضرت فاطمه سلاماللهعلیها واردکردکه درنتیجۀ آن، پهلوی حضرت شکست و فرزند ایشان سقط شد.(۲)
امااولین نوشتهای که حوادث تلخ بعد از رحلت رسول خدا صلیالله علیه و آله را بازگو کرده است کتاب سُلَیم بن قیس بودسلیم دو سال پیش از هجرت دیده به جهان گشوده و در دوران خلافت عُمَر در عهد جوانی به مدینه آمد.سلیم دراین دوره از زندگیاش بیشتر به دنبال ثبت و ضبط ماجرای سقیفه وهفدک و حوادث پیرامون آن بوده است وبعدازقتل عثمان وزمانی که امیرالمؤمنین علیهالسلام به خلافت میرسد،سلیم ازیاران آن حضرت و شاهد و ثبتکننده مستقیم وقایع و جنگها و گفتههای اوبودوآنگاهکه حضرت به شهادت میرسدوامویان حکومت را به دست میگیرند،سلیم در عین همراهی باامامان بعدی، زجمله شیعیانی که موردغضب وتعقیب امویان قرارمی گیرد.تعقیبی که سرانجام ودرزمان امارت حجاج بن یوسف ثقفی بر عراق، موجب هجرت سلیم به شهری در فارس شد و در همان جا نیز درگذشت.(۳) شیخ طوسی درباره شخصیت سلیم آورده است: وی ازصحابه امیرالمؤمنین، امام حسن، امام حسین، امام سجاد و امام باقر علیهمالسلام بوده است.(۴) آنچه در توضیح شخصیت سلیم بن قیس گذشت سبب شد که کتاب وی موردتوجه شیعیان درقرون متعدد تاریخی باشد.البته کتاب ایشان در ادوار مختلف تاریخی دچار تحریفاتی شد،امادراینکه این کتاب بازگوکننده حوادث تلخ بعد ازگت
رحلت پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله بهخصوص در قرون اولیه اسلامی بوده تردیدی نیست و لذا در چاپ جدید با تحقیق محمدباقرزنجانی تلاش کرده نسخههای مختلف این کتاب را مشاهده کندومتن راباتوجه به نسخههای متفاوت بنگاردعلاوه بر این،درچاپ جدید تلاش شده،روایات سلیم که درکتابهای دیگران آمده،نیزجمعآوری شودوباذکر منابع دیگر که این احادیث را آوردهاند، توثیقی برای روایات سلیم گردآوری گردد.(۵)
معرفی منبع جهت مطالعه بیشتر:
۱-کتاب سلیم بن قیس تحقیق محمدباقرزنجانی. ۲-کتاب مأساة الزهراءنوشته علامه سیدجعفرمرتضی عاملی؛این کتاب توسط محمدسپهری باعنوان«رنجهای حضرت زهراسلامالله علیها» درسال۱۳۸۰ش ترجمه ومنتشرشد.
کلمات کلیدی:هجوم به خانه حضرت زهرا سلامالله علیها،سلیم به قیس، حوادث بعدازرحلت پیامبر اعظم صلیالله علیه وآله.
#پانویس:🔰
1) طبرسی،احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج۱، ص۲۷۷.
2)طبری، محمد بن جریر بن رستم، دلائل الإمامه،ص۱۳۴.3)هلالی،سلیم بن قیس، اسرار آل محمد،ص۱۷؛سبحانی،محمدتقی، «گامی دیگردرشناسایی واحیای کتاب سلیم بن قیس هلالی»،ص۲۰.
4)طوسی، محمد بن حسن، رجال طوسی، ص۶۶ و ۹۴ و ۱۰۱ و ۱۰۴ و ۱۳۶.
#پس_از_رحلت_رسول_خدا_صلیالله علیه وآله حوادث تلخی برای اهلبیت آن حضرت اتفاق افتادازجمله هجوم به خانه امیرالمؤمنین علیهالسلام که در این هجوم حضرت زهراسلاماللهعلیها مجروح شده ومدتی کوتاه پس ازآن به شهادت رسیدموضعگیری تهاجمی درمقابل این مسائل به دلیل نوپابودن اسلام واهمیت حفظ آن دربرابر خطرات وتهدیدهای خارجی،امری حساس بود؛از سویی دیگرسیاست اهلبیت علیهمالسلام درتمام دوران ۲۵۰ ساله بعدازرحلت پیامبراکرم صلیالله علیه وآله این بودکه نگذارند اخباراین حوادث تلخ ازحافظه تاریخی مسلمانان بهویژه شیعیان پاک شود.بر همین مبناوباملاحظه شرایط سیاسی واجتماعی که درطول این دوران بر جامعه حاکم بودگزارشهای تاریخی مربوط به این حوادث تلخ رابازگو میکردند.درادامه به چگونگی بازگو کردن اخبار هجوم به خانه حضرت زهرا سلاماللهعلیها درکلام اهلبیت علیهمالسلام و شیعیان در عصر حضور امامان معصوم علیهمالسلام خواهیم پرداخت.
گزارشهای متعددی در منابع به نقل از اهلبیت علیهمالسلام دال بر حوادث بعد از رحلت پیامبر اعظم صلیالله علیه و آله و هجوم به خانه حضرت زهرا سلاماللهعلیها و جراحت حضرت در نتیجه این هجوم نقل شده است؛ که بهتناسب این نوشته چند نمونه از این گزارشها بیان خواهد شد و در ادامه درباره اولین نوشتهای که در قرن اول هجری، حوادث بعد از رحلت پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله را ثبت کرده است بیان خواهد داشت.
در این قسمت بهعنوان نمونه دو گزارش از امامان بعد از حضرت علی علیهالسلام در مورد چگونگی مجروح شدن حضرت فاطمه سلاماللهعلیها در جریان هجوم به خانه ایشان را بیان میکنیم.
در گزارشی امام حسن علیهالسلام رو به مُغَیره بن شعبه یکی از کسانی که در جریان هجوم شرکت داشت یادآور شدند که تو کسی بودی که صورت مادر ما را مورد ضرب و شتم قرار دادی.(۱)
همچنین امام صادق علیهالسلام در روایتی علت شهادت حضرت فاطمه سلاماللهعلیها راضرباتی میداندکه قنفذ غلام عمربن خطاب در جریان هجوم به پهلوی حضرت فاطمه سلاماللهعلیها واردکردکه درنتیجۀ آن، پهلوی حضرت شکست و فرزند ایشان سقط شد.(۲)
امااولین نوشتهای که حوادث تلخ بعد از رحلت رسول خدا صلیالله علیه و آله را بازگو کرده است کتاب سُلَیم بن قیس بودسلیم دو سال پیش از هجرت دیده به جهان گشوده و در دوران خلافت عُمَر در عهد جوانی به مدینه آمد.سلیم دراین دوره از زندگیاش بیشتر به دنبال ثبت و ضبط ماجرای سقیفه وهفدک و حوادث پیرامون آن بوده است وبعدازقتل عثمان وزمانی که امیرالمؤمنین علیهالسلام به خلافت میرسد،سلیم ازیاران آن حضرت و شاهد و ثبتکننده مستقیم وقایع و جنگها و گفتههای اوبودوآنگاهکه حضرت به شهادت میرسدوامویان حکومت را به دست میگیرند،سلیم در عین همراهی باامامان بعدی، زجمله شیعیانی که موردغضب وتعقیب امویان قرارمی گیرد.تعقیبی که سرانجام ودرزمان امارت حجاج بن یوسف ثقفی بر عراق، موجب هجرت سلیم به شهری در فارس شد و در همان جا نیز درگذشت.(۳) شیخ طوسی درباره شخصیت سلیم آورده است: وی ازصحابه امیرالمؤمنین، امام حسن، امام حسین، امام سجاد و امام باقر علیهمالسلام بوده است.(۴) آنچه در توضیح شخصیت سلیم بن قیس گذشت سبب شد که کتاب وی موردتوجه شیعیان درقرون متعدد تاریخی باشد.البته کتاب ایشان در ادوار مختلف تاریخی دچار تحریفاتی شد،امادراینکه این کتاب بازگوکننده حوادث تلخ بعد ازگت
رحلت پیامبر اکرم صلیالله علیه و آله بهخصوص در قرون اولیه اسلامی بوده تردیدی نیست و لذا در چاپ جدید با تحقیق محمدباقرزنجانی تلاش کرده نسخههای مختلف این کتاب را مشاهده کندومتن راباتوجه به نسخههای متفاوت بنگاردعلاوه بر این،درچاپ جدید تلاش شده،روایات سلیم که درکتابهای دیگران آمده،نیزجمعآوری شودوباذکر منابع دیگر که این احادیث را آوردهاند، توثیقی برای روایات سلیم گردآوری گردد.(۵)
معرفی منبع جهت مطالعه بیشتر:
۱-کتاب سلیم بن قیس تحقیق محمدباقرزنجانی. ۲-کتاب مأساة الزهراءنوشته علامه سیدجعفرمرتضی عاملی؛این کتاب توسط محمدسپهری باعنوان«رنجهای حضرت زهراسلامالله علیها» درسال۱۳۸۰ش ترجمه ومنتشرشد.
کلمات کلیدی:هجوم به خانه حضرت زهرا سلامالله علیها،سلیم به قیس، حوادث بعدازرحلت پیامبر اعظم صلیالله علیه وآله.
#پانویس:🔰
1) طبرسی،احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج۱، ص۲۷۷.
2)طبری، محمد بن جریر بن رستم، دلائل الإمامه،ص۱۳۴.3)هلالی،سلیم بن قیس، اسرار آل محمد،ص۱۷؛سبحانی،محمدتقی، «گامی دیگردرشناسایی واحیای کتاب سلیم بن قیس هلالی»،ص۲۰.
4)طوسی، محمد بن حسن، رجال طوسی، ص۶۶ و ۹۴ و ۱۰۱ و ۱۰۴ و ۱۳۶.