Верашчака
484 subscribers
6.32K photos
912 videos
2 files
1.44K links
Беларускамоўны канал пра Беларусь, пра беларусаў і пра нашу людскасць.

Пра палітыку толькі з гумарам і доляй сарказму.

Дасылайце нам свае матэрыялы або цікавасці пра Беларусь сюды
@gusljar_bot
Download Telegram
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

КЛЁЦКІ З ЯЛАВІЧЫНЫ ДА БУРАКОЎ

Фунт добрай ялавічыны, паўфунта лою ачысціць ад плевак, трошкі пасаліць і паперчыць, пасекчы, даліць трохі адвару са згатаванай
цыбулі, убіць два яйкі, добра вымешаць.

Зрабіць клёцкі, абсыпаць ix тоўчанымі сухарамі ці мукой і апусціць у боршч, які варыцца.
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

ГУСАК, ЗАПЕЧАНЫ З ЯБЛЫКАМІ

Зняць з адкормленага гусака залішні шмалец (тлушч), абцерці яго зверху і знутры соллю і кменам, нафаршыраваць дробнымі
неразрэзанымі яблыкамі і пячы на брытване ca жменькай крышанай
цыбулі, паліваючы напачатку булёнам, а потым увесь час сваім сокам.

Перад падаваннем абкласці асобна спечанымі яблыкамі,
пакласці і тыя, што запякаліся ўнутры. Сок, які выпусціў гусак, пакуль смажыўся, заправіць лыжкай мукі, моцна закіпяціць, абліць ім гусака, а рэшту падаць асобна.

Часам можна нафаршыраваць гусака замест яблыкаў чырвонай
капустай.
#СтарадаўняяКухня
#КухняБеларусі

СМАЖАНЫЯ СЕЛЯДЦЫ З ГРЫБНЫМ СОУСАМ

З вымачанага селядца зняць скуру, выцягнуць косці і дробна пакрышыць, дадаўшы трошкі цыбулі і селядцовага малака.

Вымачыць у вадзе булку, адціснуць, перамяшаць яе з селядцом, каб атрымалася аднастайная маса. Накласці тую масу на селядцовыя
косці, надаўшы выгляд рыбіны, абсыпаць мукой і асцярожна смажыць у алеі альбо запячы ў печы.

Соус да селядца трэба зрабіць румяны з цытрынай альбо на бурачным расоле з грыбамі, запраўлены мукой з алеем.

У скаромны дзень можна дадаць у соус кавалак масла. Можна таксама пакласці масла ў фарш і ўбіць у яго пару яек, а булку вымачыць у малацэ.
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

ТУШАНЫЯ БАРАВІКІ

Маладыя баравікі пакроіць на кавалачкі, абварыць кіпнем, зліць
ваду і пакласці ў рондаль.

Падсмажыць на масле дробна пакрышаную цыбулю і змяшаць з грыбамі, пасаліць, паперчыць, і хай сабе тушацца.

Як будуць амаль гатовыя, пакласці пару лыжак смятаны, памяшаць і трохі падтушыць, але смятана не павінна ператварыцца ў тлушч.

Можна таксама баравікі адразу смажыць у масле, не абліваючы варам.
#СтарадаўняяКухня
#КухняБеларусі

КАТЛЕТЫ З ГРЭЦКАЙ КАШЫ

Паўфунта грэцкіх круп прасеяць, ачысціць ад дамешкаў, усыпаць у місу і перамяшаць з яечным бялком. Абсушыць у не надта гарачай духоўцы, часта памешваючы лыжкай.

Да дзвюх шклянак пасоленага вару дадаць лыжку з паловаю тлушчу, усыпаць крупы і закіпяціць,
перамешваючы. Прыкрыць рандэлік вечкам і паставіць на дзве гадзіны ў сярэдне нагрэтую духоўку, час ад часу памешваючы відэльцам.

Няпоўную шклянку сушаных грыбоў памыць і намачыць у вадзе. Зварыць, перакруціць на мясарубцы разам з паўфунтам свініны.

Абабраць ад шалупіння дзве цыбуліны, спаласнуць ix у вадзе, дробна скрышыць, падсмажыць у тлушчы, перамяшаць з адным-двума яйкамі, кашай і грыбамі з мясам, дадаць солі і перцу. З гэтага фаршу зляпіць катлеткі (па дзве на адну порцыю), абкачаць ix у сухарах,
падсмажыць з двух бакоў да залацістага колеру, а потым паменшыць агонь і дапякаць на малым агні.
#СтарадаўняяКухня
#КухняБеларусі

ЛОКШЫНА З КУМПЯКОМ I СЫРАМ

Фунт локшыны зварыць у вадзе і адцадзіць. Рэцэпт локшыны тут

Фунт зваранага кумпяка пакроіць на дробныя кавалкі, а кавалак сыру сцерці на тарцы.

Намазаць паўмісак маслам, абсыпаць сырам, пакласці пласт локшыны, пласт шынкі, пасыпаць сырам, абкласці кавалачкамі масла і так складаць, аж пакуль паўмісак не будзе поўны, толькі зверху павінны быць сыр і масла.

Паставіць у печ, каб запяклося.

Смачна есці!
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

КАЛДУНЫ CA СВЕЖЫМ І ГРЫБАМІ

Распусціць лыжку масла, падсмажыць у ім дробна скрышаную цыбулю і крышаныя свежыя баравікі, а як будуць гатовыя, паперчыць, пасаліць, убіць два яйкі, з цеста зрабіць кружочкі і загарнуць у ix грыбны фарш.

Варыць у грыбным адвары.

Як выплывуць наверх, адцадзіць, пакласці ў рондаль, уліць некалькі лыжак адвару, у якім
яны варыліся, пакласці трошкі масла, прыкрыць і перад падаваннем на стол патушыць у печы.
#СтарадаўняяКухня
#КухняБеларусі

МЕЛЬШПАЙС З ЦЭЛЫХ ЯБЛЫКАЎ
Пра мельшпайс тут

Зварыць у малацэ паўфунта рысу. Узбіць пяць жаўткоў з дзвюма лыжкамі цукру да белага, змяшаць з лыжкаю масла, расцёртага да стану смятаны, дадаць некалькі тоўчаных горкіх мігдалаў і рыс, укладаючы яго часткамі.

Добра перацёртую масу асцярожна змяшаць з
узбітымі бялкамі і пакласці палову яе ў рондаль, намазаны маслам,
потым пакласці туды дзесяць альбо дванаццаць абабраных, звараных, астуджаных і абсыпаных цукрам яблыкаў, зверху пасыпаць цынамонам, накрыць другой паловай цеста і паставіць у печ.

Порцыя на дзесяць чалавек.
#СтарадаўняяКухня
#КухняБеларусі

РЫБА Ў СМЯТАНЕ З БУЛЬБАЙ, СМАЧНАЯ

Добра намазаць маслам рондаль, пакласці на дно пакроеную на скрылікі сырую бульбу.

Абчышчаную рыбу (найлепш шчупака) пакроіць на кавалкі, пасаліць, паперчыць англійскім перцам і пакласці ў рондаль пластамі напераменку з бульбай, заліць усё гэта смятанай, не шкадуючы, і паставіць у печ.

Смачна есці!
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

ПУДЫНГ, ЗАВАРАНЫ МАЛАКОМ

Закіпяціць трэць шклянкі малака з паловай шклянкі асветленага масла, усыпаць паўтары шклянкі мукі і ўзбіваць лыжкаю на агні, аж пакуль маса не пачне адставаць ад рондаля.

Зняць з агню і ўзбіваць,
пакуль не астыне. Тады ўсыпаць вялікую лыжку цукру, убіць адно яйка, сем жаўткоў, добра вымешаць.

Бялкі ўзбіць на пену і выліць у прыгатаваную масу, асцярожна яе перамяшаць і пакласці ў форму.

Варыць на пары альбо запякаць у печы.

Порцыя на дзесяць чалавек.
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

ПАШТЭЦІКІ З МАЗГОЎ У БЛІНАХ

У лыжцы масла падсмажыць трохі пакрышанай і выціснутай ад соку цыбулі.

Узяць мазгі з дзвюх ялавічных галоў, вымачыць, абліць кіпнем, зняць з ix плеўкі, перацерці мазгі на рэдкае сіта альбо вельмі
дробна пакрышыць, змяшаць з маслам, усыпаць трохі солі, перцу, дробна скрышанага кропу альбо пятрушкі, уліць пару лыжак булёну льбо смятаны і падтушыць, каб загусцела.

Як трошкі астыне, дадаць
пару жаўткоў і перамяшаць. Спячы тонкія бліны, намазаць кожны фаршам з мазгоў, скласці ўдвая і скруціць у трубку, памачыць у яйку, абсыпаць сухарамі і смажыць у гарачым масле да залацістага колеру.

Перад падаваннем можна абсыпаць падсмажанай зялёнай пятрушкай.
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

АРКАС

Узяць шэсць яек і асобна паўзбіваць жаўткі і бялкі, потым пераліць узбітыя ў кварту малака і зноў добра ўзбіць.

Пасля таго масу трэба падагрэць, каб адлучыць тварожную частку.

Адцадзіць на сіта сыроватку, а тварог астудзіць і пакінуць на нейкі час на сіце.

Калі тварог будзе дастаткова шчыльным, пакроіць яго на
кавалкі і паліць ix смятанай, дадаўшы ў яе па густу цукар і цынамон
#СтарадаўняяКухня
#КухняБеларусі

КАЛДУНЫ ГРАФА ТЫШКЕВІЧА

Зварыць сушаныя грыбы, пакрышыць, дадаць падсмажаную ў масле дробна скрышаную цыбулю, два сырыя яйкі, крыху солі і перцу.

Скрышыць як мага драбней кавалак тлустага вэнджанага кумпяка, калі тлушчу ў шынцы нямнога, дадаць свежага сала і змяшаць з грыбамі. Кумпяка трэба ўзяць столькі, колькі будзе грыбоў.

Зрабіць цеста, узяўшы тры шклянкі мукі, два ці тры яйкі, соль і ваду.

Пакласці на цеста фарш, скласці, заціснуць краі, як ва ўсіх калдунах, зварыць у кіпні, адцадзіць і абліць перад падаваннем растопленым
маслам з добра падсмажанай цыбуляй.
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

СУП СА СЛІЎ

Узяць паўгарца добрых спелых сліў. Пакласці ix у рандэлік, заліць вадой так, каб яна цалкам ix закрыла, і варыць, часта памешваючы,
каб не падгарэлі..

Як разварацца, працерці праз сіта, дадаць цынамону, паўфунта цукру, некалькі стоўчаных гваздзік, шклянку
віна, развесці гэта гатаванай вадой, закіпяціць і заліць грэнкі з булкі.

Замест віна можна скарыстаць паўкварты свежай смятаны.
#СтарадаўняяКухня
#КухняБеларусі

БАРАНІНА ШТОДЗЁННАЯ

Кавалак бараніны добра адбіць, вымачыць, нашпігаваць часнаком,
пасаліць і пячы на малым агні, падліваючы булёну альбо вады.

Перад падаваннем сабраць з соусу тлушч.

Гэтую бараніну можна падаваць таксама пад соусам з цыбулі.
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

Гатуючы таўчонікі, гаспадыні не замарочваліся з дакладнасцю інгрыдыентаў. Усе прадукты браліся на ўскідку, і часта ў справу ішла бульбяная каша, якая засталася ад вячэры.

Таўчонікі з бульбы

З чаго гатаваць:
500 г пюрэ з бульбы,
2-3 ст. л. мукі,
1 яйка,
1 цыбуліна,
1 ст. л. свінога тлушчу,
тоўсты скрылік сала (для падмазкі),
соль.

Як гатаваць.

У негарачае бульбяное пюрэ дадаць пару лыжак мукі, яйка, крыху падсмажанай на туку цыбулі ды соль. Запякаць ў печы да ўтварэння залацістай скарынкі з абодвух бакоў.
#СтарадаўняяКухня
#КухняБеларусі

Капытка

Звараную ў мундзірах бульбу абабраць, патаўчы, дадаць мукі, каб можна было раскачаць цеста.

Ліст цеста пакроіць на палоскі даўжынёй дзве-тры цалі, укінуць у кіпень, варыць дзесяць - пятнаццаць хвілін.

Выцягнуўшы з вады, паліць салам з падсмажанай у ім цыбуляй.
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

КАМЫ

Абабраць бульбу, зварыць і стаўчы, уліўшы гарачага малака.

Падсмажыць на сале ці масле цыбулю і заскварыць бульбяную кашу.

Ядуць камы з малаком, агуркамі, кіслай капустай.

У посныя дні камы
запраўлялі тоўчаным ільняным альбо канапляным семем.
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

СТРУДАЛЬ ЯБЛЫЧНЫ

Узяць кварту мукі, перасеяць на стальніцу, зрабіць ямку, уліць лыжку асветленага астуджанага масла, убіць адно яйка, уліць вады і замясіць цеста.

Калі будзе дастаткова пульхным і настолькі тугім, што не будзе ліпнуць да стальніцы, прыкрыць падагрэтай міскай і хай паляжыць так хвілін пятнаццаць.

Заслаць абрус на вялікім стале, пакласці на яго цеста, раскачаць яго трошкі, пасыпаўшы мукой, рукі таксама абцерці мукой і расцягваць цеста ва ўсе бакі, за кожным разам націраючы рукі мукой, так, каб цеста стала тонкім, як папера, і пры тым не парвалася. Як будзе гатовым, абарваць з берагоў камякі, пасыпаць ліст цеста цукрам з цынамонам і абабранымі, тонка пакроенымі яблыкамі, потым абсыпаць сухарамі, спырснуць, не шкадуючы, маслам, яшчэ пасыпаць цукрам з цынамонам і скруціць у трубку, за кожным разам падымаючы цеста абрусам, а не рукамі, каб не парвалася.

Намазаць патэльню альбо плоскі рондаль маслам (нятопленым), скруціць трубку цеста спіраллю і пакласці ў рондаль, абсыпаць зверху кавалачкамі нясоленага масла і паставіць на паўгадзіны ў гарачую печ.

Перад падаваннем абсыпаць цукрам.

Часам замест яблыкаў можна зрабіць струдаль з разынкамі альбо павідлам ці вішнямі.

Абсыпаць цеста сухарамі, падсмажанымі ў масле, потым пакласці вымытыя разынкі і стоўчаныя мігдалы, абліць смятанай, скруціць, пакласці на патэльню, абліць смятанай і пячы паўгадзіны.

Калі будзеце рабіць з павідлам ці вішнямі, трэба спырснуць цеста маслам, намазаць павідлам альбо свежымі сцёртымі з цукрам вішнямі (зразумела, без костачак), абліць маслам і скруціць.

Гэтаксама можна накласці ў струдаль свежага тварагу, змяшаўшы яго з цукрам, разынкамі, смятанай і жаўткамі, а калі будзеце запякаць, трэба не шкадуючы паліваць маслам.
Forwarded from Верашчака
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

Абрадавыя стравы на беларускіх землях. Дзяды

Абрадавыя стравы было прынята гатаваць і на Дзяды, калі ўшаноўвалася памяць продкаў.

Вось як апісвалася ў сярэдзіне XIX стагоддзя вячэра на Дзяды на Піншчыне, пасля наведання могілак. 
Стол засцілалі белым абрусам, ставілі на яго свечку. Потым неслі на стол боб ці гарох з мядовай сытай, поліўкі з рыбы і мяса — кіслыя і прэсныя, смажаную саланіну, аладкі, яечню з каўбасой, кашу прасяную ці грэцкую, малако макавае і малако кіслае. Пасярод гэтых страў клалі бохан хлеба і накроеным хлебам ці малымі боханамі абкладвалі вакол стол так, каб булачкі былі ў рад адна каля другой на пачэсным месцы стала.

Пасля малітвы і адведзенага часу, за які, паводле ўяўленняў, павінны былі пачаставацца запрошаныя дзяды — духі-продкі, пачыналася вячэра. Гаспадар, a ўслед за ім і гаспадыня першыя лыжкі ад сыты з бобам і гарохам адлівалі ў асобную пасудзіну для памерлых. Toe ж рабілі і з іншымі стравамі. Трохі кашы клалі яшчэ і за акно, з боку двара.

Па апісанні святкавання Дзядоў у канцы XIX стагоддзя на тэрыторыі цяперашняга Мёрскага раёна, на вячэру гатавалі "юшнік" са свіной крыві, а калі не калолі падсвінка, то клёцкі з "душамі" (загорнутымі ў цеста скваркамі), аладкі з вер'ашчакай або замест ix 
каўбасы з сырой капустай. На заканчэнне падавалі "саламатку" (сушаныя яблыкі, грушы, ягады, вараныя на мёдзе) або аўсяны кісель з мядовай сытай. Рашчынялі "дзядоўскі" хлеб і пяклі столькі боханаў, колькі налічылі "дзядоў".

На Магілёўшчыне рытуальнымі стравамі на восеньскія Дзяды былі канон, ці канун, поліўка, малако, яечня, каша, мяса (патрэбна была няцотная колькасць страў). Замест хлеба былі бліны.

На Змітроўскія Дзяды (канец кастрычніка) у Заслаўі абавязковай памінальнай стравай з'яўлялася вараная галава: свіная, барановая ці хоць бы курыная. Вячэра пачыналася з пачастунку ўсіх прысутных канунам. Для яго прыгатавання ў мядовую сыту крышылі рытуальны прэсны корж, абаранкі.

У некаторых месцах дадавалі цёрты мак. Першую лыжку кануна рытуальна адлівалі для  нябожчыкаў.