Сіла "праўды"

Гонар і годнасць старажытных славян вымяралася ў "праўдах". Добрыя справы, такія як добрая праца, служба ў князя, спаборніцтва, вяселле, павялічвалі "праўду". Дрэнныя ўчынкі (парушэнне клятвы, здрада, хлусня) яе памяншалі.

Сёння Народзіны ў Каруся Каганца❤️

Карусь Каганец (сапраўднае імя Казімір-Рафал Каралевіч Кастравіцкі) – беларускі паэт, мовазнавец, драматург, мастак, скульптар і грамадскі дзеяч.

(Сваё імя паэт узяў у памяць пра бацьку: Карлаў у Беларусі называлі Карусямі. А «Каганец» – сялянскі ліхтар)

Паэт пачаў займацца літаратурай у 1893 годзе, апрацоўваў казкі і легенды. Пазней узяўся за пераклады і стварэнне сваіх твораў – пісаў аповеды, вершы, п’есы і вадэвілі. Апроч літаратуры Карусь Каганец займаўся ілюстраваннем кніг, палітычнай карыкатурай, жывапісам і скульптурай. Падрабязней пра яго жыццё і творчасць вы можаце пачытаць тут.

У Дзень народзінаў нашага земляка пачытайце яго п’есу «Модны шляхцюк» (дарэчы, адзін з першых твораў беларускай драматургіі).

Звярніцеся да зборніка твораў Каруся Каганца, там знойдзеце шмат файных вершаў.

Таксама паглядзіце відэа з цікавосткамі пра нашага паэта.

#КазкіДзецям

Дзяўчынка з запалкамі

Ганс Хрысціян Андэрсэн

Пераклад Раісы Баравіковай

Запрашаю на сённяшні эфір! Сёння зноў раскажу і паспяваю песні, дзе аповед ад асобы мужчыны пра сваё жыццё.
Да сустрэчы!

🍃Традыцыйныя промыслы: пляценне з бяросты🍂

Берасцяное рамяство - адно з самых любімых у нас! Прарасло глыбока каранямі ў наша мінулае - гэта сувязь з Продкамі, з самой Прыродай. З усіх дрэў менавіта бярозка з'яўлялася аб'ектам пакланення ў славян. Яна валодае асаблівай сілай росту, і гэтую сілу навучыліся выкарыстоўваць.

Але не толькі асацыяцыя з моцным дрэвам, але і іншыя ўласцівасці бярозы шанаваліся высока. Бяроза прыцягвала сваёй асляпляльна белай карой - бяростай і зелянінай. Лекавыя ўласцівасці бярозавага соку, лістоты, бяросты таксама былі вядомыя з даўніх часоў.

Бяроста лёгка здымаецца са ствала і апрацоўваецца з дапамогай найпростай прылады. Яна лёгкая, трывалая, воданепранікальная. Выдатны матэрыял, падобнага да якога цяжка знайсці.

Сучасныя ўмельцы беражліва захоўваюць традыцыі: ведаюць сакрэты нарыхтоўкі бяросты і ствараюць дзіўныя па прыгажосці і практычнасці рэчы!

Прапануем палюбавацца на вырабы майстроў !

СКУБЦІ (skubci)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

1. Цягнуць рыўкамі; цягнучы, браць патроху.

🔸️Каля самага прыгуменьня [Курловіч] пачуў, як нехта шастае саломаю, скубучы яе са стажка. (Дуброўскі)

2. Расскубваць што-н. пальцамі, разрываць на дробныя часткі.

🔸️Пакрысе .. [маці] скуплівала воўну, прамывала і скубла. (Бядуля)

3. Вырываць, адрываць (пра траву і пад.).

🔸️Поле травіцаю соннай адзелася,
Вышла скацінка і дружна скубе. (Купала)

4. Перабіраць пальцамі, патузваць.

🔸️Хвалююся. Гімнасьцёрку скубу, абцягваю, пілотку папраўляю. (Ракітны)

5. Тузаць, трэсьці.

🔸️— Дай мне слова! — скубе за рукаў старшыню Гарбач. (Мурашка)

6. Зашчэмліваючы пальцамі скуру, прычыняць боль.

🔸️— Анэлька, баліць, дурная ты! — азвалася ціха Яніна. — Баліць... Я ж і хачу, каб балела... — праказвала яна, скубучы тую, дзе пападзе. (Мурашка)

7. Пераноснае значэньне: непакоіць, дакучаць; патрабаваць штосьці.

🔸️Тут табе і яблычак сьвежы, і мядок пахучы, не якая-небудзь ферма, дзе цябе кожны скубе, а павагі ніякай. (Ермаловіч)

8. Крыўдзіць.

🔸️— [Іру] ўсе тузаюць і скубуць у клясе. (Гарбук)
#словы_С

Нядзелю можна пачаць з сямейнага прагляду

https://youtu.be/v9t2vUmzvDw?si=Jf0noI8cOBp2xUOV

#КухняБеларусі

Сёння пра піва
Выхадны ж дзень, можна!))

На нашых землях напой з'явіўся з зараджэннем земляробства, у прыватнасці, з пачаткам культывацыі ячменю. Першыя ў гісторыі з'яўлення піва ў Беларусі дакументальныя пацверджанні гэтага факту зафіксаваныя ў IX-X стст.

#КухняБеларусі

Шырокае распаўсюджванне вырабу хмяльнога пітва прынёс Рэнесанс. Свецкія ўлады Еўропы, рэагуючы на павелічэнне масавасці ўжывання напою, выпускалі ўказы, якія рэгулююць якасць піва і аб'ёмы яго вытворчасці.

На беларускіх землях таксама выдаваліся "піўныя" законы. Статут ВКЛ 1588 г. прадугледжваў штраф за нанясенне шкоды пасадкам хмеля і рэгуляваў аб'ёмы напою, дазволенага да вытворчасці.

У XVI ст. маленькія хатнія бровары меліся ва ўсіх кутках Вялікага Княства Літоўскага. Варылі напой для паўсядзённага ўжывання, на святы і гулянні. Кожны гаспадар пры дапамозе нескладанага абсталявання мог вырабіць тую колькасць напою, якое адпавядала яго патрэбам. Пачыналі з'яўляцца прадпрымальныя дзеячы, якія "шынкавалі" піва на продаж у карчмах і карчмах.

З XVI ст. на тэрыторыі ВКЛ набываюць распаўсюджванне бровары-памяшканні для варэння піва. Размяшчаліся яны, як правіла, каля вадаёмаў. У сумежных памяшканнях размяшчаліся карчмы, карчмы і іншыя забаўляльныя ўстановы.

Пазней браварні з драўляных сталі каменнымі і пачалі ператварацца ў цэлыя піваварныя комплексы, якія ўключаюць саладоўні, сушыльні, варыльні, лазні і іншыя дапаможныя пабудовы.

Характэрна, што прагрэс не дакранаўся гэтай галіны, усе аперацыі ў той час праводзіліся ўручную, як і трыста гадоў таму.

Пераход піваварства на тэрыторыі сучаснай Беларусі на прамысловы ўзровень адбыўся ў канцы XVIII ст.
Яго звязваюць з імем аднаго з самых паспяховых прадпрымальнікаў і наватараў таго часу-падканцлера ВКЛ Ёхіма Літавар-Храптовіча

#МоваНашаРодная

Куфаль, кухаль - посуд для піва.

У часы Вялікага Княства Літоўскага піва разлівалі ў драўляныя або гліняныя пасудзіны, якія называлі "куфлі".

У XVII - XVII стагоддзях шляхта і заможныя гараджане пачалі набываць шкляны посуд для піва "шкляніцы".

Але да нашага часу дайшла менавіта назва "куфаль".
Куфлі бываюць і керамічныя, і металічныя, і шкляныя.
Найчасцей іх ёмістасць ад 0,25 да 1 літра.

#СучаснаяБеларусь

Беларусы паказалі ў Маскве новы аўтобус, які пераехаў заходнія санкцыі

Мінскі аўтазавод працягвае пераводзіць мадэльны рад пасажырскай тэхнікі на сакцыённа ўстойлівую агрэгатную базу. Чарговая навінка на гэтым тыдні была прадэманстравана на выставе NAIS-2024 ў Маскве - перонны аўтобус МАЗ-271047.

Новы пероннік упершыню быў паказаны яшчэ ў 2020 годзе. Тады ўзор быў аснашчаны дызельным рухавіком Mercedes і аўтаматычнай каробкай перадач Alison. На той час МАЗ выпусціў восем машын гэтай мадэлі.
Аднак пасля ўвядзення санкцый пра гэтыя рухавікі і аўтаматы можна было забыцца.

Энтузіязм беларускіх наватараў зламаць не ўдалося, "мазаўцы" вырашылі пераадолець санкцыённыя абмежаванні за кошт электрычнасці.
Скончылася гэта мінулагодняй прэзентацыяй элекробуса МАЗ-271Е

На гэтым вынаходлівыя беларусы не спыніліся, для пакупнікоў была патрэбна і дызельныя версія. Для іх распрацавалі МАЗ-271047, якому санкцыі не страшныя: навінка аснашчана 240-сілавым рухавіком і аўтаматычнай 6-ці ступенчатай каробкай перадач беларускай вытворчасці.

А калі ўлічыць, што Мінскі аўтазавод - адзіны вытворца перонных аўтобусаў ў ЕЭАС, у новага МАЗ-271047 адбою ад кліентаў не будзе.