Қишлоқ хўжалик секторига янги қон керак.
Ўзбек аграр секторининг ўнлаб илмий-тадқиқот институтлари, марказларидаги инновацион усуллар, янгиликлар, қўлланмаларни аста-секин амалиётга жорий қила оладиган, сектордаги энг йирик тармоқ пахта ва ғаллачиликда фермер ва кластер ўртасидаги муносабатларни эркин бозор тамоиллари асосида, икки томонга ҳуқуқий тенг қайиша оладиган ватанпарвар керак.
Қишлоқ хўжалик секторида турли инновацион усулларни қўллашда паст ва юқори бўғин билан уйғунлашган жонкуяр, фикрларини икки томонга ишончли тушунтирадиган соҳадан чиққан, илмий сферадаги янгиликларни филтирлай оладиган, аграр сферадаги илм аҳли, профессор-академиклар билан камида мустақил эркин суҳбатлаша оладиган, уларни эшитадиган ҳақиқий стратег керак.
2016 йилдаги Эль-Ниньо фенемони дунё қишлоқ хўжалигига етарли зарбаларни бера олгани каби, келгуси 2024 йилнинг биринчи ярмидаги Эль-Ниньо ҳодисаси фаоллашиши сайёра аграр тизими учун етарлича сюрпризлар тайёрлаб турибди. Келгуси йилнинг вегетация даври ўрта ва сўнги оралиқлари минтақада юқори иссиқлик тўлқинлари, жазирама кунлар сонининг ҳаддан ташқари ортиши, ҳатто чигиртка босқини хавфи остида ўтиши прогноз қилинмоқда. Бу қишлоқ хўжалик секторимизга етарича муаммолар яратади.
2025 ва 2026 йиллардаги прогноз қилинаётан Ла-Ниньо фенемони энди совуқ мавсумларимизда ёғинларимизни янада камайтириши, пировард вегетация учун сув етишмовчилиги, қурғоқчиликни авжлантириши мумкин. Мазкур ҳолатларга эндиликда аграр секторимиз анъанавий усуллар билан "жавоб қайтара" олмайди.
"Бункерсифат" инновациялар (иссиқхона, замонавий интенсив боғлар, нетҳауслар), сув тежовчи технологиялар, иқлим билан ҳисоблашувчи тизим имкониятларини кенгайтириш ҳаммасини ҳал қилади. Иқтисодий барқарорлик, ривожланишни кафолатлайди.
@uzb_meteo
Ўзбек аграр секторининг ўнлаб илмий-тадқиқот институтлари, марказларидаги инновацион усуллар, янгиликлар, қўлланмаларни аста-секин амалиётга жорий қила оладиган, сектордаги энг йирик тармоқ пахта ва ғаллачиликда фермер ва кластер ўртасидаги муносабатларни эркин бозор тамоиллари асосида, икки томонга ҳуқуқий тенг қайиша оладиган ватанпарвар керак.
Қишлоқ хўжалик секторида турли инновацион усулларни қўллашда паст ва юқори бўғин билан уйғунлашган жонкуяр, фикрларини икки томонга ишончли тушунтирадиган соҳадан чиққан, илмий сферадаги янгиликларни филтирлай оладиган, аграр сферадаги илм аҳли, профессор-академиклар билан камида мустақил эркин суҳбатлаша оладиган, уларни эшитадиган ҳақиқий стратег керак.
2016 йилдаги Эль-Ниньо фенемони дунё қишлоқ хўжалигига етарли зарбаларни бера олгани каби, келгуси 2024 йилнинг биринчи ярмидаги Эль-Ниньо ҳодисаси фаоллашиши сайёра аграр тизими учун етарлича сюрпризлар тайёрлаб турибди. Келгуси йилнинг вегетация даври ўрта ва сўнги оралиқлари минтақада юқори иссиқлик тўлқинлари, жазирама кунлар сонининг ҳаддан ташқари ортиши, ҳатто чигиртка босқини хавфи остида ўтиши прогноз қилинмоқда. Бу қишлоқ хўжалик секторимизга етарича муаммолар яратади.
2025 ва 2026 йиллардаги прогноз қилинаётан Ла-Ниньо фенемони энди совуқ мавсумларимизда ёғинларимизни янада камайтириши, пировард вегетация учун сув етишмовчилиги, қурғоқчиликни авжлантириши мумкин. Мазкур ҳолатларга эндиликда аграр секторимиз анъанавий усуллар билан "жавоб қайтара" олмайди.
"Бункерсифат" инновациялар (иссиқхона, замонавий интенсив боғлар, нетҳауслар), сув тежовчи технологиялар, иқлим билан ҳисоблашувчи тизим имкониятларини кенгайтириш ҳаммасини ҳал қилади. Иқтисодий барқарорлик, ривожланишни кафолатлайди.
@uzb_meteo
Олий таълим, фан ва инновациялар вазири Иброҳим Абдураҳмонов қишлоқ хўжалиги вазири этиб тайинланди.
@uzb_meteo
@uzb_meteo
Қозоғистонда қиш ойлари ва март ойи илиқ бўлиши кутилмоқда. - Казгидромет.
Казгидромет 2023-2024 йил қиш ойлари учун маслаҳатомус об-ҳаво прогнозини тақдим этган. Қозоқ синоптикларига кўра, декабрь ойи меъёрий ҳароратлар фонида, январь ва февраль ойлари меъёрдан 1-2 даража юқори бўлиши кутилмоқда. Март эса меъёрий кўрсаткичлардан 2 даража юқори бўлиши прогноз қилинган.
Йилнинг совуқ даврида Қозоғистонга Атлантика океанидан кўплаб нам ва илиқ ҳаво оқимлар сериясининг кириб келиши бизга нисбатан шимолдаги мамлакатда ҳароратнинг юқори бўлиши билан биргаликда ёғинларнинг меъёр ва ундан кўп ёғишини ҳам таъминлаши тахмин қилинмоқда.
Ўзгидромет ҳам жорий қишда 2023 йил январдаги каби аномал совуқ бўлмаслигини, қиш ойлари илиқроқ ўтишини маълум қилганди.
@uzb_meteo
Казгидромет 2023-2024 йил қиш ойлари учун маслаҳатомус об-ҳаво прогнозини тақдим этган. Қозоқ синоптикларига кўра, декабрь ойи меъёрий ҳароратлар фонида, январь ва февраль ойлари меъёрдан 1-2 даража юқори бўлиши кутилмоқда. Март эса меъёрий кўрсаткичлардан 2 даража юқори бўлиши прогноз қилинган.
Йилнинг совуқ даврида Қозоғистонга Атлантика океанидан кўплаб нам ва илиқ ҳаво оқимлар сериясининг кириб келиши бизга нисбатан шимолдаги мамлакатда ҳароратнинг юқори бўлиши билан биргаликда ёғинларнинг меъёр ва ундан кўп ёғишини ҳам таъминлаши тахмин қилинмоқда.
Ўзгидромет ҳам жорий қишда 2023 йил январдаги каби аномал совуқ бўлмаслигини, қиш ойлари илиқроқ ўтишини маълум қилганди.
@uzb_meteo
Охирзамон омбори.
Норвегия Арктика уммонидаги Шпитсберген оролида бебаҳо хазинани сақлайди.
Ер қаърига 150 метр чуқурликда қурилган ва махсус ҳароратда ушлаб турилувчи бу жойда озиқ-овқат экинлари уруғларининг энг катта омбори жойлашган.
Музликлар остидаги бу жойга “охирзамон омбори” дея ном берилган, чунки урушлар ва табиий офатлар экинларни йўқ қилган тақдирда, мана шу ердаги уруғлардан уларни яна кўпайтириш мумкин бўлади. Time журнали ёзишича, ўтган 50 йил ичида биз ҳосилни оширдик, лекин биотурфахиллик кескин камайтирдик.
Нафақат қишлоқ хўжалигининг замонавийлашиши, балки йирик урушлар ҳам экин турларини йўқотяпти. Масалан, Суриядаги уруш Ҳалабдаги йирик уруғ омборини вайрон қилди. Ироқдагиси ҳам йўқолган. Ҳозирда суриялик олимлар уруш хавфи етмайдиган мана шу музости омборларга ўз экин уруғларини яна йиға бошлашган. У ерда 13 минг йиллик экин уруғлари бор, демак Ўзбекистон ерларидан ҳам бўлиши керак..
©Ибрат Сафо (журналист)
@uzb_meteo
Норвегия Арктика уммонидаги Шпитсберген оролида бебаҳо хазинани сақлайди.
Ер қаърига 150 метр чуқурликда қурилган ва махсус ҳароратда ушлаб турилувчи бу жойда озиқ-овқат экинлари уруғларининг энг катта омбори жойлашган.
Музликлар остидаги бу жойга “охирзамон омбори” дея ном берилган, чунки урушлар ва табиий офатлар экинларни йўқ қилган тақдирда, мана шу ердаги уруғлардан уларни яна кўпайтириш мумкин бўлади. Time журнали ёзишича, ўтган 50 йил ичида биз ҳосилни оширдик, лекин биотурфахиллик кескин камайтирдик.
Нафақат қишлоқ хўжалигининг замонавийлашиши, балки йирик урушлар ҳам экин турларини йўқотяпти. Масалан, Суриядаги уруш Ҳалабдаги йирик уруғ омборини вайрон қилди. Ироқдагиси ҳам йўқолган. Ҳозирда суриялик олимлар уруш хавфи етмайдиган мана шу музости омборларга ўз экин уруғларини яна йиға бошлашган. У ерда 13 минг йиллик экин уруғлари бор, демак Ўзбекистон ерларидан ҳам бўлиши керак..
©Ибрат Сафо (журналист)
@uzb_meteo
Пахтачилик тадқиқотлари бўйича етук олимнинг соҳага раҳбар бўлиши - мантиқли тўғри иш.
Ўзбекистон Фанлар академияси академиги, генетик, биология фанлари доктори бўлган қишлоқ хўжалиги вазири Иброҳим Абдураҳмонов молекуляр геномика соҳасидаги ютуқлари жамланмаси билан табиий фанлар соҳасидаги ЮНЕСКО – Экваториал Гвинея халқаро мукофоти билан тақдирланган. Бу мукофот инсон ҳаётини яхшилашга хизмат қилганларга берилади.
Абдураҳмонов ғўзанинг касалликларга чидамлилиги, тола сифати ва ҳосилдорлиги каби фойдали хусусиятларини аниқлаш имконини берадиган молекуляр маркерларни ишлаб чиққани учун мукофотланган.
Ўзбекистон Фанлар академияси академиги, генетик, биология фанлари доктори бўлган қишлоқ хўжалиги вазири Иброҳим Абдураҳмонов молекуляр геномика соҳасидаги ютуқлари жамланмаси билан табиий фанлар соҳасидаги ЮНЕСКО – Экваториал Гвинея халқаро мукофоти билан тақдирланган. Бу мукофот инсон ҳаётини яхшилашга хизмат қилганларга берилади.
Абдураҳмонов ғўзанинг касалликларга чидамлилиги, тола сифати ва ҳосилдорлиги каби фойдали хусусиятларини аниқлаш имконини берадиган молекуляр маркерларни ишлаб чиққани учун мукофотланган.
Fermer_uz
@uzb_meteoThis media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Ернинг кейинги 250 млн йилликдаги тектоник келажаги.
"Материклар сузиб юради" назариясига кўра, тектоник силжишлар натижасида 250 млн йиллардан сўнг сайёрада яна яхлит суперконтинент пайдо бўлиши мумкин экан.
Унга олимлар ном ҳам қўйиб улгуришибди. Пангеа-Ултима.
@uzb_meteo
"Материклар сузиб юради" назариясига кўра, тектоник силжишлар натижасида 250 млн йиллардан сўнг сайёрада яна яхлит суперконтинент пайдо бўлиши мумкин экан.
Унга олимлар ном ҳам қўйиб улгуришибди. Пангеа-Ултима.
@uzb_meteo
Эртага шимол, Бухоро ва Навоий вилояти ҳудудуларидан ташқари жойларда ёғингарчилик кутилмаси бор.
Батафсил.
@uzb_meteo
Батафсил.
Ўзгидромет@uzb_meteo
Амударё ўрта ва қуйи оқимларида сентябрнинг икки декадасида сувдан фойдаланиш.
"Метеожурнал"нинг ёзишича, сентябрнинг иккинчи ўн кунлигида Амударёнинг Қорақум каналига сув олиш қисмида ўн кунлик оқим 1.4 км куб ни ташкил этди. Дарёнинг ўрта оқимида Ўзбекистонга сув таъминоти сув олиш чегарасидан 28% паст бўлди, қизиқ томони, Туркманистонда бу ҳодиса яна рўй бермади (улар квотада белгиланган норма бўйича сувдан фойдаланишди). Сентябрнинг ўртасида Туркманистоннинг қуйи оқимида сув танқислик рўй берди. Бу шу давр учун сув олиш чегарасининг 17% ини ташкил этди.
Сентябр ойининг учинчи ўн кунлигида Амударёнинг Қорақум каналига сув олиш қисмидаги оқим 1.4 км кубни ташкил этди. Бу даврда ҳам Ўзбекистонда дефицит рўй берди ( 17%), Туркманистон яна меъёрий сув квотасидан фойдаланди. Дарёнинг қуйи оқимида мазкур даврда Туркманистонда дефицит 27% (64 млн. м куб) ни ташкил этган бўлса, Ўзбекистонда бу каби дефицит рўй бермади.
Ойнинг сўнги декадасида Туямўйин гидроэлектр мажмуасининг сув омбори ҳажми 3,5 км куб сатҳда қолди. Сув омборига ҳақиқий оқим кириши прогноз қилинган квотадан қарийиб 0.3 км куб га кам эди.
Шундай қилиб, Ўзбекистон сентябрда Амударёнинг ўрта оқимида қўшни Туркманистондан фарқли равишда, келишув прогнозларида белгиланган сув олиш квотасидан кам сувдан фойдаланди.
#Гидрологик_ишлар
@uzb_meteo
"Метеожурнал"нинг ёзишича, сентябрнинг иккинчи ўн кунлигида Амударёнинг Қорақум каналига сув олиш қисмида ўн кунлик оқим 1.4 км куб ни ташкил этди. Дарёнинг ўрта оқимида Ўзбекистонга сув таъминоти сув олиш чегарасидан 28% паст бўлди, қизиқ томони, Туркманистонда бу ҳодиса яна рўй бермади (улар квотада белгиланган норма бўйича сувдан фойдаланишди). Сентябрнинг ўртасида Туркманистоннинг қуйи оқимида сув танқислик рўй берди. Бу шу давр учун сув олиш чегарасининг 17% ини ташкил этди.
Сентябр ойининг учинчи ўн кунлигида Амударёнинг Қорақум каналига сув олиш қисмидаги оқим 1.4 км кубни ташкил этди. Бу даврда ҳам Ўзбекистонда дефицит рўй берди ( 17%), Туркманистон яна меъёрий сув квотасидан фойдаланди. Дарёнинг қуйи оқимида мазкур даврда Туркманистонда дефицит 27% (64 млн. м куб) ни ташкил этган бўлса, Ўзбекистонда бу каби дефицит рўй бермади.
Ойнинг сўнги декадасида Туямўйин гидроэлектр мажмуасининг сув омбори ҳажми 3,5 км куб сатҳда қолди. Сув омборига ҳақиқий оқим кириши прогноз қилинган квотадан қарийиб 0.3 км куб га кам эди.
Шундай қилиб, Ўзбекистон сентябрда Амударёнинг ўрта оқимида қўшни Туркманистондан фарқли равишда, келишув прогнозларида белгиланган сув олиш квотасидан кам сувдан фойдаланди.
#Гидрологик_ишлар
@uzb_meteo
Куннинг биринчи ярмида Самарқанд, Жиззах, Сирдарё, Тошкент, Қашқадарё, Сурхондарё вилоятларида, куннинг иккинчи ярмида водий вилоятларида бироз ёғингарчилик кутилмаси. 💧💦
@uzb_meteo
Ўзгидромет@uzb_meteo
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Мексиканинг Акапулко курорт шаҳрига ёпирилган Отис тропик циклон оқибатлари.
Тропик циклон қарийиб 700 минг аҳоли истиқомат қилувчи курорт шаҳарга 5-даражали хавф билан яқинлашиб, ҳаддан ташқaри кучли шамол ва мўл ёғин берди.
Ҳозирги маълумотларга кўра, 16 киши офат қурбонига айланган.
@uzb_meteo
Тропик циклон қарийиб 700 минг аҳоли истиқомат қилувчи курорт шаҳарга 5-даражали хавф билан яқинлашиб, ҳаддан ташқaри кучли шамол ва мўл ёғин берди.
Ҳозирги маълумотларга кўра, 16 киши офат қурбонига айланган.
@uzb_meteo
Ўзгидрометнинг сўнги пайтдаги қисқа муддатли (1-5 кун учун) об-ҳаво прогнозларининг оқлаш даражасини неча фоизга тенг деб ҳисоблайсиз?
Anonymous Poll
20%
90-98%
31%
80-90%
26%
70-80%
19%
50% дан бироз кўп.
15%
50% дан кам.
Марказий Осиёда юқори иссиқлик ва чўллашиш омили аср сўнгига бориб, ҳавода чанг заррачаларининг ҳаддан ташқари кўпайиши, чанг бўронлар хавфининг ортишига олиб келиши айтилмоқда.
Аср сўнгига бориб, Гоби чўлидан Марказий Осиёгача бўлган ҳудудларда чанг миқдори ортиши кутилмоқда, дейилади Жаҳон метеорологик ташкилоти бюллетенида.
Шунингдек, экспертлар қум ва чанг бўронларининг пайдо бўлишига сув ва ердан нотўғри фойдаланиш ҳам таъсир кўрсатаётганини таъкидлашган.
@uzb_meteo
Аср сўнгига бориб, Гоби чўлидан Марказий Осиёгача бўлган ҳудудларда чанг миқдори ортиши кутилмоқда, дейилади Жаҳон метеорологик ташкилоти бюллетенида.
Шунингдек, экспертлар қум ва чанг бўронларининг пайдо бўлишига сув ва ердан нотўғри фойдаланиш ҳам таъсир кўрсатаётганини таъкидлашган.
Жаҳон Метеорологик ташкилоти
@uzb_meteo
Пойтахтда иситиш мавсумига қачон старт берилади?
Пойтахт ҳокимлиги бу ҳақида ахборот берган. Ҳокимлик ҳукуматнинг 2014 йил 15 июлдаги 194-сон қарорига асосан, "ўртача суткалик ҳаво ҳароратининг орқама-кетин 5 кун +8 даражадан пасайиб кетиши пойтахт учун иситиш мавсумига старт бериш учун етарли" дея хабарга қўшимча қилган.
Аммо, ноябрь ойи бошларида кутилажак бироз совуқлик тўлқини ҳам пойтахтда бу каби паст ҳарорат фонини бермайди. Аммо, юқорироқ намлик ва биоиқлимий ҳис қилиш нуқтаи назардан, нафақат инсон танаси балки, бино иншоотлар таг "суяк қисми" ҳам бу совуқликни юқори қабул қилади.
Ҳокимлик балки ҳукумат қарорига ўзгартириш киритиш кераклиги, ўртача суткалик ҳаво ҳароратининг +8 даража эмас, балки +10 даражадан пасайиб кетиш фонида бу амалиётни бошлаш кераклигига эътибор қаратган.
Бу бўйича пойтахт ҳокимлиги телеграмм каналида сўровнома ҳам қолдирган. Сўровномада қатнашганларнинг 80% и буни маъқуллаган. Тўғри, ҳозирги ташқи биоиқлимий стресслар ва аҳолининг ўз саломатлигига юқори эътибор бериши, бу каби нормаларни янгилашни тақазо этади.
Октябрнинг бироз илиқроқ келиши сўнги беш йилликда пойтахтда ҳар қачонгидан кечроқ иссиқлик мавсумига старт берилишига олиб келди. Сўнги беш йилликда Тошкентда энг кеч иссиқлик мавсумига ўтиш 25 октябрь санасига тўғри келган экан.
Демак, пойтахт ҳокимлиги барибир, ноябрь ойи бошидаги кутилажак бироз совуқлик тўлқинида шаҳарда ижтимоий, иқтисодий объектлар ҳамда кўп қаватли хонадонларда иситиш мавсумига старт бергани маъқул.
Маълумот ўрнида, 2019 йилда Тошкент шаҳрида иситиш мавсуми 25 октябрь, 2020 йилда 15 октябрдан, 2021 йил 12 октябрдан, 2022-йил 22 октябрдан бошланган.
@uzb_meteo
Пойтахт ҳокимлиги бу ҳақида ахборот берган. Ҳокимлик ҳукуматнинг 2014 йил 15 июлдаги 194-сон қарорига асосан, "ўртача суткалик ҳаво ҳароратининг орқама-кетин 5 кун +8 даражадан пасайиб кетиши пойтахт учун иситиш мавсумига старт бериш учун етарли" дея хабарга қўшимча қилган.
Аммо, ноябрь ойи бошларида кутилажак бироз совуқлик тўлқини ҳам пойтахтда бу каби паст ҳарорат фонини бермайди. Аммо, юқорироқ намлик ва биоиқлимий ҳис қилиш нуқтаи назардан, нафақат инсон танаси балки, бино иншоотлар таг "суяк қисми" ҳам бу совуқликни юқори қабул қилади.
Ҳокимлик балки ҳукумат қарорига ўзгартириш киритиш кераклиги, ўртача суткалик ҳаво ҳароратининг +8 даража эмас, балки +10 даражадан пасайиб кетиш фонида бу амалиётни бошлаш кераклигига эътибор қаратган.
Бу бўйича пойтахт ҳокимлиги телеграмм каналида сўровнома ҳам қолдирган. Сўровномада қатнашганларнинг 80% и буни маъқуллаган. Тўғри, ҳозирги ташқи биоиқлимий стресслар ва аҳолининг ўз саломатлигига юқори эътибор бериши, бу каби нормаларни янгилашни тақазо этади.
Октябрнинг бироз илиқроқ келиши сўнги беш йилликда пойтахтда ҳар қачонгидан кечроқ иссиқлик мавсумига старт берилишига олиб келди. Сўнги беш йилликда Тошкентда энг кеч иссиқлик мавсумига ўтиш 25 октябрь санасига тўғри келган экан.
Демак, пойтахт ҳокимлиги барибир, ноябрь ойи бошидаги кутилажак бироз совуқлик тўлқинида шаҳарда ижтимоий, иқтисодий объектлар ҳамда кўп қаватли хонадонларда иситиш мавсумига старт бергани маъқул.
Маълумот ўрнида, 2019 йилда Тошкент шаҳрида иситиш мавсуми 25 октябрь, 2020 йилда 15 октябрдан, 2021 йил 12 октябрдан, 2022-йил 22 октябрдан бошланган.
@uzb_meteo
Ой сўнгида Ўзбекистон жанубдан иссиқ ҳаво тўлқинлари сериясини қабул қилади.
29-30 октябрь кунлари республика бўйлаб юқори ҳарорат кузатилиши маълум қилинмоқда.
Ўзгидромет прогнозларига кўра, 29 октябрь куни республиканинг дерли барча вилоятларида +27 даражагача, жанубда қарийиб +30 даражагача иссиқ ҳарорат кутилади.
@uzb_meteo
29-30 октябрь кунлари республика бўйлаб юқори ҳарорат кузатилиши маълум қилинмоқда.
Ўзгидромет прогнозларига кўра, 29 октябрь куни республиканинг дерли барча вилоятларида +27 даражагача, жанубда қарийиб +30 даражагача иссиқ ҳарорат кутилади.
Ўзгидромет@uzb_meteo