📰📰📰

⭕ Аҕыс уон сыл анараа өттүгэр биһиги сэбиэскэй дойдубутугар алдьархай ааҥнаабыта, Германия хос моонньохторун кытары сэриинэн саба түспүтэ. Ити 1941 сыллаахха бэс ыйын 22 күнүгэр этэ. Аҕа дойдуну көмүскүүр Улуу сэрии саҕаламмыта.
Устуоруйаҕа биир ураты миэстэни ылар бу кэми, улууспут хаһыата мэлдьи сырдатан кэллэ. Төһө да кэм-кэрдии ырааттар, көлүөнэттэн көлүөнэ солбуһан кэлэн истэр көҥүл, эйэлээх олох иһин турууласпыттар туһунан кэпсиир, суруйар – биһиги ытык иэспит.

⭕ Бу иэдээннээх, аан дойду устуоруйатыгар саамай алдьатыылааҕынан биллибит сэриигэ Уус Алдан хоодуот уолаттара төрөөбүт алаастарыттан дьоннорун-сэргэлэрин хаалларан барбыттара. Кинилэртэн аҥаардара эрэ дойдуларыгар эргиллибиттэрэ.

⭕ Биһиги улууспутуттан бастакы ыҥырыыга 1941 сыллаахха от ыйын 31 күнүгэр 42 киһи ыҥырыллан барбыта. Бу туһунан хаһыаппытыгар сырдатан турабыт. Ити кэнниттэн атырдьах ыйын устатыгар саамай улахан хомуур барбыта биллэр. Биһиги улууспутуттан уопсайа 2375 киһи ыҥырыллан барбытыттан 1292-лэрэ кыргы¬һыы толоонугар сырдык тыыннара быстыбыта, онтон 955 буойун сураҕа суох сүппүттэрэ.

⭕ Өргөстөөхтөн өспөтөх биһиги хорсун уолаттарбыт: Владимир Лонгинов Сэбиэскэй Сойуус Дьоруойун, Михаил Стрекаловскай Арассыыйа Дьоруойун аатын ылбыттара. Маны тэҥэ 55 буойун Албан Аат уордьанынан наҕараадаламмыттара. Кинилэр истэриттэн Илья Бочкарев II-III истиэпэнинэн наҕараадаламмыта. Ситэ чуолкайдана илик ааҕыынан, 150-чэ хоодуот дьоммут түөстэригэр “саллаат уордьана” диэн ааттанар “Хорсунун иһин” мэтээли иилиммиттэрэ. Ол иһиттэн Николай Пухов (Курбуһах) уонна Георгий Захаров (Өнөр) үс төгүл наҕараадаламмыттара. Бүгүн биһиги кэккэбитигэр ол суостаах сыллар уот холоруктарын ааспыт үс бэтэрээн баар: Василий Васильев, Петр Бурцев, Николай Иванов. Кинилэр Илиҥҥи фроҥҥа сылдьан, Япония милитаристарын үлтүрүтүспүттэрэ.

⭕ Уус Алдан улууһуттан сэриигэ ыҥырыллыбыттартан 1821 киһи арҕаа, 572 киһи илин фроннарга кыргыспыттара. Ол суостаах кэмнэртэн 80 сыл аастар да, кинилэр хорсун быһыылара өлбөөдүйбэт, умнуллубат.

#уйгусирэуусалдан
#уусалданхаһыата
#мүрүсаһарҕата
#кутурҕанкүнэ
#аҕадойдуулуусэриитэ
#кимдаумнуллубаттуохдаумнуллубат
https://www.instagram.com/p/CQZquX8sfyE/?utm_medium=share_sheet

📰📰📰

⭕ Быйыл Аҕа дойду Улуу сэриитэ саҕаламмыта 80 сыла туоларынан сибээстээн, бу эйэлээх олоххо хаалбыт көлүөнэ ыччат ахтан ааһар мүччүрүйбэт иэспит. Ол курдук, 1939 сыллаахха фашистскай Германия Сэбиэскэй Сойууһу кытта эйэлээх дуогабары түһэрсэн баран, биһиги дойдубутугар саба түспүтэ. Ити кэмҥэ нацистскай Германия Европа улахан судаарыстыбаларын кылгас кэм иһигэр сэриилээн ылбыта, ол курдук Дания, Норвегия, Бельгия, Франция, Нидерланды, Люксембург уонна Польша курдук улахан судаарыстыбалар аҕыйах кэм иһигэр капитуляцияны биллэрбиттэрэ.

⭕ Онон туох баар европейскай судаарыстыбалар экэниэмикэлэрэ байыаннай рельсэҕэ киирэннэр, Сэбиэскэй Сойууһу утары үлэлээн барбыттара. Устуоруйа чахчылара бигэргэтэллэринэн, 1940 сыллаахха Германия аатырбыт “Барбаросса” былаанын ылыммытын билэбит.

⭕ Бу стратегическай былаан быһыытынан, биһиги дойдубутун олох кылгас кэм иһигэр, улахан тымныылар түһүөхтэрин иннинэ, сэтинньигэ диэри сэриилээн ыларга санаммыттара. Гитлеровскай Германия саамай улахан алҕаһа диэн, оччолорго биһиги дойдубутугар олорор араас омуктары хайытан, бэйэтин диэки тардыы этэ, ол гынан баран өстөөх үлтүрүтэр былаана оччолорго олоххо киирбэтэҕэ, норуоттар доҕордоһуулара дьиҥнээх баар суол этэ. Оччотооҕу партийнай аппараат миэстэтигэр күүстээх идеологическай үлэни ыытан, бу суостаах-суодаллаах былаан олоххо кыайан киирбэтэҕэ.

⭕ Ол курдук, 1941 сыл бэс ыйын 22 күнүгэр сарсыарда 4 чааска Сэбиэскэй Сойуус кыраныыссатын кэһэн, 5,5 мөл. саллааттаах, 190 дивизиялаах, 3712 тааҥкалаах, 193 бойобуой хараабыллаах, тииһигэр тиийэ сэбилэммит Европа дойдуларын сэриилээн ылбыт уопуттаах уодаһыннаах өстөөх саба түспүтэ. Бу уһун унньуктаах сэриигэ биһиги дойдубутугар олорор омуктар бары биир киһи курдук өстөөҕү утары сэриигэ туруммуттара.

🖊️ Александр Сивцев, улуус устуоруйатын мусуойун сотруднига

Салгыытын комментарийдарга аах эбэтэр "МС" хаһыат бэс ыйын 18 к. 24-с нүөмэригэр, хаһыат мюрюгазета.рф саайтыгар "Мнение" түһүмэххэ көр⏬⏫⏬

#уйгусирэуусалдан
#уусалданхаһыата
#мүрүсаһарҕата
#кутурҕанкүнэ
#аҕадойдуулуусэриитэ
#кимдаумнуллубаттуохдаумнуллубат
https://www.instagram.com/p/CQZsFiosVsP/?utm_medium=share_sheet

📰📰📰

⭕ Улуус хаһыатын "Бэтэрээн ыра санаата" бырайыагынан улуус олохтоохторуттан хомуллубут көмө харчыны бэтэрээннэрбитигэр туттарыы долгутуулаах түгэнэ буолла.

⭕ Ол курдук, бүгүн бырайыак эппиэттээхтэрэ – хаһыаппыт кэрэспэдьиэнэ Ольга Шепелева, кылаабынай эрэдээктэр Наталья Попова уонна бырайыакпытын хара маҥнайгыттан өйөөбүт улуус дьокутааттарын сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Иван Колодезников, ону сэргэ бэтэрээннэр улуустааҕы сэбиэттэрин бэрэссэдээтэлэ Олег Федоров, социальнай көмүскэл улуустааҕы управлениетын салайааччыта Елена Кривошапкина Тулунаҕа уонна Найахыга тиийэн, Василий Ананьевич Васильев кыыһыгар Ольга Васильеваҕа уонна Николай Николаевич Иванов кыыһыгар Александра Федороваҕа көмө аахсыйа кэмигэр хомуллубут үбү уонна Николай Ивановка социальнай көмүкэл улуустааҕы управлениета тустаах министэристибэҕэ сайаапканан 30 тыһ. солк. суумалаах көмөнү көрдөрөн, хас биирдиилэригэр 183 600 солкуобайы сэмэй быһыыга-майгыга туттардылар.
Хомойуох иһин, Василий Ананьевич быйыл от ыйыгар 96 сааһыгар олохтон туораабыта, онон кини ыра санаатын чугас дьоно олоххо киллэриэхтэрэ диэн эрэнэбит. Оттон 97 саастаах Николай Николаевич билигин кыыһын Александра сылаас сыһыаныгар угуттанан, киниэхэ олорор.

⭕ Санатан эттэххэ, бу быйылгы бырайыакпыт сэрии бары кыттыылаахтарын ааттарын үйэтитэргэ, биһиэхэ, эдэр көлүөнэҕэ, эйэлээх халлааны бэлэхтээбит күндү бэтэрээннэрбит ыра санааларын олоххо киллэрэргэ анаммыта.

✅ @muru.sahargata

#уйгусирэуусалдан
#уусалданхаһыата
#мүрүсаһарҕата
#хаһыатбырайыага
#бэтэрээнырасанаата
#көмөаахсыйа
#кимдаумнуллубаттуохдаумнуллубат
https://www.instagram.com/p/CTgvBStM34L/?utm_medium=share_sheet