ЧЕТ ЭЛ ВАЛЮТАЛАРИНИ ТИЖОРАТ БАНКЛАРИДА ИСТЕЪМОЛЧИЛАРГА ТУРЛИ НАРХЛАРДА СОТИЛИШИ ТЎҒРИМИ?

🏦 Валюта айирбошлаш операцияларини амалга оширувчи тижорат банки ходимларига қуйидагилар тақиқланади:
💵 валюта айирбошлаш операцияларини сиртдан амалга ошириш;
✅ тегишли маълумотнома бермасдан валюта айирбошлаш операцияларини бажариш ёки валюта айирбошлаш операциясини бажармасдан тегишли маълумотномаларни бериш.

❗️ “Сотилган товар алмаштирилмайди ёки қайтариб олинмайди!”

⁉️ Айрим дўконларнинг пештахталаридан ўрин олган бу ёзув нечоғли қонуний?!

🤷‍♀️ Афсуски, истеъмолчилар бундай ёзувлар ва улар ортидан келадиган муаммога тез-тез дуч келишади.

📝 Оҳангарон шаҳридаги 1-умумий ўрта таълим мактаби ўқитувчиси Муборак Маматкулова ҳам айни муаммога дуч келгани туфайли шаҳар Истеъмолчи ҳуқуқларини ҳимоя қилиш жамияти раиси Акбарали Шукуржоновга мурожаат қилганди.

👠 Унга кўра, Муборак Маматкулова жорий йилнинг 8 февраль куни Олмалиқ шаҳридаги “Ойдин” бозори 26-дўкондан Элёр исмли сотувчи ҳамда унинг онаси Муборак опадан 290.000 сўм қийматга эга бўлган пойафзални сотиб олган.

Харид қилинган молни уйга келтириб, кийиб кўрганидан сўнг, оёғининг ўлчамига мос келмаган.

Харидор пойафзални 4-куни эрталаб дўкон эгасига қайтариб олиб борган. Аммо, дўкон эгаси ва сотувчи унга мол қачон сотилса, ўшанда унинг пулини қайтариб олишини уқтиришган.
Бироқ, харидор шу кунга қадар пойафзал сотилмагани важидан пулини ундира олмаган.

💴 Мурожаатчи ўз аризасида унинг пойафзал хариди учун тўлаган пул маблағини қайтартиришда амалий ёрдам сўраган.

Истеъмол ҳуқуқи поймол этилган фуқаронинг мурожаати ўрганиб чиқилиб, унга амалий ёрдам берилди.

⚖️ Ўзбекистон Республикаси “Истеъмолчиларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тўғрисида”ги Қонунининг 18-моддаси ва Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг “Ўзбекистон Республикасида чакана савдо қоидаларини ҳамда Ўзбекистон Республикасида умумий овқатланиш маҳсулотларини (хизматларини) ишлаб чиқариш ва сотиш қоидаларини тасдиқлаш тўғрисида”ги қарорининг 27-банди юзасидан тегишли тушунтиришлар берилгандан сўнг, сотувчи ўз ҳатти-ҳаракатларида қонун бузилиши мавжудлигини англаб етди.

Фуқаро Муборак Маматкуловага пойафзал хариди учун тўланган пул маблағини қайтариб берди.

Ч
товар чеки — товарнинг сотиб олинганлигини ёки иш (хизмат)нинг ҳақи тўланганлигини тасдиқловчи, товар (иш, хизмат)нинг баҳоси, ҳақ тўланган сана ҳамда сотувчининг номи ва жойлашган манзили ҳақидаги маълумот кўрсатилган ҳужжат.

КАССА ЧЕКЛАРИ ВА УЛАР БИЛАН БОҒЛИҚ МУАММОЛАР...

‼️Бу муҳим. Ҳар бир истеъмолчи товарнинг сотиб олинганлигини ёки иш (хизмат)нинг ҳақи тўланганлигини тасдиқлайдиган, товар (иш, хизмат)нинг баҳоси, ҳақ тўланган сана ва касса аппаратининг номери кўрсатилган ҳужжатни олиши шарт.

ЯНГИ ТАҲРИРДАГИ "РЕКЛАМА ТЎҒРИСИДА"ГИ ҚОНУНДА ҚАНДАЙ ЎЗГАРИШЛАР КУТИЛМОҚДА?

❌Янги қонунга мувофиқ рекламаларда қуйидагилар тақиқланади:
➖ Ўқув материалларида:
➖ шу жумладан дарсликлар, мактаб дафтарлари ва кундаликларида товарларни реклама қилиш
➖ нархларни (тарифларни) чет эл валютасида кўрсатиш;
➖ рекламада ахборот маҳсулотларини (фильмлар, ўйинлар ва бошқалар) ёш таснифини кўрсатмасдан реклама қилиш;
➖ миллий ва оилавий анъаналарга, шунингдек ахлоқ ва маънавиятнинг умум қабул қилинган нормаларига зид бўлган шакллар, иборалар ва образлардан фойдаланиш.

#Bu_muhim
#Huquqiy_maslahat

⚖️ Agar sotuvchi sifati yomon bo'lgan tovarni almashtirib berishdan bosh tortsa, unga nisbatan qanday chora ko'riladi?

"Iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risida"gi qonunning 16-moddasiga ko‘ra, agar sotuvchi (ishlab chiqaruvchi) iste’molchining tovarni almashtirib berish yoki undagi nuqsonlarni bartaraf etish haqidagi talablarini bajarmagan bo‘lsa, iste’molchi tovarning xarid narxini nuqsonga mutanosib ravishda kamaytirishni yoki shartnomani bekor qilib, yetkazilgan ziyon va ma’naviy zararni ushbu Qonunning 20 va 22-moddalariga muvofiq qoplashni talab qilishga haqli.

🛒 "O‘zbekiston Respublikasida chakana savdo qoidalari"ning 189-bandiga asosan esa, xaridorga uzoq muddat foydalaniladigan sifati yomon tovarni ta’mirlash yoki almashtirish davrida yaxshi sifatli ana shunday tovarni berishdan bosh tortish savdo qoidalari buzilishining bir turi hisoblanib, huquqbuzarlik darajasiga qarab O‘zbekiston Respublikasining Ma’muriy va Jinoiy javobgarlik to‘g‘risidagi kodekslariga muvofiq javobgarlikka sabab bo‘lishi belgilab qo‘yilgan:

💰O‘zbekiston Respublikasi Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksining 164-moddasiga muvofiq, savdo yoki xizmat ko‘rsatish qoidalarini buzish fuqarolarga eng kam ish haqining bir baravaridan besh baravarigacha, mansabdor shaxslarga esa — besh baravaridan yetti baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo‘ladi.

Tovarda aniqlangan nuqson bepul bartaraf etib berildi

O‘zbekiston iste'molchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasi Farg‘ona viloyat hududiy birlashmasida Quvasoy shahrida yashovchi Q.M.ning Farg‘ona shahridan xarid qilgan ortopedik matrasdan foydalanish jarayonida nuqsonlari aniqlangani, sotuvchidan bu borada tayinli javob ololmaganligi borasidagi murojaati o‘rganildi.

Ma'lum bo‘lishicha, ortopedik matras "Goods trade mall" MChJ bilan imzolangan shartnoma asosida 2 074 000 so‘mga, muddatli to‘lov shartlarida xarid qilingan. Iste'molchi matrasdan 4 oy davomida foydalanishi jarayonida unda turli nuqsonlar kuzatilgan. Masala yuzasidan sotuvchi bilan bir to‘xtamga kela olmaganlaridan so‘ng, hududiy birlashmaga murojaat qilib, uni qonuniy asoslarda hal qilish bo‘yicha amaliy yordam ko‘rsatilishini so‘ragan.

Amaldagi qonunchilikka ko‘ra, iste'molchi tovardagi nuqsonlar bo‘yicha o‘z e'tirozlarini tovarning kafolat muddati yoxud yaroqlilik muddati mobaynida, kafolat muddati va yaroqlilik muddati belgilanmagan tovarlar bo‘yicha olti oy mobaynida bildirib, qonuniy huquqlarini amalga oshira oladi. Shuning bilan birgalikda, qonunda belgilangan normalar asosida ushbu muddatlardan so‘ng ham e'tirozlar bildirilishi va huquqlar talab qilinishi imkoniyatlari mavjud.

Hududiy birlashma mutaxassislari tomonidan murojaat o‘rganib chiqilishi jarayonida sotuvchi bilan olib borilgan tushuntirish ishlaridan so‘ng, sotuvchi tomonidan tovardagi nuqsonlarni bepul bartaraf etib berilishi tartibida muammo hal etilib, ortopedik matras iste'molchi qo‘liga soz holatda topshirildi.

Federatsiyaning rasmiy sahifalari👇
Telegram | Facebook | YouTube | Istemol.uz

Oʻzbekiston Isteʼmolchilar huquqlarini himoya qilish jamiyatlari federatsiyasi loyihalariga bir nazar!

Federatsiyaning rasmiy sahifalari👇
Telegram | Facebook | YouTube | Istemol.uz