TIKVAH-ETHIOPIA
ግብፅ ? ግብፅ፣ ሶማሊያን እያስታጠቀች ነው። ሶማሊያ የተለያዩ ከባድ የጦር መሳሪያዎች ከግብፅ እንደተሰጧትና ተጨማሪ መሳሪያዎችን በቀጣይነት እንደምትጠብቅ አንድ የሶማሊያ ከፍተኛ ባለሥልጣን ተናግረዋል። ስማቸው ሳይጠቀስ ለቢቢሲ ሶማሊኛ የተናገሩ ባለሥልጣን ባለፉት ቀናት በመርከብ ተጭነው ወደ ሞቃዲሾ ወደብ የደረሱት የጦር መሳሪያዎች እንዳሉ ጠቁመዋል። እነዚህ መሳሪያዎች የሶማሊያ መንግሥት ጦር የሚታጠቃቸው…
" ... ግብፆች መርዳት ከፈለጉ ለምን ፍልስጤሞችንና ሌሎች ዓረብ አገሮችን አይረዱም ? " - አምባሳደር አብዱላሂ መሐመድ ዱአሌ
አምባሳደር አብዱላሂ መሐመድ ዱአሌ ፤ የሶማሌላንድ የአፍሪካ ኅብረትና የኢጋድ ልዩ መልዕክተኛ ግብፅ በቀጣናው ስለምታደርገው እንቅስቃሴ ምን አሉ ?
(ለሪፖርተር ጋዜጣ ከተናገሩት የተወሰደ)
" የግብፅ እንቅስቃሴ በግልጽ ጣልቃ ገብነት ነው፡፡ ግብፅ ወደ ሶማሊያ መሣሪያ እያሠራጨች ነው፡፡
በመሣሪያ እየታመሰ ባለ ቀጣና ውስጥ ሌላ መሣሪያ እንዲመጣ አንፈልግም፣ በሶማሊያ እያንዳንዱ ግዛት መሣሪያ ተበትኗል፡፡ ነገር ግን ሶማሊያውያን መሣሪያ የተራቡ አይደሉም፡፡
ሶማሊያን ለመጠበቅ በርካታ አገሮች ማለትም ኢትዮጵያ፣ ብሩንዲ፣ ኡጋንዳና ሌሎች ልጆቻቸውን ገብረዋል፣ ውድ ቤተሰቦቻቸውን፣ ገብረዋል፡፡ አሁን በድንገት ግብፅ መጥታ አለሁላችሁ ብትል አይሠራም፡፡
ሶማሊያ የምትባል አገር መጀመሪያ የራሷን የቤት ሥራ ትሥራ፣ ቤቷን ትጠብቅ፡፡
ሶማሌላንዶች ከሕዝብ ገንዘብ ሰብስበን በጀት መድበን አገር እያስተዳደርን ያለን ሰላማዊ አገር ነን፡፡ ከማንም ለምነን አይደለም አገር የምንመራው፡፡
ሶማሊያን ተመልከት ማን እንደሚደግፋቸው፡፡ ዓለም አቀፉ ማኅበረሰብ፣ የተባበሩት መንግሥታት ድርጅትና ዕርዳታ ሰጪ ድርጅቶች ናቸው፡፡
የሶማሊያ ፕሬዚዳንት ሐሰን ሼክ ኢትዮጵያንም ሶማሌላንድንም ከማን ጋር ስምምነት መፈጸም እንዳለባቸው ሊነግሯቸው አይገባም፡፡
ግብፆች መርዳት ከፈለጉ ለምን ፍልስጤሞችንና ሌሎች ዓረብ አገሮችን አይረዱም ? አሁን ግብፅ መሣሪያና ወታደር በአውሮፕላን እየጫኑ እያመጡ ነው፡፡
ይህ የግብጽ ጣልቃ ገብነት ትልቅ ሥጋት ነው፡፡ ለሶማሌላንድ ጭምር አደጋ ነው፡፡ ይህን ሥጋት ለአፍሪካ ኅብረትና ለዓለም አቀፍ ማኅበረሰቡ፣ እንዲሁም ለኢጋድ አሳውቀናል፡፡ "
#Somaliland #Egypt
@tikvahethiopia
አምባሳደር አብዱላሂ መሐመድ ዱአሌ ፤ የሶማሌላንድ የአፍሪካ ኅብረትና የኢጋድ ልዩ መልዕክተኛ ግብፅ በቀጣናው ስለምታደርገው እንቅስቃሴ ምን አሉ ?
(ለሪፖርተር ጋዜጣ ከተናገሩት የተወሰደ)
" የግብፅ እንቅስቃሴ በግልጽ ጣልቃ ገብነት ነው፡፡ ግብፅ ወደ ሶማሊያ መሣሪያ እያሠራጨች ነው፡፡
በመሣሪያ እየታመሰ ባለ ቀጣና ውስጥ ሌላ መሣሪያ እንዲመጣ አንፈልግም፣ በሶማሊያ እያንዳንዱ ግዛት መሣሪያ ተበትኗል፡፡ ነገር ግን ሶማሊያውያን መሣሪያ የተራቡ አይደሉም፡፡
ሶማሊያን ለመጠበቅ በርካታ አገሮች ማለትም ኢትዮጵያ፣ ብሩንዲ፣ ኡጋንዳና ሌሎች ልጆቻቸውን ገብረዋል፣ ውድ ቤተሰቦቻቸውን፣ ገብረዋል፡፡ አሁን በድንገት ግብፅ መጥታ አለሁላችሁ ብትል አይሠራም፡፡
ሶማሊያ የምትባል አገር መጀመሪያ የራሷን የቤት ሥራ ትሥራ፣ ቤቷን ትጠብቅ፡፡
ሶማሌላንዶች ከሕዝብ ገንዘብ ሰብስበን በጀት መድበን አገር እያስተዳደርን ያለን ሰላማዊ አገር ነን፡፡ ከማንም ለምነን አይደለም አገር የምንመራው፡፡
ሶማሊያን ተመልከት ማን እንደሚደግፋቸው፡፡ ዓለም አቀፉ ማኅበረሰብ፣ የተባበሩት መንግሥታት ድርጅትና ዕርዳታ ሰጪ ድርጅቶች ናቸው፡፡
የሶማሊያ ፕሬዚዳንት ሐሰን ሼክ ኢትዮጵያንም ሶማሌላንድንም ከማን ጋር ስምምነት መፈጸም እንዳለባቸው ሊነግሯቸው አይገባም፡፡
ግብፆች መርዳት ከፈለጉ ለምን ፍልስጤሞችንና ሌሎች ዓረብ አገሮችን አይረዱም ? አሁን ግብፅ መሣሪያና ወታደር በአውሮፕላን እየጫኑ እያመጡ ነው፡፡
ይህ የግብጽ ጣልቃ ገብነት ትልቅ ሥጋት ነው፡፡ ለሶማሌላንድ ጭምር አደጋ ነው፡፡ ይህን ሥጋት ለአፍሪካ ኅብረትና ለዓለም አቀፍ ማኅበረሰቡ፣ እንዲሁም ለኢጋድ አሳውቀናል፡፡ "
#Somaliland #Egypt
@tikvahethiopia
#Ethiopia #Somalia #Egypt
የሶማሊያ ናሽናል ኢንተለጀንስ ኤንድ ሴኪዩሪቲ ኤጀንሲ ዳይሬክተር አብዱላሂ ሞሐመድ ዓሊ ኢትዮጵያ ይገኛሉ።
አብዱላሂ ከብሔራዊ መረጃና ደህንነት አገልግሎት ዳይሬክተር አምባሳደር ሬድዋን ሁሴን ጋር መክረዋል።
ውይይቱ የአንካራውን ስምምነት ተግባራዊ ከማድረግ ጋር በተያያዘ ከሁለቱ ሀገራት አቻ ተቋማት የሚጠበቁ የትብብርና የአጋርነት መስኮች ላይ ትኩረት ያደረገ ነበር።
በውይይቱ የኢትዮጵያና ሶማሊያ የደኅንነትና የጸጥታ ተቋማት ስምምነቱ ተግባራዊ እንዳይሆን እንቅፋት የሚፈጥሩ አካላትን ለመከላከል የሚጠበቅባቸውን ሚና ለመወጣት የጋራ መግባባት እና ስምምነት ላይ መድረሳቸው ተነግሯል።
በሌላ በኩል ፥ የሶማሊያ የውጭ ጉዳይ እና ዓለም አቀፍ ትብብር ሚኒስትር ዴኤታ አሊ ሞሃመድ ኦማር ኢትዮጽያ ይገኛሉ።
በውይይታቸው ሁለቱ ወገኖች የሁለትዮሽ ግንኙነታቸውን ማሻሻል እና በቀጣናው ሰላምና መረጋጋት ማስጠበቅ ላይ ያላቸውን ትብብር ማጠናከር በሚቻልበት ሁኔታ ላይ መምከራቸውን ኤፍ ኤም ሲ ዘግቧል።
ይህ በእንዲህ እንዳለ ግን ሶማሊያ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ዴኤታዋን ወደ ኢትዮጵያ በላከችበት በዚህ ወቅት የውጭ ጉዳይ ሚኒስትሯን ግብፅ ካይሮ ልካለች።
ሚኒስትሯ አሕመድ ፊቂ ከግብጹ ውጭ ጉዳይ ሚንስትር ባድር አብደላቲ ጋር ከመከሩ በኃላ የጋራ መግለጫ ሰጥተው ነበር።
በዚሁ መግለጫ ፤ የግብፁ ሚኒስትር " የቀይ ባሕርን ዳርቻ መጠቀም የሚችሉት ከባሕሩ ጋር የሚዋሰኑ አገራት ብቻ መሆን ይገባል ፤ የቀይ ባሕር ዳርቻ አዋሳኝ ላልሆኑ ሀገሮች ክፍት ሊሆን አይችልም " በማለት መናገራቸውን " ኢጂፕት ዴይሊ " ዘግቧል።
ግብፅ ይህን አስተያየት የሰጠችው ኢትዮጵያ እና ሶማሊያ በአንካራ ኢትዮጵያ የባህር በርን ልታገኝ የምትችልበትን ስምምነት ፈርመው ፊርማ ሳይደርቅ ነው። በቀጣይ ወር ደግሞ ለዚሁ ጉዳይ ንግግር እንደሚጀመር ይታወቃል።
ከዚህ ባለፈ የግብፁ ሚኒስትር ፤ " የሱማሊያ ፌደራል መንግሥት መላው የሀገሪቱን ግዛቶች ሙሉ እንዲቆጣጠር " በሚችልበት አግባብ ላይ መምክራቸውን ተናግረዋል።
ከዚህ ባለፈ ግብፅ የአፍሪካ ህብረት በሶማሊያ በሚያደረገው ተልዕኮ " ወታደሮቼን አወጣላሁ " ብላለች።
የሶማሊያው ሚኒስትር በሰጡት አስተያየት " ግንኙነታቸን ወደ ስትራቴጂካዊ አጋርነት ለማሸጋገር ተስማምተናል " ሲሉ መናገራቸውን ኢጂይፕት ዴይሊ አስነብቧል።
#Ethiopia #Somalia #Egypt
@tikvahethiopia
የሶማሊያ ናሽናል ኢንተለጀንስ ኤንድ ሴኪዩሪቲ ኤጀንሲ ዳይሬክተር አብዱላሂ ሞሐመድ ዓሊ ኢትዮጵያ ይገኛሉ።
አብዱላሂ ከብሔራዊ መረጃና ደህንነት አገልግሎት ዳይሬክተር አምባሳደር ሬድዋን ሁሴን ጋር መክረዋል።
ውይይቱ የአንካራውን ስምምነት ተግባራዊ ከማድረግ ጋር በተያያዘ ከሁለቱ ሀገራት አቻ ተቋማት የሚጠበቁ የትብብርና የአጋርነት መስኮች ላይ ትኩረት ያደረገ ነበር።
በውይይቱ የኢትዮጵያና ሶማሊያ የደኅንነትና የጸጥታ ተቋማት ስምምነቱ ተግባራዊ እንዳይሆን እንቅፋት የሚፈጥሩ አካላትን ለመከላከል የሚጠበቅባቸውን ሚና ለመወጣት የጋራ መግባባት እና ስምምነት ላይ መድረሳቸው ተነግሯል።
በሌላ በኩል ፥ የሶማሊያ የውጭ ጉዳይ እና ዓለም አቀፍ ትብብር ሚኒስትር ዴኤታ አሊ ሞሃመድ ኦማር ኢትዮጽያ ይገኛሉ።
በውይይታቸው ሁለቱ ወገኖች የሁለትዮሽ ግንኙነታቸውን ማሻሻል እና በቀጣናው ሰላምና መረጋጋት ማስጠበቅ ላይ ያላቸውን ትብብር ማጠናከር በሚቻልበት ሁኔታ ላይ መምከራቸውን ኤፍ ኤም ሲ ዘግቧል።
ይህ በእንዲህ እንዳለ ግን ሶማሊያ የውጭ ጉዳይ ሚኒስትር ዴኤታዋን ወደ ኢትዮጵያ በላከችበት በዚህ ወቅት የውጭ ጉዳይ ሚኒስትሯን ግብፅ ካይሮ ልካለች።
ሚኒስትሯ አሕመድ ፊቂ ከግብጹ ውጭ ጉዳይ ሚንስትር ባድር አብደላቲ ጋር ከመከሩ በኃላ የጋራ መግለጫ ሰጥተው ነበር።
በዚሁ መግለጫ ፤ የግብፁ ሚኒስትር " የቀይ ባሕርን ዳርቻ መጠቀም የሚችሉት ከባሕሩ ጋር የሚዋሰኑ አገራት ብቻ መሆን ይገባል ፤ የቀይ ባሕር ዳርቻ አዋሳኝ ላልሆኑ ሀገሮች ክፍት ሊሆን አይችልም " በማለት መናገራቸውን " ኢጂፕት ዴይሊ " ዘግቧል።
ግብፅ ይህን አስተያየት የሰጠችው ኢትዮጵያ እና ሶማሊያ በአንካራ ኢትዮጵያ የባህር በርን ልታገኝ የምትችልበትን ስምምነት ፈርመው ፊርማ ሳይደርቅ ነው። በቀጣይ ወር ደግሞ ለዚሁ ጉዳይ ንግግር እንደሚጀመር ይታወቃል።
ከዚህ ባለፈ የግብፁ ሚኒስትር ፤ " የሱማሊያ ፌደራል መንግሥት መላው የሀገሪቱን ግዛቶች ሙሉ እንዲቆጣጠር " በሚችልበት አግባብ ላይ መምክራቸውን ተናግረዋል።
ከዚህ ባለፈ ግብፅ የአፍሪካ ህብረት በሶማሊያ በሚያደረገው ተልዕኮ " ወታደሮቼን አወጣላሁ " ብላለች።
የሶማሊያው ሚኒስትር በሰጡት አስተያየት " ግንኙነታቸን ወደ ስትራቴጂካዊ አጋርነት ለማሸጋገር ተስማምተናል " ሲሉ መናገራቸውን ኢጂይፕት ዴይሊ አስነብቧል።
#Ethiopia #Somalia #Egypt
@tikvahethiopia