#መቐለ

ባለፈው የካቲት 14 ቀን 2016 ዓ/ም ሌሊት በትግራይ መቐለ ከተማ ዓይደር ከፍለ ከተማ በተለምዶ " ሓሚዳይ የኢንዱስትሪ መንደር " ተብሎ በሚጠራ ቦታ በቡድን የተደራጁ ዘራፊዎች የተጠና ስርቆት ሊፈፅሙ ሲሉ ተደርሶባቸው አምልጠዋል።

በወቅቱ ይህ መረጃ የደረሰው የመቐለ የቲክቫህ ኢትዮጵያ ቤተሰብ አባል ቦታው ድረስ በመሄድ ጉዳዩን ተከታትሏል።

ድርጊቱ እንዴት ተፈፀመ ?

የካቲት 14/2016 ዓ.ም ከሌሊቱ 8:00 ሰዓት የተደራጁ ዘራፊዎች በሁለት አቅጣጫ #ጠባቂ_በመመደብ የተቀሩት በከፍታ ቦታ የተሰቀለው ባለ 400 ኪሎ ቮልት ትልቅ ትራንስፎርመር መሳልል በመጠቀም ወደ መሬት ለማውደቅ ይጥራሉ።

በዚህ መሃል በአከባቢው የነበረ ጥብቃ ማንነታቸው ሲጠይቃቸው ዘራፊዎቹ የመንግስት ስራ በመስራት ላይ መሆናቸውንና ከማደናቀፍ ተቆጥቦ ስራውን እንዲሰራ ያስጠነቅቁታል።

ብዛት ያላቸው መሆናቸው የተገነዘበው የጥበቃ ባለሞያ ትእዛዛቸው ተቀብሎ የሄደ በመምሰል ራቅ ወዳለ ቦታ በመሄድ በአካባቢው ከሚያውቃቸው ጥበቃዎች ወደ አንዱ ስልክ ይደውላል።

በዚህ መሃል ዘራፊዎቹ ትራንስፎርመሩ ከነበረበት ከፍታ ቦታ ወደ መሬት በመጣል የሚፈልጉት የውስጥ አካል ለመዝረፍ በጥድፍያ ይሰራሉ።

በዚህ ሰዓት በፀጥታ የተዋጠው አከባቢ በጥይት #ቶክስ እና በጥሩምባ ድምፅ ይረበሻል።

ዘራፊዎቹ እጅግ ከመደንገጣቸው የተነሳ የጀመሩት ሳይጨርሱ በሩጫ በትንትናቸው ይወጣል።

በአከባቢው በነበሩ የጥበቃ ሰራተኞች ጥረት ስርቆቱ ከመፈፀም ቢድንም ትራንስፎርመሩ ከከፍታ ወደ መሬት ተከስክሶ ከጥቅም ውጪ ሆኗል።

የስርቆት ሙከራው ወደ ፓሊስና የኤሌክትሪክ ሃይል አገልግሎተ ሪፓርት ተደርገዋል።

ፖሊስ ተጠርጣሪዎችን ለመያዝ እያፈላለገ ነው።

የኤሌክትሪክ ሃይል የቴክኒክ ቡድን ከስርቆት አምልጦ መሬት ላይ ወድቆ የተከሰከሰው ትራንስፎርመር ተጥግኖ መልሶ አገልግሎት መስጠት ይችል እንደሆነ እየሰራበት ነው። 


የስርቆት ሙከራው የተካሄደበት ቦታ ሓሚዳይ የተባለ የኢንዱስትሪ መንደር ፡ ቀን ሰውና ተሽከርካሪ የሚበዛበት ፤ ጨለማ ሲሆን ደግሞ በሰው እጦት ፀጥታ የሚሰፍንበት ነው።

የስርቆት ሙከራው ሲፈፀም በመቐለ በንፋስ ምክንያት በበርካታ አከባቢዎች የኤሌክትሪክ አገልግሎት መቋረጥ ስለነበረ ለስርቆቱ አመቺ ሁኔታ ሳይፈጥርላቸው አልቀረም ተብሏል።

ቃላቸውን ለቲክቫህ ኢትዮጵያ የሰጡ ገለሰብ ፤ የስርቆት ሙከራው ተራ ስርቆት ሳይሆን በኤሌክትሪክ ሃይል ሰራተኞች የታገዘ የባለሙያ ስርቆት ነው የሚል ጥርጣሬ እንዳላቸው ገልጸዋል።

የትራንስፎርመር ስርቆት ሙከራው ምን ያለመ ነበር ?

የመቐለ የቲክቫህ ቤተሰብ አባል ስርቆቱ ለምን አላማ እንደተፈፀመ ለአንድ የኤሌክትሪክ ሃይል የቴክኒክ ባለሞያ ጥያቄ አቅርቦ ነበር።

ባለሞያው ፦

- ይህ መሰል ሰርቆት በተለይ በጦርነቱ ጊዜ እጅግ የተባባሰ እንደነበረ ፤ ሰርቆቱ በትራንስፎርመሩ ውስጥ የሚገኘው ፈሳሽ ዘይትና ኬብል ለመውሰድ ያለመ መሆኑን፤

- ከትራንስፎርመሩ የሚቀዳ ዘይት ከነዳጅ ጋር ተቀላቅሎ ጥቅም ላይ እንደሚውል ፣ ኬብሉ ደግሞ ቀልጦ ከወርቅ ተደባልቆ እንደሚሰራና በተጨማሪ ለብየዳ ስራ እንደሚውል ፤

- አሁን ስርቆቱ በተፈፀመበት ቦታ በጦርነቱ ጊዜ 800 ኪሎ ቮልት ያለው በአከባቢው የሚገኙ ኢንዱስትሪዎችና ፋብሪካዎች የሚጠቀሙበት ትልቅ ትራስፎርመር በመፍታት በወስጡ ያለው ዘይት በመዘረፉ ምክንያት ተቃጥሎ ከጥቅም ውጭ በመሆኑ በመንግስት ላይ ከፍተኛ ኪሳራ መደረሱን ገልጸዋል።

#TikvahFamilyMekelle

@tikvahethiopia

" ... ተራ የዝርፍያ ሙከራ ሳይሆን #በባለሙያ የተደገፈና የተጠና ነው " - አቶ አዳነ ሓጎስ

የካቲት 14 ቀን 2016 ዓ/ም ሌሊት 8:00 ሰዓት በተደራጁ የዘራፊ ቡድኖች በመቐለ " ሓሚዳይ የኢንዱስትሪ መንደር " የኤሌክትሪክ ትራንስፎርመር ስርቆት ሙከራ ተደርጓል።

የመቐለው የቲክቫህ አባል ፤ ለጎርፍ መከላከያና የተለያዩ አጥሮች የሚውሉ የብረት ምርቶች የሚያመርተውን " ምድሓን ጋብዮን ፋብሪካ " የተባለ ደርጅት ባለቤት የሆኑት ባለሃብት አቶ አዳነ ሓጎስ ስለጉዳዩ እንዲያብራሩለት በስልክ ጠይቆዋቸዋል።

ትራንስፎርመሩ ለፋብሪካቸው የኤሌክትሪክ ሃይል አቅርቦት እንዲውል የገዙትና ዋጋው 3 ሚሊዮን ብር መሆኑን ፤ የትራንስፎርመር ስርቆቱ በአከባቢው ተደጋግሞ የተፈፀመና ተራ ዝርፍያ ሳይሆን #በባለሙያ የተደገፈና የተጠና መሆኑን ገልጻዋል።

ይህ እየታወቀ ግን መንግስትና ፓሊስ ልዩ ትኩረትና ክትትል በማድረግ ባለማስቆማቸው ማዘናቸውን አስረድተዋል።

" የስርቆት ሙከራው እጅግ የተጠና ባለሃብቱን ተስፋ ከማስቆረጥ አልፎ አገር አስጥሎ የሚያሰድድ ነው " ብለዋል።  

#TikvahFamilyMekelle

@tikvahethiopia

ወደ ሐዋሳ እያመራ በነበረ ተሽከርካሪ ላይ በደረሰ የትራፊክ አደጋ የ8 ሰዎች ህይወት ተቀጠፈ።

በዎላይታ ዞን በዱጉና ፋንጎ ወረዳ ፋንጎ ኮይሻ ቀበሌ ልዩ ቦታው " ዞንጋ " በተባለው ቦታ ማምሻውን አስከፊ የትራፊክ አደጋ ደርሷል።

በዚህም አደጋ የ8 ሰው ሕይወት መቀጠፉ ተሰምቷል።

አደጋው የደረሰው በዛሬው ዕለት ምሽት 12:30 ገደማ መነሻውን ከአርባምንጭ ከተማ አደርጎ ወደ ሐዋሳ ከተማ በመጓዝ ላይ የነበረ የሰሌዳ ቁጥር " ኮድ 3 A 01784 " ተሽከርካሪ በመገልበጡ ነው።

በመኪናው ውስጡ የነበሩት የጤና ቡድን #ስፖርተኞች (ከተለያዩ ከመንግሥት ሠራተኞች እና ከባለሀብት የተወጣጡ) ሲሆኑ ከመካከላቸው የ8 ሕይወታቸው ሲያልፍ፣ 13 ከባድእና በ6ቱ ቀላል የአካል ጉዳት ደርሶባቸዋል።

በዎላይታ ዱጉና ፋንጎ ወረዳ ከፋንጎ ሁምቦ ቀበሌ እስከ ድምቱ እንዲሁም ከኤቱና ዳገት እስከ ቀርጨጬ ከተማ ድረስ ያለውን ጠመዝማዛና ቁልቁለታማ መንገድን በከፍተኛ ጥንቃቄ የሚያስፈልግበት ነው ተብሏል።

ቲክቫህ ኢትዮጵያ መረጃውን ከዎላይታ ዞን ኮሚኒኬሽን ነው ያገኘው።

@tikvahethiopia

" በከተራ በዓል የታሰሩ 32 ሰዎች ተፈትተዋል " -የታሳሪ ቤተሰብ

በ2016 በተለይ ከከተራ በዓላት ጀምሮ ወጣቶች በአፈሳ መልኩ ታሰሩ የሚሉ ቅሬታዎች ለቲክቫህ ኢትዮጵያ ደርሰውት ነበር።

ለአብነትም በ2016 ዓ/ም የከተራ በዓል ዕለት አዲስ አበባ ንፋስ ስልክ ላፍቶ ክፍለ ከተማ፣ " 32 የአማራ ተወላጆች በፓሊስ ተይዘው " ንፋስ ስልክ ላፍቶ ወረዳ 12 መታሰራቸውን፣ እነዚህ ሰዎች ሥራ ሰርተው ልጅ የሚያሳድጉ፣ ቤተሰብ የሚረዱ ሰዎች እንደሆኑ የታሳሪዎቹ ቤተሰቦች መግለጻቸው አይዘነጋም።

እኚሁ ግለሰብ በወቅቱ ታሳሪዎቹን ሂደው ጠይቀው እንደነበርና የታሰሩበትን ምክንያት ምን እንደሆነ ሲጠይቁ አንዱ ታሳሪ፣ " እነሱ የከሰሱን ሁላችንንም ‘ ፋኖ በሚል ነው' " ሲሉ እንደመለሱላቸው፣ " ፖሊስም ብናናግር ‘እኛ መፍትሄ አንሰጥም’ ነው የሚሉት" የሚል ቅሬታ ለቲክቫህ አቅርበው በወቅቱ ተዘግቦ ነበር።

ሰዎቹ መታሰራቸውን በወቅቱ ገልጸው የነበሩት እኚሁ የመረጃ ምንጭ የጉዳዩን ሂደት በተመለከተ ድጋሚ በሰጡን ቃል፣ " በከተራ በዓል የታሰሩ 32 ሰዎች ተፈትተዋል " ብለዋል።

መቼ ከእስራት እንደተፈቱ በገለጹበት አውድም ፣ " በጥር 16 ቀን 2016 ዓ/ም ከእስር ቤት እንዲወጡ ነበር የተፈረደላቸው፣ በጥር 30 ቀን 2016 ዓ/ም ነው ጠቅለው የወጡት (ግን 29ም የወጡ አሉ) " ሲሉ ተናግረዋል።

" አሁንም ባጃጅ ነው የሚሰሩት " ያሉት እኚሁ ቤተሰቦቻቸው ታስረውባቸው የነበሩ የመረጃ ምንጩ፣ ሰዎቹ  ታስረው ሲወጡ የሥነ ልቦና ጉዳት እንደደረሰባቸው፣ በአካላቸው ላይ ግን ምንም የደረሰ ጉዳት እንደሌለ አስረድተዋል።

በተያያዘ ዜና ፤ በ2016 የጥምቀት በዓል ወቅት በየካ ክፍለ ከተማ ኮተቤ ቅዱስ ገብርኤል ቤተክርስቲያን በበዓለ ንግሱ እንዲሁ በፓሊስ አባላት የታሰሩ ወጣቶች እንደነበሩ በወቅቱ ሲገለጽ የነበረ ሲሆን፣ ሁሉም ስለመፈታታቸውና አለመፈታታቸው ለጊዜው ማወቅ ባይቻልም የተወሰኑት ከእስር እንደተለቀቁ ተሰምቷል።

መረጃውን አዘጋጅቶ የላከው የአ/አ ቲክቫህ ኢትዮጵያ ቤተሰብ አባል ነው።

@tikvahethiopia

#OROMIA

የኢትዮጵያ ሰብአዊ መብቶች ኮሚሽን፤ በኦሮሚያ ክልል በተለይ ከመስከረም 1 ቀን 2014 ዓ.ም. እስከ ጥቅምት 30 ቀን 2016 ዓ.ም. ባሉት 2 ዓመታት ያደረገውን ክትትል እና ምርመራ መሠረት በማድረግ ከሕግ/ከፍርድ ውጪ የሆኑ እና በሲቪል ሰዎች ላይ የሚፈጸሙ ግድያዎች በከፍተኛ ደረጃ አሳሳቢ መሆናቸውን በማመላከት በተለይ የክልሉ እና የፌዴራል የጸጥታ አካላት ተገቢውን ምርመራ በማድረግ ተጠያቂነት ማረጋገጥን ጨምሮ ዘላቂ መፍትሔ በአስቸኳይ እንዲሰጡ ጥሪ አድርጓል።

ይህን ጥሪ ያደረገው የሁለቱን ዓመታት ግኝቶች ይፋ ባደረገበት ባለ 11 ገጾች ሪፖርት ነው።

ኢሰመኮ ፦

➡ የመንግሥት የጸጥታ ኃይሎች፣

➡ የኦሮሞ ነጻነት ሰራዊት (በተለምዶ “ኦነግ ሸኔ” በመባል የሚጠራው)

➡ ኢ-መደበኛ የሆኑ የአማራ ታጣቂዎች ዓለም አቀፍ እና ሀገር አቀፍ የሰብአዊ መብቶች እና የሰብአዊነት ሕጎችን በመጣስ በግጭት ወይም በውጊያ ዐውድና ከውጊያ ዐውድ ውጭ #በርካታ ሲቪል ሰዎችን ከሕግ ወይም ከፍርድ ውጪ መግደላቸውን አረጋግጧል።

በኦሮሚያ የተለያዩ አካባቢዎች በሲቪል ሰዎች ላይ ለሚደርስ የመብቶች ጥሰት እንደ ዋነኛ ምክንያት የተገለጸው ፦

* በመንግሥት የጸጥታ አካላት በኩል " ለታጣቂ ቡድኖች መረጃ እና ሎጂስቲክስ ታቀርባላችሁ፤ የቡድኑ አባል ናችሁ " በሚል ምክንያት ነው።

* በኦሮሞ ነጻነት ሰራዊት (በተለምዶ "ኦነግ ሸኔ") በኩል " ለመንግሥት መረጃ ትሰጣላችሁ፣ የቤተሰብ አባላችሁ በመንግሥት ጸጥታ ኃይል ውስጥ እያገለገለ ነው ወይም ከእኛ ጋር በመሆን አልታገላችሁም/ድጋፍ አላደረጋችሁም " በሚል ምክንያት ሲቪል ሰዎችን ማጥቃት፣ ማንገላታት፤ ማገት እና ከፍተኛ ገንዘብ እንዲከፍሉ ማድረግ ነው።

* በኢ-መደበኛ የአማራ ታጣቂዎች ከአማራ ክልል ጋር በሚዋሰኑ የኦሮሚያ ክልል አካባቢዎች የአካባቢውን ነዋሪዎች በጅምላ " በኦነግ ሸኔነት " በመፈረጅ እና የክልሉ አንዳንድ አካባቢዎች ላይ የመሬት ይገባኛል ጥያቄዎችን በማንሳት በሲቪል ሰዎች ላይ ሞት፣ የአካል ጉዳት፣ ዘረፋ እና ማፈናቀል እንደሚፈጸም ኮሚሽኑ ተገንዝቧል፡፡

(ሙሉ ሪፖርቱ ከላይ ተያይዟል)

@tikvahethiopia