#maqola ✅ @surxonmuslimuz
🔻СИЛАИ РАҲМ🔻
(Ё худ яқин хеш-таборлар билан доим алоқада бўлиш ҳикмати)

Ушбу мақолани ёзишимизда Ислом дини ва ҳикматларидан умуман бехабар бўлган Сардиния оролида яшовчи халқларнинг билмаган ҳолда муборак бир ҳадисга амал қилиб узоқ умр кўришлари сабаб бўлди. Авваланбор билмоқ лозимки, муқаддас Ислом динида буюрилган барча амаллар инсоннинг фойдаси учун ва ман қилинган яъни тақиқлаган ишларнинг барчаси эса инсоннинг зарарида бўлгани учундир. Қуйида бир Ҳадиси шарифнинг ҳикмти ва мазкур ҳадиснинг замонавий илмлар асосида бир ярим минг йилдан кейин ўз исботини топган воқиий ҳикояни эътиборингизга ҳавола этмоқчимиз.
Пайғамбаримиз (саллаллоҳу алайҳи васаллам) айтбибдурлар:
"Ҳар ким ризқ-рўзи кенг бўлиши ва умри узун бўлишини истаса, бас, албатта, силаи раҳм қилсин!" Силаи раҳм, яъни қариидош-уруғлардан хабар олиш ва уларга муҳаббат қилиш кишининг узоқ умр кўришига боис бўлади.
Байт:
Силаи раҳм умрни узоқ қилур,
Аллоҳ ризоси ҳам ушандан келур.
Шунингдек, Ота-Онага ва барчага яхшилик қилмоқ, қўшнилар билан доим яхши муносабатда бўлиш, муҳтожларга эҳсон қилиш, кишиларга ранж-озор етказмаслик, қарияларни қадрлаш, ҳурматлаш, салом бермоқ, олимлардан, улуғ ёшли художўй, орифлару обидлар, ота-она, устозу пирлардан дуо олмоқ ҳам умрнинг узун бўлиши, ризқ рўзнинг кенг бўлиши, бало ва қазонинг қайтиши ва барча ишларнинг ривож топишига асосий омил эканлиги ҳақида муборак ҳадиси шарифларда ворид бўлган..
Яхшилардаи дуо сўранг ҳар қачон,
Сизга умр берур Раббим бегумон.
Тонгда уйқудан турмоқ, комил таҳорат олмоқ, таъзим ва таъдили аркон билан намоз ўқимоқ ва одоб билан Қуръон ўқимоқ умрнинг узун ва баракали бўлишига боис бўлади.
Ҳар ким эрта туриб олса таҳорат,
Тонгда турмокликни айласа одат,
Бул бари умрни айлагай узоқ,
Дарду иллатларни кетказур мутлоқ.
Инсон ўз саломатлигини сақламоғи, яъни пафсини хатарли — ҳалокат келтирадиган ишлардан, иссиқ-совуқдан, сув-оловдан, зиёнли ва ёқимсиз таом ва шароблардан, беҳуда андиша ва хаёллардан, турли беморликлардан, эҳтиёт қилиб асрамоғи гўзал ҳаёт кечириб, узоқ умр кўришига сабаб бўлиши ҳам муқаддас Ислом дини мўътабар манбаларига ворид бўлган. Қуйида бугунги дунявий ва ғайри исломий олимларни мазкур диний тавсиялар бўйича тадқиқотларини исбот ва ибрат учун эътиборингиза ҳавола этамиз.
Манбаларда келтиришича Американинг Сардиния оролида яшовчи 100 (юз)ёшлилар Шимолий Америкадагиларга қараганда 10 (ўн) марта кўпроқ экан. Олимлар бунинг сабаби ҳаётга ижобий муносабатда бўлиш ҳам ,Ўртаер денгизи парҳезида ҳам эмаслигини аниқладилар. Ривожланган мамлакатларда аёллар эркакларга қараганда ўртача олганда 6-8 йил узоқроқ умр кўрар экан. Аммо аёллар ва эркаклар бир хил ва узоқ умр кўрадиган бирдан-бир жой бу Сардиния ороли ҳисбланар экан.
Америкалик олим Саюзан Пинкер бу камдан-кам учрайдиган ҳодисага қизиқиб тадқиқот олиб боришга қарор қилди. У кўплаб узоқ умр кўраётганлар билан сўҳбатлашди ва охирида муносабат ва овқатланишнинг узоқ умр кўришга таъсири йўқ деган хулосага келди ва унинг сабабини мулоқот қилишда топди. Зеро Сардинияда одамлар бутун ҳаёти давомида ҳар доим қариндошлари , дўстлари, қўшнилари қуршовида бўлишиб ҳеч қачон ёлғиз яшамас эканлар. Улар бошқа жойларда яшовчилардан шуниси билан фарқ қилар эканлар.
Шунингдек руҳшунос Жулианна Холт-Ланстед минглаб қари кишилар ҳаётини ўрганиш билан узоқ умр кўриш борасида кўплаб тадқиқотлар ўтказди. Уларнинг ҳаётий ҳолатлари: овқатланиш, жисмоний фаоллик, оилавий аҳволи, тиббий кўрикларнинг тезлиги, зарарли одатларини ҳамма томондан ўрганиб чиқди ва етти йилдан кейин у узоқ умр кўришнинг асосий сабабини қуйидаги икки омил: яқин муносабатлар ва ижтимоий интеграция таъсирида эканлиги хулосага келди.
Яқин кишиларга, зарур бўлганда сиз ундан бемалол қарз сўрай оладиган, оғир ва мусибат ҳолатларда ёнингизда турадиган, бемор бўлсангиз ҳолингиздан хабар оладиган кишилар киради ва сизнинг ёнингизда айнан шундай одамларнинг бўлиши узоқ ва баракали умр кўришингизга сабаб бўлади.

Ижтимоий тармоқ ва сайтларда тарқатиш учун
https://t.iss.one/maturidicenteruz/3704

#MAQOLA
Imom G‘azzoliy nasihatlari

Yo‘l va ko‘chalarda to‘planishib turmang;
Suhbatlashish uchun do‘konlarni tanlamang;
Odobsiz, tarbiyasiz va badxulq kishilar bilan tortishmang;
Fikr bildirganda: «Bu – mening qarashim», deb ayting;
Biror narsa yoki birortasini maqtaganda, oshirib yubormang;
Yig‘inlarda o‘zingizgagina aloqador ishlar bilan mashg‘ul bo‘lmang;
Yaxshi gapga diqqat bilan quloq soling;
Xushbo‘y hidli narsalardan foydalanganda, me’yorni biling;
Ayrim orzular ro‘yobi uchun o‘zingizni o‘tga-cho‘qqa uravermang;
Sizga nisbatan muomala me’yorini buzganlarga ham vazmin bo‘ling;
Boylar saxovati qoshida o‘zingizni zinhor kamsitilgandek his qilmang;
So‘z berdingizmi, bajarishga qat’iylik bilan kirishing;
Faqat va faqat rost gapiring;
Har yerda maqbul so‘z ayting, chiroyli gapirishga harakat qiling;
Vujudingiz rohatini istasangiz, oz yeng va oz iching!
Tinglovchingiz bo‘lgandagina gapiring;
Bitta so‘zni qaytaraverishdan saqlaning;
Hech kimni aldamang, masxaralamang;
Sotgan narsangizni yoqtirmay, qaytarib olib kelishsa, qabul qiling;
Yolg‘on so‘zlashni tajriba qilmang va odatlanmang;
Chanqaganda, suv ichishdan oldin og‘zingizni chayqang;
Bozorda yurganda, hech kimga ozor bermang;
Egasining ruxsatini olmasdan, biroving narsasiga tegmang;
Og‘zingizda luqma bilan gapirmang;
Gapirganda qo‘l, barmoqlar bilan ortiqcha ishorat qilmang.

“Irfon” taqvimining 2011 yil, 4-sonidan olindi.

✍✍Angor tumani "Namoz hoji bobo" jome masjidi imom xatibi A.Saidov
https://t.iss.one/surxonmuslimuz

#MAQOLA
VATANNI HIMOYA QILISH OLIY SHARAF

Vatanni sevish, uni himoya qilish muqaddas burch va oliy sharafdir. Tinch, osuda, obod va go‘zal vatanda istiqomat qilmoqdamiz. Buning uchun Yaratganga qancha shukrlar aytsak oz. Aslida, Vatanga bo‘lgan muhabbat uning go‘zal va viqorli tog‘lari, sharqiroq soylari, boy vodiylari, so‘lim bog‘lari, shirindan shakar mevalari, shifobaxsh o‘simliklariyu, zilol buloqlari uchun emas, balki, vatan sevgisi insonning tabiatiga singdirilgani, fitratida bor xislatlardan ekanligidandir. Agar vatanga bo‘lgan muhabbat, tashqi go‘zalliklar, qandaydir qulayliklar yoki moddiy omillarga bog‘liq bo‘lganida, bog‘-rog‘, soy va anhorlardan xoli cho‘lu biyobonlarda yashayotgan sahro ahli tep-tekis qumliklardan iborat maskanlarini sevmas edilar.
Muqaddas Islom dini ta’limotida vatan muhabbati ardoqlanadi, targ‘ib qilinadi, maqtaladi. Vatanga xizmat qilish, uni dushmanlardan asrash farz hisoblanadi hamda unga xiyonat qilish eng og‘ir gunohlardan sanaladi va qattiq jazolanadi.

✍✍SHURCHI TUMANI ‘TOLLI OTA JOMIY’ MASJIDI IMOM-XATIBI
H. RASHIDOV


Batafsil

#MAQOLA

HAR BIR INSON O‘Z YO‘LIDAN ADASHMASIN

Dinimizda insof-diyonat, o‘zaro totuvlik, jamiyatdagi birdamlik va mehr-muhabbat kabi xislatlar qadrlanadi. Chunki tinchlik-totuvlik va o‘zaro hamjihatlik bo‘lgan jamiyat rivojlanadi, gullab-yashnaydi. Odamlar orasida fitna va ixtilof, bir-biriga qarshi gij-gijlash, ularni to‘g‘ri yo‘ldan adashtirishga urinish qattiq qoralanadi.

(DAVOMINI QUYDAGI LINKDA O'QING)

👉👉👉👉👉👉👉BATAFSIL
✍✍Termiz tuman bosh imom-xatibi Y.Ochilov
https://t.iss.one/surxonmuslimuz

#Maqola
Yoshlarni Mutaassib Yogʻalardan saqlaylik

Sherobod tumani "Sherobod" jome masjidi imom noibi Poʻlatov Samandar

https://t.iss.one/surxonmuslimuz

#Maqola
Yoshlarni Mutaassib gʻoyalardan saqlaylik

Sherobod tumani "Sherobod" jome masjidi imom noibi Poʻlatov Samandar

♻️ Дўстларингизга ҳам улашинг!!!
👉 https://t.iss.one/surxonmuslimuz

#MAQOLA
RIBO “ya’ni” sudxo’rlikning yomonligi.

Alloh taolo aytadi:
"Sudxo‘r kimsalar qiyomat kuni qabrlaridan jin chalgan odam kabi turadilar. Bunga sabab ularning: "Oldi-sotdi ham sudxo‘rlikning o‘zi-ku?!" degan so‘zlaridir. Holbuki, Alloh oldisotdini halol, sudxo‘rlikni esa harom qilgandir. Bas, kimga Parvardigoridan chiroyli nasihat yetgach, (sudxo‘rlikdan) to‘xtasa, uning avval qilgan gunohi o‘zigadir va uning ishi Allohga (topshiriladi). (Ya’ni, Alloh xohlasa, uni afv etur.) Va kimki sudxo‘rlikning haromligini bilganidan keyin yana (sudxo‘rlikka) qaytsa, ana o‘shalar jahannam egalaridir va ular do‘zaxda abadiy qolurlar" (Baqara surasi, 275-oyat).
Zayd ibn Habbob (r.a.) rivoyat qilganlarki: "Men Payg‘ambarimizning (sollallohu alayhi vasallam) mana bunday deganlarini eshitdim: "Kimki: "Ey Alloh! Muhammadga (sollallohu alayhi vasallam) salovot yubor va ul zotni Qiyomatda O‘zingga yaqin bo‘lgan manzilga qo‘y", desa, o‘sha bandaga shafoatim vojib bo‘ladi" ’matlaridan bahramand etmaslikni Alloh taolo va’da qildi. Birinchisi – doim mast qiluvchi ichimliklarni ichib yuruvchi kishilar. Ikkinchisi – sudxo‘rkimsalar. Uchinchisi – yetimlarning haqqini nohaq yeyuvchilar. To‘rtinchisi – ota-onasiga oq bo‘lgan (ularni norizo qilgan) farzandlar" (Hokim rivoyati).
Abu Hurayra (r.a.) Payg‘ambarimizdan (sollallohu alayhi vasallam) rivoyat qilganlar: "Odam bolasining do‘zaxda abadiy qolishiga sabab bo‘luvchi yetti narsadan saqlaninglar. 1. Allohga shirk keltirishdan. 2. Sehrdan. 3. Nohaq odam o‘ldirishdan. 4. Ribo yeyishdan. 5. Yetim molini yeyishdan. 6. Urush maydonidan qochishdan. 7. Pok mo‘mina ayollarni zinokor, deb ayblab so‘kishdan". Abdulloh ibn Ma’sud (r.a.) Payg‘ambarimizdan (sollallohu alayhi vasallam) rivoyat qilib, bunday dedilar: "Ribo yetmish uch xil gunohdir. Uning eng yengili odam o‘z onasi bilan nikohlanishiga tengdir".Sumra ibn Jundubdan (r.a.) rivoyat qilindi: "Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) ertalab namozdan so‘ng, bizlarga qarab: "Sizlardan birortangiz (bu kecha) tush ko‘rdimi, u tushga Allox xohlaganicha ta’bir aytilajak", dedilar. Sahobalar: "Yo‘q", deb javob berishdi. Shunda Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam): "Lekin men bu kecha tush ko‘rdim, tushimda ikki shaxs kelib, meni muqaddas joyga chiqarib qo‘yishdi va yurib-yurib bir anhor oldida to‘xtadik. Anhorning suvi qon edi, unda bir kishi tikka turibdi, sohilda yana bir kishi, uning oldida esa toshlar juda ko‘p. Qachon anhordagi kishi chiqishga harakat qilsa, sohildagi kishi tosh otib, uni ortiga qaytaradi, uning og‘ziga tosh otib, uni qayta o‘z joyiga tushirib yuboraveradi. Shu ish doim to‘xtamasdan takror bo‘lib turibdi", dedilar. Sumra ibn Jundub: "Anhordagi kishi kim?" deb so‘radi. Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam): "Ribo yeyuvchidir (sudxo‘r)," deb javob berdilar (Imom Buxoriy rivoyati).
👇👇👇👇Davomi👇👇👇👇👇
https://telegra.ph/Davomi-07-26-2

♻️ Дўстларингизга ҳам улашинг!!!
👉 https://t.iss.one/surxonmuslimuz

#maqola
NAMOZ PAYTIDAGI MAKRUH HOLATLAR

- Uzrsiz yoʻtalish;
- Qiroatga xalal beruvchi narsani ogʻizda saqlash;
- Rukuʼ holatida bosh yelkadan baland turishi;
- Noʻxot kattaligida taom yeyish;
- Oyat va tasbehlarni barmoq bilan sanash;
- Sunnatlardan birortasini qasddan tark etish;
- Qiroatni rukuʼda tamom qilish;
- Ikki koʻzni yumib turish;
- Namoz tugamay, peshonasini artish;
- Namoz payti libosni tekislash;
- Tuflash;
- Qasddan bir oyatni yarmida toʻxtatib, boshqasini boshlash;
- Peshonani yerga tekkizmay, sallani tekkizish;
- Jamoatga odam qoʻshilganda imom ovozini pasaytirishi;
- Namozni imom choʻzib yuborishi;
- Yeng tirsakkacha chiqishi, burun qoqish;
- Takbirni takror aytish;
- Uzrsiz devorga yoki ustunga suyanish;
- Mehrob ichiga butunlay kirib olib namoz oʻqish;
- Bosh yo qosh bilan biron soʻzni ishora qilish;
- Tahorat tang boʻlib turganda namoz oʻqish;
- Qabrga yo najasga qarab namoz oʻqish;
- Oldinda joy boʻlsa-da, ortda namoz oʻqish;
- Boshyalang namoz oʻqish – bularning bari namoz chogʻi qilinsa, makruhdir.
Namoz o‘qiydigan inson eng avvola namozning farzlarini, vojiblarini bilish kerak.
Sherobod tumani "Sherobod" jome masjidi imom noibi Samandar Po‘latov.
https://t.iss.one/surxonmuslimuz

#maqola
Hayo

Hayo-inson fitratidagi go‘zal sifat va chiroyli xulqlardan biridir. Payg‘ambarimiz hayolariga o‘xshash hayo hech bir inson zotida mavjud emas. U zot juda hayoli bo‘lganlar. Imom Buxoriy va boshqalar Aby Sa‘id Xudriydan rivoyat qiladilar. :
"Rasullullohning hayolari chimildiqdagi kelinchaknikidan ham kuchliroq edi .Bir narsani yoqtirmasalar,yuzlaridan bilar edik .U zotning terilari latif va zohirlari yumshoq edi,hayo qilganlari va oliyjanobliklari tufayli hech kimga yoqmaydigan muomala qilmas edilar " .Imom Termiziyning "Sunan" va "Shamoil" kitoblarida Oyisha Roziyallohu anxodan rivoyat qilinadi :
"Nabiy solllallohu alayhi vasallam hayosiz,o‘zini besharm ko‘rsatuvchi va bozorlarda baqirib yuruvchi bo‘lmaganlar . Yomonlikka yomonlik bilan javob qaytarmas,lekin afv etib, kechirar edilar ". Imom Termiziy Oyisha roziyallohu anxodan : " Hech qachon Rasullullohning farjlarini ko‘rmaganman" degan rivoyatni keltiradi .Rasullulloh alayhissalom : "Allohdan haqiqiy hayo qilish bilan hayo qilinglar dedilar " dedilar . Sahobai kiromlar :"Alhamdulillah,yo Rasullulloh ,biz Allohdan haqiqiy hayo qilamiz " dedilar .U zot : " Sizlar aytayotgan hayo haqiqiy hayo emas. Balki haqiqiy hayo bosh va unga tegishli barcha a‘zolarni Alloh ma'n etgan narsalardan saqlashdir .Qorin va uning bo‘shlig‘iga tegishli barcha a‘zolarni Alloh ma'n etgan ishlardan saqlash va o‘limni eslash-u undan keyingi azob-u, uqubatni unutmaslikdir. Kim mana shu ishlarni amalga oshira olsa, Allohdan haqiqiy hayo qilibdi " dedilar . Vahb Ibn Munabbah Rahimahulloh : Hayo-iymondandur "
" Iymon yalong‘ochdir . Uning libosi taqvo ,ziynati hayodir " degan ekan . Payg‘ambarlikning birinchi kalomi " Nabiy sollallohu alayhi vasallam : " Agar hayo qilmasang ,istaganingni qilaver" ,degan hikmat odamlarga yetkazilgan edi.

Angor tumani "Sayyid Baraka" jome masjidi imom noibi A.Saidov
https://t.iss.one/surxonmuslimuz

#maqola
Qibla

Musulmonlar namoz o‘qishda yuzlanib turadigan tomon «qibla» deyiladi. Qibla Saudiya Arabistonining Makka shahridagi Masjidul-Haromdagi Ka'ba o‘rnashgan joydir. Ka'ba va u joylashgan masjid Masjidul-Harom, ya'ni urush janjal, fisq ishlar harom qilingan makon, deyiladi. Uni «Baytulloh» va «Baytul-atiq» ham deb atashadi.
Islomning ilk davrida musulmonlar Quddusi sharifdagi Masjidul Aqso tarafga qarab namoz o‘qishardi. Keyinchalik Qur'oni Karim hukmi bilan Ka'ba tarafga yuzlanib o‘qishga amr bo‘ldi. Masjidul Haromdagi kishilar Ka'baning o‘ziga, boshqa joydagilar esa Ka'ba bor tarafga yuzlanib namoz o‘qiydilar. Shuning uchun to‘rt tomondan Ka'ba joylashgan tomonga qarab o‘qilsa, namoz ado bo‘ladi. Agar mehrob Ka'ba tomondan 45 gradusgacha o‘ng yo chap tomonga burilgan bo‘lsa, bilaturib o‘sha tomonga qarab namoz o‘qish joiz. Agar 45 gradus yoki undan oshib ketsa, Ka'ba tomoniga yuzlanmagani uchun namoz joiz bo‘lmaydi.
Namozxon yuzini qiblaga qaratib turadi. Kasalligi yoki biror xavf xatar sababli qiblaga yuzlana olmagan kishi imkoni bor tomonga qarab namozini o‘qiydi. Avvalo qibla qaysi tomonda ekanligi bilishga harakat qilish, o‘zi bilmasa albatta biladigan kishidan so‘rashi lozim. Biladigan kishi bo‘la turib so‘ramasa, o‘qigan namozi durust bo‘lmaydi.
Qibla qaysi tomon ekani bilinmasa yoki so‘rash imkoni bo‘lmasa, atrof muhitga qarab qiblani aniqlashga harakat qilinadi va dili tortgan tomon qibla, deb jazm qilib o‘qiladi. Keyin qibla tomonning noto‘g‘riligi bilinsa ham, namozini qayta o‘qimaydi. Bizning diyor O‘zbekistonga nisbatan qibla janubi-g‘arb tomonda bo‘lib, kompas mili g‘arb nuqtasidan 14 gradus chap tomonga qaytishi kerak.
Namoz o‘quvchi qibla qaysi tomon ekanini bilmaganida uni aniqlashga harakat qilmay biror tarafga qarab namoz o‘qisa va u tomon qibla bo‘lsa ham qiblani aniqlashga harakat qilmagani uchun namozini qayta o‘qiydi.
Qibla qaysi tomon ekanini aniqlashga harakat qilib bir to‘xtamga kelgach, namozni boshlagan kishi namoz paytida qibla to‘g‘risidagi ahdi o‘zgarib qolsa, qibla deb o‘ylagan tomoniga burilib namozini davom ettiraveradi.
Namoz o‘quvchi imomga iqtido qilgan paytda undan oldinga o‘tib ketsa yoki qibladan boshqa tomonga qarab namoz o‘qisa, namozi fosid (yaroqsiz) bo‘ladi.
Qiblaga qarab oyoq uzatib o‘tirish va yotish, hojat ushatish, tupurish qattiq odobsizlik sanaladi.

Termiz shahar Hakim Termiziy jome masjidi imom noibi Sattorov Xazratqul

https://t.iss.one/surxonmuslimuz

#maqola
Sutra

Kichik masjidlarda namoz o‘qiyotgan kishining oldidan kesib o‘tish gunohdir. Imom Buxoriy «Sahih»larida Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning shunday deganlari rivoyat qilinadi:

«Namoz o‘qiyotgan kishining oldidan kesib o‘tuvchi qanchalar gunohkor bo‘lishini bilganida edi, uning oldidan kesib o‘tmay, qirq yil kutib turar va bu unga yaxshi bo‘lar edi». Katta masjidda yo ochiq joyda sutra qo‘ymay namoz o‘qiyotgan kishining oldidan u sajda o‘rniga qarab turganida nigohi tushadigan joydan kesib o‘tish gunoh bo‘ladi.

Namozxon oldidan inson kesib o‘tish ehtimoli bo‘lganida uning oldiga (ikki qoshidan biri to‘g‘risiga) tik qilib qo‘yiladigan uzunligi kamida bir ziro' (46 sm), yo‘g‘onligi kamida barmoqday bo‘lgan kaltak, temir, hassa kabi narsalar «sutra» deyiladi. Ochiq joyda namoz o‘qilayotganda kesib o‘tuvchilar gunohkor bo‘lmasligi uchun ikki qoshning biri qarshisiga yerga sanchib qo‘yiladi. Katta masjidlarda uning ustuni yoki qiblaga qarab o‘tirgan kishi sutra o‘rniga o‘tadi. Jamoat bilan o‘qilayotgan namozda imomning sutrasi jamoat uchun ham kifoya qiladi. Oldidan odam o‘tish ehtimoli bor joyda sutra qo‘ymay namoz o‘qish makruhdir. Sutraga yaqin turish sunnatdir.

Namoz o‘qiyotgan kishi o‘zi bilan sutra oralig‘idan kesib o‘tmoqchi bo‘lganni qo‘l yoki bosh bilan ishora qilib yoxud tasbeh aytib qaytarishi kerak.

Termiz shahar Hakim Termiziy jome masjidi imom noibi Boʻriyev Sirojiddin
https://t.iss.one/surxonmuslimuz

#maqola
VAQT QADRI

Oltindan qadrli, javhardan qimmatli bir narsa bor bo'lsa, u ham bo'lsa vaqtdir. Vaqt bizning har turli ishni qilishga kuchimiz yetadigan fursatdir. Bir soatning bekor o'tgani - ixtiyorimizda bo'lgan fursatning zoye bo'lganini bildiradi. Holbuki, shu fursat ichida foydali ishlarga ixtiyorimiz bor edi. Fursatni g'animat bilgan odam vaqtidan unumli foydalana oladi. Vaqt qadrini bilgan odam havoyi nafsdan tiyila oladi. Vaqt qadrini bilgan odam buyuk bo'lishga haqlidir. Aqlsizlikning eng yomon ko'rinishi - vaqtni bekor o'tkazishdir. Shoir aytganidek:

Garchi piyodamiz, garchi otliqmiz,
Kim yaxshi, kim esa yomonotliqmiz.
Qanchalar fursatni o'tkazdik zoye,
Allohning oldida yomonotliqmiz...

Miqdori ko'p narsa qadr-qiymatini tez yo'qotadi. Har bir musulmon uchun vaqt eng qimmat tushunchadir. Ammo aql egalari uchun vaqt hech qachon qadrsizlanmaydi. Yuz yil qancha qimmatga ega bo'lsa, soat yoki daqiqaning qadri ham shu kabidir. Vaqt odamiga qarab eng qimmat yoki eng arzon matohdir.
Payg'ambarimiz Muhammad alayhissalom: "Ikki narsa borki, ko'pchilik uning qadriga yetmaydi. Biri - sog'lik, ikkinchisi esa - bo'sh vaqt", deb marhamat qilganlar.
Kishi umrining hamma soatlarini, hattoki daqiqalarini foydali va sog'liqqa muvofiq mashg'ulotlar bilan to'ldirishi kerak, toki qayg'u-alam bosh suqadigan bo'sh joy qolmasin.
Odamlarning o'zaro muomalalarida "bo'sh vaqt" degan ibora tez-tez tilga olinadi. Aslida vaqtning ham isrofi bo'lib, vaqtning isrofi bu - umrning isrofidir. Umr behuda sarf bo'ldimi, demak odam yaxshi ishlarni amalga oshira olmabdi. Insonlar uchun, jamiyat uchun foyda bermabdi. Vaqtning isrofi xuddi mevasiz daraxt kabi umr kechirishdir.
Vaqtdan oqilona foydalanishni hamma o'zicha belgilaydi. Birov kitob o'qishni yaxshi ko'rsa, yana boshqasi sportdan bahra oladi.
Olimlarimiz: "Vaqt hayotdir. Inson hayoti esa uning tug'ilgan vaqtidan toki vafot etgunicha yashab o'tadigan vaqtidir. Eng yaxshi vaqt, hayotini manfaatli ishlar bilan to'ldirgan odamdir", deganlar.
Hasan Basriy hazratlari shunday degan ekanlar: "Ey odam bolasi, sen tashkil topgan kunlardan iboratsan. Sen uchun bir kuningni ketishi, umringni bir qismi ketishi demakdir".
Bu yorug' dunyoda inson umri qanchalik uzun bo'lmasin, modomiki o'lim har tiriklikning nihoyasi ekan, baribir u qisqadir.
Nuh alayhissalom ming yildan ortiqroq umr ko'rganlaridan keyin u kishini jonlarini olish uchun o'lim farishtasi kelib: "Ey payg'ambarlarning eng uzun umr ko'rgani, siz dunyoni qanday tushundingiz?", deb so'radi. Shunda Nuh alayhissalom: "Bu dunyo go'yoki bir hovlining ikki eshigi bo'lib, ularning biridan kirib, boshqasidan chiqib ketdim", degan ekanlar.
Bizning "vaqt o'tmoqda" degan o'yimizda ozgina xatolik bor, vaqt emas, o'zimiz o'tib boryapmiz. Aslida yomonlikning eng katta alomati bu - vaqtni zoye ketkazishdir.
Payg'ambarimiz Muhammad Mustafo sallallohu alayhi vasallam: "Vaqt bir qilich kabidir, agar sen uni kesmasang, u seni kesadi", deb marhamat qilganlar.
Xulosa o'rnida Abdulloh ibn Mas'ud roziyallohu anhuning aytgan so'zlarini keltirmoqchimiz: "Men bir kunning quyoshi botib, ajalim bilan oramizdagi masofa qisqarib, o'sha kunlik yaxshi ishlarim ko'paymaganiga qilgan pushaymonimdek qattiq pushaymon qilmadim. Agar kun o'tgan va men o'zimni Allohga yaqin qiladigan ilmimni ziyoda qilmagan bo'lsam, shu kunning chiqqan quyoshi men uchun barakali bo'lmagandir", degandilar.
Har nafasimiz, har kunimiz uchun Allohga shukur qilib, uni qadriga yetaylik. Chunki bu vaqt barchamiz uchun omonatdir.

Surxondaryo viloyati Boysun tumani
Shayx Shamsiddin jome' masjidi imom xatibi Valiyev Asadulloh

•┈┈•┈┈•⊰✿🌿🌸🌿✿⊱•┈┈•┈┈•
Яқинларингизга ҳам улашинг!
Каналимизга обуна бўлишни унутманг!
https://t.iss.one/surxonmuslimuz

#maqola
ISLOMDA OILANING
MUQADDASLIGI

Oila jamiyatning muqaddas maskani, eng asosiy tarbiya makonidir. Oiladagi ota ibrati, ona mehri, bobo va buvilar o’gitlari orqali milliy qadriyatlarimizga bo’lgan imon-e'tiqod, halollik, mehr-oqibat avloddan avlodga o’tadi, farzandlarimiz ongi va qalbida muhrlanib boradi. Iqtisodiy jihatdan farovon, ijtimoiy-axloqiy va g’oyaviy muhiti sog’lom oila negizida yuzaga kelgan jamiyat va davlatning poydevori mustahkam bo’ladi. Chunki bunday oilalarda ma'naviy barkamol inson voyaga yetadi, uning his-tuyg’ulari, dunyoqarashi, tafakkuri el-yurtga halol xizmat qilishdek insonparvarlik g’oyalari bilan sug’orilgan.

O’zbeklarda oilaning rahbari ota hisoblanib, u oilani moddiy jihatdan ta'minlashga mas'uldir. Otaning rahbarligi to’g’risida Qur'oni karimda "Erkaklar xotinlari ustidan rahbardurlar" deyilgan. Oyat mohiyatini tahlil qiladigan bo’lsak, oiladagi moliyaviy masalalar, chetdan bo’ladigan xurujlardan uni himoya qilish otaga yuklatilmoqda. Nafaqat rahbar, balki ota-oila posboni. Ota bor xonadon charog’on, bolalar yuzida tabassum, ona qalbida osoyishtalik.

Oilada ijtimoiy-ma'naviy muhitni barqaror bo’lib turishida, farzand tarbiyasida onaning, ayolning o’rni beqiyos. Farzandlarimizning oilada shakllangan imon-e'tiqodi, odobi, g’ururi, iftixori, oriyati, mahalla muhitida mustahkamlanib boradi. Oilada imon-e'tiqodli oriyatli etib tarbiyalangan qiz yoki o’g’il mahallaning sha'ni, obro’si, kelajagi uchun qayg’uradi. Mahallada yuzaga kelgan har qanday noxushliklarga barham berishga intiladi.

Tarix saboqlaridan ma'lumki, inson qalbiga bunyodkor g’oyalarni singdirish ma'naviy barkamollikni ta'minlaydi. Bu kabi bunyodkorlikka da'vat umuminsoniy va diniy qadriyatlarimizga hurmat, ularni sevib o’qish va uqishda ham mujassam. Bunday tarbiya bolalarga diniy qadriyatlarimizning sarchashmalari Qur'oni karim, hadisi shariflar, ajdodlarimiz ma'naviy merosi orqali singdirib kelingan.

Jahon madaniyati va ma'naviyatiga katta hissa qo’shgan Ibn Sino, Farobiy, Navoiy, Ahmad Farg’oniy, Mirzo Ulug’beklarni dunyoga keltirib tarbiyalagan momolarimizning ham o’zlari ma'naviy barkamol bo’lganliklariga shubha yo’q.

Oilalar birligi jamiyatni tashkil etib, jamiyat ustunlari bo’lgan zamonaviy ayollar ham sog’lom fikrlashi vatanimiz taraqqiyoti uchun iqtidorli yoshlarni tarbiyalashdek mas'uliyatni his qilmoqlari zarur. Ayolning insoniy qadrini joyiga qo’yish, har qanday tajovuzkorlikdan asrash, ijtimoiy hayotdagi o’rnini o’z vaqtida anglab yetish jamiyatda barqarorlikni hukm surishi uchun moddiy va ma'naviy zamindir. Chunki, ijtimoiy hayotda muqaddas dargoh hisoblanmish oila ayol bag’rida vujudga kelar ekan, bu ham davomiylik kasb etadi. Bugungi farzand qiz vaqt o’tib ona, buvi bo’ladi. Ayollar va ularning erkinligi, turmush sharoitlari qanchalik qulay bo’lsa, ayolning kelajak oldidagi mas'ulligiga shuncha katta imkoniyatlar ochiladi. Bu esa xotin-qizlarimizni yurt tinchligi xalq farovonligi uchun halol mehnat tufayli ortirgan obro’-e'tibori bilan ham bog’liq. Oilada baxtli, hayotda o’z o’rnini topgan ayol farzandlari kelajagiga ham bee'tibor bo’lmaydi.

Alloh taolo ayolni shunday ulug’ zot qilib yaratdiki, u o’zining aql-idroki, fahm-farosati bilan eriga huzur bag’ishlaydi, xonadonga fayz-barakot keltiradi. Ana shunday ayol tufayli er ikki dunyo saodatiga erishadi. Alloh taolo Odam alayhissalomni yaratib, jannat ne'matlari bilan siyladi. Jannatda hamma narsa muhayyo edi. Lekin Odam alayhissalomga nimadir kamlik qilayotgandek tuyular edi.

Surxondaryo viloyati Boysun tumani Abu Hanifa jome' masjidi imom xatibi Qurbonmurodov As'hobiddin

•┈┈•┈┈•⊰✿🌿🌸🌿✿⊱•┈┈•┈┈•
Яқинларингизга ҳам улашинг!
Каналимизга обуна бўлишни унутманг!
https://t.iss.one/surxonmuslimuz

Касбларнинг энг яхшиси

...Аллоҳ таоло Қуръони каримда барча мўминларга ўз тоқатиларига яраша касб қилишни фарз қилди: "Бас, қачонки, намоз адо қилингач, ерда тарқалиб, Аллоҳнинг фазли (ризқи)дан истайверинглар! Аллоҳни кўп ёд этингизлар, шояд (шунда) нажот топурсизлар" (Жумъа сураси, 10-оят).

Яъни, Аллоҳ таоло бу ояти каримада мўмин мусулмонларни намозни адо этгач, ер юзига тарқалиб, ҳалол йўл билан ризқ топишга тарғиб қилмоқда ва бу ишни Аллоҳ таолонинг фазлидан талаб қилиш, деб номламоқда. Намоздан кейин ким савдосига, ким касал кўргани, ким илм талабига – ҳар ким ўз ишига қайтиши мумкин. Чунки ер юзи бўйлаб тарқалиш буйруғи мажбурий эмас. Лекин баъзи кишилар бу амрга жиддий амал қилишган.

Ибн Абу Хотимдан ривоят қилинади. Ирок ибн Молик розийаллоҳу анҳу жума намозидан сўнг масжид эшигидан чиқарканлар: “Эй бор Худоё, мен даъватингга жавоб қилдим, фарз намозингни ўқидим ва айтганингдек ер юзига тарқалдим. Менга Ўз фазлингдан ризқ бергин, Сен энг яхши ризқ берувчисан”, дер эканлар...
🖥 БАТАФСИЛ

#maqola #kasb #halol #namoz
MUSLIM.UZ GA 😎 OBUNA BO'LING ✅ VA ULASHING🗣

▶️ YouTube | 📷Instagram | 🔵 Facebook

⏱ ...Ўтаётган ҳар бир лаҳза инсон ҳаёти ва умрининг бир қисмидир.

🧮 У қиёмат куни инсоннинг фойдасига ё зарарига гувоҳлик беради. Уламолар ўтаётган вақт ҳақида бундай деганлар: “вақт бетараф бўлмайди, ё сенга қадрдон дўст ёки ашаддий рақиб бўлади”. Яъни ўтган вақт инсоннинг ё фойдаси, ё зарарига ҳужжат бўлади.

🤷Кўпчиликнинг вақтга бепарво бўлишига асосий сабаб уларнинг ҳаётда мақсади йўқлигидир. Инсон дунёга нима учун келган, бир мартагина бериладиган ҳаёт неъматини беришдан кўзланган буюк ҳикмат нимада? Табиийки, бу саволга энг тўғри жавобни инсонни яратган, унга ҳаёт ато этган Зотнинг Ўзи бериши мумкин. Мана, ўша энг тўғри жавоб: «Жин ва инсонни Менга ибодат қилишлари учунгина яратдим» (Зориёт сураси, 56-оят).

⏳Ҳасан Басрий раҳматуллоҳи алайҳ бундай деганлар: Бошланаётган ҳар бир кун шундай нидо килади: “Эй одам боласи, мен янги кунман, сенинг амалинга гувоҳман, мендан фойдаланиб қол, агар ўтиб кетсам, қиёмат кунигача қайтмайман”.

🕓 Умрни қадр-қиммат ва нафисликда ҳеч нарса ила ўлчаб бўлмайди. Агар минг йилни беҳуда сарфлаб, сўнг тавба қилиб, сизга умрингизнинг охирида саодат насиб этса, абадул-абад жаннатда яшайсиз. Шунда (сиз учун) энг шарафли нарса охирги лаҳзадаги мана шу ҳаётингиз эканини биласиз. Вақт энг мукаммал неъматдир. Унда ҳеч қандай айб йўқ. Айбдор ундан фойдаланмаётган инсоннинг ўзидир. Баҳоуддин Нақшбанд ҳазратлари бундай деб марҳамат қилганлар: “Ким вақтини зое кетказса, вақт унинг душманига айланади, нафаснинг зое бўлишига йўл қўйманг ва ундан эҳтиёт бўлинг”...

🖥 БАТАФСИЛ

#maqola #vaqt #lahza #umr
MUSLIM.UZ GA 😎 OBUNA BO'LING ✅ VA ULASHING🗣

▶️ YouTube | 📷Instagram | 🔵 Facebook

⏱ ...Ўтаётган ҳар бир лаҳза инсон ҳаёти ва умрининг бир қисмидир.

🧮 У қиёмат куни инсоннинг фойдасига ё зарарига гувоҳлик беради. Уламолар ўтаётган вақт ҳақида бундай деганлар: “вақт бетараф бўлмайди, ё сенга қадрдон дўст ёки ашаддий рақиб бўлади”. Яъни ўтган вақт инсоннинг ё фойдаси, ё зарарига ҳужжат бўлади.

🤷Кўпчиликнинг вақтга бепарво бўлишига асосий сабаб уларнинг ҳаётда мақсади йўқлигидир. Инсон дунёга нима учун келган, бир мартагина бериладиган ҳаёт неъматини беришдан кўзланган буюк ҳикмат нимада? Табиийки, бу саволга энг тўғри жавобни инсонни яратган, унга ҳаёт ато этган Зотнинг Ўзи бериши мумкин. Мана, ўша энг тўғри жавоб: «Жин ва инсонни Менга ибодат қилишлари учунгина яратдим» (Зориёт сураси, 56-оят).

⏳Ҳасан Басрий раҳматуллоҳи алайҳ бундай деганлар: Бошланаётган ҳар бир кун шундай нидо килади: “Эй одам боласи, мен янги кунман, сенинг амалинга гувоҳман, мендан фойдаланиб қол, агар ўтиб кетсам, қиёмат кунигача қайтмайман”.

🕓 Умрни қадр-қиммат ва нафисликда ҳеч нарса ила ўлчаб бўлмайди. Агар минг йилни беҳуда сарфлаб, сўнг тавба қилиб, сизга умрингизнинг охирида саодат насиб этса, абадул-абад жаннатда яшайсиз. Шунда (сиз учун) энг шарафли нарса охирги лаҳзадаги мана шу ҳаётингиз эканини биласиз. Вақт энг мукаммал неъматдир. Унда ҳеч қандай айб йўқ. Айбдор ундан фойдаланмаётган инсоннинг ўзидир. Баҳоуддин Нақшбанд ҳазратлари бундай деб марҳамат қилганлар: “Ким вақтини зое кетказса, вақт унинг душманига айланади, нафаснинг зое бўлишига йўл қўйманг ва ундан эҳтиёт бўлинг”...

🖥 БАТАФСИЛ

#maqola #vaqt #lahza #umr
MUSLIM.UZ GA 😎 OBUNA BO'LING ✅ VA ULASHING🗣

▶️ YouTube | 📷Instagram | 🔵 Facebook