اوکراین، #جنگ_اطلاعاتی مقدم بر حمله نظامی
نهادهای اطلاعاتی و نظامی با چراغ سبز جو #بایدن برخورد فعالی در افشاگری تحرکات نظامی، امنیتی، سایبری و کارزار روانی #روسیه انجام دادند و تا این لحظه اجازه ندادند پوتین مشابه سال ۲۰۱۴ با اقدامات فریبکارانه و جعلی پوششی برای اقدامات تجاوزگرانه روسیه درست کرده و حمله روسیه را «دفاعی» جلوه بدهد.
از زمان بحران موشکی کوبا تا کنون سابقه نداشته است که دستگاه اطلاعاتی آمریکا این چنین پیش‌دستانه، سریع و موثر برنامه‌های رقیب راهبردی را آشکار ساخته و عملیات آن را مختل کند. دولت آمریکا در عین برخورد فعال در جنگ اطلاعاتی و کارزار روانی تصریح کرده است که قصد مقابله نظامی ندارد و تنها موقعیت دفاعی کشورهای اروپای شرقی را با ارسال نیرو و تجهیزات نظامی تقویت می‌کند. دولت آمریکا تقاضاهای دولت روسیه را نیز رد نکرده بلکه گفته موضوعات قابل قبولی برای شروع مذاکرات نبوده و آنها را به عنوان پیش‌شرط نمی‌پذیرند.
اهمیت موضوع در آنجا است که روسیه مهارت بالایی در کنترل فضای مجازی و فضاسازی‌های خلاف واقع دارد. علاوه بر آن نهادهای اطلاعاتی روسیه در سال‌های اخیر توانسته‌اند در عرصه عمومی کشورهای غربی نفوذ کرده و شبکه نیروهای قدیمی «کا‌گ‌ب» را تا حد زیادی بازسازی کنند. فعالیت‌های برنامه‌ریزی شده روسیه در تقویت و مدیریت نگاهی اهمیت دارد که استاندارد دوگانه مخالفت با جنگ را به تحرکات جهانی غرب محدود می‌سازد و در برابر توسعه‌طلبی و ضدیت با صلح از سوی روسیه و چین ساکت می‌ماند یا از آن حمایت می‌کند.
هدف دولت آمریکا در وهله نخست ایجاد بازدارندگی در برابر حمله نظامی روسیه به #اوکراین است. اگر این هدف مقدور نشد در گام‌های بعد تلاش برای تاخیر و بالا بردن هزینه تهاجم نظامی به اوکراین مورد نظر است. تضعیف موقعیت روسیه در مناسبات جهانی و افکار عمومی بین‌المللی را نیز دنبال می‌کند.
تکیه‌گاه اصلی جنگ اطلاعاتی آمریکا که خالی از ریسک هم نیست، ممانعت از صورت‌بندی کاذب روسیه برای توجیه اشغال نظامی و یا تضعیف حاکمیت ملی اوکراین است. در سطحی فراتر با تهدید به اجرای تحریم‌های اقتصادی قصد ممانعت از حمله نظامی روسیه را دارد. سوابق گذشته نشان می‌دهد دولت روسیه از راه‌اندازی پروپاگاندا، جعل فیلم، دروغ‌های سازماندهی شده و درست کردن نیروهای بدلی و انجام اقدامات ایذائی توسط آنها برای توجیه واکنش نظامی به نحو موثری استفاده کرده و تشخیص حقیقت را با موانعی مواجه ساخته است.
البته رویکرد دولت #بایدن از دو سوی متضاد منتقدان و مخالفانی در داخل آمریکا دارد. برخی عدم ارائه مستندات برای ادعاها را نگران‌کننده دانسته‌اند که مبادا مشابه حمله نظامی آمریکا به عراق ادعاهای دروغی طرح گردد. مقامات امنیتی و انتظامی در پاسخ بر درستی ادعاها و وجود عکس‌های ماهواره‌ای تاکید کرده‌اند و انتشار منابع اطلاعاتی و مستندات را باعث خطر مسدود شدن دسترسی به اطلاعات خاص و محرمانه و لو رفتن کانال‌های موجود برای نیروهای امنیتی روسیه بشمار آورده‌اند.
ازآن سوی دیگر میدان برخی از #نیروهای_اطلاعاتی و امنیتی سابق ریسک این کار را بالا دانسته و می‌گویند این عمل می‌تواند نیروهای همکار با آمریکا را دچار مشکل کرده و باعث افشا شدن فناوری‌ها و روش‌های آمریکا برای مقامات روسیه و مسدودسازی مسیرهای دسترسی شود.
مقامات امنیتی و نظامی دولت بایدن معتقد هستند که ریسک‌ها کنترل شده و محاسبه‌شده هستند؛ آنها توازن را رعایت کرده‌اند تا هم اطلاعات لازم را افشا کنند و هم اجازه ندهند که منابع و تکنیک‌های موردنظر افشا شوند.
در این فضا حمله نظامی روسیه با پیامدها و مخاطرات بیشتر متوجه شده و در صورت ارتکاب هزینه‌های سنگین اقتصادی، حیثیتی و امنیتی برای دولت روسیه خواهد داشت اما شرایط به سمتی رفته که کار برای پوتین سخت شده است. هنوز منابع غربی تایید نمی‌کنند که حمله روسیه قطعی و اجتناب‌ناپذیر است. اما اگر پوتین امتیاز قابل اعتنایی دریافت نکند آنگاه ممانعت از حمله نظامی موقعیت روسیه را تضعیف کرده و شکستی بزرگ محسوب می‌شود.
بن‌بست مذاکرات با بن‌بست پوتین هم ارتباط دارد. دولت روسیه می‌پندارد که ناتو در موقعیت ضعیف است؛ ازاینرو احتمال حمله نظامی و پذیرش مخاطرات آن بالا است. حتی اگر دولت روسیه در این هفته به اوکراین حمله نظامی نکند، فشار و تهدید از طریق جمع کردن نیرو و تجهیزات نظامی در مرزهای اوکراین را برای آینده‌ای نامعلوم حفظ می‌کند.
این ارزیابی درست است که اوکراین توان مقاومت در برابر حمله فراگیر نظامی روسیه را ندارد اما استمرار اشغال اوکراین برای روسیه دشوار است. از اینرو خطای محاسبه می‌تواند وضعیت امنیتی روسیه را حتی در صورت اشغال نظامی اوکراین دچار چالش کرده و پیامدهای اقتصادی سنگین تحریم‌ها باعث تشدید شکاف دولت-ملت در روسیه به نفع مخالفان شود.
نهادهای اطلاعاتی و نظامی با چراغ سبز جو #بایدن برخورد فعالی در افشاگری تحرکات نظامی، امنیتی، سایبری و کارزار روانی #روسیه انجام دادند و تا این لحظه اجازه ندادند پوتین مشابه سال ۲۰۱۴ با اقدامات فریبکارانه و جعلی پوششی برای اقدامات تجاوزگرانه روسیه درست کرده و حمله روسیه را «دفاعی» جلوه بدهد.
از زمان بحران موشکی کوبا تا کنون سابقه نداشته است که دستگاه اطلاعاتی آمریکا این چنین پیش‌دستانه، سریع و موثر برنامه‌های رقیب راهبردی را آشکار ساخته و عملیات آن را مختل کند. دولت آمریکا در عین برخورد فعال در جنگ اطلاعاتی و کارزار روانی تصریح کرده است که قصد مقابله نظامی ندارد و تنها موقعیت دفاعی کشورهای اروپای شرقی را با ارسال نیرو و تجهیزات نظامی تقویت می‌کند. دولت آمریکا تقاضاهای دولت روسیه را نیز رد نکرده بلکه گفته موضوعات قابل قبولی برای شروع مذاکرات نبوده و آنها را به عنوان پیش‌شرط نمی‌پذیرند.
اهمیت موضوع در آنجا است که روسیه مهارت بالایی در کنترل فضای مجازی و فضاسازی‌های خلاف واقع دارد. علاوه بر آن نهادهای اطلاعاتی روسیه در سال‌های اخیر توانسته‌اند در عرصه عمومی کشورهای غربی نفوذ کرده و شبکه نیروهای قدیمی «کا‌گ‌ب» را تا حد زیادی بازسازی کنند. فعالیت‌های برنامه‌ریزی شده روسیه در تقویت و مدیریت نگاهی اهمیت دارد که استاندارد دوگانه مخالفت با جنگ را به تحرکات جهانی غرب محدود می‌سازد و در برابر توسعه‌طلبی و ضدیت با صلح از سوی روسیه و چین ساکت می‌ماند یا از آن حمایت می‌کند.
هدف دولت آمریکا در وهله نخست ایجاد بازدارندگی در برابر حمله نظامی روسیه به #اوکراین است. اگر این هدف مقدور نشد در گام‌های بعد تلاش برای تاخیر و بالا بردن هزینه تهاجم نظامی به اوکراین مورد نظر است. تضعیف موقعیت روسیه در مناسبات جهانی و افکار عمومی بین‌المللی را نیز دنبال می‌کند.
تکیه‌گاه اصلی جنگ اطلاعاتی آمریکا که خالی از ریسک هم نیست، ممانعت از صورت‌بندی کاذب روسیه برای توجیه اشغال نظامی و یا تضعیف حاکمیت ملی اوکراین است. در سطحی فراتر با تهدید به اجرای تحریم‌های اقتصادی قصد ممانعت از حمله نظامی روسیه را دارد. سوابق گذشته نشان می‌دهد دولت روسیه از راه‌اندازی پروپاگاندا، جعل فیلم، دروغ‌های سازماندهی شده و درست کردن نیروهای بدلی و انجام اقدامات ایذائی توسط آنها برای توجیه واکنش نظامی به نحو موثری استفاده کرده و تشخیص حقیقت را با موانعی مواجه ساخته است.
البته رویکرد دولت #بایدن از دو سوی متضاد منتقدان و مخالفانی در داخل آمریکا دارد. برخی عدم ارائه مستندات برای ادعاها را نگران‌کننده دانسته‌اند که مبادا مشابه حمله نظامی آمریکا به عراق ادعاهای دروغی طرح گردد. مقامات امنیتی و انتظامی در پاسخ بر درستی ادعاها و وجود عکس‌های ماهواره‌ای تاکید کرده‌اند و انتشار منابع اطلاعاتی و مستندات را باعث خطر مسدود شدن دسترسی به اطلاعات خاص و محرمانه و لو رفتن کانال‌های موجود برای نیروهای امنیتی روسیه بشمار آورده‌اند.
ازآن سوی دیگر میدان برخی از #نیروهای_اطلاعاتی و امنیتی سابق ریسک این کار را بالا دانسته و می‌گویند این عمل می‌تواند نیروهای همکار با آمریکا را دچار مشکل کرده و باعث افشا شدن فناوری‌ها و روش‌های آمریکا برای مقامات روسیه و مسدودسازی مسیرهای دسترسی شود.
مقامات امنیتی و نظامی دولت بایدن معتقد هستند که ریسک‌ها کنترل شده و محاسبه‌شده هستند؛ آنها توازن را رعایت کرده‌اند تا هم اطلاعات لازم را افشا کنند و هم اجازه ندهند که منابع و تکنیک‌های موردنظر افشا شوند.
در این فضا حمله نظامی روسیه با پیامدها و مخاطرات بیشتر متوجه شده و در صورت ارتکاب هزینه‌های سنگین اقتصادی، حیثیتی و امنیتی برای دولت روسیه خواهد داشت اما شرایط به سمتی رفته که کار برای پوتین سخت شده است. هنوز منابع غربی تایید نمی‌کنند که حمله روسیه قطعی و اجتناب‌ناپذیر است. اما اگر پوتین امتیاز قابل اعتنایی دریافت نکند آنگاه ممانعت از حمله نظامی موقعیت روسیه را تضعیف کرده و شکستی بزرگ محسوب می‌شود.
بن‌بست مذاکرات با بن‌بست پوتین هم ارتباط دارد. دولت روسیه می‌پندارد که ناتو در موقعیت ضعیف است؛ ازاینرو احتمال حمله نظامی و پذیرش مخاطرات آن بالا است. حتی اگر دولت روسیه در این هفته به اوکراین حمله نظامی نکند، فشار و تهدید از طریق جمع کردن نیرو و تجهیزات نظامی در مرزهای اوکراین را برای آینده‌ای نامعلوم حفظ می‌کند.
این ارزیابی درست است که اوکراین توان مقاومت در برابر حمله فراگیر نظامی روسیه را ندارد اما استمرار اشغال اوکراین برای روسیه دشوار است. از اینرو خطای محاسبه می‌تواند وضعیت امنیتی روسیه را حتی در صورت اشغال نظامی اوکراین دچار چالش کرده و پیامدهای اقتصادی سنگین تحریم‌ها باعث تشدید شکاف دولت-ملت در روسیه به نفع مخالفان شود.