🔻 برگ‌ریزان
(در ادامه‌ی پرونده‌ی #شعر_پاییزی سایت شهرستان ادب، این‌بار پاییز را از نگاه #پروین_اعتصامی به تماشا می‌نشینیم.)

▪️ شنیدستم که وقت برگ‌ریزان
شد از باد خزان، برگی گریزان

میان شاخه‌ها خود را نهان داشت
رخ از تقدیر، پنهان چون توان داشت؟!

به خود گفتا کزین شاخ تنومند
قضایم هیچگه نتواند افکند

سموم فتنه کرد آهنگ تاراج
ز تنها سر، ز سرها دور شد تاج

قبای سرخ گل دادند بر باد
ز مرغان چمن برخاست فریاد

ز بن برکند گردون بس درختان
سیه گشت اختر بس نیکبختان

به یغما رفت گیتی را جوانی
کرا بود این سعادت جاودانی

ز نرگس دل، ز نسرین سر شکستند
ز قمری پا، ز بلبل پر شکستند

برفت از روی رونق بوستان را
چه دولت بی‌گلستان باغبان را

ز جانسوز اخگری برخاست دودی
نه تاری ماند زان دیبا، نه پودی

به خود هر شاخه‌ای لرزید ناگاه
فتاد آن برگ مسکین بر سر راه

از آن افتادن بی‌گه، برآشفت
نهان با شاخک پژمان چنین گفت

که پروردی مرا روزی در آغوش
به روز سختی‌ام کردی فراموش

نشاندی شاد چون طفلان به مهدم
زمانی شیردادی، گاه شهدم

به خاک افتادنم روزی چرا بود
نه آخر دایه‌ام باد صبا بود

هنوز از شکر نیکی‌هات شادم
چرا بی‌موجبی دادی به بادم

هنرهای تو نیرومندی‌ام داد
ره و رسم خوشت، خرسندی‌ام داد

گمان می‌کردم ای یار دلارای
که از سعی تو باشم پای بر جای

چرا پژمرده گشت این چهر شاداب
چه شد کز من گرفتی رونق و آب

به یاد رنج روز تنگدستی
خوشست از زیردستان سرپرستی

نمودی همسر خوبان با غم
ز طیب گل، بیاکندی دماغم

کنون بگسستی‌ام پیوند یاری
ز خورشید و ز باران بهاری

دمی کز باد فروردین شکفتم
به دامان تو روزی چند خفتم

نسیمی دلکشم آهسته بنشاند
مرا بر تن، حریر سبز پوشاند

من آنگه خرم و فیروز بودم
نخستین مژده‌ی نوروز بودم

نویدی داد هر مرغی ز کارم
گهرها کرد هر ابری نثارم

گرفتم داشتم فرخنده نامی
چه حاصل، زیستم صبحی و شامی

بگفتا بس نماند برگ بر شاخ
حوادث را بود سر پنجه گستاخ

چو شاهین قضا را تیز شد چنگ
نه از صلحت رسد سودی نه از جنگ

چو ماند شبرو ایام بیدار
نه مست اندر امان باشد، نه هشیار

جهان را هر دم آیینی و رایی است
چمن را هم سموم و هم صبایی است

تو را از شاخکی کوته فکندند
ولیک از بس درختان ریشه کندند

تو از تیر سپهر ار باختی رنگ
مرا نیز افکند دست جهان سنگ

نخواهد ماند کس دائم به یک حال
گل پارین نخواهد رست امسال

ندارد عهد گیتی استواری
چه خواهی کرد غیر از سازگاری

ستمکاری، نخست آیین گرگست
چه داند بره کوچک یا بزرگست

تو همچون نقطه، درمانی درین کار
که چون می‌گردد این فیروزه‌پرگار

نه تنها بر تو زد گردون شبیخون
مرا نیز از دل و دامن چکد خون

جهانی سوخت ز اسیب تگرگی
چه غم کز شاخکی افتاد برگی

چو تیغ مهرگانی برستیزد
ز شاخ و برگ، خون ناب ریزد

بساط باغ را بی گل صفا نیست
تو برگی، برگ را چندان بها نیست

چو گل یک‌هفته ماند و لاله یک‌روز
نزیبد چون تویی را ناله و سوز

چو آن گنجینه را گلشن شد از دست
چه غم گر برگ خشکی نیست یا هست

مرا از خویشتن برتر مپندار
تو بشکستی، مرا بشکست بازار

کجا گردن فرازد شاخساری
که بر سر نیستش برگی و باری

نماند بر بلندی هیچ خودخواه
درافتد چون تو روزی بر گذرگاه

☑️ @ShahrestanAdab

🔻«برف و بوستان»
(در آغازین روزهای #زمستان ستون شعر سایت شهرستان ادب را با شعر زمستانی از زنده‌یاد #پروین_اعتصامی شاعر بزرگ معاصر تازه می‌کنیم)

▪️به ماه دی، گلستان گفت با برف
که ما را چند حیران میگذاری

بسی باریده‌ای بر گلشن و راغ
چه خواهد بود گر زین پس نباری

بسی گلبن، کفن پوشید از تو
بسی کردی بخوبان سوگواری

شکستی هر چه را، دیگر نپیوست
زدی هر زخم، گشت آن زخم کاری

هزاران غنچه نشکفته بردی
نوید برگ سبزی هم نیاری

چو گستردی بساط دشمنی را
هزاران دوست را کردی فراری

بگفت ای دوست، مهر از کینه بشناس
ز ما ناید به جز تیمارخواری

هزاران راز بود اندر دل خاک
چه کردستیم ما جز رازداری

بهر بی توشه ساز و برگ دادم
نکردم هیچگه ناسازگاری

بهار از دکهٔ من حله گیرد
شکوفه باشد از من یادگاری

من آموزم درختان کهن را
گهی سرسبزی و گه میوه‌داری

مرا هر سال، گردون میفرستد
به گلزار از پی آموزگاری

چمن یکسر نگارستان شد از من
چرا نقش بد از من مینگاری

به گل گفتم رموز دلفریبی
به بلبل، داستان دوستاری

ز من، گلهای نوروزی شب و روز
فرا گیرند درس کامکاری

چو من گنجور باغ و بوستانم
درین گنجینه داری هر چه داری

مرا با خود ودیعتهاست پنهان
ز دوران بدین بی اعتباری

هزاران گنج را گشتم نگهبان
بدین بی پائی و ناپایداری

دل و دامن نیالودم به پستی
بری بودم ز ننگ بد شعاری

سپیدم زان سبب کردند در بر
که باشد جامهٔ پرهیزکاری

قضا بس کار بشمرد و بمن داد
هزاران کار کردم گر شماری

برای خواب سرو و لاله و گل
چه شبها کرده‌ام شب زنده‌داری

به خیری گفتم اندر وقت سرما
که میل خواب داری؟ گفت آری

به بلبل گفتم اندر لانه بنشین
که ایمن باشی از باز شکاری

چو نسرین اوفتاد از پای، گفتم
که باید صبر کرد و بردباری

شکستم لاله را ساغر، که دیگر
ننوشد می بوقت هوشیاری

فشردم نرگس مخمور را گوش
که تا بیرون کند از سر خماری

چو سوسن خسته شد گفتم چه خواهی
بگفت ار راست باید گفت، یاری

ز برف آماده گشت آب گوارا
گوارائی رسد زین ناگواری

بهار از سردی من یافت گرمی
منش دادم کلاه شهریاری

نه گندم داشت برزیگر، نه خرمن
نمیکردیم گر ما پرده‌داری

اگر یکسال گردد خشک‌سالی
زبونی باشد و بد روزگاری

از این پس، باغبان آید به گلشن
مرا بگذشت وقت آبیاری

روان آید به جسم، این مردگانرا
ز باران و ز باد نو بهاری

درختان، برگ و گل آرند یکسر
بدل بر فربهی گردد نزاری

بچهر سرخ گل، روشن کنی چشم
نه بیهوده است این چشم انتظاری

نثارم گل، ره آوردم بهار است
ره‌آورد مرا هرگز نیاری

عروس هستی از من یافت زیور
تو اکنون از منش کن خواستگاری

خبر ده بر خداوندان نعمت
که ما کردیم این خدمتگزاری

☑️ @ShahrestanAdab

🔻پربازدیدترین‌های پاییز ۱۳۹۷ سایت شهرستان ادب

▪️ اکنون با آغاز نیمه سوم سال ۹۷ و در تازه‌ترین مطلب پرونده #سالنامه_شهرستان_ادب خوب است نگاهی به پربازدیدترین مطالب این سایت در فصل پاییز بپردازیم.

پربازدیدترین مطالب سایت شهرستان ادب در مهر، آبان و آذر ۱۳۹۷ (و در سه حوزه «یادداشت‌ها و مصاحبه‌ها»، «شعرها و داستان‌ها» و «خبرها وگزارش‌ها») به شرح زیر است :

🔹پرطرفدارترین شعرها :

🔸40 شعر برای اربعین ، ره‌توشه زائران کربلا
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/6648

🔸پاییزهایی که خواهند آمد | شعری پاییزی از #سهراب_سپهری
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9586

🔸برگ‌های آرزو | شعری پاییزی از #فروغ_فرخزاد
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9610

🔸پاییز خاطرات‌انگیز | شعری پاییزی از استاد #شهریار
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9559

🔸برگریزان | شعر پاییزی زیبایی از #پروین_اعتصامی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9568

🔸یادی از #حسین_منزوی با نوحه‌ای از #مهدی_رسولی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9524

🔸در اقلیم پاییز | شعری از استاد #محمدرضا_شفیعی_کدکنی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9598

🔸خش‌خش‌ِ‌ خوشبختی | شعری از #مژگان_عباسلو
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9549

🔸سرود برگ‌ریزان | شعری پاییزی از استاد شهریار
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9592

🔸بر فرازِ قاف | شعری از #محمد_شکری_فرد
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9526

🔹پربازدیدترین یادداشت‌ها و مصاحبه‌ها :

🔸سیمای آذربایجان در شعر #محمدحسین_شهریار | مقاله‌ای از #الهه_عزیزی_فرد
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9523

🔸رویکرد پست‌مدرنیستی در اشعار متأخر #منوچهر_آتشی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9533

🔸تاریخچه هایکوسرایی | یادداشتی از #منصوره_محبی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9595

🔸اگر شهریار نه، پس چه کسی؟ | مصاحبه‌ی #شهریار_شفیعی با #علی_اصغر_شعردوست
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9583

🔸شهریار شیعه‌ترین شاعر ادبیات فارسی | یادداشتی از #لیلا_حسین_نیا
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9542

🔸«بررسی فلسفه و اصالت شعر و نوحه اربعین» | در گفتگو با #حسن_صنوبری
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9648

🔸لالایی برای بیدارکردن دختران ایران | یادداشت #مجید_اسطیری بر کتاب #لالایی_برای_دختر_مرده
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9566

🔸وای اگر قصه‌ی ما عبرت تاریخ شود | یادداشت #آزاده_جهان_احمدی بر #بی_کتابی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9618

🔸چطوری ایرانی؟ | معرفی رمان #ابدی به قلم #پرستو_علی_عسگرنجاد
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9591

🔸نگاهی به شعرهای #حسن_دلبری از روزن #پنجره_های_آجری | یادداشتی از #نیلوفر_بختیاری
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9462

🔹پربیننده‌ترین خبرها :

🔸رهبر انقلاب در دیدار با داستان‌نویسان: «کاری که شهرستان ادب آغاز کرده باید ادامه پیدا کند»
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9601

🔸به بهانه روز بزرگداشت مولانا جلال الدین محمد بلخی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9550

🔸گزارش تصویری دهمین #ماه_شعر آفتابگردان‌ها
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9539

🔸بازگشایی پرونده‌ی #شعر_پاییزی در سایت شهرستان ادب
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9548

🔸آخرین کارگاه یک‌شنبه‌‌های داستان شهرستان ادب در تابستان
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9521

🔸فراخوان ثبت‌نام در دوره پنجم «مدرسه رمان» شهرستان ادب
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9762

🔸به بهانه سالروز تولد حسین منزوی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9525

🔸رونمایی از کتاب‌های جدید #مدرسه_رمان در نمایشگاه کتاب فرانکفورت
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9604

🔸هفدهمین میزگرد #بوطیقا: گفتگو پیرامون «شعر عرفانی» در ادبیات پارسی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9571

🔸بازگشایی پرونده پرتره سهراب سپهری در سایت شهرستان ادب
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9581

🔹پربازدیدترین داستان :

🔸دختر گمشده | داستانی اربعینی از «مجید اسطیری»
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9637

☑️️ @ShahrestanAdab

🔻صاعقهٔ ما، ستم اغنیاست
(به بهانه زادروز زنده‌یاد #پروین_اعتصامی، ستون شعر سایت شهرستان ادب را با یکی از شعرهای اجتماعی مهم این بزرگ بانوی شاعر به‌روز می‌کنیم)

▪️«برزگری پند به فرزند داد
کای پسر، این پیشه پس از من تراست

مدت ما جمله به محنت گذشت
نوبت خون خوردن و رنج شماست

کشت کن آنجا که نسیم و نمی است
خرمی مزرعه، ز آب و هواست

دانه، چو طفلی است در آغوش خاک
روز و شب، این طفل به نشو و نماست

میوه دهد شاخ، چو گردد درخت
این هنر دایهٔ باد صباست

دولت نوروز نپاید بسی
حمله و تاراج خزان در قفاست

دور کن از دامن اندیشه دست
از پی مقصود برو تات پاست

هر چه کنی کشت، همان بدروی
کار بد و نیک، چو کوه و صداست...»

متن کامل این شعر را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10362

☑️ @ShahrestanAdab

🔻پربازدیدترین‌های زمستان ۱۳۹۷ سایت شهرستان ادب

▪️اکنون با پایان آخرین فصل از سال ۱۳۹۷ و در تازه‌ترین مطلب پرونده #سالنامه_شهرستان_ادب خوب است نگاهی به پربازدیدترین مطالب این سایت در فصل زمستان بپردازیم.

پربازدیدترین مطالب سایت شهرستان ادب در دی، بهمن و اسفند ۱۳۹۷ (و در سه حوزه «یادداشت‌ها»، «شعرها» و «خبرها») به شرح زیر است :

🔹پرطرفدارترین شعرها :

🔸 پهلو گرفته بود | شعری از #امید_مهدی_نژاد
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9999

🔸شعرهایی کوتاه برای شهادت #حضرت_زهرا سلام‌الله‌علیها
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10062

🔸«برف و بوستان» | شعری زمستانی از #پروین_اعتصامی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9915

🔸رفتار سرد برف | شعری زمستانی از استاد #محمدکاظم_کاظمی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9979

🔸باز باران با ترانه | بازخوانی شعر معروف #گلچین_گیلانی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9874

🔸عشق|شعری از استاد #یوسفعلی_میرشکاک
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9996

🔸خواب دریچه | تنها غزل به‌جامانده از #فروغ_فرخزاد
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9937

🔸رازِ شب | شعری از استاد #شهریار
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10001

🔸گل روییده در برف زمستان | شعری از #حمید_درویشی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9813

🔸آدم‌برفی | شعری زمستانی از #علی_داودی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9986

🔹پربازدیدترین یادداشت‌ها :

🔸ایران، تهران نیست | (یادداشتی از #آزاده_جهان_احمدی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10057

🔸مهلتی تا #وقت_معلوم | (یادداشتی از آزاده جهان احمدی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9927

🔸شعر خانوادۀ شهدا | (یادداشتی از #عصمت_زارعی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9922

🔸«پرسونا» در شعر فروغ | (یادداشتی از #افسانه_غیاثوند)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9935

🔸شجاعت برای حرکت از تیپ به شخصیت | (یادداشتی از #محمدقائم_خانی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9925

🔸بهشتِ‌ برزخی | (یادداشتی از #مسعود_آذرباد)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9877

🔸پايان خوش پروانه | (یادداشتی از #سیداکبر_میرجعفری)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9956

🔸شاهنامه در زندگی معاصر ما - بخش اول | (یادداشتی از #علیرضا_سمیعی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10003

🔸روایتی عفیفانه و صمیمی از عشق | (یادداشتی از #حسنا_محمدزاده)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9918

🔸رقص‌های بی‌جشن! | (یادداشتی از #علی_ششتمدی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9965

🔹پربیننده‌ترین خبرها :

🔸بازگشایی پرونده #شعر_فاطمی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7782

🔸نتایج نظرسنجی 5 رمان برتر این چهل‌سال
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10078

🔸نتایج نظرسنجی 5 نویسندۀ برتر این چهل‌سال
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10088

🔸سخنرانی #آیت_الله_جوادی_آملی درباره #فردوسی و اهمیت حماسه
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9929

🔸#روح_اندوهگین_یک_شاعر برگزیده جایزه الوند شد
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9940

🔸نتایج نظرسنجی 5 شاعر برتر این چهل‌سال
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10080

🔸گزارش تصویری نشست نقد و بررسی #سیاه_مست_سایه_تاک
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9952

🔸نتایج نظرسنجی 5کتاب شعر برتر این چهل‌سال
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10081

🔸آغاز ثبت‌نام در دوره‌های آموزشی #زنگ_شعر
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9977

🔸نوزدهمین میزگرد #بوطیقا: دوگانگی در جهانِ #جلال_آل_احمد
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9849

#پربازدیدترینها
☑️ @ShahrestanAdab

🔻 آیا پروین اعتصامی زن بود؟

(یادداشت #حسن_صنوبری دربررسی نسبت زنانگی در شعر #پروین_اعتصامی در سالروز درگذشت این بانوی شاعر)

▪️«...استاد من آن روز گفت شعر زنان با فروغ فرخزاد آغاز می‌شود. استاد گفت ما در تاریخ ادبیاتمان قبل از فروغ چیزی به نام شعر زنان و زنی که شاعر باشد و شعرش زنانه باشد نداریم. در پاسخ سخن ایشان وقتی شاگرد _که من باشم_ از پروین اعتصامی سخن گفت، استاد برآشفت و تصریح کرد: پروین اصلا زن نبود، مرد بود؛ چون شعرش مردانه بود و نتوانسته بود از سایۀ شعر مردان روزگار خود و همچنین تاریخ بیان مردانه در ادبیات کهن بیرون بیاید...»

متن کامل این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10402

☑️ @ShahrestanAdab

🔻یگانه زندۀ جاوید
(شعر استاد #شهریار برای بانو #پروین_اعتصامی به بهانۀ زادروز این بزرگ بانوی شاعر ایرانی)

▪️روان عرشی پروین گمان برم کامشب
توجهیش به این بزم بی‌ریا باشد

روا بود که خطابش کنیم کای پروین
تو ای فرشته لطف و عفاف و ذوق و هنر

سری ز غرفه جنات خود برون آور
یکی به محفل تجلیل خود تماشا کن

ببین که صیرفیان جواهر هنری
به پیشگاه جلال تو سر فرو دارند

ببین که گوهر اشکت به دیده بنشانند
غمین مباش که کم زیستی در این عالم

برای چون تویی وین آب و خاک زندان است
چه به که دوره زندان عمر کم باشد

در این جهان فنا کس به تن نمی‌ماند
مگر به نام و اثر قرن‌ها بماند شخص

بنابراین تو به آثار جاودانه خود
یگانه زنده جاوید قرن ما هستی

☑️ @ShahrestanAdab

🔻سهل و ممتنع پروینی
(یادداشتی از #علی_قربان_نژاد به مناسبت زادروز زنده‌یاد بانو #پروین_اعتصامی)

▪️«شعر فارسی با تنوع قالب‌هایش به‌طور خاص امکان‌های متعدد را در برابر شاعران قرار می‌دهد. دقت در شکل هر قالب و سپس غور در محتوای معروف و شناخته شده برای آن ما را به پیوستگی‌های شگرفی میان فرم و محتوا رهنمون می سازد.

در میان قوالب ادبیات فارسی، قالب "قطعه" ذهن را ناخودآگاه به سمت مفاهیم پند و اندرز و اجتماعیات و تمثیل‌ها و... هدایت می‌کند. قطعه قالبی است که از متقدمین "ناصرخسرو" و از متاخرین "پروین اعتصامی" را بیشتر با آن می شناسیم. در نگاه نخست شاید تفاوت میان غزل و قطعه به اندازه‌ای ناچیز و نامحسوس باشد که در نگاه گذرا تقریبا یکی خوانده شوند. تفاوت میان غزل و قطعه در مصراع نخست یا مصراع فرد در غزل و قطعه است...»

🔗 ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید.

☑️ @ShahrestanAdab