🔻موسیقی امروز بیش از هرچیز به ترانه‌سرایان خوب نیاز دارد
(گفت‌وگوی #نیلوفر_بختیاری با #اهورا_ایمان در پروندۀ تخصصی #ترانه_خوانی)

▪️«...برای ارائۀ تعریفی از ترانه باید ویژگی‌های مختلفی که در طول هزارسال گذشته این قالب را دچار دگرگونی کرده‌اند، بررسی کنیم و این کار خیلی ساده‌ای نیست. ما از هزارسال پیش برای ترانه تعاریفی داشته‌ایم. یکی از کهن‌ترین منابع پژوهشی و نقد ادبی ما مقالۀ نظامی عروضی سمرقندی است. او در کتاب "چهار مقاله" می‌گوید ترانه، شعری‌ است که زاهد و عامی و دختر و پسر و دین‌دار و بی‌دین و... را به رقص و طرب و شعف وامی‌دارد. سپس به‌عنوان شاهدمثال یک‌دوبیتی می‌آورد. ما امروز نمی‌توانیم این تعریف را اشتباه بدانیم؛ زیرا در آن ویژگی‌هایی هست که هنوز هم بخشی از تعریف ترانه را دربرمی‌گیرد. یکی از این ویژگی‌ها مسألۀ موسیقی‌پذیربودن ترانه است؛ یعنی کلامی که در همراهی و سازگاری با موسیقی سروده می‌شود‌...»

🔗 متن کامل این گفت‌وگو را در سایت شهرستان ادب بخوانید.

☑️ @ShahrestanAdab

🔻 روایت یک شاعر از جهانی پرهیاهو
(یادداشت #نیلوفر_بختیاری بر مجموعه‌شعر #هیاهو سرودۀ #محمدمهدی_خانمحمدی‌ )

▪️ «... باتوجه به آن‌که «هیاهو» نام هیچ‌یک از اشعار این مجموعه نیست، لاجرم باید در درون‌مایۀ این اشعار به دنبال چرایی انتخاب این نام بود. آن‌گاه خواهیم دید برخی اشعار اجتماعی مجموعه به مفاهیم ازدحام و هیاهوی جهان مدرن اشاره دارد. در صفحۀ 41 کتاب، این مصراع را می‌بینیم: «خسته از تیترها و تهمت‌ها: رادیکال، جنگ‌جو، فاشیست، خشن»، اما در صفحۀ 53 به نکتۀ جالب‌تری برمی‌خوریم: «مجلس صوفی کجا و بادۀ صافی کجا/ گوش کردم حرفی از «او» بین هوهوها نبود». دقت در واژۀ هوهو و درون‌مایۀ بیت که هیاهو را منتقل می‌کند و توجه به این معنا که در میان هیاهوی صوفی‌نمایان حرفی از« او» نبود، کمک می‌کند یک‌بار دیگر با دقت به نام مجموعه بیندیشیم. آن‌گاه می‌بینیم در خود کلمۀ هیاهو می‌توان یاهوی پنهان‌شده‌ای را دید و آن را این‌گونه تأویل کرد که در میان این «هیاهو»ها نوعی پناه‌جستن به عرفانی فردی وجود دارد... »

🔗 ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید.

☑️ @ShahrestanAdab

🔻بازگشت به کودکی
(امروز زادروز #ژان_پیاژه، متفکر برجستۀ مکتب روانشناسی رشد شناختی است. #قیصر_امین_‌پور در کتاب #شعر_و_کودکی با اشاره به نظریات پیاژه، شباهت‌های میان کودک و شاعر را بیان می‌کند. #مجید_اسطیری و #نیلوفر_بختیاری در یادداشتی به بررسی این موضوع پرداخته‌اند)

▪️«...ژان پیاژه یکی از بزرگ‌ترین چهره‌های روانشناسی کودک در جهان بود. وی که در ابتدا دانشجوی زیست‌شناسی بود و آشنا به مشاهدۀ جزئی و دقیق، با به کار بستن همین شیوه در مطالعۀ رفتار کودکان موفق به کشف مهم‌ترین مراحل تحول شناختی سنین مختلف کودکی شد. او سال‌ها روی فرزندان خود مطالعه کرد و رفتار آنها را زیر ذره‌بین قرارداد تا توانست تحول شگرفی در روانشناسی کودک پدید آورد.

مرحوم دکتر قیصر امین‌پور در کتاب ارزشمند «شعر و کودکی» با اتکا به نظریات پیاژه در زمینه رشد شناختی شباهت‌های میان ذهن کودک و شاعر را احصا و تبیین کرده‌است. او در پیشگفتار کتاب شعر و کودکی می‌نویسد...»

🔗 ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید.

☑️ @ShahrestanAdab

🔻هذیان
(امروز در هفدهمین جلسه‌ی ماه‌شعر آفتابگردان‌ها مجموعه شعر #آیینه_کاری_سکوت سروده‌ی #نیلوفر_بختیاری با حضور «سیدوحید سمنانی» و «میلاد عرفانپور» نقد و بررسی می‌شود. به همین مناسبت در تازه‌ترین مطلب ستون شعر شهرستان ادب شما را به خواندن غزلی زیبا از این کتاب دعوت می‌کنیم. گفتنی‌ست این کتاب توسط #انتشارات_شهرستان_ادب به چاپ رسیده است)

▪️نگذار در این‌ خواب‌های تلخِ بیدارم
پا روی گل‌های سیاه فرش بگذارم

می‌ترسم از این رنگ‌های تندِ‌ بی‌معنا
پیشانی‌ام را لمس کن، بدجور تب دارم

خاکِ زمین در زیر پایم مثل آتش بود
حتی قدم هم از قدم نگذاشت بردارم

گل بودم و آراسته، اما نه به سبزه
نیلوفری در بستر خاکستر و خارم

از دار قالی می‌شود روح من آویزان
من نیز مثل تارهای فرش بر دارم

ای زندگی بر تار و پود عمر من دیگر
شانه نزن، دستت گره انداخت در کارم

آن رنگ‌های آبی و خاکی و آتشگون
بر باد رفت و نیست شد طرح قلمکارم

نقش و نگارم نخ نمای لحظه‌هایت شد
چیزی نماند از بتّه‌جقّه‌های بیمارم

نقش مرا تو زیر پا انداختی اما
ای زندگی من هم برایت نقشه‌ها دارم!

☑️ @ShahrestanAdab

🔻پرونده پرتره «شهریار» در سایت شهرستان ادب بازگشایی شد

▪️در آستانۀ ۲۷شهریورماه، سالروز درگذشت استاد سید محمدحسین بهجت تبریزی مشهور به شهریار و روز ملی شعر و ادب پارسی، پرونده پرتره این شاعر سرشناس در سایت شهرستان ادب بازگشایی می‌شود. سال گذشته در چنین روزی این پرونده تخصصی در سایت شهرستان ادب شروع به‌کارکرد.

در پرونده پرترۀ شهریار جدا از شعرهای این شاعر ارزشمند، تاکنون مصاحبه‌ها و یادداشت‌هایی از زنده‌یاد #مهدی_اخوان_ثالث، #هوشنگ_ابتهاج، #مفتون_امینی (بازنشر)، #علی_اصغر_شعردوست، #علی_داودی، #مهدی_نعلبندی، #رضا_شیبانی، #حسن_صنوبری، #جاوید_سیفی، #شهریار_شفیعی، #نیلوفر_بختیاری، #الهه_عزیزی_فرد، #زهرا_صادقی_منش و #لیلا_حسین_نیا (به‌طور اختصاصی) منتشر شده است. همچنین با بازگشایی این پرونده، مطالب تازه‌تری در سایت شهرستان ادب با موضوع زنده‌یاد استاد شهریار منتشر خواهد شد.

🔗برای مطالعه این مطالب به صفحه اختصاصی این پرونده در سایت شهرستان ادب مراجعه کنید.

#محمدحسین_شهریار
☑️ @ShahrestanAdab

🔻«ادبیات علیه آمریکا»
(بازگشایی پروندۀ #ادبیات_ضدآمریکایی در سایت شهرستان ادب)

▪️در آستانۀ سیزدهم آبان‌ماه، روز مبارزه با استکبار و تسخیر لانۀ جاسوسی آمریکا، طبق سنت چهار سال گذشتۀ سایت شهرستان ادب، به بازگشایی پروندۀ ادبیات ضدآمریکایی اقدام می‌کنیم. پرونده‌ای که منحصر به سایت شهرستان ادب است و دربازۀ زمانی سیزده آبان تا شانزده آذر به معرفی آثار ادبی و هنری ضدآمریکایی ایران و جهان با تمرکز بر دو حوزۀ تخصصی شعر و داستان، به نقد، تحلیل و بررسی این آثار در قالب مقاله، یادداشت و گزارش می‌پردازد.

امسال نیز این پرونده بازگشایی شده و با مطالب تازه‌ای به‌روز خواهد شد.

گزیده‌ای از مطالب این پرونده:

🔸«وقتی آمریکا "مرگ بر آمریکا" می‌گوید» | ۱۰ داستان‎نویسِ بزرگ ضدآمریکایی در آمریکا

🔸«جعبه‌های پر از خالی» | نگاهی به نمایشنامۀ «رؤیای آمریکایی» #ادوارد_البی | یادداشتی از #پرستو_علی_عسگرنجاد

🔸«آمریکایی‎ها دریا را دزدیدند!» | روایت #گابریل_گارسیا_مارکز از آمریکا | به قلم #مجید_اسطیری

🔸«چه کسی آمریکا را به آتش کشید؟» | شعرهای #امیری_باراکا در ستیز با آمریکا | به قلم #محمدرضا_وحیدزاده

🔸«آمریکای گم‎شده» | روایت #فرانتس_کافکا از سرزمین رؤیاها | به قلم #نیلوفر_بختیاری

🔸«روحِ زندانی در انتظار توست ای موسی، برخیز» | یادداشتی بر رمان «برخیز ای موسی» اثر #ویلیام_فاکنر | به قلم #محمدقائم_خانی

🔸«شناسنامۀ استعمار آمریکایی» | نگاهی به «ریشه‎های» #الکس_هیلی | به قلم #زهرا_خلیلی

🔸«آمریکای سفیدها و آمریکای سیاه‎ها» | به روایت #مارک_تواین

🔸انگیزه‎ی ترامپ‎کشی و جشن انقلاب ایران | به قلم #حسن_صنوبری

🔸مروری بر «ترامپ چیست و واقعا چرا؟» | شماره تازه مجله سه‌نقطه ویژۀ ادبیات ضدآمریکایی

🔸«آمریکایی‌بودن» | مروری بر رمان «آمریکایی» نوشته #هاوارد_فاست | به قلم #عابد_نظری

🔸گزارش تصویری و مشروح دومین شب شعر بزرگ «هرچه فریاد» در شهرستان ادب

شما می‌توانید برای مطالعه‌ی مطالب پرونده‌ی ادبیات ضدآمریکایی، به صفحه‌ی این پرونده نیز مراجعه کنید:
🔗 پروندۀ ادبیات ضدآمریکایی سایت شهرستان ادب

☑️ @ShahrestanAdab

🔻پروندۀ #شعر_نیمایی به مناسبت زادروز نیما یوشیج، خالق شعر نو در سایت شهرستان ادب بازگشایی شد

▪️ از جمله پرونده‌های تخصصی سایت شهرستان ادب در بخش شعر، پروندۀ شعر نیمایی است که از یادداشت‌ها، مصاحبه‌ها، مقالات و خبرهایی درخصوص این موضوع تشکیل شده است. امروز، بیست‌ویکم آبان‌ماه زادروز #نیما_یوشیج، خالق شعر نیمایی، است. به این بهانه به بازخوانی پروندۀ شعر نیمایی می‌پردازیم.

🔹گزیده‌ای از مطالب این پرونده:

🔸دیدگاه‌های فروغ فرخزاد درباره شعر نیمایی | یادداشتی از #نیلوفر_بختیاری
🔸عناصر و نمادهای سنتی در شعر نیمایی | یادداشتی از #عصمت_زارعی
🔸 همچنان در غار آوایی است | یادداشتی از #حسین_سامانی
🔸شعر نیمایی، گذر از شعر کلاسیک به معنی ترک گفتن آن نیست | گفتگویی با #حمیدرضا_شکارسری پیرامون شعر نیمایی پس از انقلاب
🔸ده رباعی از بهترین رباعی‌های نیما یوشیج
🔸صدای آینده | یادداشتی از #علی_داودی

🔗 برای مطالعۀ کامل مطالب پروندۀ شعر نیمایی به صفحۀ مخصوص آن در سایت شهرستان ادب مراجعه نمایید.

☑️ @ShahrestanAdab

🔻بررسی ادبیات در کتاب فارسی پایه یازدهم
(یادداشتی از #نیلوفر_بختیاری در صفحۀ یازدهم پرونده)

▪️«...در فصل ادبیات غنایی کتاب بخش‌های مهمی از مرصاد العباد گزینش شده که با وجود زیبایی ادبی، بیشتر با ادبیات عرفانی هم‌سویی دارد تا ادبیات غنایی و جای غزلیات سعدی و اشعار غنایی شاعران معاصر در این بخش خالی‌ست.
همچنین نمونۀ شعر ادبیات پایداری از مهدی حمیدی شیرازی از درس‌های بحث برانگیز این کتاب است که بازخوردهای مختلفی داشته است. برخی معتقدند این شعر با ادبیات پایداری هماهنگی ندارد و مبتنی بر واقعیت نیست...
در بخش ادبیات غنایی، وجه غنایی شعر "آفتاب حسن" نسبت به وجه عرفانی‌اش اندک است...
در بخش ادبیات انقلاب اسلامی متن سید ضیاءالدین شفیعی با وجود مرتبط بودن با موضوع فصل بسیار ساده و نه چندان شاخص است که بخواهد در کتاب درسی بیاید. از سوی دیگر با سایر بخش‌های گنج حکمت که برگرفته از متون کهن و عموما عرفانی‌ست هیچگونه تناسبی ندارد...»

🔗 برای خواندن متن کامل این یادداشت به سایت شهرستان ادب مراجعه کنید.

#بررسی_ادبیات_در_کتابهای_درسی
☑️ @ShahrestanAdab

🔻بازگشایی پروندۀ شعر نیمایی در سایت شهرستان ادب در سالگرد درگذشت خالق شعر نو، نیما یوشیج

▪️از جمله پرونده‌های تخصصی سایت شهرستان ادب در بخش شعر، پروندۀ #شعر_نیمایی است که از یادداشت‌ها، مصاحبه‌ها، مقالات و خبرهایی درخصوص این موضوع تشکیل شده است. در سالگرد درگذشت #نیما_یوشیج، خالق شعر نیمایی، به بازخوانی پروندۀ شعر نیمایی می‌پردازیم.

🔹گزیده‌ای از مطالب این پرونده:

🔸دیدگاه‌های فروغ فرخزاد درباره شعر نیمایی | یادداشتی از #نیلوفر_بختیاری
🔸عناصر و نمادهای سنتی در شعر نیمایی | یادداشتی از #عصمت_زارعی
🔸 همچنان در غار آوایی است | یادداشتی از #حسین_سامانی
🔸شعر نیمایی، گذر از شعر کلاسیک به معنی ترک گفتن آن نیست | گفتگویی با #حمیدرضا_شکارسری پیرامون شعر نیمایی پس از انقلاب
🔸ده رباعی از بهترین رباعی‌های نیما یوشیج
🔸صدای آینده | یادداشتی از #علی_داودی
🔸 نیما یوشیج، دوست مخلص شما | بازخوانی نامه‌ای از کتاب #نامه_های_همسایه

🔗 برای مطالعۀ کامل مطالب پروندۀ شعر نیمایی به صفحۀ مخصوص آن در سایت شهرستان ادب مراجعه نمایید.

☑️ @ShahrestanAdab

🔻خانه
(شعری از کتاب #آیینه_کاری_سکوت سرودۀ #نیلوفر_بختیاری)

▪️از فرط پیری درد مزمن دارد این خانه
شاید به قدر روح من سن دارد این خانه

در بستر مردابی‌اش خوابم نمی‌گیرد
از بس به دوشم بارِ ساکن دارد این خانه

یا دردهای من ندارد هیچ تسکینی
یا قدرتی ضدّ مسکّن دارد این خانه

پرواز کردن حسّ زیبایی‌ست، آه امّا
آبی نه! رنگی غیرممکن دارد این خانه

از امتداد سایه‌ها می‌ترسم و حسّی
انگار می‌گوید به من جن دارد این خانه!

☑️ @ShahrestanAdab