🔻فردوسی با اسلام است یا علیه آن؟ | یادداشتی از #پژمان_سرلک
(ویژه #پرونده_پرتره_فردوسی)
▪️«امروز همه‌کس می‌داند که #فردوسی بزرگترین شاعر ایران و شاهنامۀ او زنده‌ترین شاهکار جاودانی زبان و اندیشه و فرهنگ ایرانی است و بسیاری از محققان به‌حق، آن را بزرگترین حماسۀ جهان دانسته‌اند. با این‌حال نباید گفتۀ محقق فقید، استاد مجتبی مینوی را از نظر دور داشت که در یکی از سخنرانی‌های‌شان در خارج از کشور گفته بودند: دور باد از من اگر بگویم فردوسی بزرگترین شاعر ایران است؛ چراکه برترین‌های این‌هنر در تاریخ ادبیات ما دست کم شش یا هفت نفراند.
سخن از فردوسی است و مجال، کوتاه. همۀ ما در دوره‌ای از زندگی‌مان راجع به این‌شاعر بزرگ، تصورها و برداشت‌هایی طبق شنیده‌های‌مان داشته‌ایم و جملگی بیش و کم در یک‌مسألۀ مهم، مشترک هستیم که با یک‌سؤال بسیار بزرگ همراه است و آن این‌که "سرایندۀ داستان‌های حماسی رستم و اسفندیار مسلمان است یا از اهالی زردشت؟"...»
متن کامل این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10550
☑️ @ShahrestanAdab
(ویژه #پرونده_پرتره_فردوسی)
▪️«امروز همه‌کس می‌داند که #فردوسی بزرگترین شاعر ایران و شاهنامۀ او زنده‌ترین شاهکار جاودانی زبان و اندیشه و فرهنگ ایرانی است و بسیاری از محققان به‌حق، آن را بزرگترین حماسۀ جهان دانسته‌اند. با این‌حال نباید گفتۀ محقق فقید، استاد مجتبی مینوی را از نظر دور داشت که در یکی از سخنرانی‌های‌شان در خارج از کشور گفته بودند: دور باد از من اگر بگویم فردوسی بزرگترین شاعر ایران است؛ چراکه برترین‌های این‌هنر در تاریخ ادبیات ما دست کم شش یا هفت نفراند.
سخن از فردوسی است و مجال، کوتاه. همۀ ما در دوره‌ای از زندگی‌مان راجع به این‌شاعر بزرگ، تصورها و برداشت‌هایی طبق شنیده‌های‌مان داشته‌ایم و جملگی بیش و کم در یک‌مسألۀ مهم، مشترک هستیم که با یک‌سؤال بسیار بزرگ همراه است و آن این‌که "سرایندۀ داستان‌های حماسی رستم و اسفندیار مسلمان است یا از اهالی زردشت؟"...»
متن کامل این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10550
☑️ @ShahrestanAdab
🔻 کدام خیام؟
( امروز، ۲۸ اردیبهشت‌ماه، در تقویم جلالی ما ایرانیان روز بزرگداشت حکیم عمر #خیام نیشابوری نامگذاری شده است؛ تقویمی که به دست این حکیم بزرگ طراحی و نگاشته شده . اما همواره شبهات زیادی پیرامون زندگی این شاعر و حکیم برجستۀ ایرانی بوده. #پژمان_سرلک، در یادداشتی به بررسی این موضوع پرداخته است)
▪️«...به خیّام نمی‌شود تنها از یک زاویه نظر کرد؛ امّا نباید از نظر دور داشت که آثارِ هیچ هنرمندی معیارِ صحیحی برای شناخت هنرمند نیست، عاقلانه نخواهد بود اگر فرض را بر این بگذاریم که چون خیّام در اشعارش بر دین تاخته، پس کافر است. هرگز اینچنین نیست و اگر باشد مطمئناً تا کنون شکسپیر باید بارها برای جنایات مَکبِث محاکمه می‌شد. خیّام را باید دست‌نوشته‌ای دانست، اثر نویسنده‌ای گمنام، که هر مخاطب به فراخورِ حال و اعتقاد و فضای زندگی‌اش چیزی از آن با خود بر می‌دارد.
با این حال، حقیقت تنها یکی است و تغییر نخواهد کرد و هرچند تاکنون در پسِ مه مانده‌است، امّا گاهی به‌وضوح در میان باد آشکار می‌شود...»
ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10562
☑️ @ShahrestanAdab
( امروز، ۲۸ اردیبهشت‌ماه، در تقویم جلالی ما ایرانیان روز بزرگداشت حکیم عمر #خیام نیشابوری نامگذاری شده است؛ تقویمی که به دست این حکیم بزرگ طراحی و نگاشته شده . اما همواره شبهات زیادی پیرامون زندگی این شاعر و حکیم برجستۀ ایرانی بوده. #پژمان_سرلک، در یادداشتی به بررسی این موضوع پرداخته است)
▪️«...به خیّام نمی‌شود تنها از یک زاویه نظر کرد؛ امّا نباید از نظر دور داشت که آثارِ هیچ هنرمندی معیارِ صحیحی برای شناخت هنرمند نیست، عاقلانه نخواهد بود اگر فرض را بر این بگذاریم که چون خیّام در اشعارش بر دین تاخته، پس کافر است. هرگز اینچنین نیست و اگر باشد مطمئناً تا کنون شکسپیر باید بارها برای جنایات مَکبِث محاکمه می‌شد. خیّام را باید دست‌نوشته‌ای دانست، اثر نویسنده‌ای گمنام، که هر مخاطب به فراخورِ حال و اعتقاد و فضای زندگی‌اش چیزی از آن با خود بر می‌دارد.
با این حال، حقیقت تنها یکی است و تغییر نخواهد کرد و هرچند تاکنون در پسِ مه مانده‌است، امّا گاهی به‌وضوح در میان باد آشکار می‌شود...»
ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/10562
☑️ @ShahrestanAdab
🔻امام خمینی به روایت شاعران و نویسندگان جهان
(پروندۀ #امام_خمینی_و_ادبیات را با یادداشتی از #پژمان_سرلک به‌روز می‌کنیم. سرلک در این یادداشت نگاه شاعران و نویسندگان غیرایرانی به شخصیت #امام_خمینی (ره) را بررسی کرده است)
▪️«...تاکنون اندیشمندان بسیاری در سراسر جهان از این مرد خدا که بین زمین و آسمان، دنیا و آخرت، اخلاق و سیاست، پیوند دوباره زد و در عصر تغییر و جابه‌جایی ارزش‌های اصیل و انسانی، احیاگر ارزش‌های فطری بشری شد، سخن گفته‌اند و هرکدام نمایندۀ قشری از اقشار جامعۀ خویش‌اند. سخنان نخبگان خارجی و دیدگاه ایشان نسبت به امام‌خمینی (ره) تاکنون به‌صورت چندین‌جلد کتاب قابل اعتنا تدوین و انتشار یافته که در هرکدام می‌توان نام‌هایی را دید که برای ملت خویش پیر و مرادند، درحالی‌که خود مرید پیر جماران هستند...
ـ نجات، دارا. شاعر. تاجیکستان:
....که می‌جوید
صخرۀ عظیم مرقدت را
در محشرِ تراکم امواج بشر
و طوفان پنجه‌های برگ حسرت
به کاسۀ غنچه‌های سر...»
🔗 ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید.
☑️ @ShahrestanAdab
(پروندۀ #امام_خمینی_و_ادبیات را با یادداشتی از #پژمان_سرلک به‌روز می‌کنیم. سرلک در این یادداشت نگاه شاعران و نویسندگان غیرایرانی به شخصیت #امام_خمینی (ره) را بررسی کرده است)
▪️«...تاکنون اندیشمندان بسیاری در سراسر جهان از این مرد خدا که بین زمین و آسمان، دنیا و آخرت، اخلاق و سیاست، پیوند دوباره زد و در عصر تغییر و جابه‌جایی ارزش‌های اصیل و انسانی، احیاگر ارزش‌های فطری بشری شد، سخن گفته‌اند و هرکدام نمایندۀ قشری از اقشار جامعۀ خویش‌اند. سخنان نخبگان خارجی و دیدگاه ایشان نسبت به امام‌خمینی (ره) تاکنون به‌صورت چندین‌جلد کتاب قابل اعتنا تدوین و انتشار یافته که در هرکدام می‌توان نام‌هایی را دید که برای ملت خویش پیر و مرادند، درحالی‌که خود مرید پیر جماران هستند...
ـ نجات، دارا. شاعر. تاجیکستان:
....که می‌جوید
صخرۀ عظیم مرقدت را
در محشرِ تراکم امواج بشر
و طوفان پنجه‌های برگ حسرت
به کاسۀ غنچه‌های سر...»
🔗 ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید.
☑️ @ShahrestanAdab
🔻سیمین دانشور، برون یا درونِ سایۀ جلال
(یادداشتی از #پژمان_سرلک در پرونده‌پرترۀ #سیمین_دانشور)
▪️«...در دنیای پیشین و در دنیای امروز معمولاً وقتی دو هنرمند با هم ازدواج می‌کنند در هرزمینه‌ای، یکی از ایشان در نگاه مردم، منتقدین و... در سایۀ سرد می‌شود. به این معنی که شهرت و آثار وی تحت‌الشعاع دیگری قرار می‌گیرد و او را باعنوان همسر فلان‌شخص می‌شناسند. ممکن است چنین دیدگاهی در آن خانواده هرگز وجود نداشته باشد، اما آن‌هایی که بیرون ایستاده‌اند، چنین برداشتی دارند و نمی‌شود در این مورد به کسی خرده گرفت. قاعدتاً در بسیاری از موارد دو شخص هم‌سطح نیستند؛ غالباً یکی از دیگری کار را زودتر آغازیده و شهرت بیشتری کسب کرده یا به‌طورمثال کار زن را نسبت به مرد برتری داده‌اند و از این قبیل...»
🔗 ادامۀ این مطلب را در سایت شهرستان ادب بخوانید.
☑️ @ShahrestanAdab
(یادداشتی از #پژمان_سرلک در پرونده‌پرترۀ #سیمین_دانشور)
▪️«...در دنیای پیشین و در دنیای امروز معمولاً وقتی دو هنرمند با هم ازدواج می‌کنند در هرزمینه‌ای، یکی از ایشان در نگاه مردم، منتقدین و... در سایۀ سرد می‌شود. به این معنی که شهرت و آثار وی تحت‌الشعاع دیگری قرار می‌گیرد و او را باعنوان همسر فلان‌شخص می‌شناسند. ممکن است چنین دیدگاهی در آن خانواده هرگز وجود نداشته باشد، اما آن‌هایی که بیرون ایستاده‌اند، چنین برداشتی دارند و نمی‌شود در این مورد به کسی خرده گرفت. قاعدتاً در بسیاری از موارد دو شخص هم‌سطح نیستند؛ غالباً یکی از دیگری کار را زودتر آغازیده و شهرت بیشتری کسب کرده یا به‌طورمثال کار زن را نسبت به مرد برتری داده‌اند و از این قبیل...»
🔗 ادامۀ این مطلب را در سایت شهرستان ادب بخوانید.
☑️ @ShahrestanAdab
🔻شاعرِ اکنون | یادداشتی بر مجموعه‌شعر #دعوتنامه سرودۀ #مریم_کرباسی
(به قلم #پژمان_سرلک)
▪️«هنگامی که فیلم می‌بینیم یا داستان می‌خوانیم، خود را جای شخصیت‌های تاثیرگذار آن قرار می‌دهیم، با آنها زندگی می‌کنیم، کشف کرده و راه می‌رویم و در شکست‌ها و پیروزی‌هایشان سهیم می‌شویم. شاید یکی از جذابیات‌های هنر در همین است. ادبیات آینه‌ای انسان‌نماست، نمادی از انسان حقیقی در خود انسان که می‌تواند زندگی را قابل‌تحمل‌تر کند و شعر یکی از شاخه‌های بلند ادبیات در این بحث سهم عمده‌ای دارد. از ابتدای تاریخ با انسان بوده و در ایران از دیگر هنرها برای مردم کوچه و بازار آشنا و قابل‌لمس‌تر است، پس مهم است که چگونه سروده می‌شود.
شعر پیش از این مانند قصه، روایتگر تراژدی‌های بزرگ بود؛ حکایت پادشاهان و اربابان و قصۀ پریان و کسانی که انسان تنها می‌توانست در خیال با آنها دیدار کند. برخی از همین حکایت‌ها و اشعار منظوم را به جهت سنگینی لحن و پیچیدگی کلام، تنها بزرگان و درس‌خوانده‌‌ها می‌توانستند درک کنند و از پس خواندنش بربیایند...»
🔗 ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید.
☑️ @ShahrestanAdab
(به قلم #پژمان_سرلک)
▪️«هنگامی که فیلم می‌بینیم یا داستان می‌خوانیم، خود را جای شخصیت‌های تاثیرگذار آن قرار می‌دهیم، با آنها زندگی می‌کنیم، کشف کرده و راه می‌رویم و در شکست‌ها و پیروزی‌هایشان سهیم می‌شویم. شاید یکی از جذابیات‌های هنر در همین است. ادبیات آینه‌ای انسان‌نماست، نمادی از انسان حقیقی در خود انسان که می‌تواند زندگی را قابل‌تحمل‌تر کند و شعر یکی از شاخه‌های بلند ادبیات در این بحث سهم عمده‌ای دارد. از ابتدای تاریخ با انسان بوده و در ایران از دیگر هنرها برای مردم کوچه و بازار آشنا و قابل‌لمس‌تر است، پس مهم است که چگونه سروده می‌شود.
شعر پیش از این مانند قصه، روایتگر تراژدی‌های بزرگ بود؛ حکایت پادشاهان و اربابان و قصۀ پریان و کسانی که انسان تنها می‌توانست در خیال با آنها دیدار کند. برخی از همین حکایت‌ها و اشعار منظوم را به جهت سنگینی لحن و پیچیدگی کلام، تنها بزرگان و درس‌خوانده‌‌ها می‌توانستند درک کنند و از پس خواندنش بربیایند...»
🔗 ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید.
☑️ @ShahrestanAdab
🔻اصالت زنانه در شعر
(یادداشت #پژمان_سرلک بر مجموعه‌شعر #پری_روز سرودۀ #حسنا_محمدزاده)
▪️«...محمدزاده آن‌قدر روشن سروده که هرانسانی را تنها با ذره‌ای ادراک شاعرانه جذب و میخ‌کوب خواهد کرد.
شعر محمدزاده پر است از ایهام. او شاعرانه رفتار می‌کند و می‌سراید. شاعری در میان ما، در خیابان، روی بام، در اتوبوس و هرجا... باید چشم گرداند و او را دید که مشتاقانه سر تکان می‌دهد و در دفترچۀ صورتی‌اش چیز می‌نویسد و با شیطنتی دخترانه هرچیزی را که بخواهد با شکلی دوست‌داشتنی جان می‌بخشد و مال خود می‌کند:
سگرمه‌های خیابان همیشه درهم بود
که ردپای تو در داستان من کم بود (نبض صدا)
خیابان در حالت طبیعی و در نگاه انسان عادی اخم نمی‌کند، تحرک ندارد، تنها خیابان است و جادهندۀ آدم‌ها و ماشین‌ها در خود و این تفاوت بزرگ شاعر با انسانی عادی است. شاعر در هرزمانی و از هرچیزی در شعرش سود می‌جوید و این در شعر محمدزاده کاملاً محسوس است. در این اثر همه‌چیز زنده است و می‌تواند خود روح داشته باشد تا شعر او را خواندنی‌تر کند...»
🔗 ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید.
☑️ @ShahrestanAdab
(یادداشت #پژمان_سرلک بر مجموعه‌شعر #پری_روز سرودۀ #حسنا_محمدزاده)
▪️«...محمدزاده آن‌قدر روشن سروده که هرانسانی را تنها با ذره‌ای ادراک شاعرانه جذب و میخ‌کوب خواهد کرد.
شعر محمدزاده پر است از ایهام. او شاعرانه رفتار می‌کند و می‌سراید. شاعری در میان ما، در خیابان، روی بام، در اتوبوس و هرجا... باید چشم گرداند و او را دید که مشتاقانه سر تکان می‌دهد و در دفترچۀ صورتی‌اش چیز می‌نویسد و با شیطنتی دخترانه هرچیزی را که بخواهد با شکلی دوست‌داشتنی جان می‌بخشد و مال خود می‌کند:
سگرمه‌های خیابان همیشه درهم بود
که ردپای تو در داستان من کم بود (نبض صدا)
خیابان در حالت طبیعی و در نگاه انسان عادی اخم نمی‌کند، تحرک ندارد، تنها خیابان است و جادهندۀ آدم‌ها و ماشین‌ها در خود و این تفاوت بزرگ شاعر با انسانی عادی است. شاعر در هرزمانی و از هرچیزی در شعرش سود می‌جوید و این در شعر محمدزاده کاملاً محسوس است. در این اثر همه‌چیز زنده است و می‌تواند خود روح داشته باشد تا شعر او را خواندنی‌تر کند...»
🔗 ادامۀ این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید.
☑️ @ShahrestanAdab
🔻بازگشایی پرونده‌پرترۀ «سیمین دانشور» در سایت شهرستان ادب
▪️فردا، هجدهم اسفندماه، به مناسبت سالروز درگذشت #سیمین_دانشور شما را به خواندن پرونده‌پرترۀ ایشان که پیش از این در سایت شهرستان ادب گشوده شده بود، دعوت می‌کنیم.
🔹گزیده‌ای از مطالب این پرونده:
🔸بیست‌وپنجمین میزگرد #بوطیقا: سیمین دانشور و ضرورت بازخوانی رمان #سووشون
🔸سیمین دانشور، برون یا درونِ سایۀ جلال | یادداشتی از #پژمان_سرلک
🔸سوم شخص مفرد | مروری بر آثار داستانی سیمین دانشور
🔸سیمین، شهرزادِ داستان فارسی | یادداشتی از #محمد_شمس_الدینی
🔸«عین یک باغچه» به روایت «سیمین دانشور» | از کتاب «سووشون»
🔗 برای مطالعۀ کامل مطالب این پرونده به صفحۀ مخصوص آن در سایت شهرستان ادب مراجعه نمایید.
☑️ @ShahrestanAdab
▪️فردا، هجدهم اسفندماه، به مناسبت سالروز درگذشت #سیمین_دانشور شما را به خواندن پرونده‌پرترۀ ایشان که پیش از این در سایت شهرستان ادب گشوده شده بود، دعوت می‌کنیم.
🔹گزیده‌ای از مطالب این پرونده:
🔸بیست‌وپنجمین میزگرد #بوطیقا: سیمین دانشور و ضرورت بازخوانی رمان #سووشون
🔸سیمین دانشور، برون یا درونِ سایۀ جلال | یادداشتی از #پژمان_سرلک
🔸سوم شخص مفرد | مروری بر آثار داستانی سیمین دانشور
🔸سیمین، شهرزادِ داستان فارسی | یادداشتی از #محمد_شمس_الدینی
🔸«عین یک باغچه» به روایت «سیمین دانشور» | از کتاب «سووشون»
🔗 برای مطالعۀ کامل مطالب این پرونده به صفحۀ مخصوص آن در سایت شهرستان ادب مراجعه نمایید.
☑️ @ShahrestanAdab