🔻#فردوسی و دو گانه ایرانی و اسلامی | یادداشتی از #علیرضا_سمیعی
(ویژه #پرونده_پرتره_فردوسی)

▪️«...سیر از وحدت به کثرت، ذوابعاد است و حماسه و لطافت و زیبایی و ... دارد. اما در هر دوری، شاعران به وفق زمانه، طوری از آن را یافته‎اند. یافت شاعر صرف بافته‎ی ذهنی نیست. فردوسی آینه‎گردان روح حماسی دوره‎ای از تمدن اسلامی شد که وقت ظهور جهانگیری آن بود. تمدن‎ها پس از ظهور به دوران جهانگیری می‎رسند و بعد به عرضه‎ی زیبایی می‎پردازند و آنگاه مشغول درون-نگری می‎شوند و همین‎طور پیش می‎روند تا عصر انحطاط فرا رسد. لااقل در تاریخ ایران که پس از ظهور اسلام به نوعی تاریخ اسلام محسوب می‎شود این رویه را می‎بینیم. یعنی ابتدا شعر حماسی و در مرحله‎ی بعد قصایدی که غالباً توصیف هستند (مدح نیز چون نیک بنگریم وصف است) و در مرحله‎ی پس از آن شعر عرفانی (که نشان از درون‎نگری دارد) پیش می‎آیند و ... چنانچه تاریخ شعر را تاریخ روح ایرانیان مسلمان بدانیم، تاریخ شعر خود مؤید این مدعاست...»

متن کامل این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9024

☑️ @ShahrestanAdab

🔻انتخاب سرنوشت | یادداشتی از #امیر_مرادی
(روایتی از داستان ضحّاک در شاهنامه | ویژه #پرونده_پرتره_فردوسی)

▪️«...مصداق عینی آنچه "بلاغت روایت" نامیده می‌شود، بخش‌بخش و بیت‌بیت شاهنامه است و این حکم، هرگز ادّعا نیست. فردوسی توانسته است در یک نگاه کلان، اجزای روایت و شخصیت‌های خود را در داستان بنشاند و با ارتباطات عمیقی که میان آن‌ها برقرار کرده، اثری برآورد "که از باد و باران نیابد گزند". روایت‌های فردوسی در کمال منطق پیش می‌روند و جز آنچه مربوط به خرق عادت (از ویژگی ذاتی حماسه‌سرایی) است، بسیار به ندرت دیده می‌شود که فردوسی از ماورا، برای پیش‌برد داستان خود بهره بگیرد.
یکی از این موارد نادر –که هرگز نمی‌توان النّادر کالمعدوم را درباره‌اش به کار برد- داستان ضحّاک است. در بخش مربوط به ضحّاک، نه تنها اشارات ماورایی و بیرون از عرف انسانی فراوان است، بلکه ابلیس، به عنوان موجودی ماورایی، نقشی اساسی و کلیدی ایفا می‌کند و اساساً بدون ابلیس، داستان ضحّاک شکل نمی‌گیرد و شاید نمی‌توانست بگیرد. این نقش اساسی برای ابلیس را، دست کم در میان مادرداستان‌های شاهنامه، جای دیگری نمی‌توان سراغ گرفت.

بیایید کمی به عقب‌تر بازگردیم. قبل کاتِ استادانۀ #فردوسی برای ورود به داستان ضحّاک (از بیت: یکی مرد بود اندر آن روزگار/ ز دشت سواران نیزه‌گذار) در شاهنامه چه خبر است؟ کافی است فقط چهار بیت برگردیم:
«منی چون بپیوست با کردگار
شکست اندر آورد و برگشت کار...»

متن کامل این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9029

☑️ @ShahrestanAdab

🔻همه سخنان رهبر ایران آیت‌الله خامنه‌ای درباره #فردوسی و شاهنامه
(ویژه #پرونده_پرتره_فردوسی)

▪️«...خدا می‌داند تا به حال بارها این داستان رستم و سهراب را در شاهنامه نگاه کرده‌ام، ولی نتوانسته‌ام آن را تا آخر بخوانم، باور می‌کنید؟ داستان رستم و سهراب به شکلهای مختلف تحریر شده؛ به صورت نثر هم نوشته شده. اما من نثرش را هم نتوانستم بخوانم. خلاصه، نمی‌توانم تا آخرش را بخوانم...

...اول انقلاب عده‌یی از مردمِ بااخلاصِ بی‌اطلاع رفته بودند قبر فردوسی را در توس خراب کنند! وقتی من مطلع شدم، چیزی نوشتم و فوراً به مشهد فرستادم؛ که آن را بردند و بالای قبر فردوسی نصب کردند؛ نمی‌دانم الان هم هست یا نه. بچه‌های حادی که به آن‌جا می‌رفتند، چشمشان که به شهادت بنده می‌افتد، لطف می‌کردند و می‌پذیرفتند و دیگر کاری به کار فردوسی نداشتند! حقیقت قضیه این است که فردوسی یک حکیم است؛ تعارف که نکردیم به فردوسی، حکیم گفتیم. الان چند صد سال است که دارند به فردوسی، حکیم می‌گویند. حکمت فردوسی چیست؟ حکمت الهیِ اسلامی...»

متن کامل این سخنان را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9030

☑️ @ShahrestanAdab

🔻شبی چون شبه روی شسته بقیر
(بدر جدیدترین مطلب #پرونده_پرتره_فردوسی، ابیاتی از وصف شب در داستان بیژن و منیژه را برای بازخوانی انتخاب کرده ایم)

▪️شبی چون شبه روی شسته بقیر
نه بهرام پیدا نه کیوان نه تیر

دگرگونه آرایشی کرد ماه
بسیچ گذر کرد بر پیشگاه

شده تیره اندر سرای درنگ
میان کرده باریک و دل کرده تنگ

ز تاجش سه بهره شده لاژورد
سپرده هوا را بزنگار و گرد

سپاه شب تیره بر دشت و راغ
یکی فرش گسترده از پرزاغ

نموده ز هر سو بچشم اهرمن
چو مار سیه باز کرده دهن

چو پولاد زنگار خورده سپهر
تو گفتی بقیر اندر اندود چهر

هرآنگه که برزد یکی باد سرد
چو زنگی برانگیخت ز انگشت گرد

چنان گشت باغ و لب جویبار
کجا موج خیزد ز دریای قار

فرو ماند گردون گردان بجای
شده سست خورشید را دست و پای

سپهر اند آن چادر قیرگون
تو گفتی شدستی بخواب اندرون

جهان از دل خویشتن پر هراس
جرس برکشیده نگهبان پاس

نه آوای مرغ و نه هرای دد
زمانه زبان بسته از نیک و بد

نبد هیچ پیدا نشیب از فراز
دلم تنگ شد زان شب دیریاز

#فردوسی

☑️ @ShahrestanAdab

🔻فردوسی، «هجونامه» و شیعیان
یادداشتی از #حسن_صنوبری

▪️«..."چه کسانی برای #فردوسی سینه چاک می‌کنند" و "چه کسانی باید برای فردوسی سینه چاک کنند" موضوع این یادداشت است.

بیایید فکر کنیم، جدا از ادبیاتی‌ها و شاعران؛ کدام قشرهای اجتماعی و قدرت‌های سیاسی برای فردوسی و شاهنامه‌اش سینه چاک کرده‌اند. از میان قدرت‌ها، دست‌گاه‌های شاهنشاهی و به ویژه رژیم پهلوی برای استحکام‌بخشیدن به فرهنگِ شاه‌محور و نیز ایجاد تقابل دربرابر قدرت و نفوذ اسلام‌گرایان سنگ شاه‌نامه را به سینه می‌زنند؛ تو گویی می‌خواستند به مردم بقبولانند هرکه نام شاهی بر خود گذاشت، ولو بی‌مایه‌ای چون محمدرضا پهلوی، لابد چیزی در حدود جمشید و طهمورث دیوبند و فریدون است. در آن دوران که فرهنگ ایران با سکان‌داری بهائیت همراه بود، تلاش فراوانی به عمل آمد تا -با همه قدرت- پیوندهای دیرین بین ادبیات ایران و اندیشه اسلام و تشیع گسسته و انکار شود.

در میان اقشار هم، اقلیتی که سودای ایرانِ آرمانیِ موهومِ پیش از اسلام را دارند سنگ فردوسی را به سینه می‌زنند. قشری که شاید بیشتر با هدایت رژیم پهلوی به وجود آمد. چه‌بسا بسیاری از مسلمانان و متدینین غافل و کم‌اطلاع، در مواجهه با لافِ گروه نخست، گزاف ایشان را راست پنداشتند و جاهلانه به دشمنی و انکار فردوسی و شاهنامه پرداختند...»

متن کامل این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9095

☑️ @ShahrestanAdab

🔻ایا شاه محمود کشور گشای
(در تازه‌ترین مطلب از #پرونده_پرتره_فردوسی و به پیوست یادداشت قبلی "فردوسی، «هجونامه» و شیعیان" شما را به خواندن سطرهای موجود و منسوب به هجونامه حکیم ابوالقاسم #فردوسی در نکوهشِ سلطان محمود غزنوی دعوت می‌کنیم)

▪️«...ایا شاه محمود کشور گشای
زکس گر نترسی بترس از خدای

که پیش از تو شاهان فراوان بدند
همه تاجداران کیهان بدند

فزون از تو بودند یکسر به جاه
به گنج و کلاه و به تخت و سپاه

نکردند جز خوبی و راستی
نگشتند گرد کم وکاستی

همه داد کردند بر زیر دست
نبودند جز پاک یزدان پرست

نجستند از دهر جز نام نیک
وزان نام جستن سرانجام نیک

هر آن شه که در بند دینار بود
به نزدیک اهل خرد خوار بود

گرایدون که شاهی به گیتی تراست
نگویی که این خیره گفتن چراست

ندیدی تو این خاطر تیز من
نیندیشی از تیغ خونریز من

که بد دین و بد کیش خوانی مرا
منم شیر نر ، میش خوانی مرا

مرا غمز کردند کان بد سخن
به مهر نبی و علی شد کهن

هر آن کس که در دلش کین علیست
ازو خوار تر در جهان گونه کیست...»

متن کامل این شعر را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9036

☑️ @ShahrestanAdab

🔻بهترین چاپ از #شاهنامه
یادداشتی از #علی_جوا‌ن_نژاد

▪️«...از همان روزهای سرایش شاهنامه، مردم به رایگان از این اثر بزرگ برای خود نسخه‌برداری می‌کرده‌اند. از طرفی شاهنامه یکی از پر طرفدارترین کتاب‌های تمامی دربارها بوده و شاهان به آن که نسخۀ منحصر به فرد و زیبایی از این خردنامه داشته باشند مباهات می‌کرده‌اند. در نتیجه شمار دستنویس‌های شاهنامه که به صورت کامل یا ناقص موجود است به هزار نسخه می‌رسد که می‌توان گفت هیچ اثری به اندازۀ شاهنامه در تاریخ اسلامی ایران کتابت نشده است. اما این تعداد نسخه‌برداری فسادی هم دارد.
کاتبان اصولاً در رونویسی از کتاب‌ها دچار لغزش‌هایی می‌شوند. این لغزش‌ها گاهی سهوا اتفاق می‌افتد، اما گاهی عمدی در کار است. به دلیل تغییر در زبان و تفاوت در تلفظ کلمات گاه کاتب فکر می‌کرده که معنا یا وزن و قافیۀ شعر معیوب است و با ذوق خودش بیت را تصحیح می‌کرده و گاه گمان می‌کرده اثر به بیت‌های دیگری هم نیاز دارد پس بیت‌هایی را می‌سروده و به متن اصلی وارد می‌کرده است. نتیجۀ این بی‌امانتی‌ها می‌شود هزاران بیت مجهولی که از شاعر نیست اما در کتاب شاعر هست.
کار مصححان این است که چهرۀ اصیل آثار را با توجه به نسخه‌های موجود باز سازی کنند و تا جایی که می‌توانند به آنچه خود شاعر گفته نزدیک شوند. طبیعی ست با کشف نسخه‌های اصیل‌تر و تغییر اطلاعات ما دربارة شاعر و عصرش، هر کتاب به تصحیح‌های به روزتری نیاز دارد و این نیاز تا پیدا شدن نسخه‌ای به خط شاعر یا لااقل نسخه‌ای که خود شاعر تاییدش کرده وجود خواهد داشت.

ترس عمدۀ ما از فهم‌نکردن آثار کلاسیک با در دست داشتن متنی پیراسته و درست خواندن اثر برطرف می‌شود. خصوصاً شاهنامۀ #فردوسی که علیرغم فاصلۀ هزار ساله‌ای که با ما دارد هنوز برای عموم فارسی زبانان قابل فهم است و تنها در معدود کلمات یا ابیاتی ست که خوانندۀ فارسی‌زبان نیاز دارد به فرهنگ‌ها مراجعه کند. هر چند همان تعداد معدود هم در کنار ابیات بالا و پایینش قابل درک است. اگر نیازی به پژوهش دقیق در شاهنامه نداشته باشید، درست خواندن شاهنامه از روی نسخه‌ای پیراسته برای فهمش کافی ست. اما کدام نسخۀ موجود در بازار پیراسته‌تر است؟...»

متن کامل این یادداشت را در سایت شهرستان ادب بخوانید:
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9150

☑️ @ShahrestanAdab

🔻پربازدیدترین‌های بهار ۱۳۹۷ سایت شهرستان ادب

▪️اکنون با آغاز نیمه دوم سال 97 و در تازه‌ترین مطلب پرونده #سالنامه_شهرستان_ادب خوب است نگاهی به پربازدیدترین مطالب این سایت در دو فصل بهار و تابستان بپردازیم. این مطلب اختصاص به پربازدیدترین‌های فصل بهار و سه ماهه نخست سال دارد. پربازدیدترین مطالب سایت شهرستان ادب در فروردین، اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۷ و در سه حوزه یادداشت‌ها، شعرها و خبرها وگزارش‌ها به شرح زیر است :

🔹پربازدیدترین یادداشت‌ها :

🔸چرا و چطور #صدسال_تنهایی را بخوانیم؟ (یادداشتی از #پرستو_علی_عسگرنجاد در سالروز درگذشت #گابریل_گارسیا_مارکز)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7948

🔸یادی از #بازار_صابر: شاعر ملی تاجیکستان (یادداشت #حسن_صنوبری در هفتمین روز درگذشت بازار صابر)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9010

🔸ملّتی که تاریخ خود را نداند، محکوم به تکرار آن خواهد بود (یادداشتی از #یعسوب_محسنی در پرونده‌کتاب #بی_کتابی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/8973

🔸#پروین_اعتصامی به روایت دکتر #شفیعی_کدکنی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7917

🔸پیوند شعر و عشق (یادداشتی از #علی_داودی در پرونده شعر عاشقانه)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7298

🔸فردوسی، «هجونامه» و شیعیان (یادداشتی از حسن صنوبری در پرونده پرتره فردوسی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9095

🔸انتخاب سرنوشت (یادداشتی از #امیر_مرادی در پرونده پرتره فردوسی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9029

🔸او یک زن است باورش کنید (یادداشتی از #آزاده_جهان_احمدی برای رمان #این_خیابان_سرعت_گیر_ندارد)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7868

🔸نیم‌نگاهی به شعر #محمدسعید_میرزایی (یادداشتی از #علیرضا_محمدعلی_بیگی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7920

🔸#سهراب_سپهری، سیاست‌مداری حرفه‌ای (یادداشتی از #رویا_رسولی در پرونده پرتره سهراب سپهری)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7953


🔹پربازدیدترین خبرها و گزارش‌ها:

🔸نتایج نظرسنجی بهترین کتاب شعر سال ۱۳۹۶
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7894

🔸اعلام برگزیدگان نهایی مسابقه داستان‌نویسی خلیج فارس
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7933

🔸گزارش تصویری شب شعر بزرگ #تهران_بیروت (پنجمین شب از شب‌های شعر مقاومت)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9143

🔸 گزارش تصویری رونمایی از کتاب #گودال_اسماعیلی و مراسم یادبود مرحوم #علی_شاه_علی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/8987

🔸 آقایان شاعر برگزیده در هفتمین دوره آموزشی شعر جوان کشور
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9003

🔸 بانوان شاعر برگزیده در هفتمین دوره آموزشی شعر جوان کشور
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9002

🔸بازگشایی «پرونده پرتره سهراب سپهری» در سایت شهرستان ادب
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7959

🔸 گزارش تصویری جشن #سلام_ماه ویژه متولدین اردیبهشت
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9027

🔸جایزه ناشر برگزیده سال ۱۳۹۶ به شهرستان ادب اهدا شد
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/8990

🔸نتایج نظرسنجی بهترین کتاب داستان سال ۱۳۹۶
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7898

🔹پربازدیدترین شعرها:

🔸شعرهای دلاری! (طنزسروده‌های شاعران در واکنش به افزایش قیمت بی‌سابقه دلار)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7936

🔸متن شعرهای دیدار شاعران با رهبر انقلاب در رمضان ۱۳۹۷
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9137

🔸دستور زبان عشق (بازخوانی غزل معروف #قیصر_امین_پور به مناسبت سالروز تولد او)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7962

🔸شبی چون شبه روی شسته به قیر (وصف شب در داستان بیژن و منیژه #فردوسی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9031

🔸مرا به باغ و بهاران چه کار دور از تو؟ (عاشقانه‌ای از #حسین_منزوی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9091

🔸خدا عشق را آفرید، دل تنگ را آفرید... (شعری از کتاب #۶۴۱۰روز_تنهایی سروده #پونه_نیکوی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9179

🔸خانۀ دل ما را از کرم، عمارت کن! (شعری از #شیخ_بهایی)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/8964

🔸شاه ابوالفضل من (شعری از زنده‌یاد #احمد_عزیزی به مناسبت میلاد #حضرت_عباس علیه السلام)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7958

🔸جهان را، بیکران را، جن و انسان را دعا کردی (شعری از #سیده_فرشته_حسینی در رثای #امام_کاظم علیه السلام)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7924

🔸ای تکیه‌گاه و پناه... (عاشقانه‌ای دیگر از #مهدی_اخوان_ثالث)
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9079

☑️ @ShahrestanAdab

🔻خلاصه‌ای از سخنرانی #آیت_الله_جوادی_آملی درباره #فردوسی و اهمیت حماسه در شعر عصر انقلاب اسلامی

▪️در تازه‌ترین مطلب #پرونده_پرتره_فردوسی سخنرانی اخیر آیت الله جوادی آملی (29 آذر 1397) درباره ی فردوسی و اهمیت حماسه در شعر عصر انقلاب اسلامی را می بینید.

فیلم کامل این سخنرانی را در آپارات شهرستان ادب ببینید:
🔗 aparat.com/v/8NKch

☑️ @ShahrestanAdab

🔻محبوب‌ترین مطالب اینستاگرام شهرستان ادب
(به روایت Best Nine 2018)

▪️ به رسم سال‌های اخیر دوباره سایت بست ناین (Best Nine) دوباره بازگشای شده تا کاربران #اینستاگرام بتوانند در آخرین روزهای سال ۲۰۱۸ محبوب‌ترین مطالب صفحه خود را شناسایی کنند. در تازه‌ترین مطلب پرونده «سالنامه شهرستان ادب» 9مطلب برگزیده و محبوب‌تر اینستاگرام شهرستان ادب به انتخاب کاربران را مشاهده می‌کنید. این فهرست به ترتیب میزان محبوبیت است:

🔸سخنرانی #آیت_الله_جوادی_آملی درباره #فردوسی و اهمیت حماسه در شعر عصر انقلاب اسلامی
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9929

🔸رهبر انقلاب در دیدار با داستان‌نویسان: «کاری که شهرستان ادب آغاز کرده باید ادامه پیدا کند»
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9601

🔸گزارش تصویری یازدهمین #ماه_شعر آفتابگردان‌ها
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9758

🔸«بی‌کتابی» برگزیدۀ دهمین #جایزه_جلال شد
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/7712

🔸رمان #بی_کتابی در برنامه کتاب‌باز
🔗 aparat.com/v/ps4Eb

🔸گزارش تصویری و مشروح دومین شب شعر بزرگ #هرچه_فریاد در شهرستان ادب
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9682

🔸شعر زیبایی که #محمدحسین_ملکیان برای پدر جانبازش سروده بود
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9320

🔸گزارش صداوسیما از دومین شب شعر هرچه فریاد
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9691

🔸مستند #طواریج_واژه_ها: روایت کاروان شاعران و نویسندگان ایرانی در اربعین
🔗 shahrestanadab.com/Content/ID/9675

🔹برای عضویت در اینستاگرام شهرستان ادب می‌توانید به این نشانی مراجعه کنید:
🔗 instagram.com/shahrestanadab

☑️ @ShahrestanAdab