*#فُواق(#سکسکه)*

🔰 برخی اصطلاحات پزشکی در ادبیات فارسی و تاثیر آنها در اشعار و متون

✴️ سکسکه یا فُواق عبارت است از پایین آمدن غیرارادی و ناگهانی حجاب حاجِز (پرده دیافراگم شکم) و بسته شدن چین های مُوَلِد صوت در انتهای بالاییِ نای که به سبب صدایی به هنگام دم فرو بردن مشخص می شود.

✴️ سکسکه معمولاً به طور مُکَرَر روی می دهد و ممکن است ناشی از بدگواری،پرخوری یا اختلالات دیگر باشد

✍ رجوع کنید به: فرهنگ پزشکی اکسفورد/ص556

✴️ «هرگاه که اندر معده فضله (غذای اضافه)باشد و معده بخواهد که آن را دفع کند و نمی تواند ، طبیعت معده از بهر دفع آن فضله(غذای اضافه) حرکتِ فُواق آغاز کند. »

✍ ذخیره خوارزمشاهی/ص74

✴️ در هدایه المتعلمین نیز چنین آمده است:
«سکسکه یا از چیزی باشد که معده را بشکنجد(اذیت کند) چون خلطی تیز یا داروی تیز چون فلفل و ... »

✍ هدایه المتعلمین/ص385

✴️ به عبارتی دیگر سکسکه حرکتی در دهانه ی معده یا در معده است که برای دفع خلط و مایع غلیظی که در معده یا دهانه ی آن وجود دارد صورت می گیرد. سکسکه زمانی رخ می دهد که چیزی گرم و تیز دهانه ی معده را آزار دهد و معده برای دفع آن می کوشد.

🔸 از تَمَطی و اختلال بدن
خَفَقان و فُواق و سستی تن
✍ حدیقه الحقیقه سنایی/ص692

🔸 چو صُراحی(جام شراب) به فُواق آمده خون در دَهَنم
زان شما زَهر کِشِ جامِ بلایید همه

🔸 آن حلقِ صُراحی(جام شراب) بین کَز مِی به فُواق آید
چون سُرفه کنان از خون، بیمار به صبح اندر
✍حدیقه الحقیقه سنایی /ص497

🟠 فُواق و اِمتِلا(پری معده)

✴️ گاهی سکسکه (فُواق) ناشی از پرخوری یا اِمتِلای معده است. در کتاب ذخیره خوارزمشاهی اسباب فُواق شش نوع ذکر شده است که عبارتند از:

✴️ چیزی تیزو گزنده دهانه ی معده را آزار دهد، ماده ی سرد و تر در دهانه ی معده جای گرفته باشد و معده بخواهد آن را دفع کند، سرد بودن مزاج معده، وجود باد غلیظ در معده، خشکی و استفراغ بسیار و ورم معده و جگر.

✍ رجوع کنید به:ذخیره خوارزمشاهی/ص437

✴️ امتلا مهم ترین علت سکسکه پرخوری و هضم نشدن غذاست. به گفته ی ابن سینا «اگر معده بیش از حدِ طبیعی از خوراک انباشته شده باشد از بار سنگینش می نالد و ناله اش همان فُواق(سکسکه) است. »

✍ قانون ابن سینا/ج3/ص173

✴️ در همین ارتباط جُرجانی نیز می گوید: «آنچه سببِ آن ماده ی سرد و تر باشد و تیز گشته باشد و اندر معده چنان باشد که طعام های غلیظ بسیار خورده باشد، ناگواریده مانده باشد و ترش گشته و معده می کوشد که آن را دفع کند. کودکان را این نوع بسیار اتفاق افتد به سبب بسیار خوردن ایشان»

✍ ذخیره خوارزمشاهی/ص437 نیز رجوع کنید به :خفی علایی/ص176ذیلِ فُواقِ اِمتِلایی

🔸 رفت قَنینِه (ظرف شراب، صُراحی)در فواق از چه؟ ز اِمتِلایِ خون
راست چوپشتِ نیشترخون چِکَدَش مُعَصفَری(زرد رنگ)
✍ دیوان خاقانی/ص420

🔸 بگیرد از طَپِش تیغ و اِمتِلای خِلاف
دل زمین خفقان و دمِ زمانه فُواق
✍دیوان خاقانی/ص 235

🔸 کَرَمَش آز را که فاقه زده ست(فقیر کرده است)
اِمتِلا اندر افکند به فُواق
✍ دیوان انوری/ج1/ص271

🟠 فُواق به نشانه ی مرگ

✴️ ابن سینا در فصل مربوط به زخم ها می نویسد: «کسانی که زخم در اندرون دارند اگر به تهوع افتند یا سکسکه کردند... دلیل بر مرگشان است. »

✍ قانون ابن سینا/ج4/ص416

•┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈•
🌐 ravazadeh.com

✅ کانال رسمی حکیم دکتر روازاده
➡️ t.iss.one/ravazadeh

📸 lnstagram.com/dr.ravazadeh.ir

✴️ eitaa.com/ravazadeh

🆔 splus.ir/ravazadeh

#راه_پیشرفت_انقلاب_سلامت
#جامعه_سالم_جامعه_پیشرفته
#احیای_سلامت #طب_اسلامی_ایرانی #سبک_زندگی #طب_سنتی #دکتر_روازاده
#سکسکه #فواق #پرخوری