🔹 "اَهَب بدیوی" استاد اندیشه و تاریخ اسلامی دانشگاه لایدن و مبتکر طرح مطالعات شیعی این دانشگاه در توییتی نوشت:

🔻 مطالعات حدیث شیعه در دانشگاه‌های مدرن به طرز تأسف‌باری کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. با این حال، در زبان عربی وضعیت بهتر است.

در زبان‌های اروپایی، حدیث شیعه هنوز از سوی پژوهشگران توانمند مورد بررسی علمی دقیق قرار نگرفته است.

متأسفانه، معدود تلاش‌های دانشگاهی به زبان انگلیسی در این زمینه، عمدتاً توسط افرادی انجام شده که فاقد بنیان‌های قوی در علوم حدیث شیعه هستند و مطالعات آن‌ها ناشیانه بوده است.

خارج از فضای دانشگاهی، دوستان به یک روند اخیر اشاره کرده‌اند که در آن جدلیون متعصب سلفی، بدون دقت، بر مجموعه‌های حدیثی شیعه اظهارنظر می‌کنند. به نظر می‌رسد که خصومت این افراد با تشیع باعث شده است که آن‌ها نتوانند سطحی‌نگری و پوچی استدلال‌های کودکانه خود را تشخیص دهند و در عوض، تلاش کنند تا توییت‌های پرخاشگرانه و جستجوهای اینترنتی (/جست‌وجوهای گوگلی) سطحی خود را به‌عنوان پژوهشی معتبر و علمی جلوه دهند.

مطالعات دانشگاهی محدودی که به زبان انگلیسی (و شاید آلمانی) وجود دارند، در بررسی دقیق‌تر با مشکلاتی مواجه می‌شوند و اغلب هنگام ارزیابی تاریخ و اصول حدیث شیعه، بر یک هنجار مفروض سنی تکیه می‌کنند.

یکی از دوستان که حس شوخ‌طبعی خوبی دارد، با طعنه گفت: «حدیث شیعه بین ناصبی‌های اغلب ناآگاه و بی‌خبر و خاورشناسان نادرست‌فهم (گمراه) گیر کرده است.»

خوشبختانه، دست‌کم یک پژوهش ارزشمند در راه است که قصد دارد این وضعیت را تغییر دهد. به محض انتشار آن تک‌نگاری (monograph) را به اشتراک خواهم گذاشت.

توییت اهب بدیوی
صفحه معرفی اهب بدیوی در دانشگاه لایدن

.

https://t.iss.one/rasullib
.

🔳 مقدمه‌ای بر «قرآن مورخان» با حضور محمدعلی امیرمعزی و مجید سلیمانی


🔹 نخستین جلسه از سلسله‌ نشست‌های پژوهشی در زمینه‌ تاریخ قرآن و صدر اسلام، روز یکشنبه ۳۰ مارس ۲۰۲۵ (۱۰ فروردین ۱۴۰۴) ساعت ۱۸:۰۰ در کتاب‌فروشی نشر ناکجا در پاریس برگزار خواهد شد.
ظاهراً این جلسه به عنوان مقدمه‌ای نظری و مفهومی، آغازگر مجموعه‌ای از گفت‌وگوهای علمی و به زبان فارسی است که در طول تابستان آینده با حضور دو پژوهشگر برجسته، محمدعلی امیرمعزی به عنوان سرپرست و سرویراستار مجموعه «قرآن مورخان» و مجید سلیمانی، ادامه خواهد یافت و در آن امیرمعزی به تفسیر «قرآن مورخان» خواهد پرداخت.

🔸همان‌گونه که اشاره شد این نشست‌ بر پایه اثر مرجع و چندجلدی «قرآن مورخان» (Le Coran des historiens) شکل گرفته‌است؛ اثری پژوهشی و بینارشته‌ای که با مشارکت گروهی از قرآن‌پژوهان و مورخان برجسته تدوین شده است. این مجموعه با تکیه بر مطالعات تاریخی، زبان‌شناسی تطبیقی، الهیات تطبیقی و بافت فرهنگی جهان اسلام در سده‌های نخستین، سعی دارد قرائتی تازه و مستند از متن قرآن و بستر پیدایش آن ارائه دهد.

🔹«قرآن مورخان» که مجموعاً در چهار جلد سامان یافته، تلاش دارد تا زمینه‌های تاریخی و فرهنگی شکل‌گیری قرآن، روابط آن با متون دینی پیشا‌اسلامی، و تحولات اجتماعی و فکری جزیرةالعرب در آستانه ظهور اسلام را از منظری تحلیلی و مستند بررسی کند. این پروژه یکی از جامع‌ترین مطالعات معاصر در حوزه تاریخ‌نگاری قرآن به شمار می‌رود. بعد از انتشار این مجموعه نقدهای مختلفی خاصه بر دیدگاه امیرمعزی انتشار یافت، که برخی از آنان در فرسته بعدی معرفی خواهند شد.

علاقه‌مندان می‌توانند از طریق وب‌سایت زیر برای شرکت در جلسات بعدی ثبت‌نام کنند.
لینک ثبت‌نام


https://t.iss.one/rasullib

جهت آشنایی بیشتر با این مجموعه و نقدهایی انجام شده به پیوندهای زیر مراجعه کنید.

◾️ تشیع و قرآن؛ ترجمه فارسی فصل بیستم قرآن مورخان (محمدعلی امیرمعزی)

◾️ متن قرآن و تاریخ قرآن؛ ارائه: مرتضی کریمی‌نیا و محسن گودرزی (با پرسش و پاسخ عبدالکریم سروش، رسول جعفریان، سروش دباغ و...)

◾️ گفت‌وگوی محمدعلی امیر‌معزی با راشل بینهاس درباره‌ «قرآن مورخان»

◾️ گفت‌وگوی زهير میرکریمی با مجید سلیمانی در رابطه با «قرآن مورخان»

◾️ قرآن تشیع و مورخان (حسن انصاری)

◾️ بررسی انتقادی «قرآن مورخان» در شماره ویژه مجله «بایگانی‌های مطالعات اجتماعی ادیان» فرانسه

◾️ نقد نظریه امیرمعزی در تحریف قرآن (حسین کرمی و محمدکاظم رحمان‌ستایش)


https://t.iss.one/rasullib

به اطلاع همراهان عزیز می‌رساند، ثبت اولیه بخش‌های علوم قرآن و تفسیر، ادبیات عرب، کلام و عقاید، تاریخ و سیره بخشی از حدیث و تراجم اهل سنت از کتابخانه امیرالمؤمنین تهران (مکتبة نفس الرسول المصطفی) انجام شده و تاکنون بیش از ۱۴۳۰۰ عنوان کتاب و در ۲۵۰۰۰ مجلد ثبت اولیه شده است.
عزیزان می‌توانند یا از طریق برنامه اندرویدی بالا یا لینک سامانه زیر فعلاً به صورت کاربر مهمان وارد شوند.
مجموعه ما ثبت اولیه را بر روی سامانه کتابا شروع کرده و به زودی هم زمان در سامانه سها نیز حضور خواهد داشت.
lib.hkashani.com

کتاب السفينة الجامعة اثر حاکم جشمی را نشر دارالمشرق لبنان به تازگی در پنج مجلد منتشر ساخته است.
هر یک از عزیزان که امکان خرید کتاب را دارد به ادمین اطلاع دهد.
با تشکر
https://t.iss.one/rasullib

ثبت اولیه بیش از ۳۱۰۰۰ کتاب

به اطلاع همراهان عزیز می‌رساند، ثبت اولیه بخش‌هایی از علوم قرآن و تفسیر، ادبیات عرب، کلام و عقاید، تاریخ و سیره، حدیث و تراجم شیعه و اهل سنت و بخش اهل حدیث، تکفیر، وهابیت و ردود (عطف زرد) از کتابخانه امیرالمؤمنین تهران (مکتبة نفس الرسول المصطفی) انجام شده و تاکنون بیش از ۱۷۶۰۰ عنوان کتاب و در ۳۱۷۰۰ مجلد ثبت اولیه شده است.
عزیزان می‌توانند یا از طریق برنامه اندرویدی بالا یا لینک سامانه زیر فعلاً به صورت کاربر مهمان وارد شوند.
مجموعه ما ثبت اولیه را بر روی سامانه کتابا شروع کرده و به زودی هم زمان در سامانه سها نیز حضور خواهد داشت.
lib.hkashani.com

به لطف وَ از سوی یکی از دوستانِ نادیده، کتاب فوق از لبنان ابتیاع و دست‌یاب شد.

https://t.iss.one/rasullib

.
✍🏼 اثر تازه منتشرشده " السفینة الجامعة لأنواع العلوم"، تألیف حاکم جشمی، از برجسته‌ترین متکلمان معتزلی-زیدی قرن پنجم هجری، به لطف یکی از دوستان نادیده از لبنان تهیه شد.

این کتاب به گفته محقق احتمالاً در دوران جوانی مؤلف نگارش شده است و ازین‌رو، نمایان‌گر جریان‌های فکری معتزله در آن روزگار محسوب می‌شود.

چنان‌که از عنوان آن برمی‌آید، " السفینة الجامعة" در قالب یک مجموعه‌، به موضوعاتی چون اصول دین، تاریخ، حدیث، فضائل، حکایات، آموزه‌های اخلاقی و... می‌پردازد که در این میان حاوی اطلاعات ملل و نِحَلی جالب توجهی است.
مؤلف در این اثر، به نوعی هم سیمای فکری و فرهنگی نیشابور قدیم را ترسیم کرده و هم نگرش‌های معتزلی را در بستر مطالب، اخبار، حکایات و روایات تبیین نموده است.
کتاب فوق در پنج مجلد تنظیم شده است که جلد پنجم آن شامل فهرست‌های تفصیلی کتاب است.

جلد نخست به اصول دین و ضرورت معرفت و شناخت آن اختصاص دارد، و بخش دوم این مجلد حاوی تاریخ و قصص انبیا بوده که با زندگانی رسول خدا (ص) خاتمه می‌یابد.

جلد دوم ادامه مباحث مربوط به پیامبر اکرم (ص) را دنبال می‌کند و پس از آن، فضائل قرآن، صحابه و اهل بیت را مورد توجه قرار می‌دهد.

جلد سوم، شامل موضوعات گوناگون همچون اخلاق، فقه، جهاد، اهمیت علم، حقوق، زهد، امر به معروف و نهی از منکر و دیگر مسائل مرتبط است.

جلد چهارم با نقل سخنان و حکمت‌های برگرفته از انبیا، صحابه، اهل بیت، متکلمان و صوفیان آغاز می‌شود و پس از بررسی موضوعاتی چون گناهان کبیره، کفر و شرک، در نهایت به مباحثی درباره مرگ، قبر، حشر، فتن و ابتلائات آخرالزمان می‌پردازد.

جلد پنجم، به‌عنوان راهنمای کتاب، شامل فهرست‌های موضوعی، نمایه آیات، احادیث و سایر مداخل است.

می‌توان گفت این تألیف قابل توجه، تصویری درخور تأمل از فضای علمی و جریان‌های فکری معتزله و نیشابور در قرن پنجم هجری ارائه می‌دهد و ضمن آن، دیدگاه‌های معتزلی را در پرتو روایت‌های تاریخی و تأملات معرفتی برجسته می‌سازد.

📜 تصحیح این کتاب، که به همت عبدالرحمن‌بن سلیمان السالمی صورت گرفته، بر پایه نسخه‌های مختلف جامع کبیر صنعا و کتابخانه آمبروزیانا میلان استوار است؛ قدیمی‌ترین این نسخه‌ها در سال ۶۱۹ هجری کتابت شده و با رقم BA,Arabic C 31 در آمبروزیانا نگهداری می‌شود.


https://t.iss.one/rasullib