Қарақалпақстан Республикасы Жоқарғы Кеңеси Баслығының ден саўлығы менен байланыслы бүгин бир қатар интернет сайтларында ҳәм социаллық тармақларда тарқалған рәсмий емес деректен алынған жалған хабарға Қарақалпақстан Республикасы Жоқарғы Кеңесиниң рәсмий мүнәсибети.

Бүгин елимизде жумыс алып барып атырған бир қатар интернет сайтлары ҳәм социаллық тармақларда repost.uz сайтында 20-июль күни рәсмий емес деректен алынған хабар тарқатылды.

Қарақалпақстан Республикасы Жоқарғы Кеңеси интернет сайтлар ҳәм социаллық тармақларда тарқатылған жалған хабар ушын Өзбекстан Республикасы Жынаят Кодексиниң тийисли статьясы менен жынайый жуўапкершиликке тартылыў белгиленгенин ескертеди.

Қарақалпақстан Республикасы Денсаўлықты сақлаў министрлигинен 25-июль күни саат 23:00 де алынған мағлыўмат бойынша, Қарақалпақстан Республикасы Жоқарғы Кеңесиниң Баслығы М.Ерниязовтың ден саўлығы стабил ҳалатта болып, ол медицина хызметкерлери бақлаўында емленбекте.

Интернеттиң түндеги жалған хабарлары ҳәммениң түн уйқысын шайдай ашты. Тастыйықланбаған хабарларды дәректи үйренбей турып басқан сайтлар ийелери сөз жуўапкершилигин түсинерме екен өзи. Ўақыя ортасында турған адам, оның ағайин-туўысқанлары, тамыр-таныслар орнына өзин қойып көрсе қалай болар екен сол "оператив" "журналистлер".
Ҳүрметли кәсиплеслер!
Жақсы хабарга сүйинши соралады. Жаман хабардың өзи тез тарқалады. Оны жеткериўге бириншиликке "таласыў" қайсы халыктың қанында бар. Ўақыядағы анықлық, деректиң үйренилиўи, фактлер, тек 1 дерек емес, басқа дереклер менен салыстырыў журналистикадағы өзгермес нызамлылық емеспе. Сениң ҳәр бир айтқан сөзиңди халқымыз ҳақыйқатлық деп түсинеди. Соның ушын сәл сабырлы, салмақлырақ болайық.
" Жел өкпелик" журналистке жараспайды.

(Сүўрет интернеттен алынды)

Абдулла Ембергенов, журналист

Каналына адамларды қызықтырыў мақсетинде бул блогерлеримиз адамларды тез өлтириўге, соны қуўанып жеткериўге асығып атырғандай. Өлим бәри-бир суўық хабар. Жерге қара жылан кирсин!
Онысыз да елимизде не бир азаматларымызды жойтып, ел ар-сар болып турғанда, мынаўсы бәринен де асып түсти. Енди дерек алған каналға асылып отырған шығар. Ол өзи ушын жуўап бере берер. Ал, өзимиздикине жол болсын! Өзиңди жаттай сыйла, жат бойыңнан түңилсин, демейме ата-бабаларымыз?! Оларға шара көрилетуғын ўақыт жеткен жоқпа екен? Мынаў тири деп көрсетсе де олардики жөн, тирини өлди деп көрсетсе де олардики жөн бола береме? Өзимизди-өзимиз талаўға өттикпе деймен...😢

Бес күнлик дүньяда тирилерди өлди деўге асықпайық, өлим ҳақ, бирақ ҳәммеге де кешинен берсин деп жақсы нийетте жасайық. Онысыз да дүнья ялғаншы, дүнья өткинши, жолдаслар!

Гүлнара Дәўлетмуратова,
журналист

Ким болмасын, қандай журналист болмасын, блогерлер де мағлыўмат тарқатыўда озып өтемиз деп қаңқыя бермесин билгиши шығып. Адамға бас не ушын берилген. Мағлыўмат қәўпсизлиги ҳаққында умытып кеттик. Тек ғана амбициямызды қанаатландыратуғын ҳақыйқат халыққа мүнәсиппе? Шегарадан шығып кетип , натуўры иске жол қойылдыма ким болса да аяўдың қәжети жоқ, жуўапкершиликке тартылсын. Басымызды бир жөнге келтирейик бирадарлар.

Динара Алламбергенова, ТВ журналисти

@mashqala #fakenews.

Кеше интернет тармакларында сум хабар таркаган еди. Кейинрек аныкланыуынша, бул жалган хабар болып шыкты.
Тилекке карсы, бул фэйк маглыуматты линцензияланган, макамы журналистке теңлестирилген канал ийелери шыгарды.
Журналист хар бир маглыуматты шыгармастан алдын толык маглыумат топлау шарт. Керек болса журналистик иззертлеу өткериү керек. Блогер менен журналисттиң айырмашылыгыда сонда.
Ал бизлердиң интернет жүрналистлеримиз сол хабарды биринши шыгарып, адам топлауды нийет еткен.
Асиресе хазиргидей ауыр жагдайда халык арасына гул гула салып атырсызлар.
Сизлерге маслахатимиз, тажирийбели журналистке шакирт түсип, ГХК хаккындагы нызамды хамде журналистик этиканы үйрениң!

Арзиев Азамат журналист.

Бүгинги күнде интернет халықтың тийкарғы информация дерегине айланып бармақта.
Көпшилик адамлар тийкарғы ўақтын интернетте мағлыўмат тарқатыў, қабыллаў қайта ислеўге жумсап атыр.

Тыйынның екинши тәрепине нәзер салсақ интернет тармағының глобалласыўынан айрым кимселер басқа мақсетлерде пайдаланыўды мақсет еткен.

Атап айтқанда кимлердидир абырайсызландырыў, адамлар арасында ҳаўлықпа оятыў сыяқлы ҳәрекетлерди әмелге асырмақта.

Күни кеше елимизде жумыс алып барып атырған бир неше сайтларда Қарақалпақстан Республикасы Жоқарғы Кеңеси Баслығының ден саўлығы менен байланыслы repost.uz сайтынан алынған рәсмий емес тастыйықланбаған хабар тарқалды.
Қарақалпақстан Республикасы Денсаўлықты сақлаў министрлигинен 25-июль күни саат 23:00 де алынған мағлыўмат бойынша, Қарақалпақстан Республикасы Жоқарғы Кеңесиниң Баслығы М.Ерниязовтың ден саўлығы стабил ҳалатта болып, ол медицина хызметкерлери бақлаўында емленбекте.

Ҳүрметли пухаралар!

Бундай инсан өмири менен байланыслы жалған мағлыўматларды тек ғана жеке мәпин ойлап, телеграм каналындағы адам санын көбейтиўди мақсет етип
тарқатыў оғада аўыр ақыбетлерге алып келиў мүмкин. Сондай-ақ, Өзбекстан Республикасы Жынаят Кодексиниң тийисли статьялары менен жынайый жуўапкершиликке тартылыў белгиленгенин ескертемиз.

Сонлықтан хүрметли блоггерлерден ҳәр бир хабардың анығына жетип, аналызлеп ҳәр тәреплеме дурыс екенине исеним кәмил еткеннен кейин жәриялаўды сорап қаламыз.

Бозатаў районы ИИБ баслығы Р.Турғанбаев

https://t.iss.one/bozataw_uz

​​Журналистиканың әдебияттан парқы фактте болып табылады. Демек, журналистлер ҳәмме ўақытта болған ўақыяға сүйенеди, егер гуман болса фактлерди топлайды, анализлейди, салыстырады керек болса орнынына барып журналистикалық тексериў өткерип, кейин жәриялайды. Мине бул журналистикалық иззертлеў. Биз қыялымыздан дөреттикпе демек ол журналистика емес.

Қарақалпақстан Республикасы Жоқарғы Кеңеси баслығы М.Ерниязов ҳаққындағы fake хабар тарқалыўының тийкарғы дереги Repost.uz сайты деп атырмыз.

Енди итибар берейик "re post" (постты қайталаў) яғный repost.uz қайталаў деген мәнисте ашылған сайт болыўы мүмкин.

Буннан сондай жуўмаққа келемиз бул сайтта қайсы бир жерден тастыйықланбаған мағлыўматты алады ҳәм исеними кәмил болмай жәриялаған. Бул жеке пикирлерим менен ақыллылық етиў нийетим жоқ текте кәсиплеслеримизге қарата айтқым келеди, "Медиа мәканға(журналистика, социаллық тармаққа) мейли блогер болсын, мейли журналист яки ҳәўескер болып кирсин жеке өзиниң қатнасында ҳәр қандай ўақыяны анализлеп соң халыққа жәрияласа, қарар қабыл етпестен алдын "ҳәзир бул материалды қойсам,бул сөзлер мениң емес халықтың мүлкине айланады бул пост", деген сөзди өзлеринен өткерсе мақсетке муўапық болады.Себеби оны оқыған халық интернетте, теле каналларда газетада, радиода айтты ғо, демек анықғо деген жуўмаққа келеди.

Бүгин арамызда блогерлердиң көбейиўи қуўанышлы әлбетте, бирақ "Жылтырағанның бәри алтын емес" дегениндей олардың жыйнаған аудиториясы(канал ағзалары) тап өзлериниң дәрежесиндеги ағзалар мениң пикиримше. Себеби сол блогердиң көз қарасында айтылған сөзлерди ҳәр минутта қабыл етеди сол фактор оның пикирлеўине тәсир етеди. Демек биз яғный инсанлар информацияны қабыл етип атырғанда ким жазды бул постты? оның ойлаў билим дәрежеси қандай? бул инсанның берген информациясына яки жеке сезими менен жазылған материалына исенсем бола ма?бул мениң ушын исенимли дерек пе? әмелиятта бул инсан өзи сөзлерин қолланып көрди ме? деген сораўларды өзимизге берип соң оны қабыл етсек ғана өзимиздиң ҳақыйқый ДӘРЕЖЕМИЗДИ анықлаймыз. Соның ушын заманласлар барлық мағлыўматты ҳақыйқат деп қабылламайық!

Бул мениң жеке пикирлерим.Пост таўсылды.

Ҳүрлиман Нуржанова, журналист.

​​Болар елдиң балалары бирин-бири пирим дер,
Болмас елдиң балалары бирин-бири қулым дер, деген гәп бар халқымызда. Ҳәзирги ўақытта айырым блоггерлер журналистлерди ҳақыйқатты айтпайды, жазбайды деп айыплайды. Тек ғана өзлерин әдиллик қуралы деп есаплап Мәлимлеме хызмети басшыларына талап қояды.
Ҳәзир мен устаз журналистлерден алған сабағымды блоггерлер менен бөлиспекшимен.

Журналистикада батыс ҳәм шығыс этикасы деген түсиник бар. Батыс этикасында хабарды тезлик пенен адамларға жеткериў биринши орында турады, ал ақыбетлери екинши мәселе.
Ал енди шығыс этикасында болса биринши гезекте инсан оның қәдир-қымбаты, абырайы биринши орында турады. Өйткени бир инсан ҳаққында шығып кеткен хабар ол адамның өмирин пүткил өзгертип жибериўи мүмкин. Бизиң журналистикамыз әне сол шығыс этикасы тийкарында раўажланған.

Бизиң бүгинги блоггерлеримиз батысқа еликлеп, тек ғана хабарды жеткериўди мақсет еткен. Тарқатып атырған хабары распа жалғанба, оның ақыбетлерин ойлап атырған жоқ. Тек ғана халык арасында "мына канал зор, биринши болып хабар береди" деген мақтаўды еситиўди нийет еткен.

Күни кеше шыққан жалған хабарға интернет арқалы рәсмий жуўап сораўдан алдын Денсаўлықты сақлаў министрлигиниң мәлимлеме хызмети менен байланысып анықлық киргизиўине болатуғын еди. Мәлимлеме хызмети де әне усындай тастыйықланбаған хабарлаға аныклық киргизиў мақсетинде шөлкемлестирилген.

Мениңше бул блоггерлерге де шара көретуғын ўақыт жетти деп ойлайман. Өйткени кешеги күнги жалған хабар халықты бир қозғап қойды. Олсызда пандемиядан жүрек шайды болып отырған халыққа бул хабар оғада аўыр болады.

Ким ҳаққында, не ҳаққында жазып атырғаныңызды ойланып жазатуғын ўақыт жетпедиме екен ҳүрметли блоггерлер!

Бозатаў районы ҳәкимлигиниң Мәлимлеме хызмети баслығы А.Ажимуратов

МАҒЛЫЎМАТ

Социаллық тармақларда Қарақалпақстан Республикасы Жоқарғы Кеңеси баслығы Муса Ерниязовтың қайтыс болғанлығы ҳаққында жалған мағлыўмат тарқалды.

Хабарыңыз бар, ҳәр қандай жалған хабар тарқатғаны ушын нызамшылықта жуўапкершилик белгиленген.

Усы жалған хабарды жәриялаған ҳәм оны қарақалпақ тилине аўдармалап өзиниң телеграм каналларына жайластырған сайт редакторлары прокуратура уйымларына шақыртылып, профилактикалық сәўбет өткерилди.

Ҳәзирги ўақытта бул бойынша сорастырыў ҳәрекетлери алып барылмақта.

ЖУРНАЛИСТТИҢ ҲӘР ҚАНДАЙ МАҒЛЫЎМАТЫНА ҲАЛЫҚ ИСЕНЕДИ

Күни кеше социаллық тармақларда тарқалған суўық хабар адамлардың дерлик көпшилигин исендирип таслады, халық исенди. Өйткени бул постты жәриялаған сайт ҳәм социаллық тармақлардағы арнаўлы бетлерде күнделикли мағлыўматлар менен танысып турғаннан кейин, исенимсиз дереклерден алынған хабар болыўына қарамастан исенимди пайда етти. Мағлыўматтың оператив жәрияланыўы сол журналист яки блогердиң абырайын, оның шаққанлығын белгилеп бериўи мүмкин. Бирақ, ҳәрбир информацияны жәрияламастан бурын асығыслыққа, шалағайлыққа, саўатсызлыққа, мәдениятсызлыққа берилместен анықластырып жәриялаған мақул. Өйткени сол бир кысқа хабар менен бир адамның өмирин гүл ҳәм қор-зар етиў мүмкин.
Кешеги тарқалған хабар ким ҳәм не ҳаққында болыўына қарамасын инсаныйлық пазыйлетиң менен жети ойлап, бир кесип анық фактлерди топлап жәрияланғанда ҳешқандай кеўил қалыспа, әўерегершиликлер болмас еди. Сум хабарды сүйинши сорағандай етип жәриялаў нағыз барып турған мәдениятсызлықтан, инсанға деген ҳүрметсизликтен, саўатсызлықтан басқа ҳешнәрсе емес.
Ҳәзирги болып атырған ғулғулалы ўақытта адамларда ҳаўлықпа пайда етиў, жығылғанды тепкен менен барабар болып тур.
Солай екен, мейли журналист, мейли блогер, мейли ҳәуескер болсын, жәрияламақшы болған ҳәрбир мағлыўматқа айрықша дыққат қаратыўын, шалағайлыққа, асығыслыққа берилместен, халыққа туўры жеткериўин усыныс етер едим.

Қарақалпақстан Республикасы Мәденият министрлигиниң Мәлимлеме хызмети.

⚡️⚡️Республика махсус комиссияси АХБОРОТИ

❗️Ўзбекистонда жорий этилган карантин чекловлари жорий йилнинг 15 августига қадар узайтирилди.

Карантин чекловлари амал қиладиган даврда қуйидагиларга қатъий этибор қаратиш белгиланди:

а) давлат органлари ва ташкилотларига:

👨🏻‍💻 ходимларини хатловдан ўтказган ҳолда, иш жойига фақатгина зарур бўлган мутахассисларни бевосита жалб этишга рухсат берилганини инобатга олиб, қолган ходимларни қонунчиликда белгиланган тартибда меҳнат таътилига чиқаришни ёхуд масофадан туриб (онлайн) ишлашини ташкил этишга тўлиқ риоя этилишини таъминлаш;

🚫 ходимларини вақтинчалик хизмат сафарига юборишни тўхтатиш;

💻 йиғилишларни фақатгина онлайн тарзида ташкил этиш;

💰ходимлар орасида коронавирус билан касалланганлар мавжуд бўлган тақдирда, улардан хабар олиш, даволаниш мақсадида зарур дори воситалари ва буюмларни харид қилиш учун ходимнинг шароитини инобатга олган ҳолда, моддий ёрдам ажратиш;

〰️〰️〰️〰️〰️

б) фуқароларга:

💍 тўй, оилавий маросимлар ва бошқа тадбирларни ўтказмаслик;

🚶🏻‍♂️😷 жамоат жойларида, кўча, майдон ва маҳаллаларда уч кишидан ортиқ тўпланмаслик, қатъий ижтимоий масофани сақлаш (2 метр), тиббий ниқоблар ва шахсий ҳимоя воситаларидан фойдаланиш;

👵🏻👴🏻 ёши катта ва муайян турдаги касаллиги (қандли диабет, метоболик синдромлари, аутоимун касалликлари, қон, юрак, томир касалликлари, онкологик касалликлар ва б.) мавжуд фуқароларга коронавирус касаллиги кучли таъсир кўрсатишини инобатга олиб, 65 ёшдан ошган фуқароларни “ўзини ўзи яккалаш” ҳаёт тарзига қатъий риоя этиш ҳамда сабабсиз уйдан ташқарига чиқмаслик тавсия этилди.

@koronavirusinfouz
#ниқобтақинг
#масофасақланг

❌ Қуйидаги фаолият турларини тўхтатиш бўйича чеклов жорий йилнинг 15 августига қадар узайтирилди:

🎡 парклар ва истироҳат боғларидаги аттракционлар;

🛍 буюм бозорлари ва буюмлар савдоси билан шуғулланувчи йирик дўконлар;

🥊 🏊🏻‍♀️ спорт заллари, фитнес клуб, тренажер, бассейнлар;

🍽 умумий овқатланиш объектлари (ресторан, кафе, ошхона, чойхона);

🙋🏻‍♂️ мактабгача таълим ташкилотлари, ўқув курслари ва ҳар қандай тўгараклар;

🛏 🏖 санаторийлар (короновирус инфекциясидан даволанган ва реабилитация ўтаётган беморларга тиббий ёрдам ташкил этиладиган санаторийлардан ташқари), пансионатлар, болалар оромгоҳлари, хостеллар, меҳмон уйлари, пляжлар ва бошқа дам олиш масканлари;

💇🏻‍♀️ сартарошхона ва гўзаллик салонлари;

🚕 🚫 Қорақалпоғистон Республикаси, вилоятлар ва Тошкент шаҳрига автотранспорт воситалари, шу жумладан, йўналишсиз таксиларнинг кириши ва чиқиши (вилоятлараро қатнов) (Тошкент шаҳридан Тошкент вилоятига ҳамда Тошкент вилоятидан Тошкент шаҳрига кириб-чиқиш бундан мустасно).

@koronavirusinfouz
#ниқобтақинг
#масофасақланг

🚫⏳ Шунингдек, жорий йил 31 июль, 1-2 август ҳамда 8-9 август (шанба ва якшанба) кунлари бутун сутка давомида республика миқёсида ҳаракатланиш, автотранспорт воситаларининг, йўналишсиз таксиларнинг ҳаракати ТЎЛИҚ ТЎХТАТИЛАДИ.

📋✋ Шу билан бирга, фуқароларга кечиктириб бўлмайдиган тез тиббий ёрдам кўрсатиш (ҳомиладорлик, туғруқ, тана жароҳати, ОИВ/ОИТС, онкологик ёрдам, нурланиш терапияси, гемодиализ ёрдамини кўрсатиш, тест ва қон топшириш, жарроҳлик амалиёти зарур бўлганда, инсон соғлиғига ва ҳаётига хавф туғдираётган бошқа ҳолатлар) билан боғлиқ ҳолларда тиббиёт муассасасига бораётган ва ундан қайтаётган шахсий автотранспорт воситалари ҳаракатланиши учун махсус рухсатномалар талаб этилмаслиги белгиланди ва шу муносабат билан мутасаддиларга мазкур ҳолатларда фуқароларнинг автотранспорт воситалари ҳаракатланишига тўсқинлик қилмаслик, зарур ҳолларда фуқароларни манзилига етказишда амалий ёрдам кўрсатиш юзасидан аниқ кўрсатма берилди.

📗 Мазкур чеклов махсус рухсатнома (стикер)лар асосида ҳаракатланадиган автотранспорт воситаларига ҳамда Республика махсус комиссиясининг жорий йил 8 июлдаги қарори билан тасдиқланган Автотранспорт воситалари ҳаракатланишига махсус рухсатномалар талаб этилмайдиган ҳолатларга нисбатан татбиқ этилмайди.

Мамлакатдаги эпидемиологик вазият оғирлашганлиги муносабати билан, шунингдек, аҳоли ўртасида коронавирус инфекциясининг тарқалиш занжирини узиш мақсадида ҳамда эпидемиологларнинг тавсияларини инобатга олган ҳолда, жорий йилнинг 31 июль, 1-2 август ҳамда 8-9 август (шанба ва якшанба) кунлари қуйидагилар тавсия этилади:

🏠 аҳолига — «ўзини ўзи яккалаш» ҳаёт тарзига қатъий риоя этган ҳолда ўз уйларида қолиш;

💼 давлат органлари ва муассасалари, хўжалик бирлашмалари ҳамда бошқа ташкилотларга — ходимларни ишга жалб этмаслик, ходимларнинг ушбу кунларда уйда қолиши учун шароит яратиш.

@koronavirusinfouz
#ниқобтақинг
#масофасақланг

🕵🏻‍♂️ Шу билан бирга йирик тадбиркорлик субъектларига карантин чекловлари амал қилган даврда тегишли ишлаб чиқариш, хизмат кўрсатиш ва савдо объектларида санитария-гигиена ва эпидемиологик талабларга риоя этилиши учун масъул бўлган ходим белгилаш тавсия этилади.

✅ Республика махсус комиссиясининг қарори билан Уй шароитида карантинни ташкиллаштириш тартиби тўғрисида услубий кўрсатма ҳам тасдиқланди.

❗️Шунингдек, коронавирус инфекциясига қарши кураш бўйича халқаро стандартларни инобатга олган ҳолда коронавирус инфекцияси енгил, ўртача оғир ва оғир ўтаётган беморларни даволаш стандартлари тасдиқланиши ҳамда фуқароларга тавсия этиладиган дори воситаларининг ягона рўйхати шакллантирилиши белгиланди.

〰️〰️〰️〰️〰️

Шу билан бирга коронавирус инфекциясига қарши кураш самарадорлигини ошириш мақсадида:

💊 республикадаги барча дорихоналарни зарур дори воситалари билан таъминлаш ҳамда дорихоналарда дори воситаларининг нархлари барқарорлигини таъминлаш;

💨 🛏 коронавирус инфекциясини даволашга мўлжалланган шифохоналарни кислород билан таъминланган ҳолда шайлигини тайёрлаш;

🚑🧪 коронавирус инфекциясини юқтирган беморларни клиник белгиларига асосан тест жавобларини кутмасдан тиббий ёрдамни ташкил қилиш бўйича зарур чоралар белгиланди.

〰️〰️〰️〰️〰️

🏥 Мутасаддиларга коронавирус инфекциясини юқтирган беморларни шифохонага жойлаштиришнинг аниқ ва шаффоф мезонларини ишлаб чиқиш ҳамда беморларни шифохонага жойлаштиришда ушбу мезонларга қатъий амал қилиш устидан аниқ топшириқлар берилди. Бунда, қандли диабет, онкологик, юрак қон-томир, аутоиммунлик кассаликлари, метаболик синдроми мавжуд ҳамда 55 ва ундан юқори ёшдаги беморларни биринчи навбатда шифохонага жойлаштирилиши белгиланди.

🏪 Шу мақсадда коронавирус билан касалланганларни даволаниш учун жойлаштириш муассасаларининг захирасини тайёрлаш ҳамда фуқароларни тўғри тақсимлаган ҳолда жойлаштириш мақсадида барча ҳудудларда махсус тақсимлаш марказлари фаолияти ташкил этилмоқда.

@koronavirusinfouz
#ниқобтақинг
#масофасақланг

❗️Шунингдек, Қорақалпоғистон Республикаси ҳамда вилоятларда Тошкент шаҳри тажрибасидан келиб чиққан ҳолда, коронавирус инфекциясига гумон қилинган шахслар ҳамда ушбу инфекция тасдиқланган беморларга малакали тиббий ёрдам кўрсатиш ва уларни амбулатор даволашга ихтисослашган «махсус поликлиникалар» фаолияти йўлга қўйилади.

⏰ Фуқароларга қулайлик яратиш, шунингдек, уларга малакали тиббий ёрдамни ўз вақтида кўрсатишни таъминлаш мақсадида «махсус поликлиникалар» ва махсус тақсимлаш марказларининг туну кун фаолият кўрсатиши белгиланди.

〰️〰️〰️〰️〰️

🌙 Ўзбекистон мусулмонлари идораси Уламолар Кенгашининг Қурбон ҳайитини коронавирус пандемияси даврида карантин талабларига мувофиқ ўтказиш тўғрисидаги баёноти маълумот учун қабул қилинди ва маҳаллий ҳокимликларга тегишли чора-тадбирларни амалга ошириш топшириғи берилди.

🏠 Фуқароларга Қурбон ҳайитининг карантин талабларига мувофиқ, уй шароитида, оила даврасида, ҳашаматсиз ва камтарона, тартибли ҳамда халқимизнинг миллий қадриятларига мос равишда карантин қоидаларига қатъий риоя этган ҳолда ўтказиш тавсия этилди.

〰️〰️〰️〰️〰️

💰Юқоридагилардан ташқари Республика махсус комиссиясининг қарори билан ҳомийлик, хайрияларни мувофиқлаштириш ва волонтёрлик марказларининг фаолиятини жадаллаштириш, шунингдек, таъминот манбаи бўлмаган ёлғиз кексалар, ногиронлиги бўлган, боқувчисидан ажралган, оғир касаллари бор, кўп болали, ижтимоий нафақаси реал эҳтиёжларини қопламайдиган ва ундан бошқа даромад манбаи бўлмаган, ота-оналаридан бири ёки иккиси ҳам ногирон бўлган оилаларни қўллаб-қувватлаш бўйича қўшимча чора-тадбирлар белгиланди.

🔎💵 Коронавирус пандемияси даврида тиббиёт, санитария-эпидемиология хизмати ходимлари ва бошқа ходимларга қонун ҳужжатларида тўланиши назарда тутилган қўшимча тўловларнинг ўз вақтида ва тўлиқ тўлаб берилишини таъминлаш ва назорат қилиш бўйича ишчи гуруҳ ташкил этилди ва унинг вазифалари белгилаб берилди.

@koronavirusinfouz
#ниқобтақинг
#масофасақланг

БИР БИРИМИЗДИ ҲҮРМЕТ ҚЫЛАЙЫҚ

Елге келген көринбес жаў кем-кемнен ҳәўиж алып, халықтың сабырын, шыдамын қатты сынамақта.

Сонғы күнлердеги интернет сайтларда, жәмийетлик тармақларда жаңлап атырған түрли пикирлер, нарийзалықлар буны дәлиллейди. Көринбес душпанның бир нешше ел таныған азаматларды, пуқараларымызды арамыздан алып кетип атырғаны бизди еле де қырағылыққа, бул бәлеге бийпарўа қарамаўға шақырады. Жәмийетлик тармақларда ел хызмети жолында садық болып, хызмет бабында кеткен заманласларымызға неге Ҳүкимет тәрепинен кеўил билдирилмей атыр деген мәселе пайда болып, бул пикирлер оқыўшыларда орынлы сораўлар туўдырып атыр. Бурыннан мәлим, ғалаба хабар қуралларында елге хызмети сиңген азаматларды Ҳүкимет яки бир мәкеме тәрепинен кеўил айтыў, некрологлар берилип келди. Буның бир неше түри бар екенлигин көпшилик жақсы биледи. Бүгинги күни пандемияға байланыслы газеталар ўақтынша шықпай турғанлығы мәлим. Бул ушын бир биреўди айыплаў зәрүрлиги жоқ.

Усы жерде пандемияның қурбанларын еслеп, оларға жақын-жуўықлары, кәсиплеслериниң кеўил билдириўлерин оқып отырып мына ойға келемиз. Мениң бул пикиримди биразлар хошлар, биразлар жоқарыдағыларға жағыныў деп түсинер, бирақ " Ер басына күн туўса, етиги менен суў кешер" дегендей, ҳәзир ҳеш кимге де аңсат емеслигин түсинемиз. Бирақ, ең ашынарлысы, усындай жағдайларда социаллық тармақларда айырым пуқаралар тәрепинен қаза болған адамлар ҳаққындағы мағлыўматлар үзликсиз тарқатылмақта.

Бундай материаллардан кимге пайда? Тек аудиторияның кеўли қабарғаны қалады.

Усы жерде және бир нәрсени еслетип өтейик, нызамшылықта мәлимлеме саласындағы ҳуқық ҳәм жуўапкершилик анық белгиленген ҳәм буны, әсиресе, үлкен аудиторияға ийе, жәмийетте өз мийнетиниң арқасында тәсир күшине ийе бола алған блогерлер, социаллық тармақлардағы топар және каналлардың шөлкемлестириўшилери жақсы билиўи лазым. Себеби, жәмийетте олар тарқатып атырған ҳәр қандай мәлимлемени ҳақыйқат сыпатында қабыл ететуғынлар баршылық.

Тилекке қарсы, қурбан болып атырған азаматлар аз емес, олардың саны күн сайын көбейип атыр. Олардың барлығына Ҳүкимет басшылары атынан кеўил билдириў, онысыз да ғәўесетте турған халыққа қалай тәсир етеди. Шыпакерлердиң дәлиллеўинше бул аўырыўдан қанша қорықсаң ол сениң денеңе соншелли жабысады екен. Сонлықтан " әлиптиң изине бағайық". Бир биреўдиң жағасына асылмай, бирликли ел болып, бир биримизди қоллап-қуўатлап, бир биреўге ҳүрметимизди сақлап сынақлы дәўирден аман-есен шығысайық. Ҳәр бириңиздин шаңарағыңызда аманлық болсын.

К.Реймов,
Өзбекстан журналистлери дөретиўшилик
Аўқамы Қарақалпақстан бөлими баслығы

http://erkinkarakalpak.uz/index.php/7814-covid-26

Инсон қадр-қиммати қонун ҳимоясида

Бошимиздан кечираётган ҳозиргидек синовли бир даврда халқимиз COVID-19 деб аталмиш касаллик билан бирдамликда курашмоқлик энг катта вазифа саналади.
Зеро, мамлакатимизда ушбу касалликнинг кириб келиши ва тарқалишининг олдини олишга қаратилган муҳим чора-тадбирлар амалга оширилмоқда.

Лекин, шунга қарамасдан ўзларини оммавий ахборот воситалари ходимлари, деб ҳисоблайдиган фуқаролар, веб-сайтларни (uz.домени орқали) ҳамда ижтимоий тармоқларни (Telegram, Facebook, Instagram ва.ҳ.к) юритувчилар томонидан COVID-19 касаллиги билан касалликка чалинган ёки ушбу касаллик туфайли вафот этган, дея ҳақиқиқатга тўғри келмайдиган, асосланмаган хабарларини (постларни) тарқатиш ҳолатлари учрамоқда.

Бу эса ўз ўрнида ҳар бир одамда биринчи навбатда қўрқувни, ваҳимани келтириб чиқариши турган гап.

Шунингдек, юқоридаги каби ўзи ҳақида ёлғон хабарларни эшитган одамнинг аҳволи тўғрисида ҳам бир ўйлаб кўрсак фойдадан холи бўлмасди.

Ўзбекистон Республикаси Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги Кодексида бундай ёлғон, бошқа бир шахснинг шахсига тегувчи уйдирмаларни тарқатганлик ҳамда фуқароларга маънавий ёки моддий зарар етказиши мумкин бўлган маълумотларни ошкор этганлик учун маъмурий жавобгарлик белгиланган.

Тўғри, мамлакатимизда сўз эркинлиги бош қомусимиз билан кафолатланган, лекин ҳар бир инсоннинг қадр-қимматини камситиш каби уларни ҳуқуқ ва манфаатига зарар етказиш қонун олдида жавобгарликни келтириб чиқаришини эсимиздан чиқармаслигимиз лозим.

Б.Досымбетов,
Тўрткўл тумани маъмурий суди раиси

Каналга уланиш👇👇👇
👉 https://turtkulhokim.uz
🌐Ⓜ️anba: https://t.iss.one/turtkulhokim_uz

Бүгин халқымыз сынаўлы күнлерди басынан өткермекте. Пандемия дәўири инсанға ҳәр тәреплеме тәсир өткериўи тәбийий. Халқымыздыӊ әсиресе жаслардыӊ дерлик көп ўақты интернетте социал тармақларды гүзетиў менен өтпекте. Мағлыўматларды өз ўақтында алып раўажланған жақсы бирақ бүгин интернет тармағында ҳәр қыйлы анық емес инсан санасына кери тәсир ететуғын хабарлар көбеймекте.
Сабыр менен үйинде шыдап отырған халыққа бундай жалған хабарларды тарқатып, санасына тәсир етиў жақсы пазийлет емес. Сондай-ақ, пандемия дәўиринде стресс ҳалатқа алып келиўши хабарларды да азайтыў керек деп ойлаймыз.
Өйткени, бул мағлыўматларды түрли санадағы, түрли социаллық топардағы инсанлар оқып, тәсирленеди себеби, ҳәммениӊ ойлаў қәбилети бирдей емес.
Ҳүрметли, заманласлар бул елге келген бир сынаў. Солай екен, аўыр күнлерде бир-биримизге сүйеў болып, қоллап-қуўатлап, жақсы нийет етип бул “апат”ты бирге жеңиўге ҳәрекет етейик.
Торенов Рустам
Хожели районы турғыны

ӨТИРИКТИӉ ӨМИРИ ҚЫСҚА ЯМАСА ТАСТЫЙЫҚЛАНБАҒАН ЖАЛҒАН ХАБАР

Бүгин биз хабарлар теӊизинде жүзбектемиз. Ерте таӊнан турып телефонымызды қолға алып, биринши гезекте социаллық тармақларға әсиресе телеграмға кирип, жаӊалықлардан хабар тапқымыз келеди. Бул ҳәзир көпшиликтиӊ күнделикли әдетине айланған.
Ҳәр биримиз сапалы тағам жегимиз келгениндей, бүгин халқымыз да мәлимлеме базарынан да сапалы мағлыӯмат алғысы келеди. Бул мағлыӯматларды жеткериӯ болса бизиӊ ҳәм сизиӊ ӯазыйпамыз.
Билемиз, жақсы хабардыӊ да, жаман хабардыӊ да қанаты бар. Ол тезлик пенен тарқайды. Сондай күни кеше repost.uz сайты тәрепинен хаккерлер ҳүжими себепли жәрияланған Қарақалпақстан Республикасы Жоқарғы Кеӊеси Баслығы Муса Ерниязовтыӊ өлими ҳаққындағы жалған хабардыӊ қарыйдарлары тезлик пенен көбейип, мағлыӯматтыӊ социаллық тармақларда нусқаланыӯына себеп болды. Бул хабарлар болса халықты әсиресе, қарақалпақстанлыларды ҳаӯлықпаға салып, есеӊкиретип қойды. Онысыз да бүгин халқымыз елимиздеги көринбес жаӯдыӊ азарына зорға шыдап, карантин себепли үйлеринен шығалмай, сабырларын сыннан өткермекте. Усындай қыйын-қыстаӯлы бир пайытта бул фэйк хабарды қарақалпақстанлы айрым интернет журналистлеримиз бенен блогерлеримиздиӊ де жәриялаӯы бираз кеӯилимизди қабартты. Өтириктиӊ өмири қысқа дегениндей, бул хабардыӊ жалған екенлиги туӯралы қысқа ӯақыт ишинде рәсмий мағлыӯмат берилди. Бирақ усы ӯақыт аралығында өзиниӊ неше мыӊнан аслам аудиториясына ийе сайтлар арқалы жәрияланған жалған хабар көпшиликке жетип үлгерген еди.
Өзимизди өзимиз ҳүрмет етпесек, бизди ким сыйлайды? Өзимизге тийисли ҳәр қандай мағлыӯмат өз дәлийлин таппағанша оннан «сүйинши» алыӯдыӊ кимге кереги бар? Әсиресе, гәп биреӯдиӊ өмири менен байланыслы болып турған бир пайытта анығын билмей оны «өлди» ге шығарыӯ бизиӊ миллетимизге, мәдениятымызға туӯра келмейди. Ҳәзир халық ҳәмме нәрсеге тез исенеди. Әсиресе, бүгингидей пандемия дәӯиринде ҳәмме жақсы болысын жаман болсын хабар күтип, бизиӊ сизиӊ аӯзымызды аӊлып отыр. Хош, бундай жалған хабар биз яки сиз ҳаққыӊызда тарқалса ше? Биз қандай аӯҳалға түсер едик? «Темирди биринши өзиӊе бас, кейин өзгеге»,—дегениндей алдын ҳәр бир мағлыӯматқа дурыс қатнас жасап, талқыллайық.
Халық бизден үлги алады, сонлықтан кәсибимиздиӊ жуӯапкершилигин еле де тереӊ сезинген ҳалда, оқыӯшыларымызға хабар жеткериӯ ҳәм оны қабыллаӯ мәдениятын дурыс қәлиплестирейик. Сезимлерге берилмей, басықлық пенен ис жүритейик. Жалған хабарлар себеп ҳақтан жанып қалмайық! Мәлимлеме базарымызды сапалы мағлыӯматлар менен толтырыӯға ҳәрекет етейик! Еӊ баслысы, ҳәзир халқымыздыӊ дәртине дәрман болатуғын хабарлар таратайық! Сынаӯлы күнлерди биргеликте жеӊейик!

Гулмира Палўанова, "Қарақалпақстан мәденияты" газетасының бас редакторы,
журналист