زین قند پارسی - علیرضا حیدری
15.2K subscribers
629 photos
88 videos
11 files
1.89K links
درست بنویسیم، درست بگوییم
کارشناس ارشد ادبیات فارسی
مدرس دانشگاه
ویراستار و مدرس ویراستاری
عضو هیئت‌علمی بنیاد فردوسی
عضو شورای پاسداشت زبان فارسی و شورای شعر
روزنامه‌نگار
و برگزاری کارگاه‌
ارتباط با مدیر:
@alireza_heidaree
09153026689
Download Telegram
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ


چند جایگزین فارسی

●مشکل        ☜دشوار، سخت، پیچیده
●مصداق      ☜گواه، نمونه، برابر
●مصاف       ☜میدان، رزمگاه
●مصافحه    ☜روبوسی، دست‌دادن
●مصائب      ☜دشواری‌ها، مصیبت‌ها
●مصالحه     ☜سازش، آشتی
●مشهور       ☜نامور، نامدار، سرشناس
   

با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ


سیدالشهداء/ سیدالشهدا

👈نکته

در نگارش فارسی، همزۀ بعد از الف ممدوده (اء) مانند: املاء و انشاء و سیدالشهداء حذف می‌شود.

پس بنویسیم:

سیدالشهدا
املا
امضا

با «#زین_قند_پارسی» همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.

#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ

کاربرد نشانۀ سه‌نقطه ... (۱)

۱. برای نشان‌ دادن ادامۀ مطلب و به‌جای عبارت‌هایی چون: «و غیره»، «مانند این‌ها» و «از این قبیل»
گزارش انواع مختلفی دارد: علمی، فرهنگی، اجتماعی و... .
۲. برای نشان‌ دادن حذف در آغاز، میانه یا پایان نوشته:
... و زنی پارسا داشت با رأی و تدبیر.
۳. به‌جای اسم جلاله یا محرمانه نگاه داشتن نام اشخاص:
بسم ا...
آقایی به نام... به آقای... تلفن می‌زند.
آقای گـ... از سفر برگشت.
۴. برای نشان‌ دادن افتادگی در نسخۀ خطی:
...نی توان الله شد/ می‌توان موسی کلیم‌الله شد

- معمولاً در شعر برای برابر کردن طول هر مصراع، به اندازۀ کلمه‌های حذف‌شده، از نقطه‌چین استفاده می‌شود.
۵. برای نشان‌ دادن کشش هجا در گفتار (به‌خصوص در فیلم‌نامه، نمایش‌نامه و داستان):
«در دنیا... همین یک طوطی را... داشتم... جان شما... جان طوطی... او را بسپرید به... » و ناگهان خاموش شد.
سقف هر...ی ریخت.


راهنمای ویراستاری و درست‌‌نویسی
زنده‌یاد حسن ذوالفقاری


با «#زین_قند_پارسی» همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.

#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ

کاربرد نشانۀ سه‌نقطه ... (۲)


چند نکته:
الف. هرگاه سه‌نقطه در آخر مطلب بیاید و به یکی از نشانه‌ها منتهی شود، بین سه‌نقطه و آن نشانه، یک فاصله قرار می‌دهیم:
پیامدهای ترافیک سنگین عبارت‌اند از: اتلاف وقت، افزایش مصرف سوخت، بالا رفتن هزینه حمل و نقل و... .

ب. برخی به‌جای سه‌نقطه هنگام حذف یا افتادگی یا کشش هجا از نقطه‌های بیشتری استفاده می‌کنند که این کار به‌هر دلیل، درست نیست:
با تمام نیرو فریاد زد: آها...........................ی کجایی؟ (نادرست)

پ. کاربرد نقطه‌چین با سه‌نقطه متفاوت است. نقطه‌چین برای حذف دقیق و یا نشان دادن حجم حذف و یا فاصله‌گذاری و نظایر آن استفاده می‌شود.

ت. علامت سه‌نقطه نیز مانند دیگر نشانه‌های نگارشی، به کلمۀ قبل از خود می‌چسبد؛ اما با کلمۀ بعد از خود یک فاصله دارد.


راهنمای ویراستاری و درست‌‌نویسی
زنده‌یاد حسن ذوالفقاری


با «#زین_قند_پارسی» همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.

#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ


🔹 نکته‌هایی از دستور خطّ فارسی فرهنگستان

🔹 قواعد عددنویسی
اجزای اعداد بدون واو، نیم‌فاصله نوشته می‌شود:

یک‌صد، چهارصد، شش‌صد


با «#زین_قند_پارسی» همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.

#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ

ناویراسته👇
جهت جلوگيري از قرار گرفتن در ليست بدهكاران، در اسرع وقت نسبت به پرداخت قبض آب بهاء اقدام نماييد.

ویراسته👇
برای جلوگيري از قرار گرفتن در فهرست بدهكاران، (قبض) آب‌بها را پرداخت کنید/بفرمایید/ نمایید.

نکته👇
گذشته از چند ایراد ویرایشی، نکتۀ مهم در این پیامک شرکت آبفا واژۀ «بهاء» بود.
بها: قیمت
بهاء: روشنی


با  #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.

#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ


وقتی یک واژۀ بیگانه، ما را تنبل بار می‌آورد و به تنوع زبانی و گفتاری فارسی آسیب می‌زند:

- اوکی شد. (حل شد، تأیید شد.)
- اوکی می‌کنم. (درست می‌کنم.)
- اگه اوکی شد، خبرت می‌کنم.  (اگه درست شد و یا اگر قطعی شد خبرت می‌کنم.)
- اوکی می‌شه، نگران نباش. (درست می‌شه...)
- چی شد، اوکی کردی؟ (درست کردی؟)
- معلوم نیست اوکی بشه. (درست بشه)
- اوکیه، خاطرت جمع. (حله،..)
- هر ساعت تو بگی اوکیه. (هر ساعت تو بگی، مشکلی نیست، ایرادی نداره)

با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.

#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ


چند غلط‌ املایی‌ در فضای مجازی


نادرست 👇                         درست👇

پرهیزگار                            پرهیزکار
مطمعن                             مطمئن
پلمپ                                 پلمب     
راجب                                راجع به
تُ                                     تو
باش                                  باشه
بزار                                   بذار


با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ


پرسش👇

اساس‌کشی/ اثاث‌کشی

پاسخ👇

☜  «اثاث» به‌معنای لوازم خانه است و «اساس» به‌معنای پایه و بنیاد. زنده‌یاد ابوالحسن نجفی در «غلط ننویسیم» می‌نویسد: «اسباب و اثاث باید نوشت و نه اسباب و اساس که اخیرأ در پاره‌ای از نوشته‌ها به چشم می‌خورد.»


با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
نگارش درست چند واژۀ همزه‌دار

با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ

🔸ناویراسته

از شرایط مهم در نمایندگی می‌توان به....اشاره کرد.

🔸ویراسته
از شرایط مهم نمایندگی می‌توان به....اشاره کرد.

🔸نکته
گاهی نیازی به آوردن برخی حروف نیست و آوردن آن‌ها فقط باعث درازگویی می‌شود.


با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ

نکته‌هایی از دستور خطّ فارسی فرهنگستان

قواعد عددنویسی


🔹عددهای واودار: اجزای این اعداد با فاصلۀ کامل نوشته می‌شود:

بیست و یک، نود و پنج، یک‌صد و پنجاه و نه


با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.

#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ

🔹ناویراسته

مشهد در مصرف آب جز کم مصرف ترین مناطق کشور است.

🔸ویراسته

مشهد در مصرف آب جزو/ جزء کم مصرف‌ترین مناطق کشور است.


با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.

#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ

جزء يا جزو؟

دهخدا می‌نویسد: جزو،[ ج ُزْوْ ] (از ع ، اِ) مأخوذ از تازی جُزء، قطعه، پاره، حصه و بخش. ظاهراً مخفف «جزء» به همزۀ عربی است و چون به اسمی اضافه شود، به‌جای همزه، واو نویسند و گویند: جزو طلا هم طلا است. «جزو» به واو در اصل جزء به همزه است؛ ولی شاعران نیز آن را با واو به کار برده‌اند و با کلمۀ عضو هم قافیه قرار داده‌اند.
البته زنده‌یاد نجفی هم معتقد است، هر دو صورت درست است.
ولی بهروز صفرزاده در «دست‌نامه ویرایش» معتقد است که بهتر است «جزو» را به‌معنای یکی از و «جزء» را به‌معنای بخش یا قسمت به کار بریم.


با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.

#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ


🔸پیرو نکتۀ دو روز گذشته یادآوری این نکته ضروری است که «جز» در معنای «غیر» حتماً بدون همزه نوشته می‌شود.

مانند: ‌جز چند واژه، دیگر واژه‌های این متن، بیگانه بود.


با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.

#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ


چند جایگزینِ فارسی

● کنگره            ⁩   ☜  گردهمایی، همایش
● کنفرانس                 سخنرانی، همایش
● کوپن                    کالا برگ
● کورس                  مسابقه
● کنتاکت               برخورد
● کنوانسیون            پیمان
● کی‌برد                  صفحه‌کلید
● کسالت              ⁩   بیماری
● کرونومتر              زمان‌سنج


با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری

@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
Forwarded from زین قند پارسی - علیرضا حیدری (علیرضا حیدری)
👈 رودرواسی و رودروایستی کاربرد محاوره‌ای آن است.
👈 شکل درست و نوشتاری آن «رودربایستی» است؛ به معنای خودداری کردن از کاری یا گفتن مطلبی از روی احترام یا خجالت.


با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری

@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ

🔸 پرسش
«فرمانده پادگان» درست است یا «فرماندۀ پادگان»؟

🔹 پاسخ

های پایانی بعضی از کلمه‌ها خوانده می‌شود و در حالت مضاف «ی» یا «ء» نمی‌گیرند:

«فرمانده پادگان»
«بازده تولید»


با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi
شکّرشکن شوند همه طوطیان هند
«زین قند پارسی» که به بنگاله می‌رود
حافظ

نکته‌هایی از دستور خطّ فارسی فرهنگستان

قواعد عددنویسی


عددهای ترتیبی: اجزای عددهای ترتیبی با فاصلۀ کامل از یکدیگر نوشته می‌شود:

بیست و سوم، سی و یکمین

با #زین_قند_پارسی همراه شویم و هر روز یک نکتۀ ویرایشی بیاموزیم.
#علیرضا_حیدری
@qande_parsi
https://t.iss.one/qande_parsi