#Bu_fakt
🗻 Xitoydagi Szilin universitetining bir guruh paleoantropologlari O‘zbekistondagi Teshiktosh g‘oridan topilgan neandertal bola ko‘rinishini namoyish etdi.
💠 Bu birinchi bor 3D-restavratsiya yordamida toshga aylangan odam bosh suyagining kompyuterda tiklanishidir.
✔️ Taxminan 300 ming- 40 ming yil oldin yashagan 8-9 yoshli neandertalga tegishli bo‘lgan toshga aylangan bosh suyagi 1938-yilda Surxondaryo viloyati Boysun tumanidan topilgan. Bu suyak Osiyoda topilgan birinchi neandertal qoldig‘idir. Uning kashfiyoti neandertallarning sharqqa ko‘chishini isbotlagan.
🔹 Suratda eng qadimgi ajdodimizning 3D ko'rinishi
🌐 Telegram | Facebook
🗻 Xitoydagi Szilin universitetining bir guruh paleoantropologlari O‘zbekistondagi Teshiktosh g‘oridan topilgan neandertal bola ko‘rinishini namoyish etdi.
💠 Bu birinchi bor 3D-restavratsiya yordamida toshga aylangan odam bosh suyagining kompyuterda tiklanishidir.
✔️ Taxminan 300 ming- 40 ming yil oldin yashagan 8-9 yoshli neandertalga tegishli bo‘lgan toshga aylangan bosh suyagi 1938-yilda Surxondaryo viloyati Boysun tumanidan topilgan. Bu suyak Osiyoda topilgan birinchi neandertal qoldig‘idir. Uning kashfiyoti neandertallarning sharqqa ko‘chishini isbotlagan.
🔹 Suratda eng qadimgi ajdodimizning 3D ko'rinishi
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
📕Oʻzbekiston Respublikasi Qizil kitobi haqida faktlar
🟥 “Oʻzbekiston Qizil kitobi” nashri ilk bor SSSR respublikasi davrida 1979-yilda tashkil etilgan va 1984-yilda nashr etilgan. U noyob va yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan yovvoyi oʻsimliklarning 163 turi va umurtqali hayvonlarning 63 turini oʻz ichiga olgan.
📌 “Oʻzbekiston Qizil kitobi”ning mustaqillikdan keyin 1993-yildagi birinchi nashriga 301 oʻsimlik turi kiritilgan boʻlib, u oʻzbek va rus tillarida nashr etilgan. Kitobda har bir turning oʻzbek, rus va lotin tillarida nomlari berilgan, poligonlarning qisqarishi, sonining kamayish sabablari, tabiatni muhofaza qilish boʻyicha koʻrilgan chora-tadbirlar toʻgʻrisida ma’lumotlar berilgan, shuningdek, turlarning tarqalish xaritalari va tasvirlari ifodalangan.
♦️2003-yilda "Qizil kitob" ning ikkinchi nashri chop etildi.
♦️2006-yilda “Oʻzbekiston oʻsimliklari Qizil kitobi”ning uchinchi nashri,
♦️2010-yilda “Oʻzbekiston Qizil kitobi”ning toʻrtinchi nashri nashr etildi.
🌐 Telegram | Facebook
📕Oʻzbekiston Respublikasi Qizil kitobi haqida faktlar
🟥 “Oʻzbekiston Qizil kitobi” nashri ilk bor SSSR respublikasi davrida 1979-yilda tashkil etilgan va 1984-yilda nashr etilgan. U noyob va yoʻqolib ketish xavfi ostida turgan yovvoyi oʻsimliklarning 163 turi va umurtqali hayvonlarning 63 turini oʻz ichiga olgan.
📌 “Oʻzbekiston Qizil kitobi”ning mustaqillikdan keyin 1993-yildagi birinchi nashriga 301 oʻsimlik turi kiritilgan boʻlib, u oʻzbek va rus tillarida nashr etilgan. Kitobda har bir turning oʻzbek, rus va lotin tillarida nomlari berilgan, poligonlarning qisqarishi, sonining kamayish sabablari, tabiatni muhofaza qilish boʻyicha koʻrilgan chora-tadbirlar toʻgʻrisida ma’lumotlar berilgan, shuningdek, turlarning tarqalish xaritalari va tasvirlari ifodalangan.
♦️2003-yilda "Qizil kitob" ning ikkinchi nashri chop etildi.
♦️2006-yilda “Oʻzbekiston oʻsimliklari Qizil kitobi”ning uchinchi nashri,
♦️2010-yilda “Oʻzbekiston Qizil kitobi”ning toʻrtinchi nashri nashr etildi.
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
Raqs san’ati haqida
💃🏻 Raqs sanʼat turi boʻlib, musiqaga monand ritmik tana harakatlarida namoyon boʻladi. Raqs turli madaniyatlarda mavjud bo‘lib, hissiyotlar, ijtimoiy aloqalarni bildirish shakli sifatida ijro etiladi.
👯♀️ Gimnastika, sinxron suzish va baʼzi jang sanʼatlarini ham raqsga qiyoslash mumkin.
🕺🏻Raqs aynan nima ekanligi ijtimoiy, madaniy, estetik, artistik va maʼnaviy cheklovlarga bog'liq va funksional harakatdan (xalq raqslari) tortib virtuoz texnikagacha (balet) bo'ladi. Raqs harakatlari orqali fikrlar va hissiyotlarni yetkazish, hikoyanavislik qilish mumkin.
📍Raqs evolutsiyasi natijasida turfa uslublar kelib chiqdi. Balet va vals klassik raqs boʻlsa, step zamonaviydir. Katta tezlikli raqslarga tushayotganda tajriba va ehtiyotkorlik talab etiladi, yoʻqsa (pay tortishishi va h.k) jarohatlanish mumkin.
⚜️Raqs ijrosi sanʼati xoreografiya deyiladi. Raqs yaratuvchi shaxs esa xoreograf deb ataladi.
🌐 Telegram | Facebook
Raqs san’ati haqida
💃🏻 Raqs sanʼat turi boʻlib, musiqaga monand ritmik tana harakatlarida namoyon boʻladi. Raqs turli madaniyatlarda mavjud bo‘lib, hissiyotlar, ijtimoiy aloqalarni bildirish shakli sifatida ijro etiladi.
👯♀️ Gimnastika, sinxron suzish va baʼzi jang sanʼatlarini ham raqsga qiyoslash mumkin.
🕺🏻Raqs aynan nima ekanligi ijtimoiy, madaniy, estetik, artistik va maʼnaviy cheklovlarga bog'liq va funksional harakatdan (xalq raqslari) tortib virtuoz texnikagacha (balet) bo'ladi. Raqs harakatlari orqali fikrlar va hissiyotlarni yetkazish, hikoyanavislik qilish mumkin.
📍Raqs evolutsiyasi natijasida turfa uslublar kelib chiqdi. Balet va vals klassik raqs boʻlsa, step zamonaviydir. Katta tezlikli raqslarga tushayotganda tajriba va ehtiyotkorlik talab etiladi, yoʻqsa (pay tortishishi va h.k) jarohatlanish mumkin.
⚜️Raqs ijrosi sanʼati xoreografiya deyiladi. Raqs yaratuvchi shaxs esa xoreograf deb ataladi.
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
🏛 Dunyodagi eng yirik san'at muzeylaridan biri - ERMITAJ
⚜️ Ermitaj (1764) dunyodagi eng yirik san'at muzeylari orasida eng taniqlilarodan hisoblanadi.
💠 Rossiyaning yirik madaniy-tarixiy obyekti bo‘lmish ushbu muzeyda san’at namunalari talaygina. Muzey beshta binodan iborat bo‘lib, bir-biriga eshiklar orqali ulanib ketgan.
⚜️ Ermitajni yaratish g‘oyasi Yekaterina II tomonidan taklif qilingan. Imperator xonim savdogardan Gorsovskiy kolleksiyasini sotib olgach, ushbu 220 ta kartinani joylashtirish uchun muzey tashkil qilgan. Bir muddat bino Kichik Ermitaj nomi bilan atalgan. Hozir esa Rossiyaning eng ko‘zga ko‘ringan maskanlaridan biridir.
🌐 Telegram | Facebook
🏛 Dunyodagi eng yirik san'at muzeylaridan biri - ERMITAJ
⚜️ Ermitaj (1764) dunyodagi eng yirik san'at muzeylari orasida eng taniqlilarodan hisoblanadi.
💠 Rossiyaning yirik madaniy-tarixiy obyekti bo‘lmish ushbu muzeyda san’at namunalari talaygina. Muzey beshta binodan iborat bo‘lib, bir-biriga eshiklar orqali ulanib ketgan.
⚜️ Ermitajni yaratish g‘oyasi Yekaterina II tomonidan taklif qilingan. Imperator xonim savdogardan Gorsovskiy kolleksiyasini sotib olgach, ushbu 220 ta kartinani joylashtirish uchun muzey tashkil qilgan. Bir muddat bino Kichik Ermitaj nomi bilan atalgan. Hozir esa Rossiyaning eng ko‘zga ko‘ringan maskanlaridan biridir.
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
🍀 Gerbariy haqida
Gerbariy (lot. herba — oʻt, oʻsimlik) — 1) maʼlum maqsadlar (flora, sistematika, geobotanika, geografiyaga oid tadqiqotlar olib borish va b.) uchun maxsus usullar asosida yigʻib quritilgan oʻsimliklar kolleksiyasi.
🌱 Dunyoda oʻsimliklarning 300 000 dan ziyod turi saqlanadigan 500 ga yaqin yirik Gerbariylar bor. Bunday kolleksiyalarning eng kattalari Parij, Praga, London (Linney Gerbariysi), Jeneva (Dekamdol va Buasye Gerbariysi), Vashington, London, Sankt Peterburg , Moskva, Toshkent, Tomsk, Kiyev kabi shaharlarda toʻplangan.
🌿 Toshkentdagi Oʻzbekistan FA Botanika instituti va botanika bogida bir mln.dan ziyod oʻsimlik nusxalari saqlanadigan Milliy Gerbariy laboratoriyasi bor.
🍃 Umumiy Gerbariy - muayyan hudud oʻsimliklari kolleksiyasi
☘ Maxsus Gerbariy - ovqatga ishlatiladigan, texnik, dorivor va b. oʻsimliklar kolleksiyasi
🌐 Telegram | Facebook
🍀 Gerbariy haqida
Gerbariy (lot. herba — oʻt, oʻsimlik) — 1) maʼlum maqsadlar (flora, sistematika, geobotanika, geografiyaga oid tadqiqotlar olib borish va b.) uchun maxsus usullar asosida yigʻib quritilgan oʻsimliklar kolleksiyasi.
🌱 Dunyoda oʻsimliklarning 300 000 dan ziyod turi saqlanadigan 500 ga yaqin yirik Gerbariylar bor. Bunday kolleksiyalarning eng kattalari Parij, Praga, London (Linney Gerbariysi), Jeneva (Dekamdol va Buasye Gerbariysi), Vashington, London, Sankt Peterburg , Moskva, Toshkent, Tomsk, Kiyev kabi shaharlarda toʻplangan.
🌿 Toshkentdagi Oʻzbekistan FA Botanika instituti va botanika bogida bir mln.dan ziyod oʻsimlik nusxalari saqlanadigan Milliy Gerbariy laboratoriyasi bor.
🍃 Umumiy Gerbariy - muayyan hudud oʻsimliklari kolleksiyasi
☘ Maxsus Gerbariy - ovqatga ishlatiladigan, texnik, dorivor va b. oʻsimliklar kolleksiyasi
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
#Xorijdagi_merosimiz
#Alisher_Navoiy_582_yilligi
🖼 Mahmud Muzohib tomonidan XVI asrda yaratilgan Alisher Navoiy portreti.
🏛Hozirda Eronning Mashhad shahridagi Oston Quds Razaviy muzeyida saqlanadi.
🌐 Telegram | Facebook
#Xorijdagi_merosimiz
#Alisher_Navoiy_582_yilligi
🖼 Mahmud Muzohib tomonidan XVI asrda yaratilgan Alisher Navoiy portreti.
🏛Hozirda Eronning Mashhad shahridagi Oston Quds Razaviy muzeyida saqlanadi.
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
✔️ Matematikaga oid qiziqarli faktlar
▪️ Tarixdagi birinchi matematik ayol aleksandriyalik Gipatiya bo‘lgan.
🟰 «Teng» belgisi XVI asrda, manfiy sonlar esa faqat XIX asrga kelib ilk marta qo‘llanilgan.
🔘 Birdan yuzgacha bo‘lgan jami sonlar yig‘indisi 5050 ga teng.
🗯 Lahza nima? Bu bor-yo‘g‘i ibora emas, 0,01 soniyaga teng bo‘lgan vaqt o‘lchov birligi ekan.
🌐 Telegram | Facebook
✔️ Matematikaga oid qiziqarli faktlar
▪️ Tarixdagi birinchi matematik ayol aleksandriyalik Gipatiya bo‘lgan.
🟰 «Teng» belgisi XVI asrda, manfiy sonlar esa faqat XIX asrga kelib ilk marta qo‘llanilgan.
🔘 Birdan yuzgacha bo‘lgan jami sonlar yig‘indisi 5050 ga teng.
🗯 Lahza nima? Bu bor-yo‘g‘i ibora emas, 0,01 soniyaga teng bo‘lgan vaqt o‘lchov birligi ekan.
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
#Bobur_540_yilligi
BOBURIYLAR SULOLASI
⚡️ Zahiriddin Muhammad Bobur (1526-1530)
⚡️ Humoyun Mirzo (1530-39; 1555-56)
⚡️ Akbarshoh (1556-1605)
⚡️ Jahongir Mirzo (1605-1627)
⚡️ Shoh Jahon (1627-1658)
⚡️ Avrangzeb (1658-1707)
🌐 Telegram | Facebook
#Bobur_540_yilligi
BOBURIYLAR SULOLASI
⚡️ Zahiriddin Muhammad Bobur (1526-1530)
⚡️ Humoyun Mirzo (1530-39; 1555-56)
⚡️ Akbarshoh (1556-1605)
⚡️ Jahongir Mirzo (1605-1627)
⚡️ Shoh Jahon (1627-1658)
⚡️ Avrangzeb (1658-1707)
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
⚡️Zahiriddin Muhammad Bobur haqida
➡️ 1-fakt. Bobur - "Yo‘lbars".
To‘liq ismi - Zahiriddin Muhammad Bobur. Bobur degan nom "yo‘lbars" yoki "sher" degan ma’noni anglatib, jangdagi jasorati uchun berilgan edi. U harbiy jasorat va zehnga ega iqtidorli harbiy rahbar edi.
➡️ 2-fakt. Yorqin shoirlik iste’dodi.
Boburning lirikasi insonning go‘zalligi va muhabbati haqidagi qo‘shiqdir. U o‘z asarlarida chin, halol, vafodor insonni ulug‘laydi. Adolatli va munosib odamni yuksaltiradi.
➡️ 3-fakt. "Boburnoma" bebaho adabiy yodgorligi.
"Boburnoma" – Boburning tarixiy asaridir. Asar haqli ravishda "turkiy nasrning eng yaxshi asari" deb nomlangan. Ushbu kitob tarixiy yozuvlarning qisqa ma’lumoti emas. Asarda Boburning faoliyati, uning muvaffaqiyatli va muvaffaqiyatsiz harbiy yurishlari, sarguzashtga boy hayotining barcha voqealari tasvirlangan. Bugungi kunga qadar "Boburnoma" dunyoning 31 tiliga tarjima qilingan.
🌐 Telegram | Facebook
⚡️Zahiriddin Muhammad Bobur haqida
➡️ 1-fakt. Bobur - "Yo‘lbars".
To‘liq ismi - Zahiriddin Muhammad Bobur. Bobur degan nom "yo‘lbars" yoki "sher" degan ma’noni anglatib, jangdagi jasorati uchun berilgan edi. U harbiy jasorat va zehnga ega iqtidorli harbiy rahbar edi.
➡️ 2-fakt. Yorqin shoirlik iste’dodi.
Boburning lirikasi insonning go‘zalligi va muhabbati haqidagi qo‘shiqdir. U o‘z asarlarida chin, halol, vafodor insonni ulug‘laydi. Adolatli va munosib odamni yuksaltiradi.
➡️ 3-fakt. "Boburnoma" bebaho adabiy yodgorligi.
"Boburnoma" – Boburning tarixiy asaridir. Asar haqli ravishda "turkiy nasrning eng yaxshi asari" deb nomlangan. Ushbu kitob tarixiy yozuvlarning qisqa ma’lumoti emas. Asarda Boburning faoliyati, uning muvaffaqiyatli va muvaffaqiyatsiz harbiy yurishlari, sarguzashtga boy hayotining barcha voqealari tasvirlangan. Bugungi kunga qadar "Boburnoma" dunyoning 31 tiliga tarjima qilingan.
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
Yurak haqida qiziqarli faktlar
❤️ Yurak yoshi kattalarda o’rtacha 300 gramm bo’lsa, chaqaloqlarda taxminan 22 gramm og’irlikka ega. Ya’ni tana vaznining 0,8 foizini tashkil qiladi. Yurak hajmini tushuntirish uchun oddiy va azaliy usul qo’llaniladi – mushtingizni tuging, yuragingiz hajmini bilib olasiz. Endi o’sha mushtingiz orasiga tennis koptokchasini olib bor kuchingiz bilan siqing va yurak qanday kuch bilan ishlashini anglaysiz.
💓 Kattalarda minutiga yurak urishlar soni 60-85 ta bo’lsa, chaqaloqlarda bu ko’rsatkich 150 tagacha yetadi. Ayollar yuragi erkaklarnikiga nisbatan tezroq uradi.
♥️ Inson o’rtacha umri davomida yurak qon tomirlar orqali taxminan 1,5 mln barrel qon haydaydi. Oddiyroq aytganda bu 200 sisterna (vagon)ga teng.
💥 Yurakni quvvatlantirish, sog’lom saqlash uchun yaxshi kayfiyat zarurligi allaqachon o’z isbotini topgan. Masalan – kulgi tomirlar tarangligini pasaytiradi, bu esa qon aylanishini yaxshilaydi.
Har qanday holatda ham o’z yuragingizni asrang!
🌐 Telegram | Facebook
Yurak haqida qiziqarli faktlar
❤️ Yurak yoshi kattalarda o’rtacha 300 gramm bo’lsa, chaqaloqlarda taxminan 22 gramm og’irlikka ega. Ya’ni tana vaznining 0,8 foizini tashkil qiladi. Yurak hajmini tushuntirish uchun oddiy va azaliy usul qo’llaniladi – mushtingizni tuging, yuragingiz hajmini bilib olasiz. Endi o’sha mushtingiz orasiga tennis koptokchasini olib bor kuchingiz bilan siqing va yurak qanday kuch bilan ishlashini anglaysiz.
💓 Kattalarda minutiga yurak urishlar soni 60-85 ta bo’lsa, chaqaloqlarda bu ko’rsatkich 150 tagacha yetadi. Ayollar yuragi erkaklarnikiga nisbatan tezroq uradi.
♥️ Inson o’rtacha umri davomida yurak qon tomirlar orqali taxminan 1,5 mln barrel qon haydaydi. Oddiyroq aytganda bu 200 sisterna (vagon)ga teng.
💥 Yurakni quvvatlantirish, sog’lom saqlash uchun yaxshi kayfiyat zarurligi allaqachon o’z isbotini topgan. Masalan – kulgi tomirlar tarangligini pasaytiradi, bu esa qon aylanishini yaxshilaydi.
Har qanday holatda ham o’z yuragingizni asrang!
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
Zilzilalar – kam uchraydigan hol emas
🌏 Yerda zilzilalar yilida kamida 500 ming marta sodir bo’ladi, odamlar buning faqat beshdan bir qismini sezishadi.
📊 Kam ta’sirli va bilinmas zilzilalar kunida 8 ming martalab vujudga keladi. Sezib bo’ladigan zilzilalar esa yilida 55 ming marta sodir bo’ladi.
📍 O’rtacha va qattiq zilzilalar (5.0 -8.9 ballik) buzilishlarga olib keladi (qariyb yilida ming marta). 10 balldan balandroq zilzilalar hozirgi kungacha kuzatilgani yo’q.
🌏 Turli ofatlardan saqlasin, dunyomiz tinch bo'lsin!
🌐 Telegram | Facebook
Zilzilalar – kam uchraydigan hol emas
🌏 Yerda zilzilalar yilida kamida 500 ming marta sodir bo’ladi, odamlar buning faqat beshdan bir qismini sezishadi.
📊 Kam ta’sirli va bilinmas zilzilalar kunida 8 ming martalab vujudga keladi. Sezib bo’ladigan zilzilalar esa yilida 55 ming marta sodir bo’ladi.
📍 O’rtacha va qattiq zilzilalar (5.0 -8.9 ballik) buzilishlarga olib keladi (qariyb yilida ming marta). 10 balldan balandroq zilzilalar hozirgi kungacha kuzatilgani yo’q.
🌏 Turli ofatlardan saqlasin, dunyomiz tinch bo'lsin!
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
😊 Bugungi kunda ijtimoiy tarmoqlarda va messenjerlarda kundalik muloqotda foydalaniladigan smayllar 40 yillar avval paydo bo’lgan.
🔺Dastlabki smaylning tarixi juda oddiy. 1979-yilda elektron tarzda uzatilgan hissiyotni aks ettiruvchi belgi Kevin Makkenziga tegishli. U quyidagi ko’rinishda bo’lgan -)
🔻U odam qiyofasiga kam o’xshagani uchun uchun, oradan uch yil o’tib, 1982-yilda Skott Falman yaratgani mana bu ko’rinishda bo’lgan :–)
✔️ Shu smayl me’yor bo’lib qolgan. Demak, Smaylning muallifi dasturchi Skott Falman hisoblanadi.
🌐 Telegram | Facebook
😊 Bugungi kunda ijtimoiy tarmoqlarda va messenjerlarda kundalik muloqotda foydalaniladigan smayllar 40 yillar avval paydo bo’lgan.
🔺Dastlabki smaylning tarixi juda oddiy. 1979-yilda elektron tarzda uzatilgan hissiyotni aks ettiruvchi belgi Kevin Makkenziga tegishli. U quyidagi ko’rinishda bo’lgan -)
🔻U odam qiyofasiga kam o’xshagani uchun uchun, oradan uch yil o’tib, 1982-yilda Skott Falman yaratgani mana bu ko’rinishda bo’lgan :–)
✔️ Shu smayl me’yor bo’lib qolgan. Demak, Smaylning muallifi dasturchi Skott Falman hisoblanadi.
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
Oʻzbek tilining izohli lugʻati (1981) haqida faktlar
📙 "Oʻzbek tilining izohli lugʻati" — oʻzbek tilining ikki jildli izohli lugʻati. Bu lugʻat shu kungacha chiqarilgan eng keng koʻlamli oʻzbekcha izohli lugʻatlardan biridir. Uning chop etilishi oʻzbek lugʻatchiligi tarixida yangi bosqichni boshlab bergan. Lugʻat 1981-yil chop etilgan va kirill alifbosida yozilgan.
📌 Lugʻatga hozirgi oʻzbek adabiy tilida keng qoʻllaniladigan 60 000 soʻz va soʻz birikmalar, fan, texnika, sanʼat sohalariga oid atamalar, shevaga oid va eskicha soʻzlar kiritilgan. Lugʻatda soʻzlarning qoʻllanilishi oʻzbek adabiyoti va matbuotidan olingan misollar bilan dalillangan. Lugʻat Zokir Maʼrufov tahriri ostida tayyorlangan.
📚 2006-2008-yillarda „Oʻzbek tilining izohli lugʻati“dagi materiallardan foydalanib yangi besh jildli lugʻat chop etildi.
🌐 Telegram | Facebook
Oʻzbek tilining izohli lugʻati (1981) haqida faktlar
📙 "Oʻzbek tilining izohli lugʻati" — oʻzbek tilining ikki jildli izohli lugʻati. Bu lugʻat shu kungacha chiqarilgan eng keng koʻlamli oʻzbekcha izohli lugʻatlardan biridir. Uning chop etilishi oʻzbek lugʻatchiligi tarixida yangi bosqichni boshlab bergan. Lugʻat 1981-yil chop etilgan va kirill alifbosida yozilgan.
📌 Lugʻatga hozirgi oʻzbek adabiy tilida keng qoʻllaniladigan 60 000 soʻz va soʻz birikmalar, fan, texnika, sanʼat sohalariga oid atamalar, shevaga oid va eskicha soʻzlar kiritilgan. Lugʻatda soʻzlarning qoʻllanilishi oʻzbek adabiyoti va matbuotidan olingan misollar bilan dalillangan. Lugʻat Zokir Maʼrufov tahriri ostida tayyorlangan.
📚 2006-2008-yillarda „Oʻzbek tilining izohli lugʻati“dagi materiallardan foydalanib yangi besh jildli lugʻat chop etildi.
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
Kimyoga oid faktlar
✈️ 1. Zamonaviy samolyotning standart parvozini ta'minlash uchun taxminan 80 tonna kislorod kerak. Fotosintez paytida 40 ming gektar o'rmonda xuddi shu miqdordagi kislorod hosil bo'ladi.
💦 2. Bir litr dengiz suvida taxminan yigirma gramm tuz bor.
🧬 3. Bir zanjirdagi 100 million vodorod atomining uzunligi bir santimetrga teng.
🌊 4. Dunyo okeanining bir tonnasidan taxminan 7 mg oltin olish mumkin.
💧5. Inson tanasining taxminan 75% suvdan iborat.
🌐 Telegram | Facebook
Kimyoga oid faktlar
✈️ 1. Zamonaviy samolyotning standart parvozini ta'minlash uchun taxminan 80 tonna kislorod kerak. Fotosintez paytida 40 ming gektar o'rmonda xuddi shu miqdordagi kislorod hosil bo'ladi.
💦 2. Bir litr dengiz suvida taxminan yigirma gramm tuz bor.
🧬 3. Bir zanjirdagi 100 million vodorod atomining uzunligi bir santimetrga teng.
🌊 4. Dunyo okeanining bir tonnasidan taxminan 7 mg oltin olish mumkin.
💧5. Inson tanasining taxminan 75% suvdan iborat.
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
📘 Konstitutsiyalar haqida qiziqarli faktlar
✔️ 1. Ko‘pchilik dunyodagi ilk Konstitutsiya AQShda ishlab chiqilgan deb hisoblaydi, biroq bunday emas. Eng qadimgi Konstitutsiya Polshaga tegishli. U 1792 yilda qabul qilingan.
✔️2. Yevropa Ittifoqi Konstitutsiyasi ustida Yevropaning eng yetuk mutaxassislari ishlashgan. U 2004 yilning iyunida YeIning maxsus sammitida ma'qullangan. Hujjat darhol 20 ta tilga o‘girildi va dunyodagi eng keng va ko‘p tomonlama hujjatga aylandi. Biroq, ushbu hujjat umumyevropa fikrining paydo bo‘lishiga hissa qo‘sha olmadi. Yevropa mamlakatlari umummilliy referendumida yetarli ovoz to‘plolmadi.
✔️3. Ekvador tabiat huquqini Konstitutsiya bilan mustahkamlagan dunyodagi ilk mamlakatga aylangan.
🌐 Telegram | Facebook
📘 Konstitutsiyalar haqida qiziqarli faktlar
✔️ 1. Ko‘pchilik dunyodagi ilk Konstitutsiya AQShda ishlab chiqilgan deb hisoblaydi, biroq bunday emas. Eng qadimgi Konstitutsiya Polshaga tegishli. U 1792 yilda qabul qilingan.
✔️2. Yevropa Ittifoqi Konstitutsiyasi ustida Yevropaning eng yetuk mutaxassislari ishlashgan. U 2004 yilning iyunida YeIning maxsus sammitida ma'qullangan. Hujjat darhol 20 ta tilga o‘girildi va dunyodagi eng keng va ko‘p tomonlama hujjatga aylandi. Biroq, ushbu hujjat umumyevropa fikrining paydo bo‘lishiga hissa qo‘sha olmadi. Yevropa mamlakatlari umummilliy referendumida yetarli ovoz to‘plolmadi.
✔️3. Ekvador tabiat huquqini Konstitutsiya bilan mustahkamlagan dunyodagi ilk mamlakatga aylangan.
🌐 Telegram | Facebook
#Navroʼz_ayyomi
#Bu_fakt
🌿Navro'z haqida 5 fakt
1. Navro‘z paydo bo‘lganiga 5 ming yildan oshgan.
2. Navro‘z arafasida davlatlar o‘rtasidagi urushlar to‘xtagan, arazlagan insonlar yarashgan.
3. 2009-yil 30-sentabrda Navro‘z YuNESKO tomonidan nomoddiy madaniy meros ro‘yxatiga kiritilgan, 2010-yil 23-fevralda esa BMT Bosh Assambleyasining 64-sessiyasida 21-mart „Xalqaro Navro‘z kuni“ deb e’lon qilingan.
4. Navro‘z O‘zbekiston, Makedoniya, Albaniya va qo‘shni mamlakatlarda davlat bayrami deb tan olingan.
5. 1985-86-yillarda esa Navro‘z asosan O‘zbekistonda va boshqa mamlakatlarda “xavfli an’ana” sifatida ko‘rilgan. Afsuski, Suriyada haligacha Navro‘z bayramini nishonlash ta’qiqlangan.
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
🌿Navro'z haqida 5 fakt
1. Navro‘z paydo bo‘lganiga 5 ming yildan oshgan.
2. Navro‘z arafasida davlatlar o‘rtasidagi urushlar to‘xtagan, arazlagan insonlar yarashgan.
3. 2009-yil 30-sentabrda Navro‘z YuNESKO tomonidan nomoddiy madaniy meros ro‘yxatiga kiritilgan, 2010-yil 23-fevralda esa BMT Bosh Assambleyasining 64-sessiyasida 21-mart „Xalqaro Navro‘z kuni“ deb e’lon qilingan.
4. Navro‘z O‘zbekiston, Makedoniya, Albaniya va qo‘shni mamlakatlarda davlat bayrami deb tan olingan.
5. 1985-86-yillarda esa Navro‘z asosan O‘zbekistonda va boshqa mamlakatlarda “xavfli an’ana” sifatida ko‘rilgan. Afsuski, Suriyada haligacha Navro‘z bayramini nishonlash ta’qiqlangan.
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
🌍 Yildan yilga insonlar chet tillarini oʻrganish juda qiziqarli ekanligiga tobora koʻproq ishonch hosil qilishmoqda. Dunyoda, ekzotik ohangli yapon tilidan tortib romantik fransuzcha, juda koʻp goʻzal tillar mavjud.
❓Ammo biz tillarning oʻzlari haqida qanchalik bilamiz?
✅ Biz siz uchun dunyoning turli tillari haqida qiziqarli faktlarni toʻpladik!
✔️1. “Alifbo” soʻzi yunon alifbosining birinchi ikkita harfidan – alfa va beta harflaridan hosil boʻlgan.
✔️2. Dunyoda 7000 dan ortiq tillar mavjud, ammo dunyo aholisining yarmidan koʻpi jami 23 tildan foydalanadi.
✔️3. Birgina London aholisi 250 dan ortiq tilda gaplashadi.
✔️4. Ispan tili dunyodagi ikkinchi eng keng tarqalgan tildir.
✔️5. Chet tillarini oʻrganish xotirani yaxshilaydi va qarish jarayonini sekinlashtiradi.
🌐 Telegram | Facebook
🌍 Yildan yilga insonlar chet tillarini oʻrganish juda qiziqarli ekanligiga tobora koʻproq ishonch hosil qilishmoqda. Dunyoda, ekzotik ohangli yapon tilidan tortib romantik fransuzcha, juda koʻp goʻzal tillar mavjud.
❓Ammo biz tillarning oʻzlari haqida qanchalik bilamiz?
✅ Biz siz uchun dunyoning turli tillari haqida qiziqarli faktlarni toʻpladik!
✔️1. “Alifbo” soʻzi yunon alifbosining birinchi ikkita harfidan – alfa va beta harflaridan hosil boʻlgan.
✔️2. Dunyoda 7000 dan ortiq tillar mavjud, ammo dunyo aholisining yarmidan koʻpi jami 23 tildan foydalanadi.
✔️3. Birgina London aholisi 250 dan ortiq tilda gaplashadi.
✔️4. Ispan tili dunyodagi ikkinchi eng keng tarqalgan tildir.
✔️5. Chet tillarini oʻrganish xotirani yaxshilaydi va qarish jarayonini sekinlashtiradi.
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
Olimlar hayotidagi qiziqarli ma'lumotlar
✔️1. Mashhur olim Dmitriy Mendeleyev nafaqat kimyogar bo'lgan, balki u ensiklopediyalar uchun maqolalar ham yozgan.
✔️2. Kimyogar olim Meri XIX asrda odam qonida temir topilganligi tufayli mashhurlikka erishdi.
✔️3. Angliyalik olim Dalton noyob "ko'r-ko'rona" kasalligini aniqlagandan so'ng uning ilmiy izlanishlari hammaga ma'lum bo'ldi. Gap shundaki, olimning o'zi bu kasallikdan aziyat chekkan.
✔️4. Sofiya Kovalevskaya ota-onasining qashshoqligi tufayli buyuk matematik bo'ldi. Gap shundaki, ular devor qog'ozi o'rniga taniqli professorning ma'ruzalari varaqlarini devorlarga yopishtirishgan. Bu kichkina qizchani o'ziga tortadi. Fanga qiziqish uyg'otadi.
🌐 Telegram | Facebook
Olimlar hayotidagi qiziqarli ma'lumotlar
✔️1. Mashhur olim Dmitriy Mendeleyev nafaqat kimyogar bo'lgan, balki u ensiklopediyalar uchun maqolalar ham yozgan.
✔️2. Kimyogar olim Meri XIX asrda odam qonida temir topilganligi tufayli mashhurlikka erishdi.
✔️3. Angliyalik olim Dalton noyob "ko'r-ko'rona" kasalligini aniqlagandan so'ng uning ilmiy izlanishlari hammaga ma'lum bo'ldi. Gap shundaki, olimning o'zi bu kasallikdan aziyat chekkan.
✔️4. Sofiya Kovalevskaya ota-onasining qashshoqligi tufayli buyuk matematik bo'ldi. Gap shundaki, ular devor qog'ozi o'rniga taniqli professorning ma'ruzalari varaqlarini devorlarga yopishtirishgan. Bu kichkina qizchani o'ziga tortadi. Fanga qiziqish uyg'otadi.
🌐 Telegram | Facebook
#Bu_fakt
🫂 Buyuklar hayotidan
🟠 Ibn Sino 10 yoshidayoq Qurʼonni yod oʻqigan.
🟠 Beruniy “Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar” asarini 27 yoshida yozib tugatgan.
🟠 Hamid Olimjon 35 yoshida hayotdan koʻz yumgan va unga qadar buyuk shoir bo'lib tanila oldi.
🟠 Abdulla Qodiriy “Oʻtgan kunlar”ni 28 yoshida eʼlon qilgan.
🟠 Navoiy 10 yoshida sheʼrlari bilan tanilgan.
🟠 Bobur 12 yoshida podshoh boʻlgan.
🌐 Telegram | Facebook
🫂 Buyuklar hayotidan
🟠 Ibn Sino 10 yoshidayoq Qurʼonni yod oʻqigan.
🟠 Beruniy “Qadimgi xalqlardan qolgan yodgorliklar” asarini 27 yoshida yozib tugatgan.
🟠 Hamid Olimjon 35 yoshida hayotdan koʻz yumgan va unga qadar buyuk shoir bo'lib tanila oldi.
🟠 Abdulla Qodiriy “Oʻtgan kunlar”ni 28 yoshida eʼlon qilgan.
🟠 Navoiy 10 yoshida sheʼrlari bilan tanilgan.
🟠 Bobur 12 yoshida podshoh boʻlgan.
🌐 Telegram | Facebook