#bizning_shunday_ustozlarimiz_bor

🤔Nigora Yakubova Uchqo‘rg‘on tumanidagi ixtisoslashtirilgan maktabning oliy toifali kimyo fani o‘qituvchisi. 18 yillik tajribaga ega mahoratli ustoz darslarda interfaol usullar, kreativ yondashuvlar, zamonaviy ko‘nikmalar orqali mavzularni oson va tushunarli o‘rgatib, o‘zi yaratgan 250 dan ortiq ko‘rgazmali qurollardan mahorat bilan foydalanishi natijasida o‘quvchilarda o‘zlashtirish samaradorligining o‘sishiga erishmoqda.

Uning maqolalari AQSHdagi yuqori impakt faktorli jurnallarda chop etilib, respublika ilmiy – amaliy konferensiyalar ishtirokchisi hamdir.

Neytrallanish reaksiyalari: Kundalik hayotda qo‘llanilishi va namoyishli tajriba

Kimyo fanida kislotalar va asoslar bir-biri bilan reaksiyaga kirishib, neytrallanish deb ataluvchi jarayonni hosil qiladi. Bu reaksiyada kislota va asos o‘zaro ta’sirlashib, tuz va suv hosil qiladi. Neytrallanish reaksiyasi kimyoviy tenglama bilan quyidagicha ifodalanadi:

Kislota + Asos → Tuz + Suv

Bu jarayon kundalik hayotimizda tez-tez uchraydi, lekin biz ko‘pincha bunga e’tibor bermaymiz.

Kundalik hayotdagi misollar

✍️1. Sirka kislota va ichimlik sodasi

Uy sharoitida kichik kimyoviy tajriba o‘tkazish orqali neytrallanish reaksiyasini ko‘rish mumkin. Masalan, sirka (osh sirkasi – CH₃COOH) va ichimlik sodasi (natriy gidrokarbonat – NaHCO₃) o‘zaro ta’sirlashganda karbonat angidrid (CO₂) gazi ajraladi, bu esa ko‘piklanish va pufakchalar shaklida seziladi. Bu reaksiyada quyidagilar hosil bo‘ladi:

CH₃COOH + NaHCO₃ → CH₃COONa + CO₂ + H₂O

Bu jarayonda sirka kislota va soda neytrallanadi, natijada tuz (natriy asetat), suv va gaz hosil bo‘ladi. Ushbu tajriba bolalar uchun qiziqarli va o‘qituvchi uchun o‘quvchilarga tushunchani oson yetkazish vositasidir.

♾2. Limon va choy

Limon kislotasi (sitrik kislota) choyga qo‘shilganda, choyning achchiqligi pasayadi. Chunki choydagi tabiiy moddalarning bir qismi ishqoriy xususiyatga ega bo‘lib, limon kislotasi ularni neytrallaydi. Bu ham kundalik hayotdagi neytrallanish jarayonining oddiy misolidir.

Neytrallanish reaksiyalari nafaqat laboratoriyada, balki kundalik turmushimizda ham sodir bo‘ladi. Biz choyga limon solganimizda, oshxonada sirka va sodani aralashtirganimizda, aslida kimyoviy jarayonlar – neytrallanish reaksiyalari – yuz berayotganini ko‘rishimiz mumkin. Ushbu tajribalar o‘quvchilarda kimyo faniga qiziqishni oshiradi va fanni hayot bilan bog‘lashga xizmat qiladi.

Namangan viloyati maktabgacha va maktab ta’limi boshqarmasi Axborot xizmati

Bizni kuzating

Telegram | Facebook | Veb Sayt