‍ ✳️ این نوشته تاربخی نیست!

فارغ از جهت گیری ها، نقدها و صحت و سقم آن چه درباره دولت #مصدق گفته می شود محتوای برخی جراید بعد از #کودتای_28_مرداد عجیب پر از کینه، دشمنی و عداوت بود و از صفحه یک این مطبوعات خون به صورت مخاطب شتک میزد.

به تیترهای صفحه نخست #نبرد_ملت ۲۹ مرداد ۱۳۳۲ دقت کنید، خون، اعدام، گلوله و ...

‼️ سربازان «جهاد مقدس»! ملت تشنه خون است

‼️ آتش خشم و غضب ملت مسلمان و ضد اجنبی ما جز با ریختن خون دشمنان دین و وطن و ناموس جاسوسان کمونیزم و عمال بیشرم اجنبی خاموش نخواهد شد

‼️ اگر حکومت انقلابی سرلشکر زاهدی کمترین ارفاقی نسبت به جاسوسان و جنایتکاران بنماید بزرگترین خیانت را بدین خلق و وطن نموده است

‼️گلوله، گلوله! تنها پاداش جاسوسان و وطن فروشان است

‼️ لکه های ننگ را با خون بشوئیم

‼️فواحش سرگردان؛ بردگان نانجیب بیگانه و جاسوسان مهدور الدم خارجی در سرزمین وطن اسلامی ما حق حیات ندارند

‼️پرچم فاتح و پرافتخار حزب پیروزمند خلق در میان خون و آتش برافراشته شد

کافی است به صفحات سلطنت طلب های منتظر براندازی که چهل و اندی سال است منتظرند مراجعه کنید، آن ها نیز تشنه خون هستند و در انتظار تیغ و گلوی آماده برای بریدن!

به راستی چرا، روانشناس نیستم ولی مطمئن هستم که دانشمندان رواتشناس و روانکاو بایستی دلیلی برای این تشنه خون بودن بسیاری از ما و راه های درمان آن داشته باشند.

@oldnewspaper

‍ ‍ ✳️ نخست وزیری که از ترس عقرب به مار غاشیه پناه برد!

#سیدروح_الله_امین_آبادی

نوشته شده برای #مجله_مجازی_واو

مهر ماه ۱۳۳۰، مصدق نخست‌وزیر وقت در صدر هیئتی برای شرکت در جلسه شورای امنیت سازمان ملل و همچنین مذاکره با مقامات امریکا به نیویورک می رود، تصویر پیوست به تاریخ ۱۷ اکتبر ۱۹۵۱ / ۲۴ مهر ۱۳۳۰ مصدق را قبل از شروع جلسه شورای امنیت هنگام گفت و گو با ارنست گروس سفیر امریکا نشان می دهد، مشخص نیست که گروس به مصدق چه گفته و یا بر عکس که چنین نخست وزیر وقت ایران که برای احقاق حقوق ایران به امریکا رفته بود چنین قهقهه می زند ولی نگاهی به اسناد آن روزها نشان می دهد که مصدق علیرغم این بگو و بخندها با دستانی خالی به وطن برگشته بود!

«روزنامه داد» ۲۳ آبان ۱۳۳۰ و در ستون «آخرین خبر» می نویسد: مصدق نخست‌وزیر ایران ضمن نطق در کلوپ مطبوعات ملی آمریکا اعلام کرد که چون مسئله نفت به وسیله انجام مذاکرات مستقیم هنوز حل نشده و با در نظر گرفتن وعده‌های قبلی مقامات آمریکا دائر به کمک اداره همکاری اقتصادی آمریکا به ایران اینجانب تصمیم گرفتم که از دولت آمریکا تقاضای وام کنم.
مصدق در نطق خود به دشمنی‌های انگلیس ‌اشاره و به زعم خود می‌خواهد برای عبور از این دشمنی آمریکا به داد او برسد و «از اینکه دولت آمریکا به ایران کمک اقتصادی ننموده گله کرده و می‌گوید مقامات آمریکایی پس از جنگ به ما وعده کمک اقتصادی داده بودند ولی تاکنون به نحو اکمل این وعده‌ها را انجام ندادند.»

مطبوعات امریکا نیز ۲۱ نوامبر ۱۹۵۱ حروف درشت خبر قطع کامل مذاکرات نفت را منتشر و به عنوان نمونه واشنگتن پست می نویسد: «تراژدی تهران یک بار دیگر در واشنگتن تکرار شد. مذاکرات آمریکا با نخست‌وزیر ایران قطع و مصدق دست خالی به ایران مراجعت کرد.»

اسناد نشان دهنده آن است که #مصدق هنگام تسلیم یکی از نامه‌های خود که خطاب به #ترومن رئیس‌جمهور وقت امریکا نوشته شده بود به #هندرسون سفیر امریکا، گفته بود: «ایران گدایی هدیه و بخشش نمی‌کند؛ [بلکه] فقط از دوست خود وام می‌خواهد. اگر امریکا مایل باشد، ایران آماده و علاقمند است در ازای کمک آمریکا، تمام نفتی را که درحال‌حاضر موجود دارد، با پنجاه‌درصد تخفیف به آمریکا بفروشد.»

ترومن به مصدق جواب مساعد نمی دهد و پس از او نخست وزیر وقت ایران دست به دامن «آیزنهاور» رئیس جمهور جدید می شود، پاسخ #آیزنهاور نیز مصدق را مایوس می کند، روزنامه سوئیسی «لاسویس» طی گزارشی که مجله «خواندنی ها» دوم اسفند ۱۳۳۱ آن را بازنشر می کند می نویسد: تا قبل از روی کارآمدن دولت فعلی آمریکا، در تهران امید و انتظار زیادی نسبت به روش آینده این دولت وجود داشت. هندرسن سفیر آمریکا در تهران هنوز سعی می کند این امید و انتظار از میان نرود، ولی دکتر مصدق مأیوس شده است و دیگر امیدی به حل مسأله نفت توسط دولت جدید آمریکا ندارد...»

مصدق مایوس، از حمایت امریکا هنوز ناامید نشده بود و این ناامیدی از بیگانه و کمک های او زمانی محقق شد که دیگر دیر شده بود، امریکا که به زعم مصدق می توانست در مقابل انگلیس و دست درازی های او به اموال ایران دولت او را یاری کند با همکاری لندن و در یک کودتا نخست وزیر ایران را برکنار و شاه را به قدرت بر می گرداند.

حکایت مصدق، حکایت مردی است که از ترس عقرب به مار غاشیه پناه برد و همه چیز را از دست داد!

instagram.com/seyedrohollahaminabadi

@oldnewspaper

#مادلین_آلبرایت ، وزیر خارجه پیشین آمریکا امروز چهارشنبه در ۸۴ سالگی به علت ابتلا به سرطان درگذشت. وی نخستین وزیر خارجه زن تاریخ ایالات متحده بود. او اولین مقام رسمی آمریکایی بود که ۲۶ اسفند ۱۳۷۸ به نقش ایالات متحده در سقوط دولت دکتر محمد #مصدق اذعان کرد و گفت: «در سال ۱۹۵۳، آمریکا نقش بارزی در سرنگونی نخست‌وزیر مردمی ایران، یعنی دکتر محمد مصدق داشت. دولت #آیزنهاور در آن زمان چنین می‌پنداشت که اعمالش به دلایل استراتژیک موجه است. اما این کودتا، آشکارا به تحول سیاسی ایران ضربه وارد کرد و اکنون می‌توان به سادگی دریافت که چرا بسیاری از ایرانیان از این دخالت آمریکا در امور داخلی‌شان خشمگین هستند.»

متن از : #تاریخ_ایرانی
عکس از : مجموعه آرشیو تصاویر تاریخی
@seyedrohollahaminabadi

@oldnewspaper

✳️ پانزده شهریور 1330 دولت انگلیس اعلام کرد اگر ایران اقدام به اخراج کارشناسان انگلیسی از آبادان کند و یا پروانه اقامت آنها را لغو کند، بیدرنگ برای دفاع از آنها مداخله نظامی خواهد کرد.

در عکس پیوست کارکنان شرکت نفت انگلیس دیده می شدند که به دنبال اخراج از ایران در فرودگاه لندن از هواپیما در حال پیاده شدن هستند.

هر چند #مصدق پیشنهاد کرده بود که این افراد به استخدام دولت ایران درآیند ولی انگلیس این پیشنهاد را نپذیرفت، جنگی رخ نداد ولی لندن و واشنگتن با همکاری هم در #عملیات_آژاکس و با #کودتای_28_مرداد دولت مصدق را سرنگون کردند!

@oldnewspaper

‍ ✳️ روزی که سفیر انگلیس به ایران آمد و مصدق به زندان رفت/ مامور جدا سازی بحرین از ایران که بود؟!


‼️ به مناسبت سالگرد معرفی #دنیس_رایت به عنوان کاردار سفارت انگلیس در ایران در 30 آذر 1332

پس از سرنگونی دولت #مصدق فرصت برای برقراری مجدد روابط دیپلماتیک میان ایران و انگلیس برقرار شد. #آنتونی_ایدن در مجلس عوام انگلیس تجدید مناسبات میان دو کشور را گامی مهم و اساسی در حل مسئله نفت عنوان می‌کرد و #ملکه_انگلیس نیز در مراسم افتتاح پارلمان آن کشور در 12 آبان 1332 اظهار کرد: «دولت من امیدوار است مناسبات دوستانه‌ای را که از قدیم‌الایام بین دو کشور وجود داشته است دوباره تجدید نماید». سرانجام اعلامیه مشترک تجدید روابط در 16 آذر 1332 منتشر شد که تصمیم دولت را به مبادله بدون تأخیر سفیر اعلام داشت.

کاتالیزوری که این مهم را در ایران انجام داد و سفارت انگلیس را مجددا بازگشایی کرد کسی جز سر #دنیس_رایت نبود. 30 آذر 1332 همزمان با محکومیت #مصدق به سه سال زندان که به حصر و حبس ابد وی منتهی گردید دنیس رایت نیز به عنوان کاردار سفارت انگلیس در ایران معرفی شد.

نخستین مسئله‌ای که دنیس رایت در نخستین مأموریتش به ایران با آن روبه‌رو بود نحوه حل و فصل معادله پیچیده نفت بود که البته پیش از این تصمیم گرفته شده بود در قالب #کنسرسیوم این مسئله نهایی شود و شاه ایران در آن دخیل نبود.

بازگشایی سفارت مهم‌ترین مأموریت سر دنیس رایت در ایران بود و وی سال بعد با رسیدن استیونس، سفیر جدید بریتانیا در ایران، امور مربوط به سفارت را به وی تحویل داد و خود به #لندن بازگشت. وی سپس به دلیل مأموریت‌های سیاسی کوتاه‌مدت به کشورهایی همچون #رومانی ، #ترکیه و یوگسلاوی و برخی کشورهای متحد ایالات متحده آمریکا اعزام شد، اما در نهایت در سال ۱۹۵۹ به عنوان سفیر بریتانیا در اتیوپی منصوب گردید و تا سال ۱۹۶۳ عهده‌دار این سمت در کشور آفریقایی اتیوپی (#حبشه ) بود.

❌ بازگشت به ایران در ۱۹۶۳

مأموریت جدید سر دنیس رایت در ایران از سال ۱۹۶۳ آغاز شد. این مأموریت دو تفاوت عمده با مأموریت نخست داشت: اولا وی ارتقای مقام یافته بود و در سفر جدید دیگر کاردار سفارت نبود، بلکه به عنوان #سفیر_انگلیس در ایران منصوب شده بود و از سوی دیگر مدت زمان حضورش مانند دوره ابتدایی، کوتاه‌مدت نبود و قریب به هشت سال در ایران ماندگار شد.

یکی از مسائل مهم دوره دوم مأموریت دنیس رایت در ایران مسئله #بحرین بود که #استان_چهاردهم_ایران محسوب می‌شد و در مجلس شورای ملی نیز دو نماینده از این استان ایران حضور داشتند. در سال ۱۹۶۷ انگلستان اعلام می‌کند که قصد پایان دادن به حضور خود در خلیج فارس را دارد و ترجیح می‌دهد قبل از خروج تعدادی امیرنشین از جمله امارات و بحرین را تشکیل دهد؛ اقدامی که با مخالفت #محمدرضا_پهلوی روبه‌رو می‌شود، اما دنیس رایت در اقناع شاه به انجام دادن مذاکرات در مورد بحرین از طریق سازمان ملل نقشی اساسی ایفا می‌کند.

دنیس رایت در این زمینه حتی در سنت موریس با محمدرضا پهلوی مذاکراتی خصوصی انجام می‌دهد. بدین ترتیب زمانی که شاه برای اسکی به آنجا مراجعه کرده بود، رایت به مذاکره با شاه می‌پردازد و در نهایت متنی را تنظیم می‌کند که به تأیید شاه می‌رسد. همین متن را به سازمان ملل ارائه می‌کنند و در نهایت به گفته دنیس رایت غائله بحرین حل می‌شود.

دنیس رایت بعد از حدود هشت سال، در سال ۱۹۷۱، یعنی هشت سال قبل از پیروزی انقلاب ، از ایران خارج گردید، اما این پایان پیوند وی با ایران نبود؛ رایت از دو طریق همواره با ایرانیان ارتباط داشت: یکی نگارش دو کتاب «ایرانیان در میان انگلیسی‌ها» و «انگلیسی‌ها در میان ایرانیان» و دیگری اتفاقاتی که پس از انقلاب ایران با محوریت وی رخ داد.

براساس اسناد تاریخی، وی پس از انقلاب اسلامی با نام و شکل مخفیانه از سوی #مارگارت_تاچر به #باهاما ، محل استقرار محمدرضا پهلوی پس از خروج از ایران، مراجعه می‌کند و نظر دولت متبوعش را در مورد اینکه به مصلحت نیست که وی به انگلیس سفر کند به اطلاع این شاه مخلوع می‌رساند؛ در واقع پایان کار دنیس رایت در مورد ایران را باید در وقایع مربوط به پس از ۱۹۷۹ جست و نه لزوما در سال ۱۹۷۱ که وی ایران را ترک کرد.

#شرح_عکس

محمدرضا پهلوی در حال دست دادن با سر دنیس رایت، سفیر انگلیس، در ایوان سالن تئاتر نصر


منبع: مقالات منتشر شده در سایت #پژوهشکده_تاریخ_معاصر


@oldnewspaper

‍ ✳️ روزنامه نگاران هواشناس!

#عباس_مسعودی موسس #روزنامه_اطلاعات که در خرداد ۱۳۵۳ مورد غضب شاه قرار می گیرد و در دفتر کار خود سکته کرده و از دنیا می رود در #اسناد_ساواک با خصوصیات جالبی توصیف می شود.

۲۶ دی ۱۳۴۵ #امیرعباس_هویدا با حضور در #مجلس_سنا #اردشیر_زاهدی را به عنوان وزیر خارجه معرفی می کند، گزارشگر #ساواک چنین گزارش می دهد: طبق اطلاع سناتور عباس مسعودی به خبرنگار روزنامه خود اظهار داشته که اظهارات آقای نخست وزیر را هنگام معرفی وزیر امور خارجه جدید به طور خیلی خلاصه تهیه و چاپ نماید.

در "نظریه منبع" این سند می خوانیم: سناتور عباس مسعودی در زمان سفارت اردشیر زاهدی در لندن نظریاتی داشته که از طریق اردشیر زاهدی برآورده نشده لذا روی همین اصل روابط فی ما بین آنها تیره شده است لکن در چند روز گذشته از آرام سفیر جدید ایران در لندن در روزنامه اطلاعات تجلیل زیاد شده است و این دلیل آن می تواند باشد که مسعودی می خواهد وسیله سفیر جدید نظریات خود را تأمین نماید.

ساواک در سند بیوگرافی مسعودی آورده است: "او فردی متخصص در فن، اهل زد و بند، خوش مشرب، محافظه کار، حقه باز، هنرهای هزار رنگ، جاسوس صفت، علاقه مند به افزایش ثروت، غیرقابل اعتماد و مورد تنفر عامه مردم می باشد. نامبرده با تمام حوادث بعد از دهه بیست سازش داشته، نوکر #رضاشاه بود و با مخالفین او نیز نزدیک بود. در سال ۱۳۲۰ پس از حادثه سوم شهریور سلسله مقالاتی بر علیه رضاشاه نوشت. در سال ۱۳۲۱ در ماجرای ۱۷ آذر برعلیه #قوام_السلطنه شرکت کرد و پس از ۱۷ سال برای اولین بار روزنامه او توقیف شد و به زندان افتاد. از اواسط سال ۱۳۲۰ روزنامه او طرفدار #مصدق شد و در ۲۵ مرداد سال ۱۳۳۲ ، شدیدترین حملات برعلیه شاه و حکومت را انجام داد. با #حزب_توده ، حزب اراده ملی و هر سیاست و گروهی نزدیک بود و سازش می کرد.

بعد از وارد شدن به امور روزنامه نگاری به سیاست انگلستان نزدیک شد و ترقی کرد و با عامیون نزدیک شد مسعودی عضو جمعیت #فراماسونری لژ ایران و از افراد مؤثر در تشکیل #کلوپ_روتاری و عضو کلوپ تهران بود."

در میان روزنامه نگاران چنین افرادی زیاد دیده می شود، افرادی که همواره به دنبال تشخیص جهت وزش باد و منافع شخصی هستند، کافی است که آرشیو مطبوعات را در اختیار داشته باشید و افت و خیز مواضع اشخاص را در برهه های حساس رصد کنید.

#شرح_عکس

عباس مسعودی (۱۳۵۳ - ۱۲۷۴) (نفر دوم از راست)، روزنامه‌نگار، سیاست‌مدار، سناتور و پایه‌گذار روزنامه اطلاعات، در دوره #محمدرضا_پهلوی

@seyedrohollahaminabadi
@oldnewspaper

❌ گام به گام با کودتای 28 مرداد 1332 به روایت جراید آن روزها – 1
#باختر_امروز ، #25_مرداد_1332
به قلم دکتر #حسین_فاطمی ؛ این دربار شاهنشاهی روی دربار سیاه فاروق را سفید کرد/ قرار بود ساعت 5 صبح امروز #مصدق ، فاطمی و ریاحی را اعدام کنند/ متهمین در دادگاه صحرایی محاکمه می شوند/ جالب ترین و دقیق ترین گزارشات درباره کودتای دیشب/ امروز مجلس هفدهم منحل شد/ اخبار مربوط به کودتای گارد شاهنشاهی در سراسر جهان به عنوان مهم ترین خبر روز منتشر شده است

@oldnewspaper

گام به گام با کودتای 28 مرداد 1332 به روایت جراید آن روزها – 2
#داد ، #25_مرداد_1332 ؛

لیست انتخابات دوره هیجدهم آیا از طرف مشاورین نزدیک نخست وزیر تهیه می شود/ پای شاه را به میان کشیدند/ آیا #مصدق مصوبات مجلس سنا را به رسمیت می شناسد؟ یا مجلس هفدهم را منحل شده می داند؟ / موافقین و مخالفین دولت هر یک صفوف خود را جداگانه مجهز می کنند/ رفراندوم دکتر مصدق در ایران در نوع خود بی نظیر بود/ چند قدمی به سقوط مصدق در مجلس نمانده بود که دکتر مصدق پیشدستی کرده مجلس را از کار انداخت/ در هیچ رفراندومی دیده نشده که رای علنی باشد و رای دهنده نام و نشان و محل اقامت خود را هم تعیین کند!

@oldnewspaper

گام به گام با کودتای 28 مرداد 1332 به روایت جراید آن روزها – 3
#شجاعت ، #25_مرداد_1332
چگونه کودتای نظامی که قرار بود یک ساعت بعد از نیمه شب جمعه انجام شود عقیم ماند/ دکتر #مصدق یک بار دیگر فریاد ملت را نشنیده گرفت/ تشکیل مجلس موسسان مفهومی جز میدان دادن به توطئه های دربار ندارد/ توطئه گران باید بیدرنگ دستگیر و محکوم به اعدام شوند

@oldnewspaper