تاریخ روایی ایران
1.52K subscribers
367 photos
55 videos
13 files
506 links
🍃
بازنگری در تاریخ قلمرو میانی

بررسی بازه زمانی پیش از عصر آهن،
و نقد عنوان مرسوم «پیش از تاریخ».

در حال تبدیل به اندیشکده (مرکز ملی مطالعات تاریخی)

تماس با مدير:
@mehrdad_1166
Download Telegram
🍃
هویت ایرانی

ایران از نظر هویتی، سرزمین متکثری نیست. بلکه واقعیات تاریخی نشان می‌دهد که ایرانیان جمعیتی همگن با ریشه‌ای مشترک در دل تاریخ این فلات هستند.
این همگنی نه صرفا بر اساس تبار، بلکه بر پایۀ تمدن مشترک و فرهنگ و زبانی تاریخی شکل گرفته است.

۱. ایران، تمدنی پیوسته
واژۀ قوم، بار معنایی تقسیم‌کننده دارد. اما ایرانیان در طول تاریخ، در ساخت تمدنی یکپارچه مشارکت داشته‌اند.

۲. تنوع سرزمینی، نه هویتی
بافت جغرافیایی فلات ایران منجر به شیوه‌های زندگی گوناگونی شده، اما این تفاوت در سبک زندگی است، نه هویت. چرا که ایرانیان میراث فرهنگی، تاریخ و نظام معنایی مشترکی دارند.

۳. نژاد آریایی، افسانه‌ای بی‌پایه
مطالعات ژنتیکی اثبات کرده که مهاجرت جمعیتی موسوم به آریایی از سرزمین‌های شمالی به فلات ایران، بی‌اساس است.

نتیجه
ایران، واحدی تمدنی
هویت ایرانی نه بر اساس نژاد یا قومیت، بلکه بر تمدن و زبان مشترک و تاریخ پیوسته استوار است. این هویت، محصول هزاران سال ادغام گروه‌های انسانی در فلات ایران است. بنابراین، به جای تأکید بر چندقومیتی یا نژادگرایی، باید بر یکپارچگی تمدنی ایران تأکید کرد.

#هویت

@oldhistor
👏104😇3
تاریخ روایی ایران
🍃 میتولوژی، باری کج بر دوش استوره مهرداد ایران‌مهر در مملکت گل و بلبلی که همیشه از زمین به آسمان می‌بارد، معانی و مفاهیم گوناگون نیز می‌تواند همینطور دلبخواه بر دوش این کلمه و آن واژه سوار شود. مثال هم کم نیست، یکی واژۀ «دموکراسی» که حتی خود غربی‌های جدید…
🍃
تفاوت افسانه و استوره

مهرداد ایران‌مهر

۱. منشأ و کارکرد:
- افسانه: ریشه در باورهای دینی/کیهانی دارد (مثل آفرینش)
- استوره: ریشه در رویدادهای تاریخی دور به لحاظ زمانی دارد (مثل استورۀ کیخسرو)

۲. زمان و مکان:
- افسانه: در زمان و مکانی نامشخص رخ می‌دهد (ازلی/ابدی)
- استوره: در چارچوبی تاریخی و مشخص قرار می‌گیرد

۳. شخصیت‌ها:
- افسانه: خدایان و موجودات فوق‌طبیعی
- استوره: انسان‌های معمولی با ویژگی‌های غلو شده

۴. هدف:
- افسانه: تبیین جهان و مفاهیم وجودی
- استوره: شناخت رویدادی در دوران کهن

۵. مثال ایرانی:
- افسانه: آفرینش هزاره‌ها
- استوره: جمشید و نوروز (تبیین آغاز بهار)...

#افسانه #استوره
#Myth #Legend

@oldhistor

دنبالۀ نوشتار👇 (مهم)
https://irane-ayandeh.blogsky.com/1404/03/14/post-402/
👏7🕊1
تاریخ روایی ایران
🍃 کوروش، که همان کیخسرو نیست مهرداد ایران‌مهر -نام کوروش در استوانهٔ خط میخی بابلی (اکدی نو)، کتیبهٔ بیستون داریوش، سالنامهٔ نبونید و کتیبهٔ کاخ پاسارگاد ثبت شده است. -تواریخ یونانی مانند هرودت، کتزیاس و گزنفون در زبان یونانی آن را «کورُس» می‌گفته‌اند، که…
کوروش و کیخسرو.pdf
835.4 KB
🍃
کوروش، که همان کیخسرو نیست
مهرداد ایرانمهر

فهرست:
پیشگفتار
فصل نخست: کیخسرو در اسناد کهن
فصل دوم: کوروش در آثارالباقیه
-١روش تحقیق بیرونی
-۲شاهان بابل
-١-۲ملوک کلده
-۲-۲تطبیق دو جدول
-۳هخامنشیان در جدول بیرونی
-۴نام کوروش در اسناد دیگر
فصل سوم: نوع نگاه به اسناد
منابع

#کوروش #کیخسرو

@oldhistor
👏1
🍃
هاماوران
مسیری که کاوس از نیمروز سیستان تا هاماوران طی کرد.

سپه را ز هامون به دریا کشید
بدان سو کجا دشمن آمد پدید
بی‌اندازه کشتی و زورق بساخت
برآشفت و بر آب لشکر نشاخت
همانا که فرسنگ بودی هزار
اگر پای با راه کردی شمار
همی راند تا در میان سه شهر
ز گیتی برین گونه جویند بهر
به دست چپش مصر و بربر به راست
زره در میانه، بر آن سو که خواست
به پیش اندرون شهر هاماوران
به هر کشوری در سپاهی گران

#کاوس #هاماوران

@oldhistor
👏7
تاریخ روایی ایران
🍃 هاماوران مسیری که کاوس از نیمروز سیستان تا هاماوران طی کرد. سپه را ز هامون به دریا کشید بدان سو کجا دشمن آمد پدید بی‌اندازه کشتی و زورق بساخت برآشفت و بر آب لشکر نشاخت همانا که فرسنگ بودی هزار اگر پای با راه کردی شمار همی راند تا در میان سه شهر ز گیتی برین…
🍃

با توجه به ابیات مورد بحث و تحلیل جغرافیایی، به نظر می‌رسد توصیف مسیر لشگرکشی کاوس در شاهنامه به منطقۀ شرق آفریقا اشاره دارد.

۱. موقعیت مصر و بربر در نقشه‌های باستانی
- مصر در سمت چپ و بربر (فلسطین و شام) در سمت راست قرار می‌گیرد.
- اگر لشگر روی آب باشد (دریای سرخ)، روبروی آن منطقۀ هاماوران سرزمینی در شاخ آفریقا (مثل اتیوپی یا سومالی) یا حتی منطقۀ نوبیا در جنوب مصر (سرچشمه‌های نیل) باشد.

۲. هاماوران در شاهنامه
- اگرچه در برخی متون هاماوران با یمن مرتبط دانسته شده، اما شاهنامه همیشه از نام‌های مستقیم استفاده کرده است.
- در داستان کاوس، هاماوران اشاره به سرزمینی در آفریقا دارد، چرا که:
- مسیر حرکت از دریا (احتمالاً دریای سرخ) و موقعیت مصر و بربر، منطقۀ جنوب مصر یا نوبه را پیشنهاد می‌دهد.
- در منابع تاریخی، ایرانیان با مناطق آفریقایی مانند مصر فرازین و نوبه در ارتباط بوده‌اند.

۳. توجیه مسیر با تفسیر "زره = دریا"
- این بیت‌ها مسیر زیر را توصیف می‌کنند:
الف. حرکت از هامون (ایران مرکزی) به سمت دریا (دریای مکران).
ب. عبور از دریا و رسیدن به منطقۀ میان سه شهر که شامل:
- چپ: مصر (غرب)
- راست: بربر (شرق، شرق مدیترانه و شمال آفریقا)
- میانه: دریا (زره)
ج. مقصد نهایی: هاماوران که در اینجا می‌تواند حبشه یا سودان باشد، نه یمن.

۴. نقشۀ احتمالی
هامون (ایران) → دریای مکران/سرخ → [مصر (چپ) + بربر (راست) + دریا (میان)] → هاماوران (شاخ آفریقا)`

نتیجه‌گیری:
به احتمال قوی، هاماوران در این ابیات منطقه‌ای در آفریقا است که موقعیت آن با توجه به جایگاه مصر و بربر، منطقۀ جنوبی‌تر مانند جنوب مصر یا نوبه را پیشنهاد می‌دهد.

*سرزمین‌های کوش (کاسی) و مذای (ماد) در سرچشمه‌های نیل، حاصل همین ارتباطات بوده است. تمدن نخستین مصر (نقاده/پیش‌دودمانی) از جنوب آن آغاز شد.
*در زمان این رویداد، سه دریاچۀ میانی فلات پرآب بوده است.

#کاوس #هاماوران

@oldhistor
🕊41
تاریخ روایی ایران
پرسشی برای باورمندان به فرضیه کوچ،
آریاها از کجا و کی به فلات ایران آمده‌اند؟
🍃
میزان مقبولیت یک فرضیه

معمولا حدود ۳۰ درصد بازدیدکنندگان نظرسنجی‌ها، در آن شرکت می‌کنند. اما در اینجا، حدود کمتر از ۱۵ درصد بازدیدکنندگان شرکت کرده‌اند.
این یعنی اینکه، دستکم نیمی از بازدیدکنندگان اساسا خود را مخاطب این نظرسنجی (باورمندان به فرضیۀ کوچ) ندانسته‌اند. از تعدادی هم که شرکت کرده‌اند، حدود ۳۰ درصد اعتقادی به ورود جمعیتی از شمال به فلات ندارند و فقط درگیر ترفند ورود زبانی (گزینۀ آخر) شده‌اند.

جالب‌تر از همه، همان اقلیتی هم که باورمند به کوچ هستند، خود هزار فرقه‌اند؛ و به اندازه‌های مختلف ۷ تا ۱۶ درصد، به ده مکان و صد زمان به عنوان مبدا مکانی و زمانی کوچ باور داشته و نظر داده و هیچکدام هم بر سر یک مبدا و یک زمان مشخص برای این کوچ فرضی، هم‌رای و هم‌نظر نیستند.

#فرض_منسوخ
@oldhistor
👏3
تاریخ روایی ایران
🍃 یکتاپرستی مزیّت نیست مهرداد ایران‌مهر خارج از مباحث عقیدتی، گروهی زرتشت را دعوت‌کننده به یکتاپرستی و گروهی نیز به ثنویت می‌دانند. اما امروزه چنین جا افتاده است که ایرانیان نخستین یکتاپرستان جهان بوده‌اند!، و عامل آن را هم زرتشت فرض می‌کنند. اکنون پرسش…
🍃
کوروش، یکتاپرست نبود

مهرداد ایران‌مهر
کوروش بزرگ، بر خلاف تصور رایج، یکتاپرست نبود. او به عنوان فرمانروای هخامنشی، در چارچوب یک نظام چندخدایی عمل می‌کرد. حتی در منشور کوروش، او از حمایت «همۀ ایزدان» سخن می‌گوید، نه فقط یک خدا.

در باورهای زرتشتی نیز ردپای چندخدایی دیده می‌شود. پس ادعای یکتاپرستی کوروش بیشتر ناشی از تفسیرهای معاصر یا تمایل به همخوان کردن او با ادیان دیگر است، نه واقعیت تاریخی.
تاریخ را نباید برای اثبات باورهای امروزی تحریف کرد. بزرگی کوروش، در تسامح، نوع مدیریت و احترام به حقوق انسان‌ها بود، نه تعداد خدایانی که می‌پرستید.

#کوروش
@oldhistor
10👏3😇2
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🍃

۷۰ تا ۹۰ درصد محتوای ژنی مردم ایران، به پیش از عصر نوسنگی بازمی‌گردد.

#نوسنگی
@oldhistor
👏9
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🍃
آزمایش نیاکان یک ایرانی اهل لرستان

۹۶ درصد فلات ایران
۲ درصد آسیای خرد و جزایر اژه
۲ درصد آسیای مرکزی

همپوشان با مرزهای هخامنشی


#تبارشناسی

@oldhistor
10
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🍃

انسان از نسل میمون‌ها نیست، بلکه با آن‌ها خویشاوند است. هر دو از یک نیای مشترک تکامل یافته‌اند.

یکی از بزرگترین پشتوانه‌های تکامل، تشابه ژنتیکی بالای اعضای یک گونه است. تشابه انسان با،
شامپانزه‌ها: ۹۸.۸ درصد
بونوبوها: ۹۸.۷ درصد
گوریل‌ها: ۹۸.۴ درصد
اورانگوتان‌ها: ۹۷ درصد

شگرف‌تر از آن، تشابه ژنتیکی میان انسان و جاندارانی همچون گربه‌سانان در حدود ۹۰ درصد و موش‌ها حدود ۹۴ درصد است.

Source and credits:
Richard Dawkins Foundation Via YouTube


#زیست #تکامل

@oldhistor
👏5
تاریخ روایی ایران
🍃 تیرگان بزرگ، مهرگان بزرگ ایرانیان از دیرباز، سال را به چهار گاه‌اَنبار (فصل) بخش نموده و ویژگی‌هایی برای هر یک برمی‌شمردند، که امروزه نیز کمابیش از سوی همۀ جهان به همان سان به کار برده می‌شود. از آن گونه، بهار (وهار) دانستنِ بخشی از سال، که میان برابری…
🍃
روز دماوند؟

مهرداد ایران‌مهر
تیرگان بزرگ و پرتاب تیر آرش از فراز دماوند، همگی در بلندترین روز سال (یکم تیر) رخ داده است.

جشن تیرگان کوچک یعنی دهم تیرماه را گروهی با ابداعات من‌درآوردی به ۱۳ تیر برده و با نفوذ در وزارت کشور دورۀ احمدی‌نژاد در تقویم کشور چپاندند!

۱۳ تیر در گاهشمار نو، مسخره‌ترین و بی‌معناترین روز برای عنوان بزرگداشت دماوند است. دماوند عزیز است و سرفراز، اما با تاریخ و گاهشمار، بازی‌های سیاسی نکنید.
مردم بی‌خبر نمی‌دانند موضوع چیست و در این روز برای هم شادباش می‌فرستند. اما گناهش به گردن همان گروه کم‌سواد و بانفوذ است که خود را ملی‌گرا می‌نامد، اما با بدعت‌هایی حقیر، تیشه بر ریشۀ یادمان‌های ملی می‌زند.

#تیرگان

@oldhistor
🕊3
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🍃
مشکل از کتب درسی ما شروع شد

یعنی و در اصل زمانی که دروغ کوچ از سیبری در آن چپانده شد. این حضرات حتی همین امروز هم که پیروان «فرضیۀ استپ» نیز دست از آسیای میانه شسته‌اند، همچنان به سیاق افکار ۲۰ سال پیش خود، در حال و هوای کوچ عده‌ای موسوم به آریایی از آسیای میانه به ایران به سر می‌برند.
در دنباله، از آن سوی بام افتاده و نئاندرتال‌های ۴۰۰ هزار ساله و انسان‌های راست‌قامت ۲ میلیون ساله را نیز ایرانی به شمار می‌آورند!

حامد وحدتی نسب و مهرداد ملک‌زاده، یک دوست دیگر هم دارند که کامیار عبدی است. او در نشست مناظرۀ شهریور ۱۳۹۰ و وقتی نتوانست تفاوتی منطقی میان آریایی‌های ادعایی و بومیان فرضی فلات ایران قائل شود، در پاسخ بنده ( #مهرداد_ایران‌مهر ) گفت: اینجا را ببینید
اینکه جبرا و برای ماله کشیدن بر موضوع کوچ از سرزمین‌های شمالی، ناچار ایلام را نیز به عنوان سرزمینی ایرانی می‌پذیرند، برای این است.

@oldhistor
👏2
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🍃
اهمیت هویت تاریخی

در جهانی که تلاش می‌کند برای خود پیشینه بسازد، انکار پیشینۀ ما چه معنایی دارد؟

#رشید_کاکاوند

@oldhistor
👏41
تاریخ روایی ایران
نام مردمی به نام آرامی در کتیبه‌های میخی...
🍃
مغالطه‌ای به نام آرامی

مهرداد ایران مهر
یکی از پیچش‌های ذهنی که این تردستی غربی ایجاد کرده، باعث پرسش‌هایی شده مبنی بر اینکه «یعنی می‌گویید چنین زبانی وجود نداشته؟ پس زبان دیوانی هخامنشی چه بوده؟ پس کتیبه‌های آرامی موجود از کجا آمده است؟...».

@oldhistor
👇
3👏1
تاریخ روایی ایران
🍃 مغالطه‌ای به نام آرامی مهرداد ایران مهر یکی از پیچش‌های ذهنی که این تردستی غربی ایجاد کرده، باعث پرسش‌هایی شده مبنی بر اینکه «یعنی می‌گویید چنین زبانی وجود نداشته؟ پس زبان دیوانی هخامنشی چه بوده؟ پس کتیبه‌های آرامی موجود از کجا آمده است؟...». @oldhistor…
🍃

فرض کنید بچه‌ای با نام بهرام در کودکی گم شده، و سرپرستان جدیدش نامش را امیر گذاشته‌اند. باز فرض کنید ماموران آگاهی، او را در ۲۰ سالگی شناسایی کنند. اکنون جسم بهرام جعلی نیست. بلکه نام و هویت متاخری که بر او گذاشته شده، واقعی نمی‌باشد.
مثال دیگر آنکه، خط فارسی جعلی نیست و وجود داشته و دارد، اما هویت و تاریخچۀ عربی که برای آن تراشیده‌اند، جعلی است.

عبارت سامی برای نخستین بار در دههٔ ۱۷۸۰ میلادی، توسط اعضای مکتب تاریخنگاری گوتینگن استفاده شد. یوهان گوتفرید آیشهورن، آن را بر اساس نام سام یکی از سه فرزند نوح در سِفر پیدایش پیشنهاد داد. سپس نیز، نام آرامی که برگرفته از نام آرام پسر سام بود را بر زیرمجموعه‌ای از آن نهادند.
بر پایه سِفر پیدایش، سام و حام و یافث فرزندان نوح، و نیز طبق کتاب یهودی جاشر، ایلام، آشور، ارفکشاد، زیزی، لود و آرام فرزندان سام هستند.

اروموها (ارموها) جمعیتی بودند که شاه ایشان در کتیبه‌های آشوری، شاه مرتو خوانده شده است. ایشان همان‌هایی هستند که نرامسین می‌گوید به همراه گوتی‌ها و اومان‌منده‌ها از جانب زاگرس به اکد می‌تازند.
اینان وارث زبانی کهن و تصریفی شدند که جمعیت‌های نخستین اوایل نوسنگی در غرب فلات ایران، به گونه‌ای از آن سخن می‌گفتند.

سپس ایشان با نام آمو در فلسطین ظاهر شده و دودمان ششم مصر را برمی‌اندازند. این حضور، زبان کهن موصوف را در شرق مدیترانه نیز تقویت نمود.
به هر روی، همین بس بود تا یهودیان، این جمعیت را با ثبت ناقص آرامی، به نوح خیالی در کتاب مقدس نسبت دهند.

در اینجا، به دلیل جدا بودن دو‌ مقولۀ خط و زبان، موضوع خط جعلی موسوم به آرامی را پیش نکشیده و صرفا به بحث زبان پرداختیم.


#آرامی
@oldhistor
5
تاریخ روایی ایران
امروزه انسان‌شناسان برین باورند که دسته‌بندی انسان‌ها به نژادهای گوناگون، دیگر منسوخ شده و در تحقیقات علمی کاربرد ندارد.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🍃
سازگاری‌های طبیعی

شکل ظاهری در جمعیت‌های انسانی که طی تکامل پدید آمده، حاصل سازگاری‌های طبیعی برای بقا در طی زمان بوده است.

#تکامل
@oldhistor
👏4🕊1
تاریخ روایی ایران
🍃 دوزخ، زمهریر، اهریمن مهرداد ایران‌مهر یکبار برای همیشه، به خرد خود رجوع کرده و بپذیرید که در این وضعیت بغرنج نمی‌توان جمعیت انسانی تشکیل داد، چه رسد به تحول زبان و ایجاد فرهنگ! ۱- شهر ویتییر در آلاسکا. کل جمعیت آن در یک خانه با ۱۵۰ آپارتمان زندگی می‌کنند…
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🍃
تفکر غلط
زندگی در سایه یخ

در دوران یخبندان، سرمای شدید و یخچال‌های گسترده، حیات در عرض‌های جغرافیایی شمالی را تقریباً غیرممکن می‌کرد.

انسان‌های اولیه با منابع محدود و فناوری ساده، قادر به تحمل این شرایط سخت نبودند. بیشتر مناطق شمالی زیر لایه‌های ضخیم یخ مدفون بود و پوشش گیاهی و جانوری کافی برای تأمین غذا وجود نداشت. 

انسان‌هایی که توانستند به مناطق گرم‌تر و عرض‌های پایین‌تر، مانند آسیا و بخش‌هایی از جنوب اروپا گسترده شوند، جان به در بردند. جایی که شکار و گردآوری غذا ممکن بود.

تنها با پایان عصر یخبندان و عقب‌نشینی یخچال‌ها بود که انسان‌ها توانستند به تدریج به عرض‌های شمالی بازگردند و در آن سرزمین‌ها سکونت گزینند.

#یخبندان
@oldhistor
🕊2
تاریخ روایی ایران
منظور از «مازندران» در متون کهن، کجاست؟
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
🍃
مازندران

سرزمین مزندرها، سرزمینی گسترده بوده است که مازندران کنونی، بخشی از آن است.

مزن: بزرگ، تنومند


#مازندران
@oldhistor
1