حادثه عاشورا به مثابه موقعیت مرزی!

موقعیت‌های مرزی موقعیت‌های بسیار سختی هستند که مرز تجربه‌شده و بالفعل‌شدۀ وجود انسان را به چالش می‌کشند.

محتوای سخنرانی:

مرور حالات انسان‌های بزرگ در موقعیت‌های مرزی بر اساس آیات قرآن

توصیف موقعیت مرزی بر اساس مکتب اگزیستانسیالیست

انواع دردها و سختی‌های انسان در موقعیت مرزی

چرا قرآن در چند آیه می‌فرماید که «مومنان واقعی دچار حزن و ترس نمی‌شوند» امّا به صراحت، به حزن، ترس و نگرانی انسان‌های متعالی و حتّی پیامبران (ع) در موقعیت‌های مرزی اشاره می‌کند؟

آیا ایمان صفرویکی است یا مراتب دارد و آیا انسان‌های متعالی و پیامبران و امامان در این دنیا به یقین کامل می‌رسند؟

مقایسۀ حالات و سختی‌های امام حسین (ع) در صحرای کربلا در چارچوب دو دیدگاه مختلف: 1. اگر امام یقین کامل و لااقل به اجزای اصلی ادامۀ ماجرا علم داشته باشد 2. اگر هنوز مراتب بالاتری از ایمان برای او وجود دارد و نمی‌داند که چه پیش می‌آید.

مقایسۀ جایگاه و معنای مفاهیمی چون «ایمان»، «صبر»، «استقامت»، «نیایش» و «توکّل» در دو چارچوب بالا

۵ محرم ۱۴۰۲

کانال وحید احسانی
https://telegram.me/notesofvahidehsani

📌گفت‌وگوی شصت‌ودوم

🔖 عنوان:

❇️ حسین (ع)؛ مصلح یا انقلابی

👈 توضیح: با احترام به سایر دیدگاه‌ها، این نشست و موضوع خاص در چارچوب باورهای اسلامی برگزار می‌شود. البته در عین حال، می‌تواند برای تمام کسانی که به بحث "اصلاح یا انقلاب" علاقه‌مندند قابل استفاده باشد.

📃 پیشنهاد مطالعه قبل از حضور در نشست:

⁉️ سیره معصومین (ع)؛ انقلاب یا اصلاحات مدنی

🎙 ارائه‌دهنده: دکتر وحید احسانی (پژوهشگر مباحث توسعه)

📆 تاریخ: چهارشنبه، ۰۴/ ۰۵/ ۱۴۰۲
🕠 ساعت: ۱۷:۳۰ - ۱۹:۳۰

🏫 مکان: کرمانشاه، چهارراه نوبهار، نبش کوچه‌ی ۱۰۷، کتاب‌فروشی «کوچه‌کتاب»

⬅️ حضور برای عموم علاقه‌مندان آزاد و رایگان است.


💠 کانال تلگرامی انجمن فکر و فلسفه‌ی کرمانشاه (اَفَک)
@PhilosophyforKermanshah

💠 صفحه‌ی اینستاگرامی انجمن فکر و فلسفه‌ی کرمانشاه (اَفَک)
@Philosophy_for_Kermanshah

حسین (ع)؛ شهید حجاب یا حکمرانی؟!

بله، امام حسین (ع) شهیدِ امر به معروف و نهی از منکر است، امّا امر و نهی حاکمان و نه مردم!

مردم و زیردستان سلاح و قدرت مقابله‌ای ندارند که امر و نهی آنان خطری داشته باشد؛ موارد نقض استثناء هستند و آنها هم نهایتاً به آسیب‌دیدن فرد امر و نهی‌کننده انجامیده و نه همراهان و خانوادۀ شخص!

امر به معروف و نهی از منکرِ مردم زمانی موضوعیت دارد که اوّلاً، برای امر و نهی کننده خطری وجود نداشته باشد و ثانیاً، احتمال تأثیر بدهیم، آن امر به معروف و نهی از منکری که امام حسین (ع) حتّی به قیمت جانش حاضر نشد از آن دست بکشد، امر به معروف و نهی از منکر حاکمان، مسئولان و نظام سیاسی بود!

کسانی که زبانشان برای امر به معروف و نهی از منکر مردم درازتر است تا برای امر به معروف و نهی از منکر حاکمان و مسئولان، در مسیر حسین (ع) نیستند!

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://telegram.me/notesofvahidehsani

🏴 درس‌های اصلی عاشورا

حرکت امام حسین (ع) و واقعۀ روز عاشورا تابلویی باشکوه و چندوجهی است که می‌توان از زوایای مختلفی به آن نگریست و بهره‌ها برد؛ عرفانی، اخلاقی، سیاسی، اجتماعی و ... امّا به نظرم، اصلی‌ترین آموزه‌های آن برای هر مسلمان به قرار زیرند (اگر کسی این‌ها را درک نکرده باشد، پیام اصلی عاشورا را متوجه نشده و بعید است در عمل بتواند در مسیر امام حسین (ع) قرار بگیرد):

۱. مسلمان تحت هیچ شرایطی نمی‌تواند نسبت به وضعیت جامعه بی‌تفاوت باشد. گفتن «نمیشه، از ما کاری ساخته نیست، نمی‌گذارند و ...» به‌هیچ‌وجه قابل قبول نیست، هر کس به هر طریقی و به هر اندازه‌ای که برایش ممکن است، باید برای اصلاح جامعه بکوشد. در این راستا، شیوۀ اصلی، محوری و همیشگی تمام پیامبران و امامان (ع) آگاهی‌بخشی بوده است.

۲. امر به معروف و نهی از منکر حاکمان، مسئولان و نظام سیاسی واجبی است که تحت هیچ‌شرایطی تعطیل بردار نیست و اگر برای این مهم هیچ راهی جز خون‌دادن باقی نگذارند، انسان حسینی باید پیام روشنگرانه و انتقاد خود را با خونش منتقل کند.

۳. مسلمان، عجول و آرمان‌گرا نیست بلکه واقع‌بین و اهل صبر، تحمّل، مدار و دوراندیشی است امّا در عین حال، در صبر و مدارا «خط قرمز»ی دارد که پذیرش بیش‌ازآن برایش به‌مثابه «ذلّت» است؛ نمی‌پذیرد حتّی اگر به قیمت جانش تمام شود. بیعت با خلیفه‌ای مانند یزید که خلافت را به ارث برده باشد (و نه از طریق فرایندی ولو شبه انتخابی)، یکی از این خطّ قرمزها است.

۴. مسلمانانی که بر اساس حادثۀ عاشورا متوجه تفاوت عظیم میان اسلام علوی و اسلام اموی و نیز اهمّیت این تفاوت نشده باشند، گویی از این حادثۀ بزرگ هیچ‌ نفهمیده‌اند. همچنین است درخصوص کسانی که تفاوت نجومی این دو نوع اسلام را به برخی نام‌ها، عناوین و امور سطحی فرومی‌کاهند، عاشورا برای نشان دادن تفاوت بنیادین میان این دو نوع اسلام از لحاظ مفاهیم، تفاسیر، ارزش‌ها،‌ روش‌ها و رویه‌ها است.

پرسش‌های اصلی که انتظار می‌رود شیعۀ اباعبدالله دربارۀ آنها مطالعه و تأمّل کند:

۱. برای گام برداشتن در مسیر اصلاح جامعه، چه کارهایی از من بر می‌آید و بهترین‌ها کدام است؟

۲. از چه طریقی می‌توانم به سهم خودم، به امر به معروف و نهی از منکر حاکمان و مسئولان بپردازم؟ اصول و شیوه‌های این مهم کدامست؟

۳. مصداق‌های کنونی «خط قرمز» مسلمان کدام است؟ با این فرض که شخصی مانند یزید آن هم به‌صورت موروثی حاکم جامعۀ اسلامی شود، مصداق «بیعت با او» در زمانۀ کنونی چه چیزی است که انسان حسینی تحت هیچ شرایطی نباید بپذیرد؟

۴. تفاوت‌های اصلی و بنیادی اسلام علوی و اسلام اموی (از لحاظ چگونگی تعیین حاکم و وظایف و اختیارات او، حقوق مردم بر حاکم و حقوق حاکم بر مردم، جایگاه آزادی و اختیار، وضعیت عزت یا ذلت مردم، چگونگی مواجهه با منتقدان، عدالت و ...) کدامند؟

تاسوعای سال ۱۴۰۲

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://telegram.me/notesofvahidehsani

ثواب گریه بر اباعبدالله!

سخنران شب شام غریبان امام حسین (ع) نکتۀ نغز، تأمّل‌برانگیز و آموزنده‌ای گفت که حیفم آمد با سایرین درمیان نگذارم: 👇

این که برخی معصومین (ع) برای «گریه‌کردن، گریاندن یا حتی حالت گریه به خود گرفتن» در عزای اباعبدالله (ع) اجر و ثواب بسیار (بعضا وجوب بهشت) بیان کرده‌اند، مربوط به دوران بنی‌امیه است که اولاً، چون حکومت وقت قاتل حسین (ع) بود، حتی «حالت گریه به خود گرفتن» به‌مثابه یادآوری ظلم و جنایت حکومت بود، جنبه آگاهی‌بخشی داشت و نوعی مبارزه سیاسی هم محسوب می‌شد و ثانیاً، برای عزادار و گریه‌کننده خطر دستگیری یا حتّی مرگ داشت (بنی‌امیه بیش‌از ۸۰ سال پس از واقعۀ عاشورا بر سر کار بودند).

همچنین است برای هر دوره دیگری که عزاداری (ولو تظاهر به آن) معنای مخالفت با ظلم، رانت، تبعیض و سوءاستفاده از دین بدهد، منافع و موقعیت ظالمان و اربابان رانت را تهدید کند و از‌این‌رو، برای شخص عزادار خطراتی به‌دنبال داشته باشد.

این روایت در مورد آن نوع عزاداری که به خاطر تفسیر خاصش از واقعه عاشورا (مثلاً چیزی که مقدّر بوده و باید اتّفاق می‌افتاده!)، حاوی هیچ اثر و حتّی پیام سیاسی-اجتماعی نیست مصداق ندارد!

چه برسد به آن نوع عزاداری که اوّلاً، مطلوب ظالمان و رانت‌خواران است و خودشان به آن رونق می‌دهند و ثانیاً، به برگزارکنندگان و شرکت‌کنندگان کمک می‌کند که برای بالارفتن از پلّه‌های رانت و کسب پست و مقام شانس بیشتری داشته باشند!

👈 توضیح اضافه شده در تاریخ ۱۰ مهر ۱۴۰۲:

سخنران مورد نظر دکتر عبدالصالح جعفری (فرزند شهید سیّد محمدسعید جعفری) بود که متأسفانه، دیروز خبر رسید که بر اثر ایست قلبی دار فانی را ترک کرده است؛ روحش شاد، یادش گرامی.

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://telegram.me/notesofvahidehsani

گناه حسین (ع)!

سخنرانی شب تاسوعای حسینی، سال ۱۴۰۲، مسجد صاحب‌الزّمان کرمانشاه

همه می‌دانیم که حسین (ع) گناهی نداشت، امّا از آنجا که در حکومتی دینی، به دست مسلمانان و با استفاده از ادبیات دینی به شهادت رسید، باید بدانیم چه جرم و گناهی به او نسبت داده شد که می‌توانست توجیه‌گر چنین برخوردی باشد.

به عبارت دقیق‌تر، باید ببینیم اسلام اموی چگونه اسلامی بود که در آن، حسین (ع) بودن و حسینی بودن گناهی بزرگ و نابخشودنی محسوب می‌شد.

در این سخنرانی، از طریق مقایسۀ سیرۀ سیاسی علی (ع) با رویکرد و سیاست‌های حکومت بنی‌امیه (به‌ویژه از لحاظ چگونگی انتخاب حاکم، مواجهه با کسانی که بیعت نمی‌کردند، برخورد با منتقدان، آزادی‌بیان و ...) و نیز با توجه‌دادن به این نکته که «منطقاً، کسی که اسلام و نظام اسلامی را برای قدرت و ثروت خودش می‌خواهد، اسلام را چگونه تفسیر و معنا می‌کند؟» تلاش کرده‌ام به پرسش بالا پاسخ دهم.

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://telegram.me/notesofvahidehsani

📌گفت‌وگوی شصت‌و‌سوم

🔖 عنوان: انقلاب یا اصلاح
🎙 ارائه‌دهنده: دکتر وحید احسانی (پژوهشگر مباحث توسعه)

📃 پیشنهاد مطالعه قبل از حضور در نشست 👇

⁉️ انقلاب یا اصلاح؛ مقایسه مطلوبیت و امکان‌پذیری

📆 تاریخ: چهارشنبه، ۱۱/ ۰۵/ ۱۴۰۲
🕠 ساعت: ۱۷:۳۰ - ۱۹:۳۰

🏫 مکان: کرمانشاه، چهارراه نوبهار، نبش کوچه‌ی ۱۰۷، کتاب‌فروشی «کوچه‌کتاب»

⬅️ حضور برای عموم علاقه‌مندان آزاد و رایگان است.

💠 کانال تلگرامی انجمن فکر و فلسفه‌ی کرمانشاه (اَفَک)
@PhilosophyforKermanshah

💠 صفحه‌ی اینستاگرامی انجمن فکر و فلسفه‌ی کرمانشاه (اَفَک)
@Philosophy_for_Kermanshah

⁉️ بزرگترین منکر!

پیشنهاد می‌کنم این سخنرانی را حتماً گوش دهید (استاد محمّد سروش محلّاتی، ۵ مرداد ۱۴۰۲، شب‌عاشورا)

برخی سرفصل‌ها و نکات سخنرانی:

اهمّیت امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر

اهمّیت امر‌ونهی حاکمان در مقایسه با امر‌ونهی مردم

بزرگترین منکر کدامست که امام حسین (ع) در راه نهی از آن به شهادت رسید؟

آزادی امر‌ونهی حاکمان در صدر اسلام تا زمان خلیفۀ دوّم

جایگاه امر‌ونهی حاکمان در زمان امام علی (ع)

جلوگیری از امر و نهی حاکمان در زمان بنی‌امیّه

ابوذر هر روز درمقابل کاخ معاویه چه فریادی سر می‌داد؟

در زمان بنی‌امیّه به امر و نهی کنندگان به حاکمان چه اتّهام‌هایی زده می‌شد؟

سیاست حکومت بنی‌عباس برای اینکه امر به معروف و نهی از منکر دامن حاکمان را نگیرد بلکه به ابزاری برای کنترل مردم و حذف منتقدان تبدیل شود

«گشت ارشاد» معادل کدام نهاد حکومتی در زمان بنی‌عباس است و چرا؟!

منبع: کانال محمّد سروش محلّاتی

فایل تصویری

خلاصه متنی: بخش اوّل، بخش دوّم

ما نیز با بازنشر چنین مطالب مفید و ارزشمندی، به سهم خود در امر به معروف و نهی از منکر حاکمان کوشا باشیم!

کانال وحید احسانی
https://telegram.me/notesofvahidehsani

انقلاب یا اصلاح؟!

فایل صوتی سخنرانی در شصت‌وسومین نشست انجمن فکر و فلسفه کرمانشاه

برخی نکات محوری:

طرفداران انقلاب می‌گویند "نمی‌گذارند! از اصلاح جلوگیری می‌کنند"، اما مگر از انقلاب استقبال می‌کنند؟!

می‌گویند "نظام قابل اصلاح نیست"، اما "نظام سیاسی" نه از نوع مفاهیم فلسفی اصلاح‌ناپذیر است و نه از نوع اشیائی که ویژگی‌های ذاتی ثابت دارند، بلکه از نوع "قرارداد و ادعا" و لذا همواره اصلاح‌پذیر است.

اگر تحمیل اراده خود برای انقلاب امکان‌پذیر باشد، تحمیل اصلاح هم به طریق اولی امکان‌پذیر است.

می‌گویند "اصلاح زمان‌بر است؛ ما باید تلاش کنیم که نوادگانمان بهره ببرند" اما ...

تفاوت و پیامدهای قرارگرفتن جامعه در هر یک از دو مسیر "انقلاب" یا "اصلاح"

و ...

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://telegram.me/notesofvahidehsani

❗️آهای لامصبا! ما هنوز زنده‌ایم!

شاریر در فیلم پاپیون، هنگامی که پس از ده‌ها سال استقامت و تلاش‌های نافرجام متعدّد، این بار موفق شده بود در شناور بسیار کوچک خودساخته‌ای سوار شود و به امید آزادی از زندانی به‌ناحق، خودش را به امواج دریا بسپارد، در همان حالی که تنها بر روی آب بود و معلوم نبود که امواج دریا او را به کجا می‌برند و آیا زنده می‌ماند یا نه، خطاب به کسانی که می‌خواستند حق زندگی و آزادی را از او بگیرند فریاد زد: «آهای لامصبا! من هنوز زنده‌ام!».

آهای مسئول‌های مسئولیت‌ناپذیری که تنها نسبت‌تان با واژه "مسئول"، فقط حق‌مدیریتی است که در گرفتنش کوتاهی نمی‌کنید! به‌رغم شما و تمهیدات‌تان، ما هنوز زنده‌ایم!

نه فقط زنده و باشنده، چنان‌که شما می‌خواهید، بلکه باوجود همه سختی‌هایی که حاصل ندانم‌کاری یا دانم‌کاری‌هایتانند، همچنان شعله زندگی را گرم و روشن نگه می‌داریم!

همچنان ایمان‌مان را حفظ می‌کنیم، به نور، آزادی، عدالت و به یه روز خوب که بالاخره می‌آد!

با "صبر شادمانه" (به تعبیر دکتر رنانی) اجازه نمی‌دهیم ساحت دل و روح‌وروان‌مان به ناامیدی و نفرت و تلاش‌های مدنی‌مان به عجله و خشم آلوده شود؛ جوینده می‌مانیم و آهسته‌، پیوسته، خردمندانه و تاآنجا که مقدور باشد، هماهنگ و هم‌افزا، کوچکترین گام‌های ممکن را بر می‌داریم تا یابنده شویم!

به امید فردایی بهتر
به امید ایرانی آباد

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://telegram.me/notesofvahidehsani

چین و روسیه‌های داخلی!

در گذر زمان، تعامل کشور با جهان کاهنده و تکیه بر امثال چین و روسیه افزایشی بوده است.

مشابه این مسیر در داخل کشور نیز وجود دارد، یعنی با گذشت زمان، نظام حتی نیروهای باورمند و دلسوز خودی را نیز از مراکز تصمیم‌گیری دور و تکیه‌گاه خود را بیش‌ازپیش بر "چین و روسیه‌های داخلی" متمرکز می‌کند.

"چین و روسیه‌های داخلی" کسانی هستند که نه‌تنها تاکنون هیچ موضع‌گیری، نقد و گفتاری نداشته‌اند که با خواست نظام زاویه داشته باشد، بلکه در آینده نیز تا زمانی‌که رانت‌ها و منافع‌شان برقرار باشد، تحت هر شرایطی همین‌گونه خواهند بود!

در مسیر خالص‌سازی نظام، که با ترجیح تعهد بر تخصص آغاز و در خط‌های "خودی و غیرخودی" و "انقلابی و غیرانقلابی" ادامه یافت، اکنون حتی از میان یاران کاملا وفادار، "چین و روسیه‌های داخلی" بر افراد باورمند و اصول‌گرای واقعی (که واقعا به اصولی اعتقاد دارند و چون نظام را درمجموع هم‌راستا با آن اصول می‌دانند، از آن طرفداری و حمایت می‌کنند) ترجیح داده می‌شوند.

در مورد گروه دوم، نظام این نگرانی را دارد که نکند در آینده و در مواجهه با برخی تغییرات، این طرفداران احساس کنند که نظام با اصول مورد اعتقاد آنها زاویه پیدا کرده است و به منتقد تبدیل شوند.

گروه اول (چین و روسیه‌های داخلی) نیز واقعا اصولگرا هستند اما تنها اصل‌شان "قدرت و رانت" است!

نظام می‌داند که این طرفداران تحت هر شرایطی حتی مثلا درصورت حذف انتخابات و تبدیل جمهوری به خلافت اسلامی، موروثی‌شدن رهبری، بمباران معترضان خیابانی، کمونیستی شدن نظام اسلامی، پخش مستقیم شکنجه منتقدان زندانی از تلویزیون میلی یا هر چیز دیگری، همچنان با اعتمادبه‌نفس تمام به دوربین و چشم مردم زل زده و می‌گویند "این کارها در راستای اجرای شرع، پیشبرد آرمان‌های انقلاب، پاسداشت خون شهدا و حفظ نظام اسلامی است"!

در مسیر خالص‌سازی نظام، فشار فزاینده‌ای بر طرفداران باورمند نظام وارد می‌شود که میان "اصول‌گرای واقعی ماندن" یا "قدرت‌گرا شدن" یکی را انتخاب کنند؛ یا بالاخره لب به انتقاد می‌گشایند و به گروه غیرخودی و غیرانقلابی تبعید می‌شوند یا به عضویت "چین و روسیه‌های داخلی" در می‌آیند.

نظام جمهوری اسلامی همچنان دلسوزانی دارد که یا به واسطه باورشان به آرمان‌های اولیه انقلاب یا درنتیجه رویکرد توسعه‌گرایشان که بر اساس آن انقلاب به زیان ایران و ایرانیان است و راهی جز اصلاح نیست، واقعا خواهان حفظ نظام و البته اصلاح آن هستند، اما متاسفانه، نظام بیشتر ترجیح می‌دهد که در داخل و خارج بر چین و روسیه‌های متملق و چاپلوس تکیه کند؛ کسانی که به‌محض این که احساس کنند دیگر منافع‌شان از طریق نظام تامین نمی‌شود، اسلام، شهدا، انقلاب، نظام و تمام ارزش‌ها و مقدسات را تنها می‌گذارند (اگر لگدمال نکنند!).

تا ببینیم سرانجام چه خواهد بودن!

به امید فردایی بهتر
به امید ایرانی آباد

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://telegram.me/notesofvahidehsani

قلّۀ ولایت!

چرا مردم دنیا گاندی، ماندلا، مادر ترزا، آلبرت شوایتزر و ... را می‌شناسند و تحسین می‌کنند امّا علی (ع)، حسین (ع) و سایر امامان و اولیای دین اسلام را نمی‌شناسند؟! چرا در بسیاری از کشورها، خیابان‌ها و یادبودهای آنها دیده می‌شود و مجسمه‌‌های آنها نصب شده است امّا از علی (ع) و حسین (ع) نام و نشان چندانی دیده نمی‌شود مگر در میان شیعیان؟!

به همین ترتیب، چرا بخش قابل توجّهی از ایرانیان غیرمسلمان که به هر حال امامان (ع) برایشان ناآشنا نیستند (به ویژه نسل‌های جدید)، به آن شخصیت‌های بین‌المللی نگاه مثبت‌تری دارند تا به اولیای دین؟!

اصلاً چرا امثال گاندی و ماندلا به چهره‌های بین‌المللی تبدیل شده‌اند امّا درمقایسه با آنها، اولیای دین اسلام فقط وجۀ درون دینی دارند؟!

آیا امتیازات علی (ع) و حسین (ع) فقط در چارچوب اسلام معنا پیدا می‌کنند؟! آیا امامان ما رفتارهایی ندارند که فارغ از جایگاه آنها در دین و نیز فارغ از اعتقادات مخاطب، هر انسانِ بشردوست و اخلاق‌مداری را تحت تأثیر قرار دهد و به تحسین وادارد؟!

چرا حتّی شخصیت‌هایی مانند فردوسی، مولوی و حافظ، هم در میان مردم جهان، هم در میان ایرانیان غیرمسلمان و هم در میان بخش قابل توجّهی از نسل‌های جدید ایران درمجموع جایگاه شناخته‌شده‌تر و بالاتری دارند؟!

ممکن است در نگاه اوّل علّت را چیزهایی از قبیل «نظام سرمایه‌داری، اسلام‌ستیزی، توطئه، پروپاگاندا و لذّت‌گرایی» بیان کنیم امّا به نظرم، اینها علّت اصلی نیستند؛ علّت اصلی خود ما شیعیان علی (ع) هستیم که نخواسته‌ایم تصویر واقعی اولیای دین را به‌عنوان انسان‌هایی که در قلّۀ اخلاق، انصاف، عدالت، آزادگی و مسئولیت‌پذیری قرار داشته‌اند به نمایش بگذاریم.

بر اساس تصویری که ما از علی (ع) ارائه داده‌ایم، نام او حتّی برای شیعیان بیشتر تداعی کنندۀ چیزهایی است از قبیل شکافتن دیوار کعبه برای مادرش، زاده‌شدن در خانۀ خدا، دوستی با شیر، علم غیب، زور بازویی بیش از رستم دستان، شمشیر دو لبه، ارتباط با جنّیان، فهمیدن زبان حیوانات، نوری که قبل از سایر مخلوقات آفریده شده است، شفاعت‌کنندۀ روز جزا، ساقی کوثر و انواع کرامات و قدرت‌های مرموز و فراانسانی دیگر.

دربارۀ موارد بالا قصد مناقشه ندارم؛ فارغ از صحّت داشتن یا نداشتن تمامی یا برخی از موارد بالا (که فقط برای مسلمانان و به‌ویژه شیعیان باورمند به امامت موضوعیت دارند)، پرسشم این است که آیا علی (ع) یک جنبۀ بشری بسیار متعالی نداشته است که اگر آن را به مردم جهان و نسل‌های جدید خودمان معرّفی می‌کردیم، لااقل به اندازۀ گاندی و ماندلا عاشقش می‌شدند؟!

اگر چنین است، چرا با وجود این همه عاشق علی (ع) در میان ایرانیان و این همه حکومت‌های شیعی و نهادهای دولتی مذهبی با بودجه‌های فراوان در طول تاریخ ایران لااقل از صفویه تا کنون، در معرفی چهرۀ بشری اولیای دین اسلام و جلب توجه و عشق‌وعلاقۀ مردم جهان به آن بزرگواران ناموفق بوده‌ایم؟!

در این سلسله‌نوشتار، تلاش کرده‌ام ضمن اشاره به برخی از جلوه‌های بشری و درعین حال متعالی علی (ع) و حسین (ع) (به‌عنوان دو نمونه از اولیای دین) به پرسش‌های بالا نیز پاسخ دهم.

پرده‌های بی‌نظیری از رفتار اخلاقی، عادلانه، منصفانه و انسانی که اگر به خوبی نمایش داده شوند، مردم دنیا خیلی بیشتر از گاندی، ماندلا و سایر کسانی که به‌عنوان سرآمدان اخلاق و بشردوستی شناخته می‌شوند عاشق این دو بزرگوار خواهند شد. همچنین است در مورد ایرانیان غیرمسلمان و نسل‌های جدیدی که از دین فاصله گرفته‌اند یا حتّی نسبت به آن لجاجت پیدا کرده‌اند. علاوه بر اینها، حتّی کسانی که وجود شخصی به عنوان علی ابن ابیطالب را منکر شوند، در مواجهه با این توصیف به عنوان یک شخصیت خیالی و داستانی ابراز علاقه خواهند کرد و معرّفی او را مفید خواهند دانست (مانند شخصیت‌های غیرواقعی و داستانی دیگری که عموم مردم جهان آنها را دوست دارند و تبلیغ و ترویج می‌کنند).

به نهادهای دینی، تبلیغی، فرهنگی و ارشادی که خواهان جلب توجه، احترام و علاقۀ مردم نسبت به اولیای دین هستند پیشنهاد می‌کنم لااقل در کنار تأکید بر ویژگی‌های غیرعادی و فرابشری علی (ع) و حسین (ع)، به معرّفی و ترویج جلوه‌های متعالیِ بشریِ آنها نیز (که در بخش‌های بعدی نوشتار توضیح داده‌ام) بپردازند.

ادامه دارد ... (به امید خدا)

کانال وحید احسانی
@vahidehsani_vh
https://telegram.me/notesofvahidehsani